همیشه این مشکل بین زنانی که پریود رو تجربه می‌کنن وجود داشته و بی توجه بودن به نامنظم بودن پریود، ممکنه باردار شدن رو براتون دشوار کنه. ما قراره در این مقاله علت پریود نامنظم رو بررسی کنیم تا در صورتی که مشکل خاصی رو مشاهده کردین مانند: خونریزی‌های شدید در قاعدگی، پریودهای نامنظم به صورت مکرر و… به پزشک مراجعه کنین تا با ارائه راه حل‌هایی مشکل‌تون حل بشه.

در این مقاله درمان‌های دارویی و خانگی، تشخیص قاعدگی نامنظم رو بررسی می‌کنیم. تا انتها همراه ایمپو باشین تا پاسخ هرگونه سوال در زمینه پریود نامنظم رو پیدا کنین. همچنین پیشنهاد می‌کنیم مقاله سکس بعد از گذاشتن ای یو دی را بخوانید.

 

پریود چیست؟

پریود یعنی یک یا چند تخمک آزاد می‌شوند و به سمت رحم حرکت می‌کنند. تا زمانی که تخمک به سمت رحم می‌رود اسپرم به آن برسد لقاح صورت می‌گیرد و سپس نطفه بسته می‌شود و در این روند تنها سلول‌های تخمکی که بارور شده‌اند و لانه گزینی کرده‌اند می‌توانند رشد کنند و تبدیل به نوزاد شوند اما اگر لقاح صورت نگرفت پریود اتفاق می‌افتد.

 

تعریف پریود نامنظم (irregular period)

زمانی میشه گفت که فردی پریود نامنظم داره که طول دوره اش مدام در حال تغییر باشه. ممکنه این سوال پیش بیاد که طول دوره چیه؟ طول دوره یا چرخه قاعدگی به فاصله ی بین شروع یه پریود تا شروع پریود بعدی گفته میشه. این فاصله معمولا ثابته و نهایتا دو تا سه روز جا به جایی داره.

میانگین طول دوره 28 روزه است اما طبیعیه که کمی بلندتر یا کوتاه تر باشه. در پریود نامنظم ممکنه که پریود زودتر یا دیرتر اتفاق بیفته. زمانی که طول دوره مدام در حال تغییر باشه و این تغییر خیلی زیاد باشه، پریود نامنظم به وجود میاد.

 

علائم پریود نامنظم

اولین علامت پریود نامنظم یک فاصله 35 روزه بین دو دوره متوالی است. مدت زمان متغیر یکی دیگر از نشانه های پریود نامنظم است که باید تحت نظر پزشک باشید.

همچنین از دیگر علائم قاعدگی نامنظم می توان به تغییر میزان خونریزی یا وجود لخته های خونی با قطر بیشتر از 2.5 سانتی متر اشاره کرد.

 

دلایل پریود نامنظم

دلایل مختلفی برای قاعدگی نامنظم وجود دارد. تولید و تغییرات هورمونی از شایع ترین علل هستند. استروژن و پروژسترون دو نوع هورمون هستند که بر تغییرات چرخه قاعدگی تأثیر می گذارند و منظم بودن آن را کنترل می کنند.

از آنجایی که این دو هورمون بر چرخه قاعدگی تأثیر می گذارند و آن ها را کنترل می کنند، رویدادهایی مانند بلوغ، یائسگی، بارداری، زایمان و شیردهی ممکن است تعادل این هورمون ها و چرخه قاعدگی را بر هم بزنند. به عنوان مثال در دوران بارداری و حتی در اکثر زنان در دوران شیردهی، قاعدگی متوقف می شود.

پریود نامنظم یکی از مسائلیه که حدود 30 درصد زنان ممکنه بهش مبتلا باشن. پریود نامنظم در برخی موارد ممکنه علت خاصی نداشته باشه ولی در بعضی مواقع نشانه‌ی یه عارضه جدیه. دلایل قاعدگی نامنظم عبارتند از:

بلوغ

دختران نوجوانی که تازه به سن بلوغ رسیدن و پریود نامنظم رو تجربه می‌کنن نگران نباشن چرا که در مراحل ابتدایی بلوغ به خاطر نارس بودن چرخه هیپوفیز- هیپوتالاموس، سیکل های پریود نامنظمه ولی بعد از اینکه دوران ابتدایی بلوغ می‌گذره، دوره های پریود نظم می‌گیره. ممکنه قاعدگی شما برای یک یا دو سال اول نامنظم باشه.

آندومتریوز

یک مشکل شایع است که از هر 10 زن در سنین باروری 1 نفر را مبتلا می کند. در این عارضه بافت های داخلی رحم در خارج از رحم رشد می کنند. اندومتریوز باعث قاعدگی های بسیار دردناک و طولانی مدت، خونریزی شدید و خونریزی بین دوره ها می شود.

سایر علائم این بیماری عبارتند از:

• ناباروری
• درد گوارشی
• حرکات روده دردناک
• درد حین یا بعد از رابطه جنسی

کاهش وزن شدید و کاهش اشتها

کاهش وزن شدید باعث توقف پریود شما می شود. دریافت نکردن کالری مورد نیاز اثرات قابل توجهی بر تولید هورمون و تخمک گذاری دارد. علاوه بر اختلالات قاعدگی، افرادی که وزن کم دارند، دچار خستگی، سردرد و ریزش مو نیز می شوند.

 

ورزش زیاد

تحقیقات نشان می دهد که ورزش بیش از حد به طور مستقیم با هورمون های قاعدگی مرتبط است. زنانی که در ورزش های شدید شرکت می کنند ممکن است پریود (آمنوره) را تجربه نکنند. خوردن غذاهای حاوی کالری بیشتر یا انجام ورزش های سبک تر این مشکل را حل می کند.

 

شروع دوره ی پساقاعدگی

با نزدیک شده به دوره ی پساقاعدگی(menopause) به دلیل تغییرات هورمونی، ممکنه سیکل های ماهیانه دچار بی نظمی بشن. شروع یائسگی (معمولاً بین 45 تا 55 سالگیه).

 

عوارض جانبی برخی از داروها

تعدادی از داروهای هورمونی، ضد التهابی و حتی استفاده از برخی روش‌های پیشگیری از بارداری مثل آی یو دی، قرص جلوگیری از بارداری و… بر حجم خونریزی تاثیر میذاره و ممکنه باعث پریود نامنظم بشه.

 

شیردهی

پرولاکتین هورمونیه که در تولید شیر مادر نقش داره و می تونه تخمک گذاری رو سرکوب کنه. شیردهی به طور مداوم می تونه باعث قاعدگی های نامنظم بشه. پس از قطع شیردهی دوباره نظم پریود برقرار میشه.

وجود تومورهای خوش خیم

تومورهای رحم، تومورهی تخمدانی و تومورهای دهانه رحم که باعث خونریزی‌های شدید می‌شوند، البته این تومرها به ندرت ایجاد می‌شوند و از عوامل شایع در پریود نامنظم حساب نمیشه.

 

پولیپ در رحم

تشکیل توده‌های خوش خیم در دیواره‌های رحم می‌تونه باعث ایجاد پریود نامنظم بشه که این زائده‌ها رو پولیپ میگن و اگر این توده‌ها در بافت عضلانی رحم تشکیل بشه فیبروئید رحم گفته میشه.

 

بارداری خارج از رحم

اگر باردار هستین و خونریزی رو مشاهده کردین در اولین فرصت به پزشک مراجعه کنین. به صورت طبیعی بعد از بارداری، آزادسازی تخمک متوقف میشه و خونریزی اتفاق نمی‌افته.

بعضی از لکه بینی‌ها در 3 ماه اول بارداری طبیعیه و جای نگرانی نیست اما اگر خونریزی شدید داشتین لازمه که به پزشکتون اطلاع بدین چون ممکنه تخمک بارور شده در جایی خارج از رحم لانه گزینی کرده باشه که در این صورت بارداری خارج از رحم رخ داده.

 

برخی از انواع روش های پیشگیری از بارداری هورمونی

روش هایی مثل استفاده از قرص های ضدبارداری و وسایل داخل رحمی مثل (IUD) به دلیل ایجاد تغییرات هورمونی می تونن باعث ایجاد عادت ماهیانه‌ی نامنظم بشن.

 

کاهش یا افزایش وزن شدید

در ورزش های شدید استقامتی و رژیم های غذایی سخت که کاهش وزن شدید اتفاق میفته، اختلال در قاعدگی به وجود میاد. همچنین افزایش وزن شدید هم باعث ایجاد پریود نامنظم میشه. استفاده بیش از حد فست فودها و رژیم غذایی نامناسب هم می تونه باعث این اتفاق بشه (چون در بافت چربی تولید هورمون استروژن انجام میشه).

برخی بیماری ها و شرایط پزشکی

سندروم تخمدان پلی کیستیک، بیماری های تیروئید، پولیپ یا فیبروم رحم، بیماری التهابی لگن، افزایش هورمون پرولاکتین و … می تونن باعث پریود نامنظم بشن.

 

سندروم تخمدان پلی کیستیک (تنبلی تخمدان)

در سندروم تخمدان پلی کیستیک تخمک گذاری صورت نمی گیره. فولیکول های ریز در تخمدان باقی می مونن، به دیواره ی اون می چسبن. به مرور دیواره ی تخمدان ضخیم میشه و آزاد سازی تخمک هایی هم که ممکنه گاهی بتونن آزاد بشن، به سختی صورت می گیره این اتفاق می تونه باعث پریودهای نامنظم بشه.

 

ترشح بیش از حد پرولاکتین

هورمون پرولاکتین در آماده سازی مجاری شیری و در نتیجه ترشح شیر نقش مهمی داره. این هورمون در بارداری افزایش پیدا می کنه و مانع تخمک گذاری میشه. این اتفافق طبیعیه اما روی پریود تاثیر گذاره. زمانی که فرد میزان پرولاکتین بالایی داره ولی باردار نیست بهتره از نظر تومورهای هیپوفیز بررسی بشه.

 

پولیپ

پولیپ در بافت آندومتر رحم رشد می کنه. پولیپ ها دارای دو نوع پایه دار و بدون پایه هستن که نوع پایه دار گاهی از دهانه سرویکس بیرون می زنه. این پولیپ ها می تونن در چرخه ی قاعدگی اختلال ایجاد کنن. پولیپ می تونه باعث خونریزی بعد از پساقاعدگی، در بین دو دوره ی پریود، بعد از رابطه ی جنسی و در نهایت ناباروری هم بشه.

فیبروم

فیبروم یا میوم یه توده ی خوش خیمه که در بافت عضلانی رحم، خارج رحم و یا حتی داخل رحم رشد می کنه. فیبروم باعث ایجاد خونریزی های شدید در زمان پریود، بین دو دوره پریود و حتی بعد از رابطه ی جنسی میشه. حتی بسته به اینکه در کجای دستگاه تناسلی قرار گرفته؛ می تونه باعث ناباروری بشه. به همین دلیل فرد باید جهت درمان مراجعه کنه.

 

بیماری تیروئید

کم کاری و پرکاری غده ی تیروئید باعث تغییرات پریود میشه. غده ی تیروئید در جلوی گلو قرار داره و روی تخمدان و هورمون های جنسی تاثیر می ذاره. در کم کاری تیروئید احتمال از دست رفتن دوره های قاعدگی و یا ایجاد خونریزی های شدید و جود داره. در پرکاری تیروئید هم این اختلالات قاعدگی وجود داره و درنتیجه می تونه باعث ناباروری بشه. به همین دلیل لازمه میزان هورمون TSH در خون اندازه گیری بشه.

 

استرس

استرس عامل مهمیه که باعث قاعدگی نامنظم میشه. نامنظم بودن قاعدگی به خاطر استرس می تونه با دیرتر یا زودتر پریود شدن خودش رو نشون بده. زمانی میشه گفت فردی پریود نامنظم داره که طول دوره اش مدام در حال تغییر باشه.

 

آیا پریود نامنظم باعث نازایی می‌شود؟

در پاسخ باید بگوییم که قاعدگی نامنظم نه تنها سلامت جسمی افراد را به خطر می اندازد و باعث بیماری می شود; بلکه در دوران بارداری مشکلاتی ایجاد می کند و منجر به ناباروری می شود. پس باید هرچه سریعتر درمان شود.

 

درمان پریودهای نامنظم

راه های درمان پریودهای نامنظم بسته به علت ایجاد کننده شون، متفاوته. اگه نامنظم بودن پریود به خاطر علل طبیعی باشه، جای نگرانی نداره و خود به خود برطرف میشه. اما زمانی که عامل ایجادکننده اش بیماری خاصی باشه، بهتره درمان بشه.

• درمان اختلال تیروئید

استفاده از داروها و یا مهار کننده ی هورمون تیروئید با تجویز پزشک و بسته به نوع بیماری می تونه باعث درمان نامنظم بودن قاعدگی بشه.

• کاهش استرس ها

افزایش و کاهش وزن شدید که برای بدن استرس حساب میشه؛ بهتره از یوگا، مدیتیشن، ورزش های مناسب، استراحت، خواب کافی و رژیم غذایی مناسب استفاده بشه. همچنین بهتره از رژیم ها و ورزش های سخت و طاقت فرسا خودداری بشه.

 

• تغییر روش‌های پیشگیری از بارداری

درصورتی که علت پریود نامنظم نوعی روش پیشگیری از بارداری باشه، بهتره که با مشورت پزشک نوع روش پیشگیری عوض بشه.

 

• هورمون درمانی

قاعدگی نامنظم اغلب به خاطر کمبود یا عدم تعادل برخی هورمون ها در بدن به وجود میاد. پزشکان با تجویز برخی داروهای هورمونی به تعادل هورمونی کمک می کنن.

 

• جراحی

گاهی اوقات اسکار یا مشکلات ساختاری در رحم یا لوله ی فالوپ ممکنه منجر به پریودهای نامنظم بشه. ممکنه پزشک برای اصلاح هر مشکل ساختاری یا نقص همراه تولد، جراحی رو تجویز کنه.

 

• تغییر سبک زندگی

ورزش کردن و مصرف مکمل‌های غذایی مانند ویتامین D، پیروی از یک برنامه غذایی خاص و افزایش وزن میتونه کمک کننده باشه. پریود نامنظم ممکنه نشون دهنده ی یه مشکل سلامتی باشه و یا در آینده مشکلی مثل ناباروری به وجود بیاره.

بیماری های مثل سندرم تخمدان پلی کیستیک، بیماری تیروئید، آندومتریوز، بیماری‌های التهابی لگن و سرطانهای رحم و ضمائم آن هم می تونن باعث پریود نامنظم بشن و هم از عوارض قاعدگی نامنظم محسوب می‌شن.

در یکی از انواع پریودهای نامنظم که با خونریزی شدید در زمان پریود همراهه، باعث کاهش میزان آهن بدن، کم خونی و در نتیجه خستگی، سردرد، سرگیجه، کوتاه شدن تنفس، ضعف و افزایش ضربان قلب می‌شه.

همچنین با از دست دادن خون بیشتر، ممکنه کم خونی شدید و علائمی مثل گرفتگی عضلانی و درد در هنگام رابطه جنسی به وجود بیاد که در این صورت شخص نیاز به مصرف دارو پیدا می‌کنه. عادت ماهیانه نامنظم همیشه نشونه‌ی مشکلی در باروری نیست و ممکنه تخمک گذاری و بارداری هم اتفاق بیفته.

درمان گیاهی قاعدگی نامنظم

درمان قاعدگی نامنظم در دوران بلوغ یا نزدیک به یائسگی ضروری نیست. اما اگر چنین چیزی در سال های باروری اتفاق بیفتد، ضروری است که در مورد آن با پزشک صحبت کنید. برخی از گیاهان مانند کوهوش سیاه، زغال اخته، ریشه شیرین بیان و زردچوبه به درمان گیاهی پریودهای نامنظم کمک می کنند.

 

درمان‌های خانگی برای پریود نامنظم

در قسمت قبل روش‌های درمانی دارویی رو بررسی کردیم اما در ادامه قصد داریم درمان خانگی برای پریود نامنظم رو شرح بدیم. این نوع از درمان کاملا بی خطر بوده و جای نگرانی نداره. درمان خانگی بیشتر بر روی قاعده اصلاح رژیم غذایی سالمه. با ما همراه باشین تا در ادامه روش های درمانی خانگی رو بررسی کنیم.

بادام

این ماده خوراکی سرشار از ویتامین، پروتئین، منیزیم و … است که اینها در تنظیم قاعدگی نقش مهمی دارند. بهتره چند بادوم رو بشورین سپس آن ها را در آب بخیسانید، اجازه دهید 24 ساعت در آب بمونه تا اسید فولیکش از بین بره. مصرف مکرر بادام باعث قاعدگی‌های منظم برای همیشه میشه.

سرکه سیب

مصرف روزانه 15 میلی لیتر سرکه سیب اثر زیادی در بهتر شدن بیماری سندرم پلی کیستیک تخمدان داره. بهتره سرکه سیب رو در آب رقیق و با مقداری عسل مخلوط کنین.

زنجبیل

یکی از روش‌های تاثیر گذار درمان خانگی مصرف زنجبیله که علاوه بر منظم شدن چرخه قاعدگی در کاهش درد پریود هم تاثیر گذاره. استفاده از زنجبیل به مدت 7 روز قبل از پریود باعث بهترشدن خلق و خو و سلامت جسمانی میشه.

تخم رازیانه

این گیاه دارویی باعث افزایش جریان خون میشه و شما میتونین برای منظم شدن پریود، تخم رازیانه مصرف کنین. رازیانه علاوه بر خوش طعم کردن غذا خاصیت دارویی فراوانی داره.

هویچ

یکی از چیزهایی که برای منظم شدن چرخه قاعدگی عالیه استفاده از هویچه. هویچ خام غنی از فیبره. استروژن یکی از دلایل اصلی بی نظمی در پریوده که مصرف هویچ سموم رو از بدن خارج میکنه. مهم نیست چه روشی رو برای خوردن هویچ انتخاب میکنین. میتونین هویچ رو به صورت خام میل کنین، در غذا استفاده کنین یا اونو بپزین.

 

تشخیص قاعدگی نامنظم

برای تشخیص پریود نامنظم، از آزمایش خون، معاینه لگن، واژن، سونوگرافی، سی تی اسکن و ام آر آی استفاده کرد. آزمایش خون برای تشخیص کم خونی یا سایر اختلالات پزشکی، کشت واژن برای جستجوی عفونت، سونوگرافی لگن برای بررسی فیبروم رحم، پولیپ یا کیست تخمدان و بیوپسی آندومتر برای نمونه برداری از بافت پوشش داخلی رحم برای تشخیص آندومتریوز، عدم تعادل هورمونی یا سلول های سرطانی استفاده میشه.

 

آیا پریود نامنظم باعث نازایی می‌شود؟

نامنظم بودن پریود علت نازایی نیست، اما دلایلی که باعث میشه این چرخه ناقص بشه مثل سندرم تخمدان پلی کیستیک و آندومتریوز، که هرچه سریعتر باید به رفع این مشکل بپردازیم.

سندرم تخمدان پلی کیستیک باعث میشه چرخ پریود شما متوقف و یا اینکه خونریزی شدید داشته باشین که در هر صورت شانس بارروری رو کاهش میده.

 

چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟

اگه همیشه یه مقداری از نامنظمی در پریود رو دارین یا در مراحل ابتدایی بلوغ هستین، نیازی به مراجعه به پزشک نیست اما در صورت وقوع هر کدوم از موارد زیر لازمه که با پزشک مشورت بشه.

• به طور ناگهانی پریودت نامنظم شده و زیر 45 سال سن داری.
• طول دوره‌هات کمتر از 21 روز یا بیشتر از 35 روز میشه.
• پریودت بیشتر از هفت روز طول می کشه.
• یه تفاوت بزرگ بین بلندترین و کوتاه ترین طول دوره ات هست.
• برای بارداری تلاش می کنی و پریودهای نامنظمی داری.
• سه ماه یا بیشتر هست که پریود نشدی.
• در طول پریود خونریزی خیلی زیادی داری.
• پریود بسیار دردناک داری.
• خونریزی واژینال یا لکه بینی بین دو قاعدگی یا بعد از پساقاعدگی داری.
• خونریزی پس از رابطه جنسی
• اگه پریودت بیشتر از 7 روز طول کشید
• کاهش یا افزایش وزن
• خروج ترشحات از سینه
• رشد غیر طبیعی موها

اگر همیشه دوره های قاعدگی نامنظم داشته اید یا هنوز در حال گذراندن دوران بلوغ هستید، نیازی به دریافت مشاوره پزشکی ندارید.

 

سخن نهایی

طول دوره هاتون رو یادداشت کنین و میانگینش رو به دست بیارین. اگه فاصله‌ی یه پریود و شروع پریود بعدی تفاوتش خیلی زیاد باشه، میشه به پریود نامنظم شک کرد.

داشتن گزارش دوره های قاعدگی می تونه به تشخیص منظم یا نامنظم بودن پریود کمک کنه. برای این کار می تونی از امکان گزارش گیری اپلیکیشن ایمپو بانوان استفاده کنی.

منابع:

Health line