بیماری پروستات چیست؟ راه های درمان آن
در این مقاله میخوانید:
رشد پروستات تقریبا در همه مردان بالای 40 سال وجود دارد و علائم و عوارض آن با افزایش سن بیشتر می‌شود. این بیماری شایع‌ترین سرطان در بین مردانه که متاسفانه در بین هر 41 نفر، یک نفر میمیره، بنابراین لازمه قبل از بزرگ شدن غده پروستات با علائم و عواملی آن آشنا باشین تا در صورت هرگونه مشکل در ادرار فورا به پزشک مراجعه کنین. در این مقاله علاوه بر بررسی شناخت انواع غده‌های پروستات، پیشگیری از آن و راه‌های درمان رو بررسی کردیم پس تا انتها همراه ایمپو باشین.
پروستات چیست؟
پروستات یکی از غدد مهم در دستگاه تناسلی مردانه که به اندازه‌ی یه گردو و دارای بافت همبند و عضلانی است. غده‌ی پروستات دور مجرای ادرار رو احاطه می‌کنه و بین مثانه و آلت تناسلی قرار گرفته.
در زمان انزال، پروستات مایع شیری رنگی رو به مایع منی اضافه می‌کنه که قلیاییه. این مایع باعث رنگ شیری مایع منی میشه و مواد مغذی‌ای داره که برای حفاظت، تغذیه و تقویت اسپرم‌های درون مایع منی لازم و ضروری می باشد. پروستات انواع مختلفی دارد از جمله التهاب پروستات، سرطان پروستات و بزرگ شدن غده‌ی پروستات که در ادامه علائم هر کدام را بررسی می‌کنیم.
در صورت نیاز به هرگونه مشاوره در رابطه بروستات و بیماری های دیگر و همچنین داشتن سوالات در رابطه با سلامت زنان و مردان می توانید اپلیکیشن ایمپو را نصب نمایید ، و با کارشناسان این مجموعه در ارتباط باشید. با نصب ایمپو دیگر نیاز به مراجعه حضوری به پزشک و مشاور نمی باشد. بلکه شما در هر شرایط می توانید از طریق ایمپو با کارشناسان و متخصصان حرفه ای ارتباط برقرار کنید. همچنین با نصب ایمپو می توانید از شرایط روحی و جسمی تان در روز ، هفته و ماه آگاه شوید و روز شمار سلامتی تان را مشاهده نمایید.
غده پروستات چه می کند؟
پروستات برای زندگی ضروری نیست، اما برای تولید مثل مهم است. مایع منی سالم قوام و محیط مناسبی برای انتقال و بقای اسپرم و برای لقاح است. مایع منی شامل آنزیم هایی مانند PSA (که اغلب به عنوان بخشی از غربالگری سرطان پروستات اندازه گیری می شود)، و همچنین سایر مواد ساخته شده توسط وزیکول های منی و پروستات، مانند روی، سیترات و فروکتوز (که در واقع به اسپرم انرژی می دهد تا سفر را انجام دهد). به تخم مرغ). منی همچنین حاوی موادی است که ممکن است از دستگاه ادراری و اسپرم در برابر باکتری ها و سایر عوامل بیماری زا محافظت کند.
پروستات معمولاً در دوران نوجوانی و تحت کنترل هورمون مردانه تستوسترون و محصول جانبی آن دی هیدروتستوسترون (DHT) رشد می کند. تستوسترون عمدتاً در بیضه ها ساخته می شود، اما مقدار کمتری نیز در غدد فوق کلیوی بالای کودک ساخته می شود.
پروستات در کدام قسمت از بدن می باشد؟
پروستات به چندین ناحیه آناتومیک یا ناحیه تقسیم می شود. بیشتر سرطان پروستات در ناحیه محیطی (پشت پروستات)، نزدیک راست روده شروع می شود. به همین دلیل است که معاینه دیجیتال رکتوم (DRE) که در آن پزشک پروستات را با قرار دادن انگشت دستکش در رکتوم معاینه می کند، علاوه بر آزمایش خون PSA، یک آزمایش غربالگری رایج و مفید است.
مشکل در ادرار کردن معمولاً از علائم سرطان پروستات نیست. در بیشتر موارد، علائم دستگاه ادراری تحتانی ناشی از هیپرتروفی خوش‌خیم پروستات (BPH) است، که یک وضعیت غیر سرطانی پروستات است که معمولاً از ناحیه انتقالی که مجرای ادراری را احاطه کرده است، یا لوله ادراری (نزدیک‌تر به وسط پروستات) ایجاد می‌شود. .
علل بزرگ شدن غده‌ی پروستات
با بالا رفتن سن آقایان، از حدود 40 تا 50 سالگی اندازه‌ی غده‌ی پروستات تغییر می‌کنه و ممکنه بزرگتر بشه. در سن 80 سالگی این علائم واضح دیده میشه. این تغییر سایز و بزرگ شدن غده‌ی پروستات مشکلات ادراری و باروری ایجاد کنه. علت اصلی بزرگ شدن پروستات تاکنون مشخص نشده ولی دلایلی وجود داره که میتونه دخیل باشه که عبارتند از:
- سن
- ژنتیکی
- عدم فعالیت
- چاقی
- بیماری دیابت
شایع ترین عللی که در بزرگ شدن غده پروستات نقش دارن رو نام بردیم حال با ما همراه باشین تا علائم بزرگ شدن پروستات رو بررسی کنیم تا در صورت داشتن چنین علائمی در اولین فرصت به پزشک یا متخصص مراجعه کنین.
علایم بزرگی پروستات
عفونت پروستات بیشتر با سوزش و درد در موقع ادرار خودش رو نشون می‌ده. التهاب پروستات مشکل حادی نیست ولی باید درمان بشه تا به حالت مزمن تبدیل نشه. گاهی این التهاب پروستات در کنار بیماری‌های دیگه هم دیده میشه.
- زور زدن در هنگام ادرار
- قطر قطره ادرار کردن
- قطع و وصل شدن ادرار
- تخلیه‌ی ناقص مثانه
- تکرر ادرار و نیاز به ادرار کردن مخصوصا در شب
- نیاز فوری به ادرار کردن
- مشکل داشتن در شروع ادرار
- عفونت ادراری
- سنگ کلیه
- بی اختیاری ادراری
در موارد شدید و پیشرفته ممکنه که بزرگ شدن پروستات روی مثانه و کلیه هم تاثیر بذاره و مشکلات دیگه‌ای هم ایجاد کنه.
التهاب پروستات چگونه به وجود می‌آید؟
التهاب پروستات به علت عفونت باکتریایی به وجود می‌آید و امکان انتقال میکروب ایجاد کننده‌ی این التهاب به شریک جنسی هم وجود داره. لازمه که برای درمان عفونت پروستات اقدام بشه چون در غیر این صورت به حالت مزمن درمیاد و عفونت مجرای ادرار رو هم ایجاد می‌کنه. گاهی علل دیگری هم در ایجاد التهاب پروستات نقش دارن مثل:
- اختلال سیستم ایمنی
- اختلال سیستم عصبی
- صدمه به پروستات
- علل روانشناختی
در موارد اولیه و گاها حتی در مراحل پیشرفته‌ی سرطان پروستات، ممکنه هیچ علامتی دیده نشه اما علایم شایع سرطان غده‌ی پروستات عبارتند از:
- تب و لرز
- تکرر ادرار
- ترشح چرک از آلت تناسلی
- درد در هنگام رابطه و انزال
- درد لگنی
- درد ناحیه‌ی تناسلی
- کمردرد
- درد در هنگام ادرار کردن
- دفع ادرار به صورت کم
- خون در ادرار
معرفی آزمایشات جهت تشخیص بزرگ شدن پروستات
آزمایش PSA
آزمایش PSA بعد از سن 50 سالگی در مردان انجام میشه و به‌وسیله‌ی این آزمایش پروستات چک میشه. همچنین باید معاینات دوره‌ای از پروستات انجام بشه. این معاینات از طریق رکتوم انجام میشه که غده پروستات رو بررسی کرده و در صورت بزرگی آن و بررسی اندازه و نتیجه‌ی PSA بیشتر از 4 باید بیوپسی هم انجام بشود.
در آزمایش PSA که یه آزمایش خون هست، سطح آنتی‌ژن اختصاصی پروستات رو در خون بررسی می‌کنن. در صورت بالا بودن سطح آنتی‌ژن، فرد می‌تواند مشکوک به سرطان پروستات در نظر گرفته بشود چرا که در بسیاری از موارد دیگه هم ممکنه درصد این آنتی‌ژن‌ها بالا بره. اما اگه سرطان پروستات تشخیص داده شده باشد، با این آزمایش می‌توان سرطان رو تایید کرد.
سونوگرافی
پروب دستگاه سونوگرافی رو از طریق رکتوم به داخل می‌فرستند و در نزدیکی پروستات قرار می‌دهند، سپس سونوگرافی انجام میشه. در صورت نیاز بیوپسی به همراه سونوگرافی انجام می‌شود.
آزمایش DRE (دیجیتال رکتال)
آزمایش از طریق رکتوم، به صورت دیجیتال و با فرستادن دستگاه به داخل رکتوم انجام می‌شود. با این آزمایش بزرگی پروستات تشخیص داده می‌شود.
سرطان پروستات چیست؟
سرطان بیماری است که در آن سلول‌های بدن بدون کنترل رشد می‌کنند. زمانی که سرطان در پروستات شروع می شود، سرطان پروستات نامیده می شود. بدون در نظر گرفتن سرطان پوست، سرطان پروستات شایع ترین سرطان در مردان است.
سرطان پروستات که فقط در پروستات وجود دارد، اغلب با برداشتن پروستات با جراحی یا رادیوتراپی یا با وارد کردن ذرات رادیواکتیو کوچک یا پالادیوم که براکی تراپی نامیده می شود، درمان می شود.سرطانی که به سایر قسمت‌های بدن گسترش یافته است معمولاً با هورمون درمانی نیز درمان می‌شود تا تومور از هورمون‌های جنسی (آندروژن‌ها) که تکثیر را تحریک می‌کنند محروم کند.
این اغلب از طریق استفاده از آنالوگ‌های GnRH یا عواملی (مانند بیکالوتامید) انجام می‌شود که گیرنده‌هایی را که آندروژن‌ها روی آنها عمل می‌کنند مسدود می‌کنند. گاهی اوقات، برداشتن بیضه ها با جراحی ممکن است به جای آن انجام شود. سرطانی که به درمان هورمونی پاسخ نمی دهد یا بعد از درمان پیشرفت می کند، ممکن است با شیمی درمانی مانند دوستاکسل درمان شود. رادیوتراپی همچنین ممکن است برای کمک به درد همراه با ضایعات استخوانی استفاده شود.
گاهی ممکن است تصمیم به عدم درمان سرطان پروستات گرفته شود. اگر سرطان کوچک و موضعی باشد، ممکن است تصمیم به نظارت بر فعالیت سرطان در فواصل زمانی (“نظارت فعال”) و به تعویق انداختن درمان گرفته شود.اگر فردی، به دلیل ضعف یا سایر شرایط یا دلایل پزشکی، امید به زندگی کمتر از ده سال داشته باشد، در این صورت تأثیرات درمان ممکن است بیشتر از مزایای درک شده باشد.
چه عواملی احتمال وقوع سرطان پروستات را بیشتر می کند؟
در حالی که پزشکان دقیقاً نمی دانند که چرا سرطان پروستات رخ می دهد، عوامل زیر ممکن است احتمال آن را افزایش دهد:
1.سن: خطر ابتلا به سرطان پروستات بعد از 50 سالگی افزایش می یابد، اما قبل از 45 سالگی نادر است.
2. نژاد یا قومیت: این عارضه در سیاه پوستان بیشتر از سفیدپوستان است. افراد آسیایی و اسپانیایی نسبت به سیاه پوستان یا سفیدپوستان در معرض خطر کمتری هستند.
3. سابقه خانوادگی: فردی با یکی از بستگان نزدیک با سابقه سرطان پروستات شانس بیشتری برای ابتلا به آن دارد.
4. عوامل ژنتیکی: ویژگی های ارثی، از جمله تغییر در ژن های BRCA1 و BRCA2، ممکن است خطر را افزایش دهد. جهش در این ژن ها نیز احتمال ابتلا به سرطان سینه را افزایش می دهد. مردانی که با سندرم لینچ متولد می شوند نیز در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به سرطان پروستات و سایر سرطان ها هستند.
5. رژیم غذایی: برخی شواهد منبع معتبر نشان می دهد که رژیم های غذایی پرچرب ممکن است خطر ابتلا به سرطان پروستات را افزایش دهد.
سایر عوامل احتمالی
در حالی که تحقیقات بیشتری برای تأیید دخالت آنها ضروری است، عوامل دیگری که ممکن است بر خطر سرطان پروستات تأثیر بگذارند عبارتند از:
- چاقی
- سیگار کشیدن
- مصرف الکل
- قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی
- التهاب پروستات
- عفونت مقاربتی
پیشگیری از سرطان پروستات
- رژیم غذایی مناسب حاوی میوه‌ها، سبزی‌های تازه، مخصوصا گوجه‌فرنگی، انواع کلم، ماهی، سویا و روغن زیتون
- عدم استفاده از مواد غذایی که احتمال سرطان پروستات رو افزایش می‌ده مانند: چربی‌های حیوانی، گوشت قرمز و لبنیات
- ورزش یکی از راه‌های مبارزه با سرطان پروستاته چراکه اضافه وزن امکان ابتلا به سرطان پروستات رو افزایش می‌ده
- عدم مصرف سیگار
- استفاده از ویتامین D، امگا 3 و ویتامین E
درمان سرطان پروستات
درمان سرطان پروستات بستگی به درجه‌ی سرطان و تهاجم داره. روش های درمان سرطان غده‌ی پروستات عبارتند از:
آلفا بلوکرها
آلفا بلوکرها عضلات اطراف مجرای ادرار را در مردان با علائم بزرگ شدن پروستات شل می کنند. سپس ادرار آزادتر جریان می یابد. مهارکننده های 5 آلفا ردوکتاز: این داروها سطح خاصی از تستوسترون (DHT) را کاهش می دهند. پروستات زمانی که DHT کمتری وجود دارد کوچک می شود و جریان ادرار را بهبود می بخشد.
پرتودرمانی
پرتودرمانی سلول های سرطانی پروستات را از بین می برد در حالی که آسیب به سلول های سالم را به حداقل می رساند. کاشت دانه های رادیواکتیو: به جای تابش پرتوهای خارج از بدن به سمت پروستات، می توان دانه های رادیواکتیو را در پروستات کاشت تا سلول های سرطانی را از بین ببرد.
کرایوتراپی
کرایوتراپی یا همان سرما درمانی روشی نوین که برای درمان سرطان پروستات به کار میره، در واقع در کرایوتراپی پزشکان بافت پروستات رو در دمای پایین منجمد می‌کنن و در نتیجه باعث از بین رفتن سلول‌های سرطانی میشه. جالبه که بدونین ابتدا سرطان پوست و سپس سرطان پروستات در مردان شایعه.
هورمون درمانی
در هورمون درمانی هدف، کاهش سطح هورمون‌های مردانه است که برای جلوگیری از تحریک سلول‌های پروستاته، اما لازمه که بدونین هورمون درمانی به تنهایی کافی نیست و معمولا همراه شیمی درمانی یا جراحی انجام میشه.
جراحی
جراحی هم مثل پرتو درمانی اثرات مضری برای عملکرد جنسی و کیفیت زندگی برای مردان بالای 40 سال به همراه داره. معمولاً داروها علائم بزرگی پروستات را برطرف می کنن، اما برخی از مردان برای بهبود علائم و جلوگیری از عوارض به جراحی نیاز دارن.
نتیجه گیری
پروستات غده‌ای به اندازه‌ی گردو در دستگاه تناسلی مردانه و باعث ترشح موادی میشه که برای تغذیه و نگه‌داری اسپرم‌ها لازمه. این غده در زمانی که سن فرد از 40 سال بالاتر بره و زمینه‌ی ارثی داشته باشه، بزرگ می‌شود. چون این غده در اطراف مجاری ادراری قرار دارد، در صورت بزرگ شدن باعث ایجاد علایم ادراری می‌شود.
این علایم شامل قطره قطره ادرار کردن، نیاز سریع به دفع ادرار، عدم تخلیه و تخلیه‌ی ناقص مثانه، زور زدن در هنگام ادرار و کلا مشکل در دفع ادرار هستن. در صورت داشتن سبک زندگی سالم با ورزش، خوردن مواد غذایی سالم و ویتامین‌ها و معاینات دوره‌ای می‌توان حتی از بروز سرطان پروستات جلوگیری کرد.
اگر به هرگونه مشاوره در رابطه با پروستات و بیماری های دیگر و همچنین داشتن سوالات در رابطه با سلامت زنان و مردان نیاز دارید می توانید اپلیکیشن ایمپو را نصب نمایید ، و با کارشناسان این مجموعه در ارتباط باشید. با نصب ایمپو دیگر نیاز به مراجعه حضوری به پزشک و مشاور نمی باشد. بلکه شما در هر شرایط می توانید از طریق ایمپو با کارشناسان و متخصصان حرفه ای ارتباط برقرار کنید. همچنین با نصب ایمپو می توانید از شرایط روحی و جسمی تان در روز ، هفته و ماه آگاه شوید و روز شمار دوره قاعدگی تان را مشاهده نمایید.
سوالات متداول
آیا غده پروستات بر باروری تاثیر گذار است؟
غده پروستات در تولید مثل جنسی نقش دارد. سرطان پروستات و بسیاری از درمان های آن به طرق مختلفی بر باروری تأثیر می گذارد. به عنوان مثال، جراحی برای برداشتن غده پروستات یا بیضه ها بر تولید مایع منی و باروری تأثیر می گذارد. همچنین پرتودرمانی می‌تواند بر بافت پروستات تأثیر بگذارد، به اسپرم آسیب برساند و مقدار مایع منی برای انتقال آن را کاهش دهد. درمان هورمونی نیز می تواند بر باروری تأثیر بگذارد.
با این حال، برخی از گزینه‌ها برای حفظ این عملکرد ها عبارتند از بانکی کردن اسپرم قبل از جراحی یا استخراج مستقیم اسپرم از بیضه برای لقاح مصنوعی. هیچ تضمینی وجود ندارد که باروری پس از درمان سرطان پروستات دست نخورده باقی بماند. هرکسی که مایل است پس از درمان بچه دار شود، هنگام طراحی برنامه درمانی خود، باید گزینه های باروری را با پزشک خود در میان بگذارد.
علت به وجود آمدن سرطان پروستات چیست؟
محققان منبع مطمئنی در مورد علت دقیق سرطان پروستات ندارند. این بیماری زمانی ایجاد می شود که تغییرات خاصی، معمولاً در سلول های غده ای رخ می دهد. هنگامی که سلول های غده پروستات غیر طبیعی به نظر می رسند، پزشک ممکن است این تغییرات را به عنوان نئوپلازی داخل اپیتلیال پروستات (PIN) معرفی کند. تقریباً 50٪ منبع مورد اعتماد همه مردان بالای 50 سال دارای پین هستند.
در ابتدا تغییرات آهسته خواهد بود و سلول ها سرطانی نخواهند بود. با این حال، آنها می توانند با گذشت زمان سرطانی شوند. سلول های سرطانی می توانند درجه بالا یا پایین باشند. سلول های درجه بالا بیشتر احتمال دارد رشد کنند و گسترش پیدا کنند، در حالی که سلول های با درجه پایین به احتمال زیاد رشد نمی کنند و جای نگرانی ندارند.
نشانه های پیشرفته سرطان پروستات چیست؟
افراد مبتلا به سرطان پروستات پیشرفته نیز ممکن است هیچ علامتی نشان ندهند. علائم بالقوه به اندازه سرطان و محل انتشار آن در بدن بستگی دارد. علاوه بر موارد فوق، سرطان پیشرفته پروستات می تواند علائم زیر را نیز شامل شود:
- درد استخوان
- کاهش وزن غیر قابل توضیح
- خستگی