کلمه‌ی بیوریتم از واژه یونانی Bios به معنی زیستی و Rhythmus به معنی حرکت منظم یا سنجیده مشتق شده است. واژه ی بیوریتم در واژه نامه ی آکسفورد به صورت زیر تعریف شده است:

«هر الگوی مکرری از فعالیت‌های فیزیکی، احساسی و اداراکی که بر رفتار انسان اثر می‌گذارد» و معادل فارسی آن «زیست‌آهنگ» نامیده می‌شود. بیوریتم یکی از مهم‌ترین موضوعات در حیطه‌ی شناسایی ارگونومی ذهن است که با شناخت جنبه‌های جسمانی، شناختی و حسی، شخص می‌تواند در کاهش حوادث، اشتباهات بدون دلیل ظاهری و نوسانات عملکردی افراد مؤثر باشد.

بیوریتم چیست؟

بیوریتم عبارت است از چرخه‌هایی که به‌صورت منظم در عوامل شناختی، بلندپروازی، هماهنگی، استقامت، دمای بدن، احساسات و سایر عوامل اثرگذار هستند. بر اساس نظریه‌ی بیوریتم، عملکرد افراد تابعی از وضعیت چرخه‌های زیست آهنگ و ترکیب چرخه‌ها با یکدیگر است. همچنین در نظریه ی بيوريتم همه‌چیز در دنياي حاضر به‌صورت دوره‌ای تكرار شده و تغيير می‌یابند. مانند حركت ماه به دور زمين و چرخش زمين به دور خورشيد، پيدايش روز و شب و تغيير فصول .

دانشمندان در اين راستا، به وجود چرخه‌هایی در بدن افراد پي برده‌اند كه بيوريتم ناميده می‌شوند. بر اساس نظريه‌ی بيوريتم انسان‌ها از روزي كه متولد می‌شوند به‌وسیله‌ی چهار سيكل فيزيكي، عاطفي، فكري و شهودی تحت تأثير قرار می‌گیرند و اين تأثيرات تا مرگ آن‌ها ادامه می‌یابد. اين سیکل‌ها قادرند مواردي نظير قدرت، تحمل، ميزان مقاومت در برابر امراض، غرايز، عواطف و احساسات، ثبات فكري، حالات روحي، تفكر منطقي، توان يادگيري، فراخواني حافظه و ساير موارد را تحت تأثير خود قرار دهند.

منحنی هاي بیوریتم پس از21252 روز، یعنی در حدود 59 سالگی در نقطه ی صفر یکدیگر را قطع می کنند. هر یک از این چرخه ها دارای یک دوره زمانی ثابت و سه مرحله شارژ ( مثبت)، بحران( گذار ) و دشارژ( منفی) می باشد که این چرخه ها و مراحل موجود در آن ها، وضعیت های فیزیکی، عاطفی، شناختی و شهودی متفاوتی را به همراه خواهد داشت.

 

 نظریه ی بیوریتم

عملکرد افراد تابعی از وضعیت چرخه های زیست آهنگ و ترکیب چرخه ها با یکدیگر است. روزهایی که در ناحیه مثبت این منحنی ها قرار می گیرند، مطلوب ترین و موفق ترین روزها به شمار می رود و برعکس روزهای غیر فعال منحنی( نیمه منفی منحنی) روزهایی کم انرژی و کسالت بار خواهد بود. خطرناک ترین و بحرانی ترین این روزها مواقعی است که منحنی بیوریتم نزدیک به خط صفر و در حال گذر از مرحله فعال به مرحله غیر فعال است.

واقعیت های جالبی در رابطه با بیوریتم کشف شده اند، از جمله این که در هنگام تولد هر سه دوره از صفر شروع می شود و بالا می رود تا به اوج برسد. این سیکل ها حول محور زمان یا سطح بحرانی در نوسان است و فاز های مثبت و منفی را به وجود می آورد. مدیران می توانند با محاسبه تعداد روزهای بحرانی و زمان وقوع احتمالی آن ها، بسیاری از مشاجرات را کم کنند و همچنین، نیروی انسانی زیر نظر خود را بهتر حفظ کنند.

 

هدف بیوریتم چیست؟

هدف از ترسیم چرخه‌های بیوریتم، تعیین و محاسبه ی چرخه‌های ریتمی افراد، تعیین تأثیر ریتم‌ها بر حالات فردی، محاسبه ی روزهای بهینه و بحرانی، اجرای بهینه ی فعالیت‌ها، عدم اجرای برخی فعالیت‌ها در اوقات بحرانی و پیش‌بینی زمانه‌ای ضعف و قدرت است.

امروزه حتی مدیران موفق هم نمودارهای سه‌گانه فوق را به‌طور مستمر برای تک‌تک کارکنان خود ترسیم می‌کنند تا متناسب با شرایط جسمی، حسی و ذهنی آن‌ها فعالیت‌های روزانه را به آن‌ها ارجاع دهند. کارمندان نیز می‌توانند طبق این نظریه در روزهایی که نمودار ذهنی آن‌ها در نقاط مثبت است اقدام به تصمیم‌گیری و تجزیه‌ و تحلیل و برنامه‌ریزی کرده و با اطلاع از زمانی که چرخه ی حسی آن‌ها در نقاط مثبت قرار دارد و با توجه به اینکه میزان ابتکار و خلاقیت فرد در این روزها در بیشینه خود است، وظایفی را که نیاز به خلاقیت و ابتکار دارد انجام دهند.

از آنجا که هر یک از چرخه ها دارای فرکانس های متفاوتی هستند، نمودار بیوریتم انسان در هر روز می تواند شرایط متفاوتی داشته باشد و تفسیر خاص خود را بطلبد. حال اگر تمامی منحنی های بیوریتم فردی در منفی ترین حالت ممکن قرار داشته باشد بدان معنی است که انرژی حیاتی بدن در بدترین و آسیب پذیرترین شرایط قرار دارد و انسان نباید طبق عادت به واکنش های جسمی روحی و ذهنی خود اعتماد کند.

 

سیکل های مختلف بیوریتم

 

سیکل جسمانی

ریتم فیزیکی قبل از تولد از لحظه ی بسته شدن نطفه صورت می گیرد. این سیکل بر نیروي جسمی، قدرت و بنیه و تکاپوي انسان تأثیرگذار است. این سیکل داراي دوره ی 23 روزه است که 11.5 روز آن در منطقه ی مثبت و پرانرژي به سر می برد و 11.5 روز دیگر آن در حالت سطح انرژي پائین و در نتیجه قدرت و استقامت نیز پایین می باشد.

فیلیس معتقد بود که سیکل هاي جسمی از بافت هاي ماهیچه اي نشأت می گیرند. این سیکل به خصلت مردانگی یک فرد برمی گردد و بر شرایط جسمانی وي اثر می گذارد. همچنین گفته می شود که غده ی آدرنال در بدن هم زمان و هماهنگ با سیکل جسمی کار می کند.

این سیکل مواردي نظیر قوت، تکاپو، بنیه، توان، تحمل، مقاومت، نوآوري و ابتکار را تحت کنترل خود دارد. هنگامی که سیکل جسمی در بالاي خط مبنا قرار دارد(روزهاي دوم تا یازدهم) شرایط فیزیکی و جسمانی فرد در حالت شارژ شده است و به مرور تخلیه می شود. در چنین وضعیتی، یک فرد بهتر از پس کارهاي فیزیکی برمی آید و احساس می کند که نیرومندتر و پرشورتر از قبل است، احتمال مریض شدن وي ضعیف است، تاب و تحملش نیز بیشتر می شود.

برخی از پزشکان معتقدند که بین روزهاي دوم تا نهم (زمانی که سیکل فیزیکی فرد بیمار کاملا در منطقه ی مثبت قرار دارد) بهترین زمان براي انجام عمل جراحی است. اما زمانی که سیکل فیزیکی در پایین خط مبنا قرار می گیرد (روزهاي سیزدهم تا بیست و سوم)، انرژي تخلیه شده ی فرد به مرور شارژ می شود. فرد مزبور در این حالت به سادگی خسته شده و استعداد ابتلا به سرماخوردگی و سایر امراض را دارد. این دوره براي بهبود یافتن و تجدید قوا مناسب است.

 

سیکل عاطفی

ریتم عاطفی از 4 ماهگی شروع می شود، در 2سالگی رشد می کند و تکامل آن در 6 سالگی و سپس در 18 سالگی است. این سیکل که بر سیستم عصبی، حالات روحی و احساسات انسان تأثیرگذار است؛ دوره ی 28 روزه دارد که 14 روز اول احساس شادي و نشاط و خوشبینی را ایجاد می کند و 14 روز دوم که نمودار در حالت منفی است امکان کسالت، بی حوصلگی و کج خلقی وجود دارد.

این سیکل که بر سیستم عصبی افراد تسلّط دارد؛ بیشتر به خصلت زنانگی یک فرد مربوط می شود و احساسات فرد را تحت تأثیر قرار می دهد. در واقع می توان گفت که تمام خانم ها وجود این سیکل را در بدن خود احساس می کنند.

دوره این سیکل 28 روزه است که میزان حساسیت، مسائل عاطفی، خلق و خوي، حالات روحی، اعصاب و میزان خلّاقیت افراد را تحت کنترل خود در می آورد. مادامی که سیکل مذکور در بالاي خط مبنا سیر می کند (روزهاي دوم تا چهارم) خلاقیت، احساسات، عشق، و حس همکاري فرد در وضعیت مطلوبی به سر می برد و فرد خوشبین تر و شادتر از گذشته است. بر عکس، زمانی که این سیکل در پایین خط مبنا قرار می گیرد (روزهاي شانزدهم تا بیست و هشتم)، احساس بی حوصلگی، بدخلقی و افسردگی به فرد دست خواهد داد. همچنین، تحریک پذیرتر و زودرنج تر از قبل است.

البته باید درنظر داشت که حالات مختلف این سیکل، مسلما متاثر از نوع رفتار و خلق و خوي فرد است. یک فرد هیجانی و احساسی بیشتر از یک فرد متین و آرام دچار نوسان شده و تحت نفوذ سیکل احساسی قرار می گیرد.

 

سیکل شناختی

این ریتم 33 روزه، سیکل بیولوژیکی است که از ترشّح دوره اي غدد نشأت می گیرد. سلّول هاي مغزي که قابلیت های ذهنی را کنترل می کنند، تحت تأثیر قرار می گیرند و بر هوش، حافظه، هوشیاري ذهنی، منطق، توانایی استدلال، واکنش ها، چالاکی و بلند پروازي تأثیر می گذارد. تلتشتر و همکارانش معتقدند که غده ی تیرویید همگام با سیکل ادراکی کار می کند. این ریتم که بر قدرت ذهن، کارکرد مغز، میزان یادگیري و حافظه تأثیرگذار است داراي دوره ی 33 روزه است که 16.5 روز نمودار مثبت و از روز 17 تا 33 نمودار منفی است.

این دوره مواردي چون توانایی یادگیري، تفکّر تحلیلی، منطق، قضاوت و تصمیم گیري افراد را تحت کنترل خود دارد. هنگامی که سیکل ذهنی در بالاي خط مبنا قرار دارد (روزهاي دوم تا شانزدهم) فرد قادر است به نحوي مطلوب تر فکر کند، مسائل را به شیوه اي مؤثّرتر حل کرده و در امتحانات موفّق تر عمل کند، حافظه اش بهتر کار کند و تصمیمات درست تري اتخاذ نماید. این دوره، زمان مناسبی براي تفکر خلاق و کسب ایده هاي جدید است.

اما هنگامی که سیکل مزبور در پایین خط مبنا قرار میگیرد (روزهاي هیجدهم تا سی و سوم)، ظرفیت و توانایی تفکر فرد کاهش می یابد. وي حافظه و قضاوت ضعیفی از خود به نمایش می گذارد، ممکن است تمرکز کردن برایش سخت باشد، یا این که تصمیمات نادرستی اتخاذ کند.

 

روزهای بحرانی

روزي که هر یک از نمودارهاي سینوسی محور افقی را قطع می کنند و از منطقه ی مثبت وارد منطقه ی منفی و یا بالعکس می شوند. هنگامی که یک سیکل از سمت منطقه منفی با سطح صفر برخورد کند، گفته می شود که فرد روز صفر خود را سپري می کند، و هر بار که یک سیکل از سمت منطقه ی مثبت با سطح صفر تلاقی کند، گفته می شود که آن فرد در روز بحرانی خود قرار دارد.

در روزهاي بحرانی، توانایی هاي مرتبط با یک سیکل خاص حالتی متزلزل و ناپایدار دارند. روزهاي بحرانی روزهاي تغییر وضع دادن هستند. پیشنهاد شده که افراد در طی روزهاي بحرانی بیشتر مراقب باشند به این خاطر که به نظر می رسد سیستم شان در یک وضعیت بی ثبات قرار می گیرد.

روزهاي بحرانی به خودي خود خطرناك نیستند و علّت حوادث نمی باشند. با این حال روزهایی هستند که یک فرد آمادگی عکس العمل نشان دادن در یک موقعیت ضروري را در سطح بهینه ندارد. درك کردن این دوره واکنش ناکارآمد باعث می شود که افراد قضاوت هاي بهتري را در نظر بگیرند.

 

ما در اپلیکیشن ایمپو آقایان بر اساس سه سیکل جسمانی ، عاطفی و شناختی بیوریتم و با توجه به تاریخ تولد اعلام شده توسط کاربر ، وضعیت کاربر را در هر سه سیکل نمایش داده و بر همان اساس پیام‎های مرتبط برای کاربر ارسال می‌کنیم تا کاربر بتواند به بهترین شکل روز پیش رو را مدیریت کند.

منابع:

لنگران طرقبه، مریم و طالب پور، مهدی و عظیمی ثانوی، بابک،1398،بررسی رابطه بیوریتم با رفتار مصرف کننده در مجموعه های آبی شهر مشهد،سومین کنگره ملی دستاوردهای علوم ورزشی و سلامت،رشت،979489 https://civilica.com/doc/
لنگران طرقبه، مریم و طالب پور، مهدی و عظیمی ثانوی، بابک،1398،نقش متغیرهای بیوریتم مشتریان در پیش بینی رفتار مصرف کنندگان مجموعه های آبی شهر مشهد،چهارمین کنفرانس ملی پژوهش های کاربردی در تربیت بدنی، علوم ورزشی و قهرمانی،تهران،https://civilica.com/doc/1035289/
افجه، سیدعلی اکبر؛ جباری، راهله(1390).” رابطه بین ریتم هاي زیستی انسانی با عملکرد تحصیلی دانشجویان(مورد مطالعه:دانشجویان رشته مدیریت دولتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات) ،فصلنامه پژوهش هاي مدیریت، ویژه نامه شماره هاي 92 و 93
آن.ال. بیور(1955).” بیوریتم ( ساعت درونی بدنتان را بیابید و به کار بگیرید)”، تهران : نشر ورجاوند(1395)، چاپ اول
ربیعی، علی؛ خاتمی نو، فرناز(1390).”بررسی رابطه بیوریتم و رضایت شغلی کارکنان (مطالعه موردی-شرکت نارگان)”، چهاردهمین همایش بینالمللی نفت، گاز و پتروشیمی
Buttery TJ. The influence of biorhythm on human physical, emotional, and intellectual behavior. Education. 2001;98(2):117–21.
Biclesanu, C. Cherlea, I, V. Despa. desps, E. D, Baclesanu, & Pangica. A, M. (2009). Dental Pain Simulation Model Based on Biorhythm Charts Within the Diagnosis and Treatment Expert Systems. 5th International Vilnius Conference, 522–527
Raut, T. S. & Sh. H. J. Kaware. (2011). Comparative study of Biorhythms with Various physical fitness components. International Referred Research Journal, 32-33.