همه ما می دانیم که هورمون ها در کنترل بدن نقش اساسی دارند. کمبود چند میکروگرم از یک هورمون در سیستم بدن ممکن است تغییرات عجیبی را برای شما رقم بزند.
پروژسترون یکی از هورمون های جنسی زنانه است که در سلامت بانوان، فرآیند تولید مثل و … نقشی تعیین کننده دارد. شیاف پروژسترون از جمله داروهایی است که در صورت کمبود این هورمون در بدن، برای شما تجویز می شود.
برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد این دارو تا پایان این بخش همراه ما باشید.
پروژسترون چیست؟
همان‌طور که گفتیم پروژسترون یکی از هورمون‌های جنسی است که بدن آن را می‌سازد. پروژسترون به رشد دیواره داخلی رحم کمک می‌کند و از بروز انقباضات رحمی جلوگیری می‌کند. در صورت ایجاد انقباضات رحمی در اوایل بارداری، ممکن است جنین شما سقط شود.
پروژسترون همچنین در روند تولید شیر مادر مؤثر است. مقدار کافی از این هورمون در دوران بارداری، به عملکرد قوی‌تر ریه و اکسیژن‌رسانی به جنین کمک می‌کند.
در مجموع پروژسترون در نقش محافظ بارداری است و از زایمان زودرس، سقط‌جنین، ریزش دیواره رحم و… جلوگیری می‌کند و به افزایش ضخامت دیواره داخلی رحم، جریان خون رحمی، گلیکوژن خون و… کمک می‌کند.
تغییرات سطح پروژسترون در سیکل قاعدگی
میزان هورمون پروژسترون در زمان‌های مختلف از چرخه قاعدگی متفاوت است. در فاز فولیکولی و قبل از تخمک‌گذاری میزان این هورمون حداقل است.
در اواسط چرخه و پس از تخمک‌گذاری، پروژسترون به هورمون غالب تبدیل شده و در فاز لوتئال بیشترین مقدار ممکن است. درصورتی‌که لقاح صورت نگیرد سطح پروژسترون کاهش می‌یابد اما با حاملگی فرد، سطح پروژسترون جهت بقای بارداری همچنان افزایش خواهد یافت.
علائم کمبود پروژسترون در بدن
کمبود پروژسترون در بدن با مشکلات متفاوتی بروز پیدا می‌کند. برخی از علائمِ سطح پایین پروژسترون ممکن است با علائم اختلالات دیگر مشابه باشد. بااین‌حال علائم زیر اصلی‌ترین نشانه‌های کمبود پروژسترون در بدن هستند:
- دوره‌های نامنظم پریود؛
- سیکل پریود کوتاه (کمتر از 24 روز)؛
- میل جنسی پایین؛
- گرگرفتگی؛
- میگرن یا سردرد؛
- لکه بینی؛
- قند خون پایین؛
- سینه‌های دردناک؛
- خشکی واژن؛
کمبود پروژسترون در دوران بارداری سلامت جنین را به خطر خواهد انداخت.
موارد مصرف شیاف پروژسترون
شیاف پروژسترون در موارد مختلفی به‌عنوان درمان استفاده می‌شود. همان‌طور که پیش‌تر هم گفتیم مهم‌ترین کاربرد شیاف پروژسترون در حفظ بارداری، کمک به افزایش ضخامت آندومتر، افزایش خون در بافت رحم و جلوگیری از انقباضات رحمی است.
شیاف پروژسترون ممکن است با صلاح‌دید پزشک، برای درمان سندرم پیش از قاعدگی، افسردگی پس از زایمان و به‌عنوان داروی ضروری در درمان ناباروری با روش‌هایی همچون IVF نیز تجویز شود.
قبل از مصرف شیاف پروژسترون پزشک را از این موارد آگاه کنید. پیش از مصرف هر دارو الزامی است که در مورد سوابق پزشکی خود و سایر داروهایی که مصرف کنید با پزشک خود صحبت کنید.
اطلاع‌رسانی موارد زیر به پزشک، پیش از مصرف شیاف پروژسترون ضروری است:
- بیماری‌های قلبی و عروقی؛
- گرفتگی عروق خونی؛
- سرطان سینه؛
- سرطان دهانه رحم؛
- اختلالات کلیه؛
- سابقه سقط و مرده زایی؛
- خونریزی واژن؛
- سابقه هرگونه واکنش غیرعادی یا آلرژیک به پروژسترون یا سایر هورمون‌ها؛
- سابقه هرگونه واکنش غیرعادی یا آلرژیک به مواد غذایی، داروها یا مواد نگه‌دارنده؛
- حاملگی یا مراحل پیش از حاملگی؛
- شیردهی؛
درصورتی‌که پزشک از این موارد مطلع نباشد، ممکن است مصرف دارو با بروز عوارضی پیش‌بینی‌نشده همراه شود.
چگونه از شیاف پروژسترون استفاده کنیم؟
شیاف پروژسترون یک شیاف واژینال است. استعمال این شیاف به جهت حفظ بارداری تنها به همین صورت ممکن است. در صورت تجویز این دارو برای شما، قبل از استفاده حتماً راهنمای دارو را مطالعه و از قطع خودسرانه دارو جدا خودداری کنید.
- پیش از مصرف شیاف پروژسترون از تمیزی اطراف واژن اطمینان حاصل کنید؛
- قبل از برداشتن شیاف حتماً دست‌های خود را بشویید؛
- برای استفاده از شیاف از اپلیکاتور درون بسته کمک بگیرید؛
پوزیشن‌های مناسب برای استفاده از شیاف واژینال پروژسترون:
- به پشت دراز بکشید و زانوهای خود را جمع کنید سپس با کمک اپلیکاتور شیاف را استفاده کنید.
- در حالت ایستاده پاها را به‌اندازه عرض شانه بازکنید و سپس یکی از پاهای خود را روی یک تکیه‌گاه قرار داده و شیاف را وارد کنید.
به‌هیچ‌عنوان این دارو را به فرد دیگری، حتی با علائم مشابه خودتان، پیشنهاد نکنید.
عوارض جانبی شیاف پروژسترون
مصرف شیاف پروژسترون ممکن است با عوارض خفیف اما شایع زیر همراه باشد:
- نفخ، حالت تهوع، درد معده؛
- حساس شدن سینه‌ها؛
- نوسانات خلقی و تحریک‌پذیری؛
- سردرد؛
- خواب‌آلودگی؛
درصورتی‌که یکی از این عوارض شدید برای شما پیش آمد، هرچه سریع‌تر به پزشک مراجعه کنید. این عوارض معمولاً بسیار نادر هستند:
- زرد شدن پوست یا چشم؛
- درد قفسه سینه، فک، بازوی چپ؛
- ضعف در یک طرف بدن؛
- مشکل در راه رفتن؛
- مشکل در صحبت کردن؛
- تاری دید، دوبینی، برآمدن چشم؛
- سرفه‌های خونی؛
- غش کردن؛
- تورم و گرما در ساق پا؛
بروز کهیر، خارش، تورم، مشکلات تنفسی و سرگیجه شدید پس از مصرف دارو معمولاً نشانه‌ی این است که شما به این ماده آلرژی داشته‌اید.
نتیجه‌گیری
- هورمون‌ها را می‌توان بعد از مغز به‌عنوان رهبران کنترل شرایط بدن معرفی کرد. در میان تمام هورمون‌ها، هورمون‌های جنسی به جهت نقش تعیین‌کننده در تولیدمثل از اهمیت مضاعفی برخوردار هستند.
- پروژسترون یکی از مهم‌ترین هورمون‌های دخیل در روند بارداری و سلامت مادر و جنین است. کمبود پروژسترون ممکن است عوارض خطرناکی برای سلامت جنین در پی داشته باشد.
- شیاف پروژسترون یکی از مدل داروهایی است که جهت پیشگیری از عوارض کمبود پروژسترون در بانوان تجویز می‌شود.
- استفاده از این شیاف نقش قابل‌توجهی در درمان ناباروری و همچنین حفظ سلامت جنین دارد.
در صورتی که فکر می‌کنید ممکن است شما هم دچار کمبود پروژسترون باشید، می‌توانید علائم خود را از طریق اپلیکیشن ایمپو با پزشکان تیم مشورت کنید.
منابع:
