اگر شما باردار هستید و سابقه دیابت بارداری دارید بیشتر باید مراقب خودتان و نوزادتان باشید. دیابت علاوه بر مشکلاتی که برای مادر بوجود میآورد عوارض و خطراتی را برای جنین به همراه دارد که در ادامه به توضیحات کامل آن میپردازیم. امروز هم همراه ایمپو باشید تا دیابت بارداری و راه درمان و پیشگیری از آن را بررسی کنیم.
دیابت بارداری چیست؟
در دوران حاملگی ممکن است قند خون بعضی از مادران باردار افزایش پیدا کند و معمولا بین ماه 5 تا 7 بارداری ایجاد میشود. قند بارداری خطر ابتلا به دیابت نوع 2 را افزایش میدهد. تفاوت دیابت نوع 1 با 2 در این است که نوع اول با رژیم غذایی و تحرک کنترل میشود اما دیابت نوع 2 فقط با تزریق انسولین مقدار قند خون را کنترل میکند. در ادامه علائم و عوارض دیابت در دوران بارداری را بررسی میکنیم.
علل
محققان هنوز نمیدانند که چرا برخی از زنان به دیابت بارداری مبتلا میشوند و برخی دیگر نه. اضافه وزن قبل از بارداری اغلب نقش دارد. معمولا هورمون های مختلف برای کنترل سطح قند خون کار میکنند. اما در دوران بارداری، سطح هورمون ها تغییر میکند و پردازش قند خون را برای بدن سخت تر میکند. این باعث افزایش قند خون میشود. علائم خطرناک ابتلا به دیابت بارداری عبارتند از:
- اضافه وزن یا چاق بودن
- عدم تحرک بدنی
- داشتن پیش دیابت
- داشتن دیابت بارداری در بارداری قبلی
- ابتلا به سندرم تخمدان پلی کیستیک
- فشار خون بالا
- داشتن یکی از اعضای فامیل مبتلا به دیابت
- داشتن نوزادی با وزن بیش 4 کیلوگرم
- ژنتیک
- بارداری دوقولویی یا چندقولایی
- سقط جنین
عوارض
دیابت بارداری که به دقت کنترل نشود میتواند منجر به افزایش سطح قند خون شود. قند خون بالا میتواند مشکلاتی را برای شما و کودکتان ایجاد کند، از جمله افزایش احتمال نیاز به عمل جراحی برای زایمان (سزارین).
عوارض دیابت بارداری برای نوزاد
اگر دیابت بارداری دارید، کودک شما ممکن است در معرض خطر ابتلا به موارد زیر باشد:
- وزن بیش از حد هنگام تولد
اگر سطح قند خون شما بالاتر از حد استاندارد باشد، میتواند باعث زیاد شدن وزن نوزاد شود. نوزاد بالای 4 کیلوگرم ممکن است در هنگام زایمان آسیب هایی را به مادر وارد کند و یا نیاز به زایمان سزارین داشته باشد.
- زایمان زودرس (نارس)
قند خون بالا ممکن است خطر زایمان زودرس و زایمان قبل از موعد مقرر را افزایش دهد. یا ممکن است پزشکتان زایمان زودرس را توصیه کند چرا که کودک بزرگ شده است.
- مبتلا شدن نوزاد به سندرم دیسترس تنفسی
مشکلات جدی تنفسی نوزادانی که زود به دنیا میآیند ممکن است سندرم دیسترس تنفسی را تجربه کنند و این وضعیتی که تنفس را دشوار میکند.
- قند خون پایین (هیپوگلیسمی)
گاهی اوقات نوزادان کمی پس از تولد قند خون پایین (هیپوگلیسمی) دارند. دوره های شدید هیپوگلیسمی ممکن است باعث تشنج در نوزاد شود. تغذیه سریع و گاهی محلول گلوکز داخل وریدی میتواند سطح قند خون نوزاد را به حالت عادی برگرداند.
- چاقی و دیابت نوع 2 در مراحل بعدی زندگی
خطر ابتلا به چاقی و دیابت نوع 2 در آینده در نوزادان بیشتر است.
- مرده زایی
دیابت بارداری درمان نشده میتواند منجر به مرگ نوزاد قبل و یا اندکی پس از تولد شود. همچنین ممکن است خطر ابتلا به موارد زیر را افزایش دهد:
- فشار خون بالا و پره اکلامپسی
دیابت بارداری خطر ابتلا به فشار خون بالا و همچنین پره اکلامپسی را افزایش میدهد یک عارضه جدی بارداری که باعث فشار خون بالا و سایر علائمی میشود که میتواند هم زندگی شما و هم زندگی کودک شما را تهدید کند. اگر دیابت بارداری دارید، احتمال اینکه در بارداری آینده دوباره به آن مبتلا شوید بیشتر است. همچنین با افزایش سن، خطر ابتلا به دیابت نوع 2 نیز افزایش مییابد.
تشخیص دیابت بارداری
در هفته 24 الی 28 میزان قندخون بررسی میشود. دیابت ممکن است به ندرت باعث افزایش قند خون مادر شود. اما در این حالت مادر باردار بیش از قبل تشنه، گرسنه و دچار تکرر ادرار میشود. این نکته را بخاطر داشته باشید که داشتن این علائم لزوما به معنی ابتلا به دیابت بارداری نیست و شما بهتر است برای تشخیص قطعی نتیجه آزمایش را به پزشک نشان دهید تا مورد بررسی قرار گیرد.
درمان دیابت بارداری
هیچ تضمینی در مورد پیشگیری از دیابت بارداری وجود ندارد هر چه عادات سالم بیشتری را قبل از بارداری رعایت کنید، بهتر است. اگر قبلا دیابت بارداری داشتهاید، رعایت برخی اصول ممکن است خطر ابتلای مجدد به آن در بارداری های آینده یا ابتلا به دیابت نوع 2 را در آینده کاهش دهند. مانند: غذاهای سالم بخورید. غذاهای پر فیبر و کم چربی و کالری را انتخاب کنید. روی میوه ها، سبزیجات و غلات کامل تمرکز کنید.
ورزش قبل و حین بارداری میتواند از شما در برابر ابتلا به دیابت بارداری محافظت کند. در بیشتر روزهای هفته 30 دقیقه فعالیت متوسط داشته باشید. روزانه یک پیاده روی سریع داشته باشید. بارداری را با وزن مناسب شروع کنید. اگر قصد بارداری دارید، کاهش وزن اضافی از قبل ممکن است به شما کمک کند بارداری سالم تری داشته باشید. روی ایجاد تغییرات پایدار در عادات غذایی خود تمرکز کنید که میتواند در دوران بارداری به شما کمک کند، مانند مصرف بیشتر سبزیجات و میوه ها. از پزشک خود بپرسید که افزایش وزن معقول برای شما چقدر است؟
دیابت بارداری بعد از زایمان
این نوع دیابت معمولا پس از زایمان برطرف میشود ولی این افراد در صورت کم تحرکی و زیاد شدن وزن در خطر ابتلا به دیابت نوع 2 هستند. پس از تولد نوزاد 4 تا 12 هفته بعد اندازه قند خون شما باید بررسی شود.
سخن نهایی
همانطور که گفته شد ممکن است بعضی از مادران باردار دیابت را در دوران حاملگی خود تجربه کنند. اغلب اوقات به دلیل اضافه وزن مادر، علل اصلی مبتلا به دیابت بارداری میباشد. بهتر است قبل از باردار شدن به پزشک مراجعه کنید و مطمئن شوید اضافه وزن ندارید. راه درمان دیابت در دوران بارداری انجام ورزشهای سبک مانند پیاده روی، یوگا و دوچرخه ثابت است. همچنین شما میتوانید با داشتن رژیم غذایی و کم کردن مصرف مواد قندی دیابتتان را کنترل کنید.