کاپ قاعدگی چیست؟ آشنایی با مزایا، معایب و نحوه استفاده
در این مقاله میخوانید:
سروصدای زیادی در مورداستفاده از کاپ قاعدگی وجود دارد؛ اما واقعاً کاپ قاعدگی چیست. برخی از ما میتوانیم با تامپون یا نوار بهداشتی، دوران پریود خود را بگذرانیم. بعضی از خانمها نیز از هر دو آنها در این دوران استفاده میکنند. حتما تا کنون به این فکر کردهاید که آیا جایگزین راحتتر و بهتری نیز وجود دارد!
کاپ قاعدگی یک محصول قیف مانند و انعطافپذیر از جنس سیلیکون یا پلاستیک است و جایگزین محبوبی برای تامپون و پد محسوب میشود. برخی از کاپهای پریودی را میتوانید بهصورت طولانیمدت و چندین بار استفاده کنید؛ برخی از آنها نیز یکبار مصرف هستند. نحوه استفاده از کاپ قاعدگی نیز بسیار آسان است و میتوانید آنها را هر 6 الی 12 ساعت تعویض کنید. همچنین، دانستن عوارض استفاده از کاپ قاعدگی به شما کمک میکند تا بهترین محصول بهداشتی را متناسب با شرایط خود انتخاب کنید.
تا آخر مقاله با ما همراه شوید تا به بررسی مزایا، عوارض و نحوه استفاده از کاپ قاعدگی بپردازیم تا بتوانید تصمیم بگیرید که آیا کاپ قاعدگی انتخاب مناسبی برای شما محسوب میشود یا خیر!
کاپ قاعدگی چیست؟
کاپ قاعدگی، یک قیف کوچک و انعطافپذیر است که از پلاستیک یا سیلیکون ساخته میشود. این کاپ یکی از محصولات بهداشتی پرطرفدار دوران پریود محسوب میشود و با قرارگیری در واژن خون چرخه قاعدگی را جمع میکند.
کاپ پریودی میتواند خون بیشتری نسبت به تامپون و نوار بهداشتی در خود جای دهد و باتوجهبه شدت خونریزی تا 12 ساعت نیاز به تعویض ندارند.
ساختار کاپ قاعدگی چیست؟
کاپ قاعدگی از دو بخش اصلی کاپ و ساقه تشکیل میشود:
- کاپ یا قیف محل جمعآوری خون قاعدگی است که خود از دو قسمت لبه و بدنه تشکیل میشود.
- قسمت ساقه در انتهای کاپ قرار دارد و برای وارد یا خارجکردن کاپ از واژن استفاده میشود. (درصورتیکه قسمتی از ساقه از دهانه واژن بیرون قرار گیرد، میتوانید آن را کوتاه کنید)
انتخاب سایز کاپ قاعدگی
یکی از مسائل مهم در انتخاب کاپ قاعدگی، تشخیص سایز مناسب است. برای انتخاب سایز کاپ قاعدگی باید موارد زیر را در نظر داشته باشید:
- سن
- حجم خونریزی
- تجربه بارداری و زایمان طبیعی
- قدرت عضلات کف لگن
- سبک زندگی و ورزش
- طول کانال واژینال و موقعیت دهانه رحم
- ظرفیت کاپ
- استحکام و انعطاف کاپ
برای انتخاب سایز مناسب، باید به دو ویژگی مهم کاپ پریودی توجه کرد:
- قطر دهانه کاپ: باید متناسب با بدن شخص انتخاب شود تا ورود و خروج کاپ، راحت باشد.
- ارتفاع کاپ: کاپ باید در فاصله مناسبی از دهانه رحم قرار بگیرد و از دهانه خارجی واژن نیز فاصله مناسبی داشته باشد.
ارتفاع کاپ باید با توجه به طول واژن انتخاب شود که معمولا 8 تا 10 سانتیمتر است. برای اندازهگیری طول واژن میتوانید از پزشک کمک بگیرید یا با معاینه شخصی بهصورت حدودی آن را محاسبه کنید.
لازم به ذکر است که بارداری باعث تغییر در اندام تناسلی، دهانه رحم، قدرت عضلات کف لگن و حتی تغییر در میزان خونریزی میشود. بنابراین، داشتن تجربه بارداری و زایمان طبیعی نیز در انتخاب کاپ قاعدگی تاثیر میگذارد.
پیشنهاد میکنیم قبل از انتخاب سایز کاپ قاعدگی با پزشک خود مشورت کنید و حتما از راهنماییهای پشتیبان فروش برند انتخابی خود استفاده کنید.
نحوه استفاده از کاپ قاعدگی
در استفاده از کاپ قاعدگی باید ابتدا با نحوه ورود و خروج کاپ آشنا شوید. در تمامی مراحل نحوه استفاده از کاپ قاعدگی، رعایت نظافت، اهمیت بسیار بالایی دارد. همچنین، در زمان وارد یا خارجکردن کاپ آرامش خود را حفظ کنید. استرس باعث انقباض عضلات میشود و استفاده از کاپ قاعدگی را مشکل میکند.
برای وارد و خارجکردن کاپ قاعدگی سه حالت پیشنهاد میشود:
- حرکت اسکوات (خم شده روی زانوها)
- ایستاده
- یک پا بالاتر از سطح زمین روی یک تکیهگاه
بهخاطر داشته باشید، وقتی برای اولینبار از کاپ پریودی استفاده میکنید، ممکن است احساس ناراحتی کنید. اما کمی چرب کردن کاپ میتواند به راحتتر کردن این فرایند کمک کند. در مورد نحوه استفاده از کاپ قاعدگی باید بدانید که واردکردن کاپ خیس به درون واژن بسیار راحتتر است.
مراحل ورود کاپ قاعدگی به واژن
در نحوه استفاده از کاپ قاعدگی، واردکردن صحیح کاپ به درون واژن بسیار مهم است. در ادامه مراحل ورود کاپ به واژن را توضیح میدهیم:
1. دستها را کامل بشویید. کاپ قاعدگی را با آب یا روانکنندههای بر پایه آب خیس کنید. (این کار استفاده از کاپ پریودی را راحتتر میکند)
2. سپس کاپ را از وسط کاملا تا کنید و به شکلی که لبه آن به سمت بالا قرار گیرد در دست نگه دارید.
3. کاپ را در حالتی که لبه آن به سمت بالا باشد، درون واژن قرار دهید.
4. زمانی که کاپ وارد واژن شد، فشار دادن کاپ را ادامه دهید تا کل فنجان کاپ و پایه آن، درون واژن قرار گیرد. کاپ باید به شکل ارتجاعی درون واژن باز شود تا یک محفظه غیرقابلنفوذ ایجاد کند و جلوی خونریزی را بگیرد.
5. برای اطمینان از قرارگیری صحیح کاپ پریودی، پایه کاپ را بگیرید و آن را 360 درجه بچرخانید. همچنین، صدای باز شدن کاپ هم میتواند شما را راهنمایی کند.
نکته مهم در نحوه استفاده از کاپ قاعدگی
اگر کاپ بهدرستی درون واژن قرار گیرد، نباید آن را حس کنید؛ بلکه باید بتوانید بهراحتی بنشینید، راه بروید و کارهای روزمره را انجام دهید. ممکن است در اولین دفعاتی که از آن استفاده میکنید کمی احساس ناخوشایند داشته باشید.
مراحل خروج کاپ قاعدگی از واژن
برای خارجکردن کاپ پریودی از واژن مراحل زیر را انجام دهید:
1. همانطور که گفتیم مهمترین نکته در نحوه استفاده از کاپ قاعدگی رعایت نظافت است؛ بنابراین ابتدا دستها را کامل بشویید
2. انگشت اشاره و شصت را وارد واژن کنید و قیف کاپ را پیدا کنید.
3. بدنه کاپ را کمی فشار دهید تا لبه آن آزاد شود.
4. سپس کاپ را به حالتی که لبه آن به سمت بالا قرار گیرد، از واژن خارج کنید.
5. میتوانید برای خروج کاپ از ماهیچههای خود کمک بگیرید و کاپ را کمی به بیرون فشار دهید.
نحوه شستشو و ضدعفونیکردن کاپ قاعدگی
یکی دیگر از نکات مهم در نحوه استفاده از کاپ قاعدگی، شستشو و ضدعفونیکردن صحیح آن است. برای انجام این کار فقط کافیست مراحل زیر را انجام دهید:
- کاپ پریودی را پس از خالیکردن با آب سرد آبکشی کنید. بعد از خشککردن کاپ، میتوانید دوباره آن را مورداستفاده قرار دهید.
- اگر احساس کردید که کاپ پریودی نیاز به شستشوی بیشتری دارد، میتوانید از آب گرم و شویندههای غیر معطر استفاده کنید.
- اگر برای مدت طولانی بیرون از خانه هستید، بهتر است دستمال و یک کاپ اضافه همراه داشته باشید تا در صورت لزوم آن را تعویض کنید.
- برای تخلیه کاپ پریودی در توالت عمومی، بطری آب و دستمالکاغذی همراه خود داشته باشید.
- بعد از اتمام دوره قاعدگی کاپ را به مدت 5 تا 10 دقیقه در آب جوش بگذارید و سپس خشک کنید (توجه کنید که کاپ به بدنه ظرف برخورد نکند). به جای آب جوش میتوانید کاپ را در محلول سرکه و آب نیز قرار دهید و سپس آبکشی کنید.
نکات مراقبتی بعد از استفاده از کاپ قاعدگی چیست؟
پس از استفاده از کاپ پریودی، نکات مراقبتی زیر را باید رعایت کنید:
- کاپ قاعدگی قابلاستفاده مجدد است؛ بنابراین، باید قبل از قراردادن مجدد در واژن شسته و تمیز شوند.
- بعد از اتمام دوره پریود، کاپ قاعدگی را به مدت 5 تا 10 دقیقه در آب بجوشانید و سپس آن را خشک کنید.
- کاپ پریودی باید حداقل 2 بار در روز خالی شود.
- کاپهای قاعدگی، قابلاستفاده مجدد و بادوام هستند؛ بنابراین با مراقبت مناسب، کاپ از 6 ماه تا 10 سال قابل استفاده است.
- کاپهای یکبار مصرف پس از خارجکردن، باید دور انداخته شوند.
چه زمانی کاپ قاعدگی را باید خارج کرد؟
باتوجهبه اینکه خونریزی شما زیاد است یا خیر، میتوانید هر 6 الی 12 ساعت، کاپ پریودی را خالی کنید. پیشنهاد میکنیم در دوره اول استفاده از کاپ پریودی، هر 3 ساعت آن را تخلیه کنید؛ در این صورت متوجه شوید که متناسب با شدت خونریزی در روزهای مختلف، چقدر طول میکشد تا کاپ بیشتر از نصف پر شود. لازم به ذکر است که همیشه باید کاپ قاعدگی را تا حداکثر 8 الی 12 ساعت حتما خالی کنید. اگر قبل از این زمان، کاپ پر شود، باید برای جلوگیری از نشتی تخلیه گردد.
مزایا استفاده از کاپ قاعدگی چیست؟
از مزایا کاپ قاعدگی به موارد زیر میتوان اشاره کرد:
- دوستدار محیطزیست
مصرف کاپ قاعدگی از ورود تعداد زیادی نوار بهداشتی و محصولات مربوط به آن به محیطزیست جلوگیری میکند.
- مقرونبهصرفه
اگرچه در زمان خرید کاپ پریودی، هزینه بیشتری نسبت به نوار بهداشتی میپردازید، اما با خرید کاپ تا حدود 6 تا 10 سال آینده، نیازی به خرید هیچ محصول قاعدگی دیگری ندارید.
- نیاز کمتر به تعویض
شما میتوانید از کاپ قاعدگی به مدت 6 الی 12 ساعت بدون نیاز به تعویض استفاده کنید.
- گنجایش زیاد
گنجایش کاپ پریودی از نوار بهداشتی و تامپون بیشتر است.
- بوی نامطبوع کمتر
با استفاده از کاپ پریودی، خون قاعدگی در معرض هوا قرار نمیگیرد و درنتیجه بوی نامطبوع ندارد.
- سلامت بیشتر
کاپ پریودی به دلیل نداشتن مواد شیمیایی نسبت به سایر محصولات بهداشتی دوران پریود سالمتر است.
- کاهش عفونتها
در صورت رعایت بهداشت در نحوه استفاده از کاپ قاعدگی، امکان ابتلا به عفونتهای قارچی کاهش مییابد. همچنین کاپ پریودی میتواند از خشکی واژن جلوگیری کند.
- راحتی بیشتر
دوشگرفتن و ورزشکردن با کاپ پریودی بسیار راحتتر است.
عوارض استفاده از کاپ قاعدگی چیست؟
اگرچه کاپ قاعدگی مزایا زیادی دارد، اما معایبی نیز دارد که قبل از استفاده از آن بهتر است با آنها آشنا شوید. در این بخش به عوارض استفاده از کاپ قاعدگی اشاره میکنیم:
- شاید پیداکردن اندازه مناسب کمی سخت به نظر رسد.
- شاید بیرون آوردن کاپ برای فرد کمی مشکل باشد.
- اگر از وسایل داخل رحمی مانند IUD برای جلوگیری از بارداری استفاده میکنید، کاپ پریودی ممکن است تداخل ایجاد کند. بااینوجود طبق مطالعات اخیر، استفاده همزمان IUD و کاپ قاعدگی از نظر پزشکی منعی ندارد؛ اما حتما قبل از استفاده با پزشک خود مشورت کنید.
- اگر نظافت بهخوبی رعایت نشود، ممکن است باعث عفونت، خارش واژن و مشکلات دیگر شود.
- اگر کاپ بهخوبی قرار نگیرد، ممکن است باعث درد و ناراحتی شود.
- برای برقراری رابطه واژینال، کاپ قاعدگی باید از واژن خارج شود.
- ممکن است که به سندرم شوک توکسیک دچار شوید؛ به همین دلیل رعایت نظافت در نحوه استفاده از کاپ قاعدگی بسیار اهمیت دارد. درواقع، سندرم شوک توکسیک (TSS) یک بیماری نادر اما جدی است که در اثر توکسین (سموم) تولیدشده توسط باکتری ایجاد میشود. لازم به ذکر است که در استفاده از سایر محصولات بهداشتی دوران پریود مانند تامپون خطر بروز این بیماری وجود دارد.
بهتر است بدانید که یکی از علل طبیعی ایجاد باد واژن، استفاده از کاپ قاعدگی یا تامپون است.
موارد منع استفاده از کاپ قاعدگی چیست؟
در موارد زیر، استفاده از کاپ قاعدگی توصیه نمیشود:
- به عفونت واژن مبتلا هستید.
- به سیلیکون یا پلاستیک حساسیت دارید.
- اگر از IUD استفاده میکنید قبل از مصرف کاپ قاعدگی با پزشک خود مشورت کنید.
- اخیرا جراحی زنان، زایمان یا سقط داشتید.
- سابقه ابتلا به سندرم شوک توکسیک دارید.
- کاپ قاعدگی برای دختر، درصورتیکه مفهوم بکارت برای او اهمیت دارد، توصیه نمیشود.
فرق تامپون با کاپ قاعدگی چیست؟
تامپونها مانند پدها از پنبه، پودر جاذب و سایر مواد شیمیایی ساخته شدهاند و از طریق اپلیکاتور یا دست وارد واژن میشوند و خون قاعدگی را جذب میکنند. در انتها تامپون یک نخ بلند وجود دارد که بیرون از واژن قرار میگیرد؛ با کمک آن میتوانید تامپون را خارج کنید. بهتر است هر 4 تا 6 ساعت تامپون را تعویض کنید و همچنین در هنگام ادرار و مدفوع نیز باید آن را خارج کنید.
کاپ قاعدگی تقریبا همزمان با تامپون اختراع شده است و روزبهروز تعداد استفادهکنندگان آن بیشتر میشود. کاپ پریودی از سیلیکون پزشکی ساخته میشود و در تولید آن از هیچ ماده شیمیایی استفاده نمیگردد.
کاپ مانند تامپون وارد واژن میشود؛ اما برخلاف تامپون و نوار بهداشتی، خون قاعدگی را جذب نمیکند؛ بلکه آن را جمع میکند. سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA) حداکثر زمان استفاده از فنجان را 12 ساعت اعلام کرده؛ اما اخیراً TGA استرالیا این زمان را 8 ساعت اعلام کرده است.
کاپ قاعدگی چقدر میتواند خونریزی شدید پریود را جمعآوری کند؟
کاپ پریودی میتواند تا 5 برابر بیشتر از نوار بهداشتی و تامپون خونریزی قاعدگی را جمع آوری کنند. لازم به ذکر است که یکی از راههای تشخیص شدت پریود، استفاده از کاپ قاعدگی است. در این روش متوجه میشوید که پریود شما متوسط، سبک یا سنگین است.
بیشتر بخوانید: علت خونریزی شدید پریود چیست و چگونه درمان میشود؟
آیا کاپ قاعدگی باعث عفونت و حساسیت میشود؟
کاپ قاعدگی از جنس سیلیکون پزشکی است و تاثیری بر محیط واژن ندارد. تولیدکنندگان مختلف قبل از عرضه محصول، باید چندین بار آن را آزمایش کنند. در واقع در این تستها میزان حساسیت، التهاب، سمیت کاپ قاعدگی و میزان بار باکتریایی اندازهگیری میشود. درصورتیکه کاپ در این موارد با استانداردهای جهانی مغایرت نداشته باشد، اجازه ورود به بازار دارد.
آیا استفاده از کاپ قاعدگی مناسب من است؟
قبل از تهیه کاپ قاعدگی سوالات زیر را از خود بپرسید تا دریابید که آیا این محصول بهداشتی مناسب شما است یا خیر:
- باید بدانید که توقع شما از یک محصول بهداشتی زنانه چیست؟
- آیا کاپ هزینه کمتری برای شما دارد و مقرونبهصرفهتر محسوب میشود؟
- آیا نحوه استفاده از کاپ قاعدگی برای شما راحت است؟
- آیا میخواهید در دوران قاعدگی، رابطه جنسی داشته باشید؟
اگر پاسخ تمام سوالات مثبت است، پس کاپ پریودی برای شما انتخاب مناسبی محسوب میشود؛ اما اگر هنوز در این مورد مطمئن نیستید، با پزشک خود در مورد انتخاب محصول قاعدگی مناسب مشورت کنید. شما میتوانید سوالات خود را در مورد کاپ قاعدگی از متخصص زنان و کارشناسان مامایی اپلیکیشن ایمپو بهصورت آنلاین بپرسید. همچنین در بخش اشتراک تجربه ایمپو میتوانید از تجربه دیگر کاربران استفاده کنید.
هنگام خرید کاپ قاعدگی به چه چیزهایی باید توجه کنیم؟
اگر قصد خرید کاپ قاعدگی را دارید، بهتر است موارد زیر را در نظر بگیرید:
- کاپ از جنس سیلیکون پزشکی باشد.
- در سایزبندیهای متفاوت عرضه شود.
- شرکت مدنظر شما پشتیبانی قوی ارائه دهد.
- شرکت ارائهدهنده کاپ قاعدگی باید مجوز قانونی داشته باشد.
- برند موردنظر شما در سطح جهان مطرح باشد.
- کاپ قاعدگی با قیمت معقولی ارائه شود.
آیا کاپ قاعدگی باعث آندومتریوز میشود؟
استفاده از کاپ قاعدگی باعث ایجاد آندومتریوز نمیشود. به یاد داشته باشید که استفاده از کاپ باکیفیت بسیار مهم است و حداکثر تا 12 ساعت باید آن را تخلیه کنید. همچنین هیچ منعی برای استفاده از کاپ قاعدگی در خانمهایی که مبتلا به آندومتریوز هستند وجود ندارد. لازم به ذکر است که کاپ قاعدگی آندومتریوز را بدتر یا بهتر نمیکند؛ اما نسبت به دیگر محصولات بهداشتی احساس راحتی بیشتری برای شما ایجاد میکند و گزینه بهتر و مطمئنتری محسوب میشود.
آیا کاپ قاعدگی برای دوشیزگان مناسب است؟
استفاده از کاپ قاعدگی برای دوشیزگان از نظر پزشکی منعی ندارد و پس از شروع پریودی میتوانند از این محصول بهداشتی استفاده کنند. بااینحال در برخی از فرهنگها استفاده از کاپ قاعدگی برای باکره ها محدودیت دارد. هایمن یا پرده بکارت بافت نازکی از جنس غشای داخلی واژن است که در دهانه واژن قرار دارد. کاپ پریودی باعث ازدستدادن باکرگی نمیشود و بهطورکلی درنظرگرفتن هایمن بهعنوان ابزار سنجش باکرگی دختران، معیار درستی نیست.
بااینحال بهتر است بدانید که کاپ قاعدگی در برخی از شرایط ممکن است باعث آسیب به پرده بکارت شود. بنابراین، اگرچه استفاده از این محصول محدودیت سنی ندارد، اما بهتر است فرهنگ و اصول خانوادگی خود را در نظر بگیرید. همچنین، در دختران ممکن است عضلات واژن کمی سفتتر باشد؛ این امر احتمالا استفاده از کاپ قاعدگی را کمی دشوار میکند.
سخن آخر
در این مقاله به این سوال پاسخ دادیم که کاپ قاعدگی چیست. کاپ قاعدگی محصولی بهداشتی برای جمعآوری خون قاعدگی در دوران پریود است. این محصول نسبت به تامپون و نوار بهداشتی، در مدتزمان طولانیتر نیاز به تعویض دارند. در این مقاله، تمامی ویژگیها، مزیتها، عوارض استفاده از کاپ قاعدگی و کاربرد آن را به طور کامل توضیح دادهایم.
اگر به فکر خرید کاپ قاعدگی هستید میتوانید از مشاورین متخصص ما در اپلیکیشن محبوب ایمپو کمک بگیرید. این اپلیکیشن با نصب یکمیلیونی در کنار هر خانمی است تا بتوانند سیکل قاعدگی خود را پیگیری کنند و به آخرین اطلاعات سلامت، مشاوره زنان و روانشناسی نیز دسترسی داشته باشند.
آیا ممکن است کاپ داخل واژن گیر کند؟
خیر. این اتفاق هرگز رخ نمیدهد؛ زیرا دهانه رحم بسیار کوچک است. بنابراین، فضایی برای گیرکردن کاپ یا فرورفتن آن داخل رحم وجود ندارد.
چه مدت میتوان از کاپ قاعدگی استفاده کرد؟
کاپ پریودی را تا 10 سال هم میتوان استفاده کرد، به شرطی که هیچ گونه خراشیدگی، پوسیدگی، سوراخ و تغییر شکل نداشته باشد.
آیا لازم است هر بار بعد از استفاده کاپ قاعدگی، آن را در آبجوش قرار دهیم؟
خیر. کاپ قاعدگی، فقط در آخر دوره پریود و قبل از شروع پریود بعدی، باید جوشانده و ضدعفونی شود. در طول دوره فقط نیاز است که با آب سرد شسته شود.
آیا هنگام ادرار یا مدفوع لازم است کاپ را از واژن خارج کنیم؟
خیر. کاپ داخل واژن قرار میگیرد که از مجرا ادرار و مدفوع جدا است.
آیا در زمان استفاده از کاپ قاعدگی میتوانم رابطه جنسی داشته باشم؟
خیر. این کار توصیه نمیشود؛ اما میتوانید بدون نگرانی از نشتی خون و بوی بد واژن، رابطه بدون دخول داشته باشید.
آیا در اثر استفاده از کاپ قاعدگی ممکن است واژن تغییر شکل دهد؟
واژن ساختاری فوقالعاده دارد و ماهیچههای آن در هنگام رابطه جنسی و زایمان طبیعی تا چندین سانتیمتر باز میشود و مجددا به شکل اولیهاش برمیگردد. قطعا کاپ که جسمی کوچکی است تغییری در حالت آن ایجاد نمیکند.
برای تقویت عضلات کف لگن و تجربه بهتر در استفاده از کاپ پریودی، چه کنیم؟
با انجام ورزش کگل میشود عضلات کف لگن را تقویت کرد.