اهمیت آزمایش قبل ازدواج بر هیچکس پوشیده نیست. این آزمایشها میتونن وضعیت سلامتی و سابقهی بیماریها رو در اشخاص و خانوادهها مشخص کنن و از وقوع بیماریها و ناهنجاریهای بعدی و تولد نوزادان بیمار پیشگیری کنن.
بدیهی است برای داشتن خوانوادهای سالم و با نشاط این آزمایشها الزامیست،زیرا که آیندهی خود و فرزندانمان به نتایج آزمایش وابسته است؛ در صورتی که نتایج آزمایش مشکلی را نشان دهد میتوانید با یک پزشک مشاور دربارهی راه حل هایتان مشورت کنید. در اغلب اوقات این مشکلات قابل حل است اما آگاهی از آنها امری کاملا واجب است.
آزمایشهای قبل از ازدواج تنها از دو طریق خون و ادرار انجام میشود و نیازی به هیچ نمونه برداری از بافت نیست
در اینجا به بررسی کامل آزمایش های لازم و آزمایش های داوطلبانه میپردازیم و دلایل، قوانین و حساسیت هرکدام را در کاربردیترین حالت ممکن برای شما خلاصه کردهایم.
آزمایش های قبل از ازدواج شامل چه مواردی هستن؟
برخی آزمایش های قبل از ازدواج اجباریه و برخی دیگه به درخواست خود انجام میشه. آزمایش های قبل از ازدواج عبارتند از:
- آزمایش CBC جهت بررسی تالاسمی
- آزمایش عدم اعتیاد
- آزمایش سیفلیس
- آزمایش ایدز و هپاتیت بنا به درخواست فرد
آزمایش خون
آزمایش خون پیش از ازدواج، یه آزمایش خون کامله که تعداد گلبولهای قرمز خون، گلبولهای سفید خون، پلاکتها، هموگلوبین، هماتوکریت، گروه خون و RH خون رو مشخص میکنه. همچنین مشخص میکنه که آیا فرد دچار کم خونی و یا تالاسمی مینور یا ماژور هست یا نه.
در تالاسمی هموگلوبین کامل شکل نمیگیره و اکسیژن رسانی به بافت ها مختل میشه. از ابتدای تولد تا آخرعمر با فرد می مونه. تالاسمی دو نوع آلفا و بتا داره که نوع بتا به دو نوع تالاسمی ماژور و تالاسمی مینور تقسیم میشه.
اگه یکی از زوجین تالاسمی مینور داشته باشه، مشکلی برای ازدواجشون نیست و تنها 50درصد احتمال به دنیا آمدن فرزندانی با تالاسمی مینور(ظاهرا سالم) است و ما بقی فرزندا کاملا سالم هستند.
ولی اگه هر دو نفر تالاسمی مینور داشته باشن، شانس اینکه یه فرزند تالاسمی مینور (ناقل) داشته باشن 50 درصد، فرزند سالم 25 درصد و فرزند با تالاسمی ماژور 25 درصد خواهد بود در نتیجه این آزمایش بسیار حیاتیست و حتما باید انجام شود.
آزمایش عدم اعتیاد
آزمایش عدم اعتیاد یکی دیگه از آزمایش های قبل از ازدواجه که در قالب آزمایش ادرار انجام میشه و اعتیاد داشتن یا نداشتن فرد رو مشخص میکنه.
اگه شخص از قرصها و داروهای کدئیندار استفاده میکنه یا داروی خاصی مصرف میکنه که احتمال میده روی نتیجهی این آزمایش تاثیر میذاره، لازمه که با مشورت پزشک به مدت مشخصی از مصرف داروها خودداری کنه.
آزمایش ادرار باید درمعرض دید مستقیم نگهبان یا دوربین انجام بشه که فرد از نمونهی دیگهای استفاده نکنه یا تقلبی در انجام آزمایش صورت نگیره. برای بررسی اعتیاد به سیگار تست نیکوتین و کوتینین گرفته میشه.
اگه این دو ماده در خون دیده بشن، اعتیاد به سیگار مشخص میشه. کوتینین پایداری بیشتری داره و در نتیجه سیگار آزمایش اعتیاد رو مثبت میکنه.
مصرف مواد مخدر میتواند بر روی فرزند آوری شما تاثیر گذار باشد زیرا که اگر والدین به خصوص مادر در هنگام بارداری موادی مثل نیکوتین، هروئین مرفین، و یا سایر مواد مخدر را مصرف کند این مواد میتوانند از طریق جفت به جنین برسد و تاثیرات زیانباری برای او داشته باشند.
حتی گفته میشود کافئین موجود در قهوه، میتواند برای جنین خطرناک باشد از این رو در کشورهایی که قهوه در آنها مصرف زیادی دارد اغلب مادران در هنگام بارداری به خوردن قهوه ی بدون کافئین رو میآورند تا فرزند خود را در امان نگه دادند.
آزمایش سیفلیس (VDRL)
سیفلیس یه بیماری عفونی مقاربتیه که به علت باکتری ترپونماپالیدوم ایجاد میشه. سیفلیس از تماس مستقیم فرد به فرد منتقل میشه و قدرت سرایت بالایی داره. سیفلیس از زخم ناحیه ی تناسلی در مراحل اولیه تا دردهای قلبی و مشکلات مغزی رو ایجاد می کنه. انجام این آزمایش برای مردان ضروریه اما به درخواست خود اشخاص میتونه برای زنان هم انجام بشه.
آزمایش ایدز و بیماری های مقاربتی
آزمایش ایدز و سایر بیماری های مقاربتی و هپاتیت به درخواست خود فرد در مراکز مخصوص انجام میشه و جوابش محرمانه به خود فرد تحویل داده میشه. آزمایش تشخیص بیماری های مقاربتی توسط نمونه خون مشخص می شه.
گاهی ممکنه فرد مبتلا به HIV باشه و جواب آزمایش ایدز منفی تشخیص داده بشه. این در حالتی اتفاق میفته که هنوز بیماری به ایدز تبدیل نشده باشه.
آزمایشات ژنتیک
در موارد ازدواج های فامیلی ، مخصوصا اگر مشکلات و بیماریهای ژنتیکی در آنها باشد بهتر است آزمایشات ژنتیک انجام شود. علاوه بر آزمایش ژنتیک شما با یک مشاور نیز ملاقات میکنید تا با گرفتن اطلاعات از نسل های قبل احتمال بیماری های بلقوه را برسی کند.
بهتر است در هر صورت آزمایش ژنتیک انجام شود زیرا که بسیاری از بیماری ها هستند که چندین نسل در ژن انسان به صورت مخفی وجود دارند و منتظر موقعیت مناسب هستند تا در نسل جدید خود را نشان دهند در نتیجه آزمایش ژنتیک میتواند خیالتان را از بابت بسیاری از بیماری ها راحت کند.
داروهای مثبت کننده تست اعتیاد
چندین نوع دارو وجود داره که یک یا چند مورد از آنها در تست اعتیاد بررسی میشه. مدت زمان ماندگاری هر دارو به نوع آن، بدن فرد و مدت استفاده از آن بستگی دارد. در زیر به انواع بی حس کننده ها و بی حس کننده هایی که این تست را مثبت می کنند، می پردازیم.
- آمفتامین و مت آمفتامین: این داروها همان شیشه و مانند آن هستند. داروهایی مانند لابتالول، آمانتادین، افدرین، فنیل افرین، بوپروپیون، متیل فنیدات، دزیپرامین، سلژیلین، کلرپرومازین، سرترالین، رانیتیدین، ایزوکس سوپرین، سودوافدرین، ترازودون، دکستروآمفتامین، تری آمفتامین پروامین، فنیل
- متادون: دیفن هیدرامین، کلرپرومازین، تیوریدازین، کلومیپرامین، وراپامیل و کوتیاپین از جمله داروهایی هستند که حاوی متادون هستند.
- مواد افیونی: کینین، ریفامپین، دکسترومتورفان، فلوروکینولون، کدئین، مورفین، وراپامیل و دیفن هیدرامین شامل این مواد افیونی هستند. تریاک نیز یکی از همین مواد مخدر است.
- ال اس دی: ارگوتامین، آمی تریپتیلین، سوماتریپتان، دی سیکلومین و پرومتازیم از داروهای ال اس دی هستند.
- فن سیکلیدین: دیفن هیدرامین، ترامادول، کتامین، دکسترومتورفان، ایمی پرامین، ونلافاکسین، ایبوپروفن، تیوریدازین و مپریدین از جمله داروهایی هستند که حاوی این دارو هستند.
- شاهدانه: شاهدانه و کانابینوئیدهای مشابه. امپرازول، پیروکسیکام، پرومتازین، ناپروکسن، تولمتین، پانتوپرازول و لانسوپرازول داروهای حاوی کانابینوئید هستند.
- کوکائین: آموکسی سیلین، چای برگ کوکا و بی حس کننده های موضعی حاوی کوکائین همگی بیهوش کننده کوکائین محسوب می شوند.
- داروهای ضد افسردگی سه حلقه ای: هیدروکسیزین، کوتیاپین، دیفن هیدرامین، کاربامازپین و سیپروهپتادین از جمله داروهایی هستند که باعث مثبت شدن تست اعتیاد می شوند.
- الکل: الکل های با زنجیره کوتاه مانند ایزوپروپیل الکل نیز در مثبت شدن تست اعتیاد موثر هستند.
- باربیتورات ها: ایبوپروفن و ناپروکسن حاوی این دارو در فرمولاسیون خود هستند.
- بنزودیازپین ها: در این دسته، فقط سرترالین یک بنزودیازپین است.
آیا انجام آزمایش ژنتیک برای زوج های متاهل نیز ضروری است؟
بله، علاوه بر افرادی که قصد ازدواج دارند، افراد متاهلی که قصد بچه دار شدن نیز دارند؛ باید آزمایش های غربالگری ژنتیک را انجام دهند. اگر آنها در معرض خطر داشتن فرزندی با یک بیماری ژنتیکی جدی هستند، باید آزمایشات تکمیلی روی جنین و مادر در دوران بارداری انجام شود تا از سلامت جنین اطمینان حاصل شود.
مناسب ترین زمان برای انجام آزمایش چه وقت است؟
توصیه می شود این آزمایشات در اسرع وقت و حداکثر قبل از بارداری اول انجام شود. نتایج آزمایش برای همه حاملگی های بعدی زوج اعمال می شود، اما در ابتدای هر بارداری توصیه می شود بررسی شود که آیا آزمایش های اضافی توصیه می شود یا خیر!
آیا پریود روی نتیجهی آزمایش قبل ازدواج تاثیر داره؟
اگه فرد کم خونی داشته باشه و در زمان پریود آزمایش بده، ممکنه نتیجه ی آزمایش دچار مشکل بشه. همچنین در زمان پریود به خاطر تغییرات هورمونی و تاثیرشون رو متابولیت های خون، بهتره این آزمایش در زمان پریود انجام نشه. برخی آزمایشگاه ها آزمایش ادرار رو بعد از دوره ی پریود میگیرن. بنابراین بهتره که آزمایش های قبل از ازدواج در زمان پریود انجام نشه.
کدام واکسن ها قبل از ازدواج تزریق میشه؟
افراد می تونن قبل از ازدواج واکسن هپاتیت و کزاز رو تزریق کنن. واکسن دیگهای که بهره افراد قبل از اولین رابطه جنسی دریافت کنن، واکسن گارداسیله تا در صورت ابتلای یکی از زوجین به زگیل تناسلی به دیگری منتقل نشه.
آیا قبل از آزمایش ازدواج باید ناشتا باشیم؟
آنچه از آن به عنوان آزمایش خون قبل از ازدواج یاد میشه، فقط مربوط به بیماری های مذکوره و در هیچ یک از آنها نیازی به ناشتا بودن، نیست. در برخی موارد بنا به درخواست متقاضی یا با تجویز پزشک، علاوه بر معاینه قبل از ازدواج، آزمایش خون ژنتیکی که نیاز به ناشتا بودن ندار نیز انجام میشه.
سخن نهایی
انجام آزمایش قبل ازدواج، برای انجام عقد لازم و ضروریه. این آزمایشات شامل آزمایشات خون و ادرار برای عدم اعتیاد، تشخیص تالاسمی و بیماری مقاربتی سیفلیسه و نیازی به ناشتا بودن نداره. بقیه آزمایشات به درخواست خود افراد قابل انجامه. همچنین قبل از ازدواج برای زوجین کلاسی در مورد رابطه جنسی و مسائل روانشناختی برگزار میشه.