فتق بیضه چیست؟

امروز قرار است در مورد یکی از مشکلات شایع که بیشتر در مردان دیده می‌شود صحبت کنیم. فنق اینگوینال یا همان فتق بیضه که یک تورم و برآمدگی قسمت کشاله ران است که در هنگام سرفه، انجام فعالیت‌های شدید و یا بلند کردن اجسام سنگین این توده دردناک می‌شود.

همان طور که گفتیم عموما باد فتق خطرناک نیست اما می‌تواند عوارضی را به همراه داشته باشد که در ادامه علل به وجود آمدن و همچنین راه‌های پیشگیری از آن را بررسی می‌کنیم.

فتق بیضه چیست؟

هنگامی که مایع در کیسه بیضه (در کشاله ران) جمع می شود، هیدروسل نامیده می شود. از هر ده نوزاد یک نوزاد هنگام تولد دچار هیدروسل می شود. هیدروسل همچنین ممکن است در اثر تورم یا عفونت کیسه بیضه ایجاد شود.

فتق معمولا بین قفسه سینه و باسن ایجاد می شود. در بسیاری از موارد علائمی ایجاد نمی‌کند یا علائم بسیار کمی دارد، ممکن است متوجه تورم یا توده در شکم یا کشاله ران خود شوید.

این توده اغلب می تواند به عقب رانده شود یا زمانی که دراز می کشید ناپدید می‌شود. سرفه یا زور زدن ممکن است باعث ظاهر شدن توده شود.

با این حال به خودی خود بهبود نمی‌یابد و می‌تواند منجر به عوارض تهدید کننده شود. فتق بیضه، بر خلاف تصور عموم به آقایان اختصاص ندارد و در صورت ضعف در عضلات شکمی ایجاد می‌شود.

با اینکه فتق بیضه در اغلب مواقع بی خطر است امادر مواردی می‌تواند کمی خطرناک و بسیار آزار دهنده باشد. در ادامه به بررسی علائم و نشانه هایی که در فرد پدیدار می‌شود و ممکن است به باد فتق مبتلا شده باشد می‌پردازیم.

 

علائم باد فتق چیست؟

علائم و نشانه‌های فتق بیضه می‌تواند در هر فرد متفاوت باشد که به بارزترین نشانه‌های آن در ادامه اشاره می‌کنیم که عبارتند از:

• برآمدگی در ناحیه دو طرف استخوان شرمگاهی
• احساس سوزش یا درد در برآمدگی
• درد یا ناراحتی در کشاله ران
• احساس سنگینی در کشاله ران
• ضعف یا فشار در کشاله ران شما

توجه داشته باشید وجود و یا عدم وجود این علائم، نشان دهنده ی قطعی وضعیت جسمانی شما نیستند و برای اطمینان باید به پزشک مربوطه مراجعه کنید.

درد مداوم شکم یا لگن می‌تواند از نشانه‌های فتق بیضه باشد که در صورت طولانی شدن دردهای مزمن، فرد باید به پزشک متخصص مراجعه کند. فتق بیضه به معنی فتق در نواحی خاصی از بدن است در نتیجه چه خانم ها و چه آقایان می‌توانند در خطر این عارضه باشند.

 

مشکلات ناشی از فتق برای کودک چیست؟

برخی از موارد فتق ناف زمانی که کودک رشد می کند و عضلاتش قوی می شوند، خود به خود برطرف می شوند و مشکل خاصی برای کودک ایجاد نمی کنند. معمولاً پزشک جراحی فتق ناف را تنها زمانی توصیه میکند که فتق به خودی خود بهبود نیابد یا زمانی که بسیار بزرگ باشد.

اما فتق اینگوینال می تواند برای کودک مشکل ساز باشد. زیرا روده نوزاد ممکن است در داخل این فتق گیر کند که در این صورت به یک عارضه اورژانسی تبدیل خواهد شد. به همین دلیل است که پزشک معمولا قبل از بروز مشکلات و عوارض ناشی از فتق در کودک، جراحی را توصیه می کند.

اگر کودک شما مشکل فتق مغبنی در یک طرف ران دارد، این احتمال وجود دارد که در آینده به فتق اینگوینال در سمت دیگر مبتلا شود.

 

علائم و نشانه های باد فتق در کودکان

فتق بیضه یا همان (اینگوینال) در نوزادان و کودکان ناشی از ضعف دیواره شکم است که در بدو تولد وجود دارد. گاهی اوقات فتق تنها زمانی قابل مشاهده است که یک نوزاد در حین گرسنگی گریه می‌کند، سرفه می‌کند یا زور می‌زند. او ممکن است تحریک پذیر و اشتهای کمتری نسبت به قبل داشته باشد.

پزشک معمولاً در ویزیت های منظم، کودک شما را از نظر علائم احتمالی فتق معاینه می کند، اما در صورت مشاهده برآمدگی در ناحیه ناف یا کشاله ران کودک، حتماً به پزشک اطلاع داده و با او مشورت کنید. با درمان به موقع بیماری ها و مشکلات کودک و همچنین با پیشگیری از چاقی و اضافه وزن، رفع یبوست و درمان سرفه مزمن در کودک می توانید خطر ابتلا به فتق را کاهش دهید.

 

نشانه های مشکل ساز باد فتق

اگر نتوانید فتق را به داخل فشار دهید، محتویات فتق ممکن است در دیواره شکم گیر کرده باشد. فتق حبس شده می‌تواند خفه شود و جریان خون را به بافتی که به دام افتاده است قطع کند. اگر فتق خفه‌شده درمان نشود، می‌تواند تهدید کننده زندگی باشد. علائم و نشانه های فتق خفه شده عبارتند از:

• حالت تهوع، استفراغ یا هر دو
• درد ناگهانی که به سرعت تشدید می‌شود
• ناتوانی در حرکت روده یا دفع گاز
• برآمدگی فتق که قرمز، بنفش یا تیره می‌شود

این مشکلات زمانی بروز می‌کند که تورم، سفت و حساس به لمس شده و نمی‌توان آن را فشار داد که کمی به داخل برود. اینگونه علائم هنگامی ایجاد می‌شود که اسید معده به مری راه پیدا کند.

 

علل فتق بیضه چیست؟

برخی از فتق‌های اینگوینال هیچ علت ظاهری ندارند. عواملی که در ایجاد فتق اینگوینال نقش دارند عبارتند از:

• افزایش فشار داخل شکم
• یک نقطه ضعیف از قبل موجود در دیواره شکم
• زور زدن در هنگام ادرار
• فعالیت شدید
• سرفه یا عطسه مزمن
• ارثی بودن
• یبوست مزمن
• سابقه فتق بیضه

در بسیاری از افراد، ضعف دیواره شکم که منجر به فتق اینگوینال می‌شود، قبل از تولد زمانی اتفاق می‌افتد که ضعف در عضله دیواره شکم به درستی بسته نمی‌شود.

سایر فتق‌های بیضه زمانی که عضلات به دلیل افزایش سن، فعالیت بدنی شدید یا سرفه‌های همراه با سیگار ایجاد می‌شوند. همچنین ممکن است به دلیل جراحی شکم و ضعف در دیواره شکم رخ دهند و در ادامه عوارض ورم بیضه را بررسی می‌کنیم تا انتها همراه ما باشید.

 

عوارض باد فتق

عوارض فتق اینگوینال عبارتند از:

• فشار بر بافت های اطراف

اکثر فتق های اینگوینال اگر با جراحی ترمیم نشوند به مرور زمان بزرگ می شوند. در مردان، فتق‌های بزرگ می توانند به داخل کیسه بیضه کشیده شوند و باعث درد و تورم شوند.

• مسدود شدن روده

اگر محتویات فتق در نقطه ضعیف دیواره شکم گیر کند، محتویات آن می تواند روده را مسدود کند و منجر به درد شدید، حالت تهوع، استفراغ، ناتوانی در ادرار یا دفع گاز شود.

• قطع شدن جریان خون روده 

فتق حبس شده می تواند جریان خون بخشی از روده شما را قطع کند. خفه کردن می‌تواند منجر به مرگ بافت روده آسیب دیده شود. فتق خفه شده تهدید کننده زندگی است و نیاز به جراحی فوری دارد.

 

پیشگیری از فتق بیضه

شما نمی‌توانید از نقص مادرزادی که دارید از خطر ابتلا به فتق اینگوینال جلوگیری کنید. با این حال می‌توانید فشار روی عضلات و بافت‌های شکم خود را کاهش دهید مثلا:

• وزن سالم را حفظ کنید؛
• مصرف موادغذایی فیبردار؛
• اجسام سنگین را بلند نکنید؛
• خودداری از مصرف سیگار.

به طور کلی می‌توانید با بازنگری در سبک زندگی خود و انتخاب هوشمندانه ی خوراک و تنظیم فعالیت هایتان سامت خود را ارتقا بخشید.

خطر ابتلا به فتق اینگوینال (بیضه) با افزایش سن و همچنین در مردان شیوع بیشتری دارد. مشکلات پزشکی که سبب فشار بر دیواره شکم می‌شود، می‌تواند بر بروز فتق منجر شوند.

 

آیا عمل باد فتق خطراتی به همراه دارد؟

ترمیم فتق اینگوینال یک عمل معمولی با خطرات بسیار کم است. اما تعداد کمی از فتق ها ممکن است در برخی مواقع پس از جراحی عود کنند. سایر عوارض بالقوه عمل فتق اینگوینال عبارتند از:

• تجمع خون یا مایع در فضای باقی مانده از فتق؛
• تورم و کبودی دردناک بیضه‌ها یا آلت تناسلی؛
• درد و بی حسی در ناحیه کشاله ران ناشی از آسیب در حین جراحی؛
• آسیب به خون رسانی به بیضه‌ها؛
• آسیب به مجرای دفران (لوله ای که اسپرم را به بیضه ها می رساند)؛
• خطرات مرتبط با داروی بی‌هوشی.

اگر بالای 50 سال سن دارید، سیگار می کشید یا بیماری دیگری مانند بیماری قلبی یا مشکلات تنفسی دارید، احتمال بروز عوارض بیشتر است.

باید بدانید که هر عملی در هر سطحی که انجام شود با خطراتی همراه است اما احتمال وقوع این خطرات در جراحی‌های کوچک بسیار کمتر است

مراقبت‌های بعد از جراحی

1- بعد از عمل جراحی در صورت بروز هرگونه مشکل بهتر است یک فرد بزرگسال حداقل 24 ساعت پس از عمل در کنار شما بماند.

2- اگر بعد از رفتن به خانه همچنان درد دارید، طبق توصیه پزشک به مصرف مسکن ادامه دهید.

3- فشار ملایم به زخم با استفاده از دست یا یک بالشت کوچک می‌تواند سرفه، عطسه و حرکت بین نشستن و ایستادن را راحت تر کند.

4- مطمئن شوید که دستورالعمل‌هایی را که پرستارتان در مورد مراقبت از زخم، بهداشت و استحمام به شما داده است، دنبال می‌کنید.

5- در صورت داشتن یبوست ممکن است در هنگام ادرار یا مدفوع دردی را در اطراف زخم حس کنید شما می توانید با نوشیدن مایعات زیاد و خوردن مقدار زیادی سبزیجات، میوه ها و غذاهای پرفیبر مانند برنج قهوه‌ای، نان سبوس دار و پاستا، خطر یبوست خود را کاهش دهید.

6- حداقل تا 48 ساعت پس از هر عملی که با بیهوشی عمومی همراه است از نوشیدن الکل، کار با ماشین آلات یا رانندگی خودداری کنید.

7- ورزش های ملایم مانند پیاده روی می‌تواند به روند بهبودی کمک کند اما باید از بلند کردن اجسام سنگین و فعالیت های سنگین برای حدود 4 تا 6 هفته خودداری کنید.

8- ممکن است در ابتدا رابطه جنسی برای شما دردناک یا ناراحت کننده باشد، اما معمولاً زمانی که دوست دارید رابطه جنسی داشته باشید خوب است.

 

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟

اگر برآمدگی فتق قرمز، بنفش یا تیره شد یا اگر متوجه علائم یا نشانه های دیگری از فتق خفه شده مشاهده کردید فوراً به دنبال درمان آن باشد که در ادامه به انواع روشهای درمانی باد فتق می‌پردازیم.

اگر برآمدگی دردناک یا قابل توجهی در کشاله ران خود در دو طرف استخوان شرمگاهی دارید به پزشک مراجعه کنید. این برآمدگی زمانی که ایستاده‌اید بیشتر قابل توجه است و معمولاً اگر دست خود را مستقیماً روی ناحیه آسیب دیده قرار دهید، می‌توانید آن را احساس کنید.

 

در چه صورت با اورژانس تماس بگیریم؟

در صورت مشاهده هر یک از علائم زیر با پزشک عمومی یا اورژانس تماس بگیرید و مشکل خود را مطرح کنید.

• دمای بالای مداوم
• خون ریزی
• افزایش تورم یا درد در شکم
• دردی که با مسکن آرام نمی‌شود
• حالت تهوع یا استفراغ مداوم
• تب و لرز شدید
• سرفه مداوم یا تنگی نفس
• افزایش قرمزی اطراف بریدگی ها
• مشکل در دفع ادرار

 

نتیجه گیری

همانطور که در ابتدا مقاله گفته شد فتق بیضه عوارض جدی را به همراه ندارد اما می‌تواند در فعالیت‌های روزانه‌تان مشکلاتی را ایجاد کند. در ضمن این نکته را به خاطر داشته باشید که فتق می‌تواند در هر جایی از بدن ایجاد شود اما اکثر مردم فتق کشاله ران و ناف را می‌شناسند.

فتق بیضه انواع مختلفی دارد که شایع‌ترین آن فتق اینگوینال یا کشاله ران است و عمل فتق می‌تواند بعد از جراحی دوباره برگردد و این بستگی به تکنیک عمل جراحی دارد.