راهنمای کامل مراقبت بعد از زایمان: از رژیم غذایی مناسب تا راهکارهای بهبود تغییرات احساسی و بدنی

هفته‌های بعد از زایمان، زمانی برای استراحت و بهبود حالتون هست. هدف از مجموعه فعالیت‌های مراقبت بعد از زایمان این هست که بتونین از خودتون به خوبی مراقبت کنین، چه زایمان طبیعی داشته باشین و چه سزارین. استراحت زیاد، محدود کردن ملاقاتی‌ها و داشتن یک برنامه روتین با نوزاد تازه متولد شده، همه بخشی از این مرحله جدید در زندگی شما هستن.

اما چه کارهایی میشه در این دوران انجام داد که افسردگی بعد از زایمان بهتر بشه؟ بدن چه تغییراتی داره و باید منتظر چه چیزهایی باشین؟ چطور میشه که رژیم غذایی دوران بارداری کاملی داشت که هم مادر و هم کودک بتونن منابع مغذی رو دریافت کنن؟ مدت زمان جمع شدن رحم بعد از زایمان طبیعی چقدر هست؟ چه مسکن‌هایی میشه خورد؟ همه این سوالات رو در این مقاله پاسخ دادیم. پس اگه به دنبال راهنمایی کامل و ساده برای مراقبت بعد از زایمان هستین، تا انتهای مقاله همراه ما باشین.

مراقبت بعد از زایمان چیست؟

دوره پس از زایمان، شش هفته اول پس از زایمان هست. این دوره در واقع، خیلی خوشحال هستین، اما در حینش باید بتونین خودتون رو با شرایط جدید وفق بدین و حالتون بعد از زایمان بهبود پیدا کنه. در مدت این 6 هفته، باید بتونین با کودکتون ارتباط برقرار کنین و همچنین باید مراقبت بعد از زایمان رو زیرنظر پزشک انجام بدین.

وفق پیدا کردن با وظیفه مادری

اینکه بتونین با ریتم زندگی بعد از تولد نوزادتون خودتون رو سازگار بشین، شاید کمی چالش برانگیز باشه، به خصوص اگه برای اولین بار هست که مادر میشین. درسته که مراقبت از کودک خیلی اهمیت داره، اما نباید از مراقبت بعد از زایمان غافل بشین.

اکثر خانم‌هایی که به تازگی مامان شدن، حداقل تا شش هفته اول پس از تولد، کارشون رو شروع نمی‌کنن. در این مدت مراقبت بعد از زایمان طبیعی یا سزارین، می‌تونین به زندگی جدیدتون عادت کنین. از اونجایی که کودکتون مرتبا باید شیر بخوره و پوشکش عوض بشه، شب‌های بی‌خوابی رو تجربه خواهید کرد؛ البته خسته‌کننده خواهد شد. اما خبر خوب اینکه شما در نهایت وارد یک روتین میشین و به وضعیت، عادت می‌کنین.

در ضمن، می‌تونین از کارهای زیر برای انطباق راحت‌ترتون با شرایط جدید کمک بگیرین:

1. استراحت کافی داشته باشین. برای اینکه خسته نشین باید به اندازه کافی بخوابین. ممکن هست کودک شما هر دو تا سه ساعت یک بار برای شیر خوردن از خواب بیدار بشه. باری داشتن خواب کافی، باید هر وقت که نوزداتون خوابید، شما هم بخوابین.
2. کمک بخواهید. در دوران مراقبت بعد از زایمان باید کمک خانواده و دوستان رو قبول کنین. بدن شما نیاز به التیام داره و زمانی که بهتون توی انجام کارها کمک می‌کنن، باعث میشه که وقت بیشتری برای استراحت داشته باشین. دوستان یا خانواده می‌تونن غذا درست کنن، از بقیه بچه مراقبت کنن یا بقیه کارهای خونه رو انجام بدن.
3. وعده‌های غذایی سالم بخورید. برای اینکه زودتر بهبود پیدا کنین، نیاز دارین که در دوران مراقبت بعد از زایمان، رژیم غذایی سالمی داشته باشین. مصرف غلات کامل، سبزیجات، میوه‌ها و پروتئین رو بیشتر کنین. همچنین، باید مصرف مایعات رو افزایش بدین، به خصوص اگه در دوران شیردهی هستین. این مواد مغذی می‌تونن باعث افزایش شیر مادر بشن.
4. ورزش کنید. پزشک بهتون میگه که از چه زمان می‌تونین ورزش رو شروع کنین و چه ورزشی مناسب شما هست. فعالیت بدنی نباید شدید باشه. سعی کنید نزدیک خونه خودتون قدم بزنین. وقتی که به فضای بیرون از خونه میرید و حرکت می‌کنین، باعث میشه که سطح انرژیتون بالا بره.

شما دیگه خونواده جدیدی تشکیل دادین و باید تغییراتی رو بپذیرین

زمانی که نوزادتون متولد میشه، کل خونواده باید باهاش هماهنگ بشن. یعنی می‌تونه پویایی شما رو با شریک زندگی‌تون تغییر بده. در طول دوره پس از زایمان، ممکن هست شما و همسرتان زمان کمتری رو با هم بگذرانین که شاید دردسرساز بشه. دوره مراقبت بعد از زایمان کمی طاقت فرسا و استرس زا هست، اما راه‌هایی برای مدیریتش وجود داره.

فقط بدونین باید صبور باشین. همه زوج‌ها بعد از تولد نوزاد دچار تغییراتی میشن. اینکه بتونین وقتتون رو تنظیم کنین، نیاز به زمان داره. هر روز که می‌گذره، مراقبت از نوزاد براتون ساده‌تر میشه.

باید باهم به عنوان یک خونواده، بتوینن ارتباط برقرار کنین. اگه کسی احساس می‌کنه که کنار گذاشته شده،  خواه همسر یا سایر فرزندان خانه، در مورد مشکل صحبت کنین و سعی کنین که همدیگه رو درک کنین. اگرچه نوزادان نیاز به توجه زیادی داره و شما و همسرتان بیشتر روز رو صرف رسیدگی به نیازهای اون می‌کنین، اما نباید از وقت گذاشتن برای هم در دوران پس از زایمان، احساس گناه کنین.

احساسات منفی (بیبی بلوز) در مقایسه با افسردگی پس از زایمان

اینکه بعد از زایمان دچار احساسات منفی بشین، طبیعی هست. معمولا چند روز پس از زایمان، این حالت اتفاق میافته و می‌تونه تا دو هفته ادامه پیدا کنه؛ علائمش می‌تونه متفاوت باشه. حدود 70 تا 80 درصد از خانم‌های که تازه مادر شدن، پس از زایمان دچار نوسانات خلقی یا احساسات منفی میشن که در دوران مراقبت بعد از زایمان باید حواستون بهش باشه.

احساسات منفی بعد از زایمان رو باید در مراقبت بعد از زایمان جدی گرفت. چون براثر تغییرات هورمونی به وجود میان و علائم زیر رو بروز میدن:

• گریه بی‌دلیل؛
• تحریک‌پذیری؛
• بی‌خوابی؛
• غمگینی؛
• تغییرات خلق و خوی؛
• بی‌قراری؛

چه زمانی برای احساسات منفی باید به پزشک مراجعه کرد؟

احساسات منفی یا بیبی بلوز با افسردگی پس از زایمان تفاوت داره، چون زمانی رخ میده که که علائم بیش از دو هفته در دوران مراقبت بعد از زایمان، طول بکشن.

همچنین می‌تونن علائمی بیشتری مثل احساس گناه، بی ارزشی و از دست دادن علاقه به فعالیت‌های روزانه رو از خودشون نشون بدن. بعضی از خانم ها، زمانی که مبتلا به افسردگی پس از زایمان میشن، تمایل دارن که از خونواده‌شون دوری کنن، علاقه‌ای به کودک‌شون ندارن و به فکر آسیب رساندن به نوزاد خودشون هستن.

بنابراین باید در دوران مراقبت بعد اززایمان حواسمون به افسردگی باشه و برای درمان به پزشک مراجعه کنینم. اگه افسردگی دارین و بیش از دو هفته پس از زایمان طول کشیده یا اگه فکر آسیب رساندن به کودک خودتون دارین، با پزشک خود صحبت کنید.

افسردگی پس از زایمان می‌تونه در هر زمانی پس از زایمان، حتی تا یک سال پس از زایمان هم به وجود بیاد.

تغییرات بدن در زمان مراقبت بعد از زایمان

همراه با تغییرات احساسی، تغییرات بدنی رو بعد از زایمان تجربه می‌کنین، مثل افزایش وزن. کاهش وزن یک شبه اتفاق نمی‌افته، پس صبور باشین. هنگامی که پزشکتون گفت که می‌تونین ورزش کنین، چند دقیقه در روز، فعالیت سبک داشته باشین. به تدریج، مدت و شدت تمرینات رو بیشتر کنین. به پیاده روی برید، شنا کنین یا به کلاس ایروبیک برید.

کاهش وزن می‌تونه با خوردن وعده‌های غذایی سالم و متعادل مثل میوه ها، سبزیجات و غلات کامل هم اتفاق بیافته. هر مادری که به تاگی نوزادش رو به دنیا اورده، با سرعت متفاوتی وزن کم می‌کنه. بنابراین، روند کاهش وزنتون رو با بقیه مادران مقایسه نکنین.

شیردهی می‌تونه به شما کمک کنه، سریعتر به وزن قبل از بارداری خودتون برگردین. چون کالری سوزی روزانه شما رو افزایش میده.

اگر در مورد تغییرات بدن خود در طول دوره پس از زایمان سؤال یا نگرانی دارین، با پزشک خود صحبت کنین.

سایر تغییرات بدن در دورانم مراقبت بعد از زایمان رو در ادامه بهشون اشاره کردیم.

1.     بزرگ شدن سینه در دوران مراقبت بعد از زایمان

سینه‌های شما چند روز پس از تولد از شیر پر میشه. این روند، طبیعی هست، اما تورم (احتقان) می‌تونه ناراحت‌کننده باشه. اما با گذشت زمان بهتر میشه. می‌تونین از کمپرس گرم و سرد برای کمتر شن حس ناراحتی استفاده کنین. زمانی که بدنتون خودش رو در دوران مراقبت بعد از زایمان وفق بده، دیگه نوک سینه هاتون موقع شیردهی، درد نمی‌گیره. از کرم نوک پستان برای تسکین ترک و درد استفاده کنین.

اگر نگران افتادگی سینه بعد از شیردهی هستید،  حتما این مقاله رو بخونین: علت افتادگی سینه بعد از شیردهی و ۱۴ روش بهبود فرم و شل شدگی

2.     یبوست در دوران مراقبت بعد از زایمان

برای تحریک فعالیت روده در دوران مراقبت بعد از زایمان باید غذاهایی پر فیبر بخورین و مقدار زیادی آب بنوشین. حتما از پزشکتون بپرسین که چه دارویی بنا به شرای شما براییبوستتون خوب هست که عوارض نداشته باشه. فیبر می‌تونه بواسیر رو بهبود بده. همچنین می‌تونین از پمادهایی که بدون نسخه میشه تهیه کرد یا نشستن در آب ضدعفونی شده هم بواسیر رو تسکین بده.

نوشیدن آب به کاهش مشکلات ادرار پس از زایمان کمک می‌کنه.

اگه بی‌اختیاری ادرار دارین، ورزش کگل می‌تونه عضلات لگن شما رو تقویت کنه.

3.     تغییر کف لگن

ناحیه بین رکتوم و واژن به نام پرینه شناخته میشه. این ناحیه در زمان زایمان، کشیده میشه و اغلب پاره میشه. گاهی اوقات پزشک برای کمک به زایمان، این ناحیه رو برش میده. می‌تونین با انجام تمرینات کگل، سرد کردنش با کیسه‌های سرد پیچیده شده در حوله و نشستن روی اون، به بهبود این ناحیه پس از زایمان کمک کنین. پس در مراقبت بعد از زایمان از کیسه آب سرد و تمرینات کگل غافل نشین.

4.     تعریق

تغییرات هورمونی می‌تونه باعث تعریق شبانه بعد از بچه دار شدن بشه. پتوها رو از روی تخت بردارین تا خنک بشین.

5.     درد رحم

مدت زمان جمع شدن رحم بعد از زایمان طبیعی با گرفتگی عضلات همراه هست. اما این درد به مرور زمان فروکش می‌کنه. از پزشک خودتون در مورد داروهای مسکن بی خطر بپرسین.

6.     ترشحات واژن

اینکه دو تا چهار هفته بعد از زایمان ترشح داشته باشین، طبیعی هست. چون از این طریق، بدن خون و بافت رو از بدن خارج می‌کنه. بنابراین تا زمان قطع شدن این ترشخات از نواربهداشتی استفاده کنین.

شما از تامپون یا دوش واژن تا حداقل شش هفته بعد از زایمان و تایید پزشکتون نمی‌تونین استفاده کنین. استفاده از این محصولات بلافاصله پس از زایمان می‌تونه خطر ابتلا به عفونت رحم رو بالا ببره.

اگه ترشحات واژن شما بدبو هست، به پزشک اطلاع بدین. ممکن است در هفته اول پس از زایمان، یعنی در همان دوران مراقبت بعد از زایمان، همچنان لکه بینی خونی داشته باشین، اما نباید خونریزی شدید داشته باشین. اگه خونریزی شدید واژن دارین، یعنی در عرض دو ساعت نواربهداشتی پر شد، با پزشک تماس بگیرین.

 

حتما بخوانید: پریود نشدن بعد از زایمان تا چند وقت طبیعی است؟

 

مدت زمان جمع شدن رحم بعد از زایمان طبیعی

همونطور که گفتیم در دوره پس از زایمان، معمولاً انقباضات رحمی دارین، چون رحم باید کوچیک بشه. این انقباضات رو در دوران مراقبت بعد از زایمان به صورت گرفتگی‌های کوتاه و تیز در شکم احساس می‌کنین. بشت شبیه به دردهای قاعدگی یا انقباضات زایمان هست. اما این انقباضات روز به روز کمتر میشن.

این انقباضات در واقع برای بدن مفید هستن. چون نشون میدن که رحم در حال کوچک شدن به اندازه قبل از زایمان هست. علاوه براین، رگ‌هایی که جفت بهش متصل بودن رو کوچیک می‌کنه تا خونریزی بعد از زایمان نداشته باشین.

مدت زمان جمع شدن رحم بعد از زایمان طبیعی و انقباضات بعد از زایمان، معمولاً حدود هفت تا 10 روز طول می‌کشد و بر خلاف انقباضات زایمان پراکنده هستن. از نظر درد، هم معمولاً در روزهای دوم و سوم پس از زایمان قوی‌تر هستن و می‌تونن در هنگام شیردهی یا پمپاژ حس ضربه‌ای داشته باشن. چون، اکسی توسین، هورمونی که در دوران شیردهی تحریک میشه و باعث این انقباضات میشه.

 

حتما بخوانید: زایمان طبیعی برای چه کسانی توصیه نمی‌شود؟

 

راهکاری برای تسکین درد رحم در مراقبت بعد از زایمان

در اینجا چند راه برای مقابله با انقباضات دردناک در دوران مراقبت بعد از زایمان آوردیم:

مسکن درد OTC

می تونین از مسکن‌های بدون نسخه استفاده کنین. در مطالعه‌ای که درسال 2011 انجام شد، نشان داد که NSAID‌ها (مانند ایبوپروفن) می‌تونن در درد گرفتگی عضلات پس از زایمان موثر باشن. مصرف این داروها در دوران شیردهی بی خطر هست.

پدهای گرمایی

پدهای گرم‌کننده رو روی شکم بمالین یا آروم اون رو به قسمت پایین شکم، ماساژ بدین.

تکنیک‌های رفع انقباضات زایمان

هر روشی که در طول انقباضات زایمان موثر هست، می‌تونه برای انقباضات پس از زایمان نیز کمک‌کننده باشه.

چه زمانی باید برای درد کوچک شدن رحم به پزشک مراجعه کرد؟

اگه در دوره مراقبت بعد از زایمان و مدت زمان جمع شدن رحم بعد از زایمان طبیعی، متوجه شدین که این انقباضات، درد شدید دارن و همچنین خونریزی زیادی دارین، یا تب بالای 38 درجه دارین، فوراً باید به پزشک مراجعه کنین.

بخیه چه مدت بعد از زایمان خوب میشه؟

مدت بهبودی به این بستگی داره که زایمان طبیعی باشه یا سزارین.

مدت زمان خوب شدن بخیه زایمان طبیعی و مراقبت از آن

اگه به دلیل پارگی یا بریدگی پرینه، بخیه دارین، مدت زمان خوب شدن بخیه زایمان طبیعی 7 تا 10 روز هست. بخیه‌ها به مرور زمان جذب میشن. شما باید بعد از هر بار دستشویی، بخیه‌ها رو با آب گرم تمیز بشویین. حتما آب گرم باشه که از عفونت جلوگیری کنه. بعدش نمی‌خواد با دستمال پاکش کنین، چون بخیه رو تحریک می‌کنه. هیچ وقت دست به بخیه‌ها نزنین. اگه درد ناحیه بخیه زده شده بیشتر شد یا به نظر رسید که داره ترشخ میده، به پزشک تمس بگیرین که از عفونت بیشتر جلوگیری کنه.

مدت زمان خوب شدن بخیه زایمان سزارین  و مراقبت از آن

اگر بخیه هاتون مربوط به سزارین هست، قسمت‌های مختلف، زمان بهبودیشون فرق داره. بخیه‌های پوست باید در عرض 5-10 روز خوب بشن. شوند. بخیه‌های زیرین لایه عضلانی هم مدت بیشتری زمان نیاز دارن تا خوب بشن؛ یعنی، چیزی در حدود 12 هفته زمان نیاز هست. اگه می‌تونین بخیه‌ها رو ببینین، حتما مراقبت علائم عفونت باشین. این علائم شامل قرمزشدن ناحیه برش، متورم یا ترشحات چرکی هست. اگه تب دارین، شاید به جای بخیه روی پوستتون منگنه کردن، بنابراین باید چند روز تا یک هفته پس از زایمان اونها رو بردارین.

طرز نشستن بعد از زایمان طبیعی در مراقبت بعد از زایمان

ااگه در حین زایمان، پارگی واژن داشتین یا پزشک، برشی داده، زخم برای چند هفته درد داره. بنابراین باید دبنال راهی باشین که بتوینن درد رو کم کنین. طرز نشستن بعد از زایمان طبیعی می‌تونه به کاهش درد کمک کنه. برای این کاهش، کارهای زیر رو انجام بدین:

• روی یک بالش یا بالشت حلقه‌ای شکل بشینین.
• در زمان مراقبت بعد از زایمان، نباید دراز و نشست‌ برید.
• نچرخین.
• مراقب خم شدن و فشار بیش از حد بر جای زخم سزارین باشین.
• همیشه روی صندلی بشینین و از یک صندلی دیگه برای بلند شدن استفاده کنین.
• روی لبه تخت و جایی که تکیه گاه نداره، نشینید.
• کمرتون رو صاف نگه دارین، به خصوص هنگام مراقبت از کودک، یعنی ارتفاع تخت خودتون رو تنظیم کنین یا میزی که پوشک بچه رو عو می‌کنین رو عوض کنین، یا بنشینید یا زانو بزنید، چون بهتره کمترتو در هر حالتی صاف باشه.

بعد از زایمان طبیعی چی بخوریم؟

در مدت حاملگی یعنی 9 ماه، غذایی که می‌خورین هم به شما و هم نوزادتون انرژی می‌رسونه. اما بعد از زایمان، بازهم رعایت رژیم غذایی مناسب، اهمیت داره. چون به بدنتون کمک می‌کنه که ریکاوری کنه و انرژی لازم برای مراقبت از کودک رو بهتون میده.

بنابراین، اگه بدونین بعد زایمان طبیعی چی بخوریم یا هر نوع وضع حمل دیگه‌ای که داشتین، می‌تونین در زمان مراقبت بعد از زایمان سالم باشین.

چه میزان کالری بدن بعد از زایمان نیاز داره؟

شما در ماه‌های مراقبت بعد از زایمان باید روزانه بین 1800 تا 2200 کالری دریافت کنین. اگه به بیشتر از یک نوزاد شیر میدین، این میزان به نسبت بیشتر میشه. بنابراین، بهتره که پزشکتون بپرسین که بنا به وزن و شرایطتتون چه مکمل و کالری‌هایی نیاز دارین.

مواد مغذی مورد نیاز شما در زمان مراقبت بعد از زایمان

اینکه بدونیم بعد از زایمان طبیعی چی بخوریم، اهمیت داره. شما باید در هر وعده غذایی، نیمی از بشقاب خودتون رو با میوه و سبزیجات پر کنین. نیمه دیگرش هم باید با غلات کاملی مثل برنج قهوه ای، نان سبوس دار یا بلغور جو دوسر پر بشه. سعی کنین که غذاهای بسته بندی شده و فرآوری شده و نوشیدنی‌های حاوی نمک زیاد، چربی اشباع شده و قند اضافی رو محدود کنین.

حتما مواد غذایی زیر رو برای پیدا کردن پاسخ بعد از زایمان طبیعی چی بخوریم، نوش جان کنین:

• پروتئین: غذاهایی مثل لوبیا، غذاهای دریایی، گوشت بدون چربی، تخم مرغ و محصولات سویا، سرشار از پروتئین هستن که به بهبود بدن شما در زمان مراقبت بعد از زایمان کمک می‌کنن. پنج وعده در روز یا هفت وعده در صورت شیردهی باید داشته باشین.
• کلسیم: هر روز به 1000 میلی گرم، حدود 3 وعده لبنیات کم چرب، نیاز دارین.
• آهن: این ماده مغذی به بدن شما کمک می‌کنه تا سلول‌های خونی جدید بسازه، به ویژه اگه خون زیادی در حین زایمان از دست دادین، بسیار اهمیت داره. گوشت قرمز و مرغ سرشار از آهن هستن، توفو یا پنیر سویا و لوبیا هم همینطور. چه گوشت‌خوار باشین چه گیاه‌خوار، مادران شیرده بالای 19 سال نیاز دارین که 9 میلی گرم در روز پریوتئین مصرف کنین.

اگر چند قلو دارین یا بیماریخ اصی دارین، باید از متخصص تغذیه کمک بگیرین.

آیا می‌تونم بعد از زایمان رژیم لاغری بگیرم؟

اکثر مادرانی که به تازگی وضع حمل کردن، هر ماه حدود 2 کیلوگرم، وزن کم می‌کنن.اما شاید وسوسه بشین که روند رو تسریع کنین، اما از فکرش بیاین بیرون. اگه در روز کالری مصرفی کمتر از 1800 بشه، سطح انرژی و خلق و خوی شما شدیدا پایین میاد. در صورت که خودتون به نوزادتون شیر میدین، می‌تونین با رژیم غذایی سخت، سلامت نوزادتون رو به خطر بندازین.

بهترین کار این هست که بدونین بعد اززایمان طبیعی چی باید بخورین، برنامه غذایی سالم و متعادل داشته باشین و زمانی که پزشک اجازه فعالینت بدنی داد، کمی پیاده روی و ورزش سبک داشته باشین. معمولاً بعد از حدود 6 هفته می‌تونین پیاده روی داشته باشین.

غذاهایی که بعد از زایمان نباید خورد؟

در دوران مراقبت بعد از زایمان و پس از اون، زمانی که به کودکتون شیر میدین، هرچیزی که خوردین رو بهش منتقل می‌کنین. بنابراین باید پاسخ سوال، غذاهایی که بعد از زایمان نباید خورد رو بدونین. این غذاها عبارتند از:

• الکل: کارشناسان در مورد اینکه چه مقدار از الکل درزمان شیردهی می‌تونه مادر مصرف کنه که برای کودک خطری نداشته باشه، به نتیجه‌ای نرسیدن. بنابراین باید حذفش کنین و به سراغش نرید.
• کافئین: بیش از 3 فنجان (24 اونس) قهوه یا نوشابه در روز می‌تونه در خواب و خلق و خوی کودکتون رو بهم بزنه و اون رو تحریک پذیر کنه.
• برخی از ماهی ها: اره ماهی، کوسه، شاه ماهی خال مخالی و کاشی ماهی پر از ماده سمی به نام جیوه هستن. بنابراین، در پاسخ به غذاهایی که بعد از زایمان نباید خورد، این نوع ماهی‌ها رو باید قرار بدین. ماهی تن هم جیوه داره.

نکاتی ضروری تغذیه در دوران مراقبت بعد از زایمان

میان وعده‌های سالم مثل سبزیجات و میوه‌های تازه شسته شده و آماده در یخچال داشته باشین. به جای اینکه سراغ چیپس یا کلوچه برین، از این موادغذایی به عنوان میان وعده دوران مراقبت بعد از زایمان استفاده کنین.

همیشه آب کافی بنوشین. هر روز 6 تا 10 لیوان آب بنوشین، چه شیر بدین یا نه. همچنین، می‌تونین شیر و آب میوه بنوشین.

چند روز بعد از زایمان طبیعی میشه رابطه داشت؟

اینکه زایمانتون طبیعی باشه یا سزارین فرقی نداره، باید حداقل 4 تا 6 هفته منتظر باشین و بعد رابطه جنسی داشته باشین. چون ممکن هست رابطه جنسی در دو هفته اول بارداری باعث بیماری بشه. این مدت به بدنتون فرصت میدید که خودش رو بهبود بده. علاوه بر ترشحات پس از زایمان و پارگی واژن، ممکن هست خستگی، خشکی واژن، درد و کاهش میل جنسی هم داشته باشین. در صورتی که پارگی واژن دارین و نیاز به جراحی داره، باید برای رابطه جنسی کمی بیشتر صبر کنین.

بنابراین در پاسخ به چند روز بعد از زایمان طبیعی میشه رابطه داشت؟ باید گفت بین 4 تا 6 هفته حداقل باید منتظر ماند و بیشتر توجه به نکات مراقبت بعد از زایمان داشته باشین.

اگه بعد از این مدت میل کمی به سکس داشتین، می‌تونین از راهنمای «سرد مزاجی پس از زایمان» مطاالعه کنین.

ایا واژن بعد از زایمان گشاد میشود؟

طبیعی هست که نگران وضعیت واژن خود در حین زایمان و ظاهرش و حستون بعد از زایمان باشین. واژن شما بعد از زایمان طبیعی کشیده میشه و بزرگتر میشه از قبل میشه. اما در بیشتر موارد، بعد از مدتی به حالت اولش بر می‌گرده.

هورمون استروژن و با استفاده از استروژن و ریلکسین باعث میشن که بافت همبند در واژن شما کشیده بشن و رباط‌ها و مفاصل کف لگن در طول زایمان شل بشن. در این صورت، فضایی رو برای تولد نوزاد به وجود میارن. اینکه واژن شما در طول زایمان چقدر کشیده میشه و چطور جمع میشه به عوامل زیادی مثل ژنتیک، اندازه نوزاد، تعداد فرزندانی که قبلاً داشتین و اینکه آیا در حین زایمان دچار پارگی پرینه شدین یا نه، بستگی داره.

در زایمان طبیعی این عوامل می‌تونن در ایجاد کشیدگی واژن پس از تولد، نقش داشته باشن:

• اندازه کودک شما: بیرون راندن نوزادی با سایز بزرگتر، بدون شک بافت‌های نرم داخل واژن شما رو بیشتر از یک نوزاد کوچک کشیده می‌کنه. اما بدن شما برای این لحظه، آماده هست و به گونه‌ای ساخته شده که با اندازه کودک شما سازگار باشه. زمانی که نوزاد بزرگ هست، به این معنی نیست که واژن شما برای همیشه شل یا کشیده شده، بلکه بعد مدتی برمی گرده به سایز قبلیش.
• فورسپس یا کشیدن خلاء: فورسپس یا زایمان با خلاء، که با قرار دادن ابزار اضافی در واژن، به زایمان کمک می‌کنن. البته این روش کم انجام میشه و فقط زمانی که احتمال آسیب پرینه زیاد هست، به احساس شل یا کشیده شدن واژن پس از تولد کمک کنه.
• افزایش هورمون ریلکسین: بعضی از خانم‌ها هورمون ریلکسین بیشتری نسبت به سایرین تولید می‌کنه که باعث میشه، مفاصل، رباط‌ها و بافت‌های لگن و واژن در طول زایمان، بیش از دیگران شل و کشیده بشه. البته به این معنی نیست که واژن برای همیشه شل شده، چون تولید ریلکسین در ماه‌های پس از زایمان، کم میشه. یعنی پس از دوران مراقبت بعد از زایمان، رحم به حالت قبل بر می‌گرده.
• میزان فشار دادن و نوع زایمان: اگه سزارین شدین، بازم امکانش هست که دچار کشش واژن شده باشین، به خصوص اگر اصلاً فشار داده شدین یا نوزادتون در کانال زایمان پایین اومده باشه. علاوه بر این، رحم در حال رشد شما، در چند ماه گذشته به کف لگن شما فشار وارده که به طور بالقوه می‌تونه باعث آسیب شده باشه.
• سن شما و تعداد زایمان‌های قبلی: هر چه تعداد زایمان‌ها بیشتر باشه، واژن بیشتر تحت تاثیر قرار می‌گیره، چه به دلیل به دنیا آوردن چند فرزند (یک بار یا در طول سال) یا صرفاً با افزایش سن و شل شدن عضلات به عنوان بخشی از روند افزایش سن. این امر باعث میشه که روند بهبودی با وجود مراقبت بعد از زایمان، کمی بیشتر طول بکشه.

چطور واژن بعد از زایمان رو تنگ کنم؟

تمرینات کگل، جزء مراقبت بعد از زایمان هست. باعث میشه که عضلات کف لگن شما تقویت بشه. برای انجامش، تصور کنین که روی یک سنگ مرمر نشستین و سعی کنین اون رو به داخل واژن بکشین.

هرجایی می‌تونین این کار رو انجام بدینف هنگام توقف در پشت چراغ قرمز، صحبت کردن با تلفن یا شیر دادن به نوزاد. این کار باعث تقویت عضله میشه. علاوه بر بهبود‌تون واژن در مراقبت بعد از زایمان، می‌تونه به جلوگیری از بی‌اختیاری ادرار در مراحل بعدی زندگی کمک کنه.

اگه زاید دچار اسپاسم عضلات میشین، باید قبل از انجام کگل، تمرینات تمدد اعصاب انجام بدین. چون وقتی انقباض لگن دارین نمی‌تونین تمرین رو به درستی انجام بدین و مشکل بدتر میشه. اگه دیدین که بازهم دچار انقباش هستن، اصلا کگل رو انجام ندین، به فیزیوتراپیست مراجعه کنین تا وضعیت‌تون رو ارزیابی کنه و بهترین راه رو برای کمک بهبودتون در دوران مراقبت بعد از زایمان، مشخص کنه.

سخن آخر

زایمان می‌تونه، خانواده و روال زندگی شما رو تغییر بده، اما در نهایت می‌تون خودتون رو با شرایط جدید وفق بدین. هر گونه تغییر احساسی و فیزیکی که بعد از زایمان تجربه می‌کنین، کم کم بهبود پیدا می‌کنه. اگه هر گونه نگرانی در دوران مراقبت بعد از زایمان دارین، با پزشکتون صجبت کنین، این نگرانی می‌تونه مربوط به افسردگی، وضعیت کودک‌تون یا روند بهبودی باشه.

برای مشاوره می‌تونین اپلیکیشن محبوب و پرمخاطب ایمپو رو نصب کنین. ما مشاورانی داریم که می‌تونن به صورت آنلاینی با شما صحبت کنن و وضعیت شما رو بررسی کنن.

سوالات متداول

قانون 5 5 5 مراقبت بعد از زایمان چیست؟

یعنی 5 روز در رختخواب، 5 روز روی تخت بنشینید، 5 روز در کنار تخت بنشینید.  درواقع، این قانون میگه که شما به دو هفته استراحت کامل نیاز دارین. همچنین، باعث میشه که ملاقات اطرافیان با شما و نوزادتون نظم پیدا کنه. اونها می‌تونن نوزاد رو ببینن اما نمی‌تونن شما رو از روی تخت بلند کنن.

در دوران مراقبت بعد از زایمان باید از چه چیزهایی باید اجتناب کنم؟

در زیر غذاهایی که باید از خودرنش دوری کرد رو آوردیم:

• الکل. پس از بچه دار شدن باید از مصرف انواع الکل خودداری کنین.
• کافئین. کافئین در حد اعتدال، خوب هست.
• سیر. بو و طعم سیر ممکن است به شیر مادر منتقل بشه.
• ماهی. ماهی‌های جیوه دار مضر هستن.
• غذای گازدار.
• شکلات.

آیا مصرف شیر برای پس از زایمان خوب هست؟

محصولات لبنی باید در رژیم غذایی شما باشند تا بتوانید شیردهی سالمی داشته باشین؛ ماست، شیر و پنیر می‌تونن مفید باشن. شیر باعث میشه که ویتامین D به بدن نوزاد برسه و استخوان‌هاش تقویت بشه. علاوه بر تامین پروتئین و ویتامین‌های B، محصولات لبنی یکی از بهترین منابع کلسیم هستن.

 

منابع

• https://www.healthline.com/health/postpartum-care
• https://itsbodily.com/blogs/birth-recovery-postpartum/contractions-after-birth-how-long
• https://www.webmd.com/parenting/baby/nutrition-guide-new-moms
• https://www.mayoclinic.org/healthy-lifestyle/labor-and-delivery/in-depth/sex-after-pregnancy/art-20045669
• https://familydoctor.org/recovering-from-delivery/
• https://www.mayoclinic.org/healthy-lifestyle/labor-and-delivery/in-depth/postpartum-care/art-20047233
• https://brochures.mater.org.au/brochures/mater-mothers-hospital/after-birth-care-of-the-new-mother
• https://www.babycenter.com/baby/postpartum-health/will-my-vagina-stay-stretched-out-after-delivery_1156123