در روزگار ما نمیشه منکر این واقعیت شد که انتخاب شغل یکی از مهم ترین عوامل شکل گیری شخصیت و هویت فرده. معمولا وقتی پرسیده میشه اون شخص کیه؟ میگن که یه هنرمنده، یه کارگره، یه پزشکه و … . شغل فرد نه تنها جایگاه اجتماعیش رو مشخص می‌کنه، بلکه ارزش ها و رویه های اون رو هم شکل میده و روی زندگی فردی، ساعت کار، اوقات فراغت، الگوی روابط اجتماعی، دوستان وحتی روی فرهنگ گفتاری و طرز لباس پوشیدن و محل سکونتش تاثیرگذاره.

توی این مقاله از مفهوم رغبت شغلی، نظریه ی انتخاب شغل هالند و شغل مناسب با انواع تیپ ها صحبت می کنیم. با ایمپو همراه باشید.

همچنین پیشنهاد می‌کنیم مقاله سکس بعد از گذاشتن ای یو دی رو هم مطالعه کنید.

رغبت شغلی چیست؟

انتخاب شغل از مهمترین تصمیم هاییه که یه فرد در طول زندگی خودش می‌گیره.
برخی آدما در مورد انتخاب شغل راحت تصمیم میگیرن، بسیاری از افراد پیش از تصمیم گیری یا حین تصمیم گیری با مشکلات زیادی مواجه میشن. این مشکلات ممکنه باعث بشه افراد کلا تصمیم گیری رو رها کنن، دچار بلاتکلیفی بشن و یا فرصت هاشون رو برای انتخاب کاهش بدن و نتونن بهترین تصمیم رو بگیرن.

این نکته مهمه که به یاد داشته باشیم در عصر ما مشاغل ارثی نیستن یعنی دیگه فرزند یه کشاورز، یه لوله کش، یه نانوا، الزاما کشاورز، لوله کش یا نانوا نمیشن؛ بلکه پیشرفت سریع دانش و تکنولوژی موجب کثرت مشاغل؛ تقسیم کار فراوان و جلب استعدادهای مختلف شده. امروزه لازمه ی اکثر کارها تحصیل دانش و کسب مهارت های ویژه ست. از این رو توجه به رابطه تحصیل و شغل اهمیت داره.

بنابراین برای انتخاب درست، بجا و منطبق با خصوصیات جسمی و روانی، لازمه که آدما اولا خودشون رو درست بشناسن و دوما محیط و امکانات شون رو در نظر بگیرن. گرفتن یه تصمیم درست بدون اطلاع و آگاهی از عواقبش و بدون شناخت عوامل موثر در انتخاب از جمله علایق و رغبت ها، تصمیمی نادرسته که شخص رو توی زندگی شغلی و همچنین بقیه ابعاد زندگی به بیراهه می‌بره.

اگه هر فردی به شغلی بپردازه که با طبیعتش سازگاره، همه کارها در حد اعلای کیفیت و با سرعت و سهولت بیشتری به انجام میرسه. همچنین عوامل موثر در شکل گیری شخصیت یعنی علایق، رغبت و استعدادها هم جزء این عوامل هستن، نیاز به شناخت دقیق دارن و از ویژگی های شخصیت محسوب میشن.

 

 

همچنین از عواملی که علایق شغلی رو تحت تاثیر قرار میده، خود کارآمدی و آینده نگریه. نتایج نشان میده که افراد مطمئن و دلگرم به علایق شغلی خود، دید مثبت تری دارن و احساسشون در مورد توانایی هاشون مثبت و در حد اعتداله. یکی از عوامل موثر بر موفقیت در هر شغلی داشتن “رغبته ” که یکی از مهمترین عاملها توی انتخاب شغل به حساب میاد. البته با افزایش سن و تکامل انسان، معمولا رغبت ها فرم واقعی تری به خود گرفته و انتخاب شخص به واقعیت نزدیک تر میشه.

رغبت زمانی ایجاد میشه که انسان چیزی رو دوست داشته باشه، مورد توجه قرار بده، مشاهده کنه یا درباره‌اش فکر کنه و سرانجام ازش لذت ببره.

 

رغبت ها همون ترجیح و دوست داشتنی های انسان در لحظه معینی از زمان رو شامل میشه. زمانی که می‌گیم فرد به کاری رغبت داره یعنی از انجام اون کار لذت می بره و احساس خوشی و شادی بهش دست میده.

 

به عبارتی میشه گفت رغبت بیشتر تابع احساساته. رغبت ها فرایندهای ذهنی هستن که تولیدکننده احساسات مثبت یا منفی و برانگیزنده یه میل برای ادامه دادن یا ندادن افکار یا رفتار مشابه میشن.

 

نظریه ی انتخاب شغل هالند:

توی نظریه ی انتخاب شغل هالند، مشاغل به وسیله ی تعامل بین شخصیت ما و محیط تعیین میشن؛ یعنی ما مایلیم با افرادی کارکنیم که مثل ما هستند.

نظریه انتخاب شغل جان هالند (RIASEC) معتقده که افراد مشاغلی رو ترجیح میدن که بتونن در کنار دیگرانی باشن که شبیه شون هستن. اونا به دنبال محیط هایی می گردن که بهشون اجازه میده از مهارت ها و توانایی هاشون استفاده کنن، نگرش ها و ارزش هاشون رو بیان کنن و در عین حال مشکلات و نقش های لذت بخشی رو بر عهده بگیرن. رفتار در تعامل بین شخصیت و محیط تعیین میشه.

نظریه هالند بر این مفهوم متمرکزه که اکثر افراد در یکی از شش تیپ شخصیتی قرار می‌گیرن:

• واقع گرا
• جستجوگر
• هنری
• جتماعی
• کارآفرین و متهور
• قراردادی(سنتی و عرف گرا)

با خوندن ویژگی های هر یک از این شش تیپ، ممکنه بتونیم خودمون رو در یکی از  این دسته ها ببینیم اما در واقع اکثر مردم ترکیبی از انواع تیپ ها هستن. مثل واقع گرایانه-تحقیقی یا هنری-اجتماعی.

 

ویژگی ها و مشاغل مناسب تیپ های شخصیتی هالند

در ادامه ویژگی های شش تیپ شخصیتی نظریه ی انتخاب شغل هالند رو با هم مرور می کنیم.

تیپ واقع گرا

 

موضوعاتی که می تونید مطالعه کنید تا به شما مهارت بده	برخی مشاغل با مولفه های واقع گرایانه	برخی از مهارت های کلیدی	سبک محل کار و فعالیت
انگلیسی، ریاضی، علوم، کارگاه آموزشی، فناوری، محاسبات، مطالعات بازرگانی، کشاورزی، باغبانی، تربیت بدنی	خلبان، کشاورز، باغبان، سازنده، مهندس، پرسنل خدمات مسلح، مکانیک، اثاثیه یا لوازم داخلی، برق، تکنسین کامپیوتر، پارکبان، ورزشکار	استفاده و بهره برداری از ابزار، تجهیزات و ماشین آلات، طراحی، ساخت، تعمیر، نگهداری، کار دستی، اندازه گیری، کار با جزئیات، رانندگی، جابجایی، مراقبت از حیوانات، کار با گیاهان	دوست داره عمدتاً با دست کار کنه. ساخت، تعمیر، مونتاژ یا ساختن اشیا، استفاده از تجهیزات، ابزار و ماشین آلات. اغلب دوست داره در فضای باز کار کنه.

 

 

تیپ جستجوگر

 

موضوعاتی که می تونید مطالعه کنید تا به شما مهارت بده	برخی مشاغل با مولفه های جستجوگری	برخی از مهارت های کلیدی	سبک محل کار و فعالیت
انگلیسی، ریاضی، علوم، محاسبات، فناوری	علوم، تحقیقات، مشاغل پزشکی و بهداشتی، شیمیدان، دانشمند دریا، تکنسین جنگلداری، تکنسین آزمایشگاه پزشکی یا کشاورزی، جانورشناس، دندانپزشک، پزشک	تفکر تحلیلی و منطقی، محاسبات، برقراری ارتباط با نوشتن و گفتار، طراحی، فرمول بندی، محاسبه، تشخیص، آزمایش، بررسی	دوست داره ایده ها رو کشف کنه. مشاهده و تحقیق کنه، آزمایش کنه، سؤال بپرسه و مسائل رو حل کنه.

 

 

تیپ هنری

 

موضوعاتی که می تونید مطالعه کنید تا به شما مهارت بده.	برخی مشاغل با مولفه های هنری ها	برخی از مهارت های کلیدی	سبک محل کار و فعالیت
انگلیسی، مطالعات اجتماعی، موسیقی، درام، هنر، طراحی گرافیک، محاسبات، مطالعات تجاری، زبان	هنرمند، تصویرگر، عکاس، امضا نویس، آهنگساز، خواننده، نوازنده ساز، رقصنده، بازیگر، گزارشگر، نویسنده، تدوینگر، تبلیغ کننده، آرایشگر، طراح مد	بیان هنری یا فیزیکی، صحبت کردن، نوشتن، آواز خواندن، اجرا، طراحی، ارائه، برنامه ریزی، آهنگسازی، نوازندگی، رقصیدن	دوست داره از کلمات، هنر، موسیقی یا نمایش برای برقراری ارتباط، اجرا یا بیان خود، خلق و طراحی چیزها استفاده کنه.

 

 

تیپ اجتماعی

 

موضوعاتی که می تونید مطالعه کنید تا به شما مهارت بده	برخی مشاغل با مولفه های  اجتماعی ها	برخی از مهارت های کلیدی	سبک محل کار و فعالیت
انگلیسی، مطالعات اجتماعی، ریاضیات، علوم، بهداشت، تربیت بدنی، هنر، محاسبات، مطالعات تجاری، زبان	معلم، پرستار، کمک پرستار، مشاور، افسر پلیس، مددکار اجتماعی، فروشنده، افسر خدمات مشتری، پیشخدمت، منشی	برقراری ارتباط شفاهی یا کتبی، مراقبت و حمایت، آموزش، ملاقات، احوالپرسی، کمک، آموزش، اطلاع رسانی، مصاحبه، مربیگری	دوست داره با مردم برای آموزش، اطلاع رسانی، کمک، درمان، شفا و معالجه، خدمت و احوالپرسی در ارتباط باشه. به فکر رفاه دیگرانه.

 

 

تیپ کارآفرین و متهور

 

موضوعاتی که می تونید مطالعه کنید تا به شما مهارت بده	برخی مشاغل با مولفه های افراد متهور	برخی از مهارت های کلیدی	سبک محل کار و فعالیت
انگلیسی، ریاضی، مطالعات بازرگانی، حسابداری، اقتصاد، مطالعات اجتماعی، نمایشنامه، محاسبات، مدیریت اطلاعات متنی، زبان ها	فروشنده، وکیل، سیاستمدار، حسابدار، صاحب کسب و کار، مدیر اجرایی، آژانس مسافرتی، مروج موسیقی یا ورزش	فروش، ترویج و متقاعد کردن، توسعه ایده ها، سخنرانی عمومی، مدیریت، سازماندهی، رهبری و سرپرستی، محاسبات، برنامه ریزی	دوست داره با مردم ملاقات کنه، رهبری کنه، با دیگران صحبت کنه و روی دیگران تأثیر بگذاره، دیگران رو تشویق کنه، توی تجارت کار کنه

 

 

تیپ قراردادی

 

موضوعاتی که می تونید مطالعه کنید تا به شما مهارت بده	برخی مشاغل با مولفه های قراردادی ها	برخی از مهارت های کلیدی	سبک محل کار و فعالیت
انگلیسی، ریاضی، مطالعات بازرگانی، حسابداری، اقتصاد، محاسبات، مدیریت اطلاعات متنی	منشی، پذیرش، کارمند اداری، کتابدار، کارمند بانک، اپراتور کامپیوتر، فروشگاه ها و کارمند اعزام	محاسبات و کار با صفحه کلید، ثبت و نگهداری سوابق، توجه به جزئیات، ملاقات و احوالپرسی، انجام محاسبات، رسیدگی به پول، سازماندهی، تنظیم، کار مستقل	دوست داره در داخل خانه و در کارهایی که شامل سازماندهی و دقت، پیروی از رویه‌ها، کار با داده‌ها یا اعداد، برنامه‌ریزی کار و رویدادها هستند، کار کنه.

 

 

جمع بندی

هالند ادعا می کنه که آدما با تیپ شخصیتی یکسان که توی یه شغل با هم کار می کنن، محیطی رو ایجاد می کنن که متناسب با تیپ اونا باشه و بهشون انگیزه و پاداش بیشتری بده.

توی این نظریه شش نوع اساسی محیط کار وجود داره که مستقیماً با تیپ های شخصیتی مرتبطه. هالند تاکید می کنه افرادی که در محیطی شبیه به تیپ شخصیتشون کار می کنن، احتمال موفقیت و رضایت بیشتری دارن. این ایده مهمه چرا که نشون میده که نظریه هالند میتونه انعطاف پذیر باشه و انواع ترکیبی رو در خودش جای بده.

نظریه هالند یه رویکرد حل مسئله و شناختی برای برنامه ریزی شغلی داره. مدل او در مشاوره شغلی بسیار تاثیرگذار بوده.

به طور خلاصه، اگه انتخاب شغل متناسب با تیپ شخصیتی شما باشه، احتمالاً یه کار رضایت بخش رو انتخاب کردید.