اگر شما یه والد هستین یا دور و برتون کودک هست احتمالا تابه‌حال براتون پیش اومده که کودکتون سوال‌هایی رو درباره اندام جنسی خودش، تفاوت زن و مرد و یا چگونگی تولدش پرسیده باشه. در این مواقع چه جوابی بهش می‌دین ؟  آیا نحوه مواجهه با کودکتون رو درباره کنجکاوی‌های جنسیش می‌دونین؟

تربیت  جنسی کودک و آگاهی از راه‌های آموزش مسائل جنسی به کودکان یکی از مهم‌ترین بعدهای فرزندپروریه که واقعا می‌بایست بهش اهمیت داد. کنجکاوی جنسی کودکان و مسائلی که درباره اون مطرح می‌کنن، بخشی از فرایند رشد اون‌هاست و ندادن پاسخ درست و علمی بهشون می‌تونه آسیب‌های روانی زیادی رو به اون‌ها وارد کنه. متاسفانه با وجود گسترش اطلاعات و روابط بین افراد، همچنان والدینی وجود دارن که درباره تربیت جنسی و اهمیت اون نمی‌دونن.

حقیقت اینجاست که در جامعه ی ما این حوزه از دشوارترین بخشهای تربیته، چون از یک طرف بعضی از والدین در مورد آگاه کردن فرزندانشون در این مسایل ترس دارن و این تصور رو دارن که آگاهی اون‌ها نسبت به این مسایل، باعث گمراهیشون می‌شه و از طرف دیگه، حجب و حیا و شرم بعضی  از والدین هم تو ارائه این دست اطلاعات به فرزندان، باعث ایجاد چالش براشون تو این مسأله می‌شه. در حالیکه والدین، طبیعی‌ترین مربیان جنسی کودک هستن و مهمترین نقش رو تو آماده‌سازی کودکان برای رویارویی با تنش‌ها و ابهامات زندگی جنسی کودک دارن.

تو این مقاله راجع به تعریف تربیت جنسی، فضای ارائه اطلاعات در حوزه تربیت جنسی، اهمیت آگاه کردن کودکان، زمان بندی سنی تربیت جنسی،  اشتباهات در حوزه تربیت جنسی که از فرزندمان بیمار جنسی می‌سازه و اهمیت تربیت جنسی می‌خونیم. پس با ما همراه باشین.

 

تربیت جنسی چیست؟

واژه تربیت به معنای رشد تدریجی و متناسب با استعداد افراد هست. زمانی که از تربیت جنسی صحبت می‌کنیم، هدف ما رشد تدریجی و هماهنگ با استعدادها و توانمندی‌های ذهنی کودکه که تو حوزه مسائل جنسی انجام می‌شه. به عبارتی تربیت جنسی کودکان تشکیل شده از ایجاد شناخت دانش و اطلاعات، احساس ارزش و دیدگاه و رفتار مناسب قدرت تصمیم‌گیری و مهارت‌ها در رابطه با موضوعات جنسی در کودک. تربیت جنسی به‌وسیله دادن اطلاعات مناسب درباره مسائل جنسی و همینطور رفتارهای صحیح در قبال کودک انجام می‌شه.

 

فضای آموزش در حوزه تربیت جنسی

مهم‌تر از اطلاعاتی که به کودک داده می‌شه، فضایی که اطلاعات جنسی داده می‌شه اهمیت داره. اگر این اطلاعات در خانواده و در کنار پدر و مادر و در فضایی امن و همراه با محبت و عشق باشه، راهگشای آینده کودکه. اما زمانی‌که کودک این اطلاعات رو تو فضای همکلاسی‌ها و دوستان همسن به‌دست می‌آره، اکثراً مملو از شوخی و تمسخر، جنسیت‌زده، و گره خورده به اصل لذته. اون چیزی که مهمه اینه که موضوعات جنسی تو ذهن کودک به چه‌چیز گره خورده . آیا به عشق، تعهد، مادری و پدری، مسئولیت و یک امر جدی و مهم گره خورده یا اینکه به‌شوخی، لذت، بی‌تعهدی و خوشگذرانی لحظه‌ای گره خورده . تعیین این موضوع به‌فضایی بستگی داره که کودک با موضوعات جنسی روبرو می‌شه.

خوب طبیعتا نوع تربیت جنسی کودکان در خانواده‌ها بر اساس فرهنگ، قوم، نژاد، مذهب و حتی باورهای خرافی متفاوته. به همین خاطر، بعضی از خانواده‌ها به‌دلیل بد و پنهانی دونستن موضوعات جنسی ترجیح می‌دن وجود هرگونه موضوعات جنسی رو انکار کنن. این رفتار والدین باعث‌می‌شه کودک حتی تو سنین بسیار پایین درک‌کنه که موضوعات جنسی چیزی نیست که بشه دربارش به‌راحتی صحبت کرد. به‌همین دلیل تربیت جنسی کودکان در این خانواده‌ها ارادی و آگاهانه صورت ‌نمی‌گیره و کودک بر اساس اون چیزی که از تلویزیون و سریال‌ها، دوستان و همکلاسی‌ها و محیطی که نگاهی کاملاً نادرست و غیرمعتبر نسبت به مسائل جنسی ارائه‌ می‌دن، آموزش جنسی می‌بینه. و در این حالت مسلماً نمی‌شه امید داشت موضوعات جنسی به‌موضوعات خوبی گره بخوره.

گاهی خانواده‌ها از ترس آنکه اطلاعات غلط و ناقص به‌کودک بدن یا از ترس اینکه اگه به‌شیوه درستی به کودک اطلاعات ندن، باعث انحراف یا تحریک جنسی کودک می‌شن، از این کار دوری می‌کنن. درسته که لازمه والدین درباره نحوه تربیت جنسی کودکان آموزش ببینن، اما نکته مهم اینه که حتی اگر والدین تو تربیت جنسی کودکان خوب عمل نکنن، خیلی بهتر از اینه که این کار رو به محیط، دوستان و رسانه‌ها بسپارن که مسلماً نگرشی که درباره موضوعات جنسی دارن، فقط بر اساس اصول دیگه ای بیان شده که از نگرشی که شما تمایل‌دارین به کودکتون آموزش‌ بدین، احتمالا خیلی فاصله داره.

 

زمان تربیت جنسی کودکان

تربیت جنسی کودکان رو از چه سنی باید شروع کرد؟ آیا زمان تربیت جنسی تو نوجوانیه یا در دوران دبستان؟ یا شاید زودتر از اون؟ میزان اطلاعات در هر سنی چقدر باید باشه و آیا موضوعاتی وجود داره که تو سنین خاص نباید با کودک مطرح‌کرد؟

در جواب باید گفت زمان تربیت جنسی کودکان رو سوال‌های کودک تعیین‌می‌کنه. زمانی‌که کودک درباره مسائل جنسی کنجکاوی به‌خرج می‌ده و سوال می‌پرسه، بهترین زمان گفتگو درباره موضوعات جنسیه. سوال کودک نشون‌دهنده اینه که قدرت ذهنی کودک به میزانی از رشد رسیده که چنین سوالی تو ذهنش خطور کرده‌. بنابراین هیچ استانداردی غیر از اون چیزی که کودک با سوال‌هاش تعیین‌می‌کنه، برای آموزش جنسی وجود نداره.

زمانی‌که کودک شروع به اکتشاف درباره بدنش می‌کنه و نام اندام‌های مختلفش رو از شما می‌پرسه، بهترین زمان برای آموزش جنسیه. با این توضیحات یه حدودی برای همه وجود داره که در ادامه بهش می پردازیم.

 

نوزادی تا دو سالگی

شاید عجیب به‌نظر برسه اما نوزادان هم رفتارهای جنسی دارن. اون ها اندام‌های جنسیشون رو لمس می‌کنن، پسرها نعوظ پیدا می‌کنن و از اونجا که به روابط اجتماعی آگاه نیستن، در حضور دیگران خودارضایی می‌کنن. خیلی طبیعیه که کودک تو این سنین اندام‌های تناسلیش رو لمس کنه، به دیگران نشون بده و کلمات جنسی رو تکرار کنه و از لخت بودن لذت ببره. اینجا لازمه تا بهشون گفته بشه که لباسشون رو تو جمع باید بالا بکشن و دستشون رو از داخل لباس در بیارن. بهشون بگین که «این کار در حضور دیگران درست نیست». نباید کودک رو شرمنده یا خجالت زده کنین. در مواقعی نیز بهتره تا حواس کودک رو از اون کار پرت کنین.

تو این سن باید اسم اندام‌های جنسی رو به کودک آموزش بدین. زمانی که دارین پوشکش رو عوض می‌کنین و یا حمامش می‌کنین می‌گین: «این دست تو هست، این شکم تو هست، این آلت تناسلی تو هست». برای کودکان سوال‌ برانگیزه که چرا بعضی قسمت‌های بدن اسم دارن ولی بعضی قسمت‌ها اسم ندارن. این نقطه شروعیه برای این مساله که این قسمت‌ها رازگونه هستن و نباید درباره اون‌ها حرف زد. اما وقتی اسم قسمت‌های مختلف بدن رو به کودک می‌گین (آلت تناسلی، بیضه، فرج، واژن، مقعد) دیگه از این مساله احساس شرم و خجالت نمی‌کنه. هدف شما اینه که کودک تفاوتی بین اندام‌های جنسی و غیرجنسی خودش قائل نباشه.

 

دو تا پنج‌سالگی

برای تربیت جنسی تو این سن کودکان بایستی اصول اولیه تولیدمثل رو درک کنن: مرد و زن با هم یک بچه می‌سازن و کودک در رحم زن رشد می‌کنه. بچه ها باید درک کنن که بدنشون متعلق به خودشونه. بهشون در مورد حریم خصوصی، مسائل مربوط به بدن رو آموزش بدین. اونا باید بدونن که افراد دیگه فقط‌ بعضی از قسمت‌های بدنشون رو می‌تونن لمس کنن و اندام خصوصی رو غیر از پدر و مادر کسی نمی‌تونه لمس کنه.

تو این سن کودکان علاوه بر اینکه نسبت به بدنشون کنجکاون، نسبت به‌بدن دیگران هم کنجکاوی نشون ‌می‌دن. تو سنین ۲ و ۳ سالگی کودک متوجه تفاوت اندام‌جنسی دختر و پسر می‌شه. شما می‌تونین اسم اندام‌های جنسی زن و مرد رو به کودک آموزش‌بدین و از نقاشی یا تصاویر برای توضیح تفاوت اندام زن و مرد استفاده‌کنین.

بازی‌های این سنین

تو این سن بچه ها به بازی‌هایی مثل دکتر بازی می‌پردازن تا از این طریق حس کنجکاویشون رو ارضا کنن. تو حین بازی همدیگر رو لمس‌می‌کنن. بچه‌ها بازی «تو نشانم بده، منم نشانت می‌دهم» را تو این سنین انجام‌می‌دن. به‌ هیچ ‌وجه نباید رفتار کودکان رو فعالیت جنسی تلقی‌کرد چون این رفتار فقط از روی کنجکاویه.

موقع مشاهده این مدل کنجکاوی‌ها، بدون اینکه اونا رو سرزنش‌کنیم یا احساس خجالت به‌وجود بیاریم، بهشون توضیح‌می‌دیم که اندام‌های تناسلی بدن، قسمت‌های خصوصی هستن که کسی حق‌نداره اون‌ها رو نگاه یا لمس کنه. بعد حواسش رو با چیزای جذابی مثل خوراکی از این موضوع پرت می‌کنیم. در عین‌حال می‌دونیم این رفتار کودک نشانه کنجکاویشه. برای همین برای کودک تفاوت بین اندام‌های جنسی زن و مرد، کودک و بزرگسال رو شرح‌می‌دیم.

 

 

به کودک حقوقش رو یاد می‌دیم. اینکه کسی حق ‌نداره بدون اینکه تو تمایل داشته‌باشی بغلت‌کنه یا تو رو لمس‌کنه. تو هم حق‌نداری بدون اینکه کسی تمایل داشته باشه اون رو لمس یا بغل کنی. اگر کسی بدون اجازه به‌تو دست زد یا لمست کرد باید سریع به‌ والدین بگی، چون کسی حق‌نداره به بدنت بدون اجازه دست‌بزنه. بهش بلند و محکم بگو «تو حق‌نداری من رو لمس‌کنی، من این کار رو دوست‌ندارم”

همین‌طورکه گفتیم ، لمس آلت جنسی تو این سنین طبیعیه، اما اگر کودک این کار رو مداوماً انجام ‌می‌ده، می‌تونه نشانه اضطراب، نیاز به توجه یا در معرض سوءاستفاده جنسی بودن باشه.

 

شش تا 9 سالگی

کودکان تو این سنین خیلی متفاوتن. بعضی‌ها اطلاعات بیشتری نیاز دارن و بعضی‌ها اطلاعات کمتر. اونا کم کم دوست ندارن که والدین بدنشون و بالاخص اندام‌های جنسیشون رو لخت ببینن. تو این سنین والدین باید به کودک بگن که موقع بلوغ چه اتفاقاتی براشون می‌افته و بهشون امادگی بدن تا در قبال تغییرات شوکه نشن و درک کودکان از تولیدمثل هم باید ادامه پیدا کنه. این می‌تونه شامل رابطه جنسی باشه. معمولا سوال ذهن اکثر کودکان اینه که یک بچه چطور به رحم مادر می‌ره؟ ازش بپرسین خودش چی فکر می‌کنه.
این سوال باعث می‌شه بفهمین اطلاعاتش در چه حدیه و سوال اصلیش چیه و علاوه بر اون تو این سن، می‌تونین با بچه‌ها در مورد سوءاستفاده جنسی صحبت کنین. مهمه که کودکان در مورد بدنشون بدونن تا از خودشون محافظت کنن یا به دوستی که مورد سوءاستفاده جنسی قرارگرفته کمک کنن. تو هر دو مورد اینکه چقدر باید درباره جزئیات صحبت کنین بستگی به فرزندتون داره.

 

۱۰ تا ۱۲ سالگی

نوجوان تو این سنین به‌دلیل بلوغ و فوران هورمونی، تغییرات بدنی و عاطفی زیادی رو تجربه می‌کنه و بنابراین سوالات بسیاری براش به‌وجود می‌آد. باید اون رو مطمئن کنین که همه‌ی این تغییرات از جمله جوش صورت، احتلام، رشد سینه‌ها، موی زهار و زیر بغل و قاعدگی، طبیعی و قابل انتظارن و همه دوستان هم سن و سالش هم همین تجربیات رو خواهند داشت. بهش بگین که این مرحله‌ایه که بعدش، به یک فرد بالغ تبدیل می‌شه. درباره تغییرات خلقی نوجوان باهاش گفتگو کنین و بهش بگین که این تغییرات باعث می‌شه به‌سرعت غمگین، خشمگین و یا شاد بشن.

 

 

تو این دوره باید درباره خودارضایی، رابطه جنسی (با جزییات بیشتر)، توضیح داده بشه. اونا باید یاد بگیرن که آیا تصاویر جنسی که تو رسانه‌ها نشون داده می‌شه درسته یا غلط، واقعی هستن یا نه و اینکه آیا اون‌ها مثبت هستن یا منفی. دخترهای نوجوان باید برای اولین قاعدگی و پسرها برای اولین احتلام آمادگی داشته باشن و بدونن قراره منتظر چه اتفاقی باشن و ارتباطش رو با پدر و مادر شدن توضیح بدین.

بخاطر غلیان احساسات عاطفی تو این دوره باید درباره مفهوم عشق، ارتباط عاطفی و دوستی با نوجوان گفتگو کنین. بهشون بگین که خیلی طبیعیه اگر به جنس مخالفشون احساس تعلق و عاطفه کنن. درباره ویژگی‌های یک رابطه متعهدانه و محترمانه با نوجوان گفتگو کنین. نوجوان باید مطمئن باشه شما برای گوش کردن و درک هیجانات عاطفیش همیشه در کنارش هستین و اون می‌تونه بدون اینکه مورد قضاوت قرار بگیره، به‌راحتی شما رو در جریان عواطف خودش بگذاره.

 

۱۳ سالگی به‌بعد

نوجوانی تو این سال‌ها ۲ سال زودتر از ابتدای قرن گذشته اتفاق می‌افته. تو این دوره تربیت جنسی واقعاً مفهوم جنسی پیدا می‌کنه. اگر تا به‌حال اقدامی در جهت گفتگو با نوجوانتون نکردین، این آخرین فرصته. گفتگو از ابتدای کودکی نه تنها کار شما رو برای گفتگو در این دوره راحتتر می‌کنه، بلکه نوجوان به‌جهت دانش کافی اونقدر قوی شده که می‌تونه تصمیمات جنسی درستی بگیره. و به‌خاطر ارتباط محکمی که شما با نوجوان در سال‌های پیش ایجاد کردین، احساس می‌کنه که می‌تونه درباره هر مساله‌ای که بخواد گفتگو کنه. در صورتی که این ارتباط از گذشته شکل نگرفته باشه، به‌خاطر خصوصیت پنهانکاری نوجوانی باید تلاش بیشتری کنین. و البته بهتره که جواب سوال‌های نوجوان به عهده والد همجنس باشه.

 

اگر کودکی درباره موضوعات جنسی سوال نپرسه، نشونه چیه؟

بسیاری از والدین می‌گن کودکشون درباره موضوعات جنسی سوالی ازشون نمی‌پرسه. در اکثر موارد سوال‌نپرسیدن کودک نشانه اینه که کودک از پرسش درباره مسائل جنسی تو خونه احساس راحتی نداره. شاید محیط خانه رو برای سوال‌هاش امن نمی‌بینه. شاید درک‌کرده که موضوعات جنسی، شما رو در وضعیت سختی می‌گذاره و ترجیح درونی شما اینه که چنین سوال‌هایی پرسیده ‌نشه. تو چنین مواقعی شما دنبال فرصت‌های مناسب برای گفتگو باشین. هرچقدر گفتگو و آموزش مسائل جنسی رو از سنین پایینتر شروع کنین، کودک تو بیان سوال‌های ذهنیاش راحت‌تره و موضوعات جنسی رو یه کار طبیعی که به‌راحتی میشه درباره اون سوال‌کرد، می‌بینه.

 

تربیت جنسی، یک بار برای همیشه نیست

نکته مهم درباره تربیت جنسی کودکان اینه که آموزش جنسی یکبار برای همیشه نیست. نباید تصور کرد زمانی‌که یکبار مسائل جنسی روا برای کودک شرح دادیم، کار ما به‌عنوان والدین تمامه؛ تو تربیت جنسی کودکان، والدین باید همیشه دنبال فرصت مناسب برای آموزش باشن. زمانی‌که به باغ وحش می‌رین و کودک حیوانات رو می‌بینه، زمانی‌که یکی از نزدیکان حامله‌ می‌شه، زمانی‌که به‌مطب دکتر می‌رین، زمانی‌که به بدن برهنه شما خیره‌می‌شه، همگی فرصت‌های مناسبی هستن برای آموزش مسائل جنسی.

 

صبوری والدین در تربیت جنسی

همینطور که کودک با افزایش رشد ذهنیش یک سوال درباره موضوعات دیگر رو چندین‌بار از شما می‌پرسه، درباره موضوعات جنسی هم شما باید آمادگی داشته باشین که چندین‌بار و در سنین مختلف یک سوال رو از شما بپرسه. شما باید با صبر و حوصله و باتوجه به سن کودک بهش جواب بدین.

بعضی اوقات سوال‌های مکرر کودک والدین رو نگران‌می‌کنه و اون رو نشانه مشکلات جنسی کودک یا فعالیت زودهنگامش می‌دونن. در حالیکه سوال کودک از والدین نشانه اینه که شما رو به‌عنوان یک مرجع مورداعتماد برای سوال‌هاش می‌بینه، بنابراین نباید با نادیده‌گرفتن سوال یا پاسخ غیرواقعی اعتماد کودک رو از بین ببرین.

 

خصوصی بله، مخفی نه

کودک باید درک کنه که مسائل جنسی اموری سری و مخفی نیستن، بلکه خصوصی هستن. ما نباید از امور جنسی احساس خجالت کنیم. همینطور که مسواک زدن کار خصوصیه و مسواک ما تنها تعلق به ما داره و دیگران حق ندارن به اون دست بزنن، بدن ما هم خصوصیه و تنها به ما تعلق داره و کسی حق نداره به بدن ما دست بزنه. صحبت درباره اعضای جنسی بدن کار خصوصیه که قرار نیست تو محیط‌های عمومی بیان بشه. صحبت درباره اعضای بدن رو تو خونه و با والدین میشه انجام داد.

 

چطور بدون آگاهی از تربیت درست جنسی، یک بیمار جنسی تربیت می‌کنیم؟

رعایت نکردن بعضی نکات باعث می‌شه کودکان دچار اختلالات و انحرافات جنسی بشن. بعضی از این نکات اینها هستن::

پاسخ ندادن، مسکوت گذاشتن، محکوم کردن، تنبیه، پاسخ غیرواقعی و غیرعلمی و یا بی‌توجهی به سوالات جنسی کودک. از این طریق، عامدانه کودک رو به ‌سمت منابع ناموفق برای کسب اطلاعات سوق می‌دیم. عدم دانش و آگاهی یا اطلاعات غلط کودک و نوجوان، آمار ابتلا به مشکلات جنسی رو در اون‌ها بالا می‌بره.

• مسائل جنسی تو خونه رو همیشه با شوخی و خنده همراه کنین.
• تو خونه دید جنسیتی داشته باشین و به یک جنس ارجحیت بدین.
• والدین بهیچ وجه عشق و علاقه خودشون رو جلوی کودک ابراز نکنن.
• کودک رابطه جنسی والدین رو ببینه.
• هیچ قانونی برای استفاده از اینترنت، تلویزیون و رمان‌های سکسی وجود نداشته باشه.
• والدین بی‌اطلاع از مسائل جنسی هستن.
• عدم آموزش اخلاقی به کودک.
• عدم توجه به فعالیت‌های فیزیکی.
• نگرش جنسی والدین به همه امور و جنسی دیدن تمام مفاهیم و امور انسانی.
• ناپاک، خطرناک و ترسناک جلوه دادن رابطه جنسی برای کودک.
• در معرض تعرض جنسی قرار گرفتن کودک.
• رها کردن کودک با یک نوجوان بزرگتر.
• خوابیدن کودک در اتاق والدین تا سنین بزرگسالی.
• عدم رعایت حریم خصوصی توسط والدین

 

اهمیت تربیت جنسی

طبیعتا تربیت جنسی تحت تأثیر باورها و ارزش‌ ­های هر جامعه قرار داره. تو بعضی جوامع با امور جنسی راحت‌ تر برخورد می­‌شه و در بعضی از جوامع هم خوب محدودیت­‌ هایی مطرح می­‌ شه. حقیقت اینه که در جامعه ی ما هنوز در ارائه­ آموزش­‌های لازم و تربیت جنسی کودکان و نوجوانان و حتی بزرگسالان با چالش‌های زیادی مواجهیم و تربیت جنسی یکی از چالش‌ برانگیزترین موضوعات خانواده­‌های ایرانیه.

اهمیت تربیت جنسی رو می‌شه تو تأثیراتی که بر فرد داره، پیدا کرد. پژوهش‌ ­ها نشون می‌ده که ارائه­ آموزش‌­‌های صحیح در مورد سلامت جنسی می­‌تونه نتایج ارزشمندی داشته باشه. برای مثال: افزایش اعتماد به نفس، رضایت از زندگی، احترام به خویش و دیگران، رشد جنسی سالم، کسب هویت سالم، روابط مناسب بین‌فردی، تصویر مثبت از خود، روابط سالم زناشویی و ایجاد بهداشت روانی.

 علاوه بر اون تربیت جنسی تو بوجود اومدن حس زیبایی‌ دوستی، هنر عشق ورزیدن، محبت، صمیمیت، ایثار و فداکاری، کاهش مشکلات جنسی و پیشگیری از انحرافات جنسی هم دخیله. همچنین مطالعات نشون می‌­ده اطلاعات درست که در سن مناسب فراهم اومده باشه، شروع فعالیت جنسی رو به تأخیر می‌ندازه و رفتارهای جنسی ایمن‌‌تر رو ترویج می‌ده. نقطه­ مقابل اون زمانیه که در صورت بی­‌توجهی و غفلت تو تربیت جنسی، زمینه برای عوارض و مشکلات زیاد فراهم می‌­‌شه که سلامت جنسی رو به خطر می‌ندازه.

 

سخن نهایی

بنابراین مسلما یکی از مهم‌ترین مباحث درباره فرزندپروری که ذهن والدین رو باید به خودش مشغول کنه تربیت جنسیه. خوشبختانه زمانی که والدین راه‌های آموزش مسائل جنسی به کودکان رو یاد بگیرن، می‌تونن به خوبی اطلاعات جنسی کودک رو مدیریت کنن که تو این مقاله ما سعی کردیم اطلاعات اولیه‌ای رو در اختیار والدین عزیز بگذاریم. اما واضحه که کمک گرفتن از یک مشاور کودک متخصص در زمینه فرزندپروری می‌تونه راهنمای بسیار خوبی برای آموزش مسائل جنسی به کودک باشه. برای اینکه کودکانمون مسیر صحیح رشد جنسی خودشون رو طی کنن و از آسیب های اون هم تا حد امکان در امان باشن. و آفرین به شما والدین عزیز ایمپویی که به دنبال رشد و آگاهی بیشتر تو مسیر والدگری و فرزندپروریتون قدم برمی‌دارین..