علت خونریزی شدید پریود چیست و چگونه درمان میشود؟
در این مقاله میخوانید:
خونریزی شدید پریود (منوراژی) به جریانهای شدید یا طولانی پریود میگویند که ممکن است با دردهای شدید قاعدگی، به نام دیسمنوره همراه باشند. اگر منوراژی درمان نشود میتواند منجر به کم خونی (کمبود آهن) گردد. خونریزی شدید پریود میتواند به دلایل مختلفی به وجود آید. توصیه میشود که تغییرات جریان پریود و سیکل قاعدگی خود را به طور مداوم پیگیری کنید و اگر متوجه شدید که خونریزیتان از همیشه بیشتر است به پزشک مراجعه کنید.
پزشک میتواند علت منوراژی را تشخیص دهد و متناسب با آن بهترین درمان را برای شما تجویز کند. در این مقاله بررسی میکنیم که علائم خونریزی شدید پریود چیست و چه عوارضی دارد. همچنین، به روشهای درمان دارویی و درمان خانگی خونریزی شدید قاعدگی اشاره میکنیم. با خواندن این مقاله پاسخ سوال اگر خونریزی قاعدگی زیاد باشد چه کنیم پی خواهیم برد.
علت خونریزی شدید پریود چیست؟
خونریزی شدید پریود، میتواند بهصورت مزمن یا گاهبهگاه رخ دهد. در واقع علت خونریزی زیاد و لخته در پریودی، شامل طیف وسیعی از موارد است که در ادامه به آنها اشاره میکنیم:
-
عوارض جانبیای یو دی (IUD) یا دستگاه داخل رحمی
-
عدم تعادل هورمونی ناشی از بیماریهایی مانند تنبلی تخمدان یا سندرم تخمدان پلیکیستیک (PCOS)
-
عدم تخمکگذاری در سیکلهای قاعدگی
-
عوارض بارداری مانند بارداری خارج از رحم و سقطجنین
-
پولیپ رحم
-
آدنومیوز
-
برخی از داروها مانند داروهای ضد انعقادی، رقیقکنندههای خون، آسپرین و تاموکسیفن (داروی سرطان سینه)
-
اختلالات خونریزی ارثی مانند بیماری فون ویلبراند (von Willebrand)
-
سرطان رحم (آندومتر)
-
سرطان دهانه رحم
-
بیماری کبدی
-
بیماری کلیوی
-
عفونت مانند عفونتهای مقاربتی (STIs)
-
بیماری التهابی لگن (PID)
-
اضافهوزن بالا
-
لوسمی یا اختلالات پلاکتی
-
قرص ضدبارداری و تزریق هورمونی پیشگیری از بارداری
بیشتر بخوانید: بهترین زمان گذاشتن آی یو دی
علائم خونریزی شدید پریود چیست؟
بسیاری از خانمها ممکن است پریود نامنظم داشته باشند یا گاهی دورههای پریود سنگینتر و طولانیتری را نسبت به ماههای قبل، تجربه کنند. بهتر است بدانید که خونریزی شدید پریود با این تغییرات طبیعی در جریان قاعدگی، متفاوت است.
هنگامی که خونریزی پریود شدید دارید، قاعدگی شما آنقدر سنگین است که در زندگی روزمره و فعالیتهای عادیتان اختلال ایجاد میکند. علائم خونریزی شدید پریود، عبارت است از:
- نیاز به تعویض تامپون یا پد در عرض یک یا دو ساعت
- دفع لختههای بزرگ در جریان خونریزی
-
دورههای پریود طولانی و بیش از 7 روز
-
درد پریود شدید و دورههای بسیار دردناک
-
داشتن خونریزی با حجمی بیش از 80 میلیلیتر در طول دوره قاعدگی (حجم خونریزی طبیعی معمولا حدود 35 تا 40 میلیلیتر است)
-
داشتن علائم کمخونی مانند احساس خستگی و تنگی نفس
-
داشتن علائم بیماری پیکا مانند ریزش مو، رنگپریدگی پوست و میل به خوردن مواد غیرخوراکی (مانند کاغذ، مو، خاک، یخ و...)
توجه داشته باشید که دورههای پریود نباید شما را از انجام کارههای روزمره باز دارد و فعالیتهایتان را محدود کند. شما باید بتوانید از یک پد یا تامپون برای مدت 3 الی 4 ساعت بدون نیاز به تعویض استفاده کنید. اگر خونریزی شدید پریود، کیفیت زندگی شما را مختل میکند، حتما برای بررسی علت و درمان آن به پزشک مراجعه کنید.
بیشتر بخوانید: روشهای از بین بردن لکه خون
چگونه علت خونریزی زیاد و لخته در پریودی تشخیص داده میشود؟
برای تشخیص علت خونریزی زیاد در پریودی، پزشک ابتدا در مورد تاریخهای مربوط به سیکل قاعدگی و شرایط سلامتیان، از شما سوال میپرسد. در واقع شما باید برای تسریع روند تشخیص و درمان، اطلاعاتی در مورد موارد زیر به پزشک خود ارائه دهید:
- در چه سنی برای اولینبار پریود شدهاید؟
- طول دوره پریود شما چند روز است؟
- برای چند روز پریود شما سنگینتر میشود؟
- آیا سابقه خانوادگی خونریزی شدید پریود دارید؟
- آیا تا کنون بارداری داشتهاید؟
- از چه روش پیشگیری از بارداری استفاده میکنید؟
- در حال حاضر از چه داروهایی استفاده میکنید؟
- چه علائمی دارید و آیا خونریزی پریود، فعالیتهای روزمره شما را مختل کرده است؟
همچنین، پزشک احتمالا از شما بخواهد که پریود خود را پیگیری کنید و تاریخهای شروع، اتمام خونریزی و طول دوره سیکل قاعدگی را برای چندین دوره یادداشت کنید. همچنین، بهتر است علائم خود را از جمله شدتجریان قاعدگی، لختهشدن خون و گرفتگی عضلات را در یک دفترچه بنویسید.
اپلیکیشن ایمپو، این کار را برای شما آسان کرده است. تنها کافیست به چند سوال درمورد سیکل قاعدگی خود پاسخ دهید؛ سپس ایمپو برای شما طول دوره سیکل قاعدگی، پریود، pms و تخمک گذاری را نمایش میدهد.
همچنین، در بخش گزارشگیری شما به اطلاعات دورههای قبلی خود در بازههای زمانی 3، 6 و 12 ماهه دسترسی دارید و میتوانید فایل آن را به پزشک خود ارائه دهید. علاوهبرآن در قسمت تقویم، میتوانید علائم خود را در هر روز یادداشت کنید.
در بخش کلینیک نیز پزشکان ایمپو در سریعترین زمان بهتمامی سوالات شما پاسخ میدهند و در صورت نیاز آزمایشات لازم را برای تشخیص علت خونریزی زیاد در پریودی تجویز میکنند.
لازم به ذکر است که در برخی موارد، علت زمینهای برای این عارضه پیدا نمیشود؛ بااینحال، پزشک با تجویز آزمایشات زیر، علت خونریزی زیاد در پریودی را در بیشتر مواقع بهدرستی تشخیص میدهد:
-
آزمایش خون
آزمایش خون برای بررسی اختلالات هورمونی، کمبود آهن، تشخیص بارداری، مشکلات تیروئید و لختهشدن خون تجویز میشود.
-
سونوگرافی ترانس واژینال
سونوگرافی ترانس واژینال، برای بررسی ناهنجاریهای رحمی مانند فیبروم و حاملگی خارج از رحم استفاده میشود.
-
سونوگرافی رحم یا سونوهیستروگرافی با تزریق سرم
این نوع سونوگرافی برای تشخیص مشکلات پوشش داخلی رحم مانند فیبروم، پولیپ و ضایعات بدخیم تجویز میشود. سونو هیستروگرام، دقت حساسیت بالاتری نسبت به سونوگرافی معمولی دارد.
-
تست پاپاسمیر
با استفاده از تست تست پاپ اسمیر، پزشک میتواند، تغییرات دهانه رحم از جمله عفونت، التهاب یا سرطان را تشخیص دهد.
-
بیوپسی آندومتر
بیوپسی آندومتر، برای بررسی بافت غیرطبیعی یا سرطان در پوشش داخلی رحم استفاده میشود.
-
هیستروسکوپی
ممکن است در صورت نیاز، پزشک برای بررسی بیشتر پوشش داخلی رحم، هیستروسکوپی تجویز کند. این روش که کمی تهاجمی محسوب میشود برای پیداکردن IUD گم شده نیز استفاده میگردد.
-
تستهای کبدی
اگر مشکوک به بیماری کبدی باشید، پزشک ممکن است برای شما مجموعهای از آزمایشات خون به نام تست عملکرد کبد را تجویز کند. همچنین گاهی بهسونوگرافی برای شناسایی آسیب کبدی نیاز است.
-
آزمایشات مربوط به بیماری کلیوی
اگر مشکوک به بیماری کلیوی هستید، آزمایش ادرار برای بررسی آلبومین باید انجام دهید.
بیشتر بخوانید: کولپوسکوپی چیست و روند انجام آن چگونه است؟
روشهای درمان خونریزی شدید قاعدگی
در پاسخ به سوال اگر خونریزی قاعدگی زیاد باشد چه کنیم، باید بدانید که درمان باتوجهبه علت خونریزی زیاد و لخته در پریودی، انجام میشود. لازم به ذکر است که اگر مشکوک به بیماری زمینهای خاصی مانند سرطان باشید، پزشک شما را به متخصص مربوطه مانند انکولوژیست، نفرولوژیست یا متخصص کبدی ارجاع میدهد. در ادامه به روشهای درمان دارویی و جراحی اشاره میکنیم:
1. درمان دارویی خونریزی شدید پریود
داروهایی که معمولا برای درمان خونریزی شدید قاعدگی تجویز میشود، عبارتاند از:
-
قرصهای ضدبارداری
این قرصهای هورمونی، با متوقف کردن تخمک گذاری در سیکل قاعدگی، باعث کاهش شدت خونریزی پریود میشوند.
-
قرصهای مسکن یا مهارکنندههای پروستاگلاندین (NSAIDs)
این قرصها شامل ایبوپروفن و ناپروکسن هستند که برای کاهش گرفتگی عضلات و شدت خونریزی استفاده میشوند.
-
قرص پروژسترون
این دارو با تنظیم سطح هورمونها به کاهش شدت خونریزی پریود کمک میکند. گاهی نیز ممکن است پزشک آمپول پروژسترون برای کاهش خونریزی شدید تجویز کند.
-
آی یو دی هورمونی
آی یو دیهایی که پروژستین آزاد میکنند، پوشش رحم را نازک میکنند که میتواند منجر به کاهش میزان خونریزی و دلدرد پریود شود. این IUD ها، با نامهای تجاری Mirena و Liletta عرضه میشوند.
-
ترانگزامیک اسید
ترانگزامیک اسید یک داروی خوراکی است که به لختهشدن خون کمک میکند و میتواند منجر به کاهش خونریزی پریود شود.
- قرص آهن
اگر به دلیل خونریزی شدید دچار کمبود آهن شده باشید، پزشک ممکن است مصرف قرص آهن در پریود را به شما توصیه کند. آهن با کمک به لختهشدن خون، در کاهش میزان خونریزی پریود موثر است.
2. روشهای جراحی برای درمان خونریزی شدید قاعدگی
زمانی که درمانهای دارویی جواب ندهد، ممکن است نیاز به جراحی پیدا کنید. این نوع درمان عبارتاند از:
-
کورتاژ (D&C)
در این روش، یک جراحی جزئی برای تخلیه پوشش داخلی رحم انجام میشود.
-
آمبولیزاسیون شریان رحمی
آمبولیزاسیون شریان رحمی با محدودکردن جریان خون برای کوچککردن فیبرومها انجام میشود.
-
میومکتومی
در این روش، فیبروم با جراحی برداشته میشود.
-
ابلیشن آندومتر یا برداشتن آندومتر
در این روش، به طور دائمی بخشی یا تمامی پوشش داخلی رحم از بین میرود. این روش برای افرادی که قصد اقدام به بارداری ندارند یا عمل عقیمسازی انجام دادهاند، پیشنهاد میشود؛ چرا که در صورت باردارشدن پس از انجام ابلیشن آندومتر، جنین در معرض خطرات جدی قرار میگیرد.
-
هیسترکتومی
در طی این عمل جراحی، رحم به طور کامل برداشته میشود. در برخی موارد، تخمدانها نیز ممکن است برداشته شوند. پس از انجام این جراحی، دیگر نمیتوانید باردار شوید.
درمان خانگی خونریزی شدید قاعدگی
درمان خانگی خونریزی شدید قاعدگی، علت خونریزی زیاد و لخته در پریودی را برطرف نمیکند؛ اما میتواند به کاهش شدت خونریزی کمک کند. همچنین، این روشها میتوانند خطر کمخونی را نیز کاهش دهند. در پاسخ به سوال برای قطع خونریزی قاعدگی چه بخوریم، راهکارهای زیر پیشنهاد میشوند:
-
برای درمان خانگی خونریزی شدید قاعدگی، میتوانید از قرصهای مسکن بدون نسخه یا NSAID استفاده کنید. گاهی استفاده کیسه آبگرم یا حوله گرم نیز به کاهش درد پریود کمک میکند.
- یکی دیگر از روشهای درمان خانگی خونریزی شدید قاعدگی، نوشیدن آب کافی است. خونریزی پریود میتواند منجر به کمآبی بدن شود. اگر خونریزی شدید پریود دارید، بهتر است 4 تا 6 لیوان آب بیشتری در روز بنوشید.
-
داشتن رژیم غذایی غنی از آهن میتواند به کاهش خطرات کمخونی ناشی از فقر آهن کمک کند. این غذاها شامل جگر، گوشت گاو و ماهی ساردین است. اگر رژیم گیاهخواری یا وگان دارید، عدس، اسفناج و لوبیا سفید، منابع گیاهی خوبی برای آهن هستند.
نکاتی برای پیشگیری و درمان خانگی خونریزی شدید قاعدگی
بهتر است که به چرخه قاعدگی و پریود، بهعنوان سیستم بازخورد بدن نگاه کنید. درواقع یکی از فواید پریود، این است که اطلاعات مهمی در مورد سلامتی به شما میدهد. بنابراین، درصورتیکه هر گونه ناهنجاری در این زمینه تجربه کردید، به دنبال علت آن بگردید.
نکات زیر نیز میتواند به درمان خانگی خونریزی شدید قاعدگی و در کل تنظیم سیکل قاعدگی کمک کند:
-
رژیم غذایی مناسب
ازآنجاییکه در طول قاعدگی، خون زیادی از دست میدهید، در معرض کمبود آهن قرار دارید؛ بنابراین، بهتر است که رژیم غذایی خود را با سیکل قاعدگیتان تنظیم کنید. بهتر است که از سبزیجات با برگ سبز تیره، حبوبات، تخم کدوتنبل و چغندر در رژیم غذایی خود استفاده کنید.
همچنین، برای جذب بیشتر آهن، غذاهایی غنی از ویتامین C مصرف کنید. علاوهبرآن از نوشیدن قهوه و چای سیاه در این دوران خودداری کنید؛ زیرا جذب آهن را مختل میکند. مصرف دمنوش گیاهان مختلف مانند بومادران یا گیاه پای شیر نیز به بهبود چرخه قاعدگی کمک میکند.
برای اطلاعات بیشتر در این زمینه، پیشنهاد میکنیم مقاله تغذیه پریود را مطالعه کنید.
-
ورزش سبک
بهطورکلی، افزایش گردش خون در بدن تاثیر فوقالعادهای بر سلامتی دارد و میتواند خونریزی پریود را کاهش دهد. بنابراین، ورزش سبک مانند پیادهروی یا یوگای ملایم میتواند به کاهش علائم دوران قاعدگی و شدت خونریزی کمک کند. برای کسب اطلاعات بیشتر میتوانید به مقاله ورزش در پریود مراجعه کنید.
-
استراحت کافی
در صورت امکان، وظایف خود را در دوران پریود به حداقل برسانید و زمان کافی را به خودمراقبتی اختصاص دهید. از این فرصت استفاده کنید تا بتوانید ریلکس کنید. همچنین، تاثیر استرس بر پریود را دستکم نگیرید. انجام مدیتیشن و یوگا میتواند تا حد زیادی استرسهای شما را کاهش دهد.
اپلیکیشن ایمپو، با ارسال پیامهای خودمراقبتی باتوجهبه مرحله سیکل قاعدگی، به شما یادآوری میکند که سلامتی خود را در اولویت قرار دهید و همراه شما در این دوران است.
آیا خونریزی شدید پریود باعث افزایش توان باروری میشود؟
اگر تخمک گذاری بهصورت منظم رخ دهد، سیکل قاعدگی نیز منظم است؛ اما این فرضیه که پریود سنگین، احتمال باروری را بیشتر میکند، صحیح نیست. در واقع چیزی که بر باروری تاثیر میگذارد، نظم دورههای پریود است. یک سیکل قاعدگی سالم به معنی داشتن دورههای منظم است و ویژگیهای زیر را دارد:
- پریود شما باید در فواصل منظم بین 21 تا 35 روز اتفاق افتد.
- رنگ خون پریود نیز میتواند بیانگر برخی از مشکلات باشد و بهصورت طبیعی معمولا قرمز است.
- دوره پریود معمولا حدود 3 تا 7 روز طول میکشد.
آیا خونریزی شدید پریود میل به باروری و بچهداری را بیشتر میکند؟
همانطور که گفتیم، منظم بودن سیکل قاعدگی بر میزان باروری تاثیر دارد و نه میزان خونریزی که دارید. اگر دچار پریود نامنظم هستید، احتمالا هورمونهای شما نوسان دارد. قطعا حاملگی با سیکلهای نامنظم دشوارتر است، زیرا در چنین مواردی تشخیص درست زمان تخمک گذاری کار آسانی نیست.
آیا امکان دارد که خونریزی شدید پریود به یکباره اتفاق افتد؟
اگر تغییر ناگهانی و محسوسی در مدت یا شدت پریود به وجود آید، توصیه میشود که حتما به متخصص زنان و زایمان مراجعه کنید. بهعنوان یک خانم، همیشه باید مراقب روند پریود و نظم دوره قاعدگی خود باشید؛ بهاینترتیب اگر قاعدگی شما ناگهان سنگینتر از حد معمول شود، بلافاصله متوجه آن خواهید شد. بهتر است بدانید که خونریزی شدید پریود به این معنی نیست که قسمت بیشتری از پوشش رحم ریزش کند؛ برعکس این موضوع نیز صادق است و خونریزی سبک به این معنی نیست که هیچ پوششی از رحم تخریب نشود.
حتما بخوانید: زودتر پریود شدن (باز کننده قاعدگی)
چه زمانی برای خونریزی شدید پریود باید به پزشک مراجعه کرد؟
اگر دو ماه پشتسرهم خونریزی شدید پریود دارید، به متخصص زنان مراجعه کنید. انجام آزمایش میتواند به پزشک کمک کند تا علت خونریزی زیاد و لخته در پریودی را تشخیص دهد. همچنین، در صورت دیدن علائم و شرایط زیر به پزشک مراجعه کنید:
-
درد قاعدگی شدید دارید.
-
لختههای بزرگ زیادی را دفع میکنید.
-
احساس سرگیجه یا ضعف دارید.
-
مشکوک به سقطجنین یا هر نوع وضعیت اورژانسی دیگری هستید.
چه زمانی خونریزی شدید قاعدگی، خطرناک است؟
خونریزی بسیار شدید یا دورههای بسیار دردناک میتواند نشانه علائم اورژانسی محسوب شود. اگر احساس ضعف یا سرگیجه دارید، فوراً به پزشک مراجعه کنید. همچنین، درصورتیکه احتمال بارداری یا سقطجنین وجود دارد، فورا به پزشک مراجعه کنید.
لازم به ذکر است که حاملگی خارج از رحم میتواند باعث درد شدید معده، لگن، شانه یا گردن شود. این نوع بارداری بسیار خطرناک است و احتمال پارگی لوله فالوپ وجود دارد؛ بنابراین اگر به آن مشکوک هستید، سریعا به اورژانس مراجعه کنید.
سخن آخر
خونریزی شدید پریود یا منوراژی، به جریانهای قاعدگی بسیار سنگین یا بیش از حد طولانی میگویند. علت خونریزی زیاد و لخته در پریودی شامل مشکلات ساختاری رحم، عدم تعادل هورمونی و اختلالات تیروئید است. همچنین این عارضه میتواند ناشی از چندین بیماری زمینهای جدی مانند آدنومیوز، آندومتریوز، تنبلی تخمدان، سرطان، بیماریهای کلیوی و کبدی ایجاد شود. منوراژی همیشه باید توسط پزشک ارزیابی و بررسی شود. اگر همراه با خونریزی شدید، علائم خاصی مانند احساس ضعف یا درد شدید دارید، فورا به پزشک مراجعه کنید.
برای اینکه بتوانید جریان قاعدگی و نظم پریود را پیگیری کنید، حتما اپلیکیشن محبوب ایمپو را نصب کنید. شما با کمک ایمپو میتوانید زمان تخمک گذاری، پریود، مدت آن و سایر علائم خود را پیگیری کنید؛ پس همین حالا به خانواده یکمیلیونی ایمپو بپیوندید.
منبع
آیا پریود با افزایش سن، سنگینتر میشود؟
قاعدگی بعد از 40 سالگی برای برخی از خانمها سنگینتر و دردناکتر میشود.
آیا استرس میتواند باعث خونریزی شدید پریود شود؟
بله! استرس میتواند در چرخه قاعدگی تغییراتی ایجاد کند و باعث پریود نامنظم و خونریزی شدید قاعدگی شود.
علت خونریزی زیاد و لخته در پریودی چیست؟
دو علت خونریزی زیاد و لخته در پریودی، پولیپ و فیبروم رحم است. پولیپهای رحمی که روی دهانه رحم یا در پوشش داخلی آن رشد میکنند، میتواند باعث خونریزی شدید پریود شوند. اگر کمردرد، خونریزی شدید و دفع لخته خون بزرگ در طول قاعدگی دارید، ممکن است به یک انسداد رحمی مانند فیبروم مبتلا باشید. همچنین، اختلالات هورمونی، سقطجنین، بارداری خارج از رحم، آندومتریوز، آدنومیوز، اختلالات تیروئید، سرطان رحم، بیماریهای کبدی و کلیوی، عفونت، بیماری التهابی لگن و اضافهوزن نیز میتواند خونریزی پریود را تشدید کند.
خونریزی شدید پریود، خوب است یا بد؟
اگر در کمتر از 2 ساعت، نیاز به تعویض تامپون یا پد دارید یا لخته خونی بزرگ دفع میکنید، دچار خونریزی شدید پریود هستید؛ در این صورت باید به پزشک مراجعه کنید. خونریزی شدید یا طولانی مدت در صورتی که درمان نشود میتواند در زندگی روزمره شما اختلال ایجاد کند و باعث کم خونی شود.
درمان خانگی خونریزی شدید قاعدگی چیست؟
ابتدا باید بدانید که درمان خانگی خونریزی شدید قاعدگی، میتواند از شدت خونریزی بکاهد، اما دلیل اصلی آن را رفع نمیکند. این راهکارها شامل رعایت رژیم غذایی مناسب و انجام ورزشهای سبک است. داشتن رژیم غذایی سرشار از آهن در این دوران به جلوگیری از کمخونی و کاهش شدت خونریزی کمک میکند. همچنین، مصرف غذاهای سرشار از ویتامین C نیز توصیه میشود؛ زیرا به جذب بهتر آهن کمک میکند. نوشیدن آب نیز در کاهش خونریزی موثر است. فراموش نکنید که استراحت کافی و کاهش استرس میتواند از شدت خونریزی شما کم کند. علاوه بر آن مصرف قرصهای مسکن یکی دیگر از روشهای درمان خانگی خونریزی شدید قاعدگی محسوب میشود.
کدام روز از دوره پریود، خونریزی بیشتری داریم؟
خونریزی در 2 روز اول پریود شدیدتر است، اما این امر برای همه یکسان نیست. زمانی که پریود شما شدیدترین حالت خودش را دارد، خون قرمز رنگ است. در روزهایی که سبکتر است، به رنگ صورتی، قهوهای یا سیاه دیده میشود. شما در طول دوره قاعدگی خود حدود 5 تا 12 قاشق چایخوری خون از دست میدهید؛ اما شاید بعضی از خانمهای خونریزی شدید پریود را تجربه کنند و خون بیشتری دفع کنند.