دلایل جویدن ناخن در بزرگسالان
در این مقاله میخوانید:
تا حالا شده ناخنت رو بجوی؟! به این فکر کردی که چرا با ناخنگیر کوتاهشون نکردی!
با جویدن و خوردن ناخنها؛ چی رو میخوای توی ذهنت کنترل کنی؟ به نظرت چه چیزی باعث میشه یه آدم بزرگسال توی ترافیک شروع به جویدن ناخنهاش کنه؟ امروز این معضل ذهنی رو بیشتر بررسی می کنیم. همراه ما باشید.
ناخن جویدن در بزرگسالان
ناخن جویدن هم مثل پرخوری و پرحرفی یه تکانهی رفتاری برای کاهش اضطراب، افکار مزاحم و وسواسیه که مدام توی ذهن فرد میچرخه و راه صحیحی برای کنترل یا برطرف کردن اون ها پیدا نمیکنه.
جویدن ناخن یا آنیکوفاژی اونقدر رایجه که خیلی راحت نادیده گرفته میشه؛ اما تعداد زیاد افرادی که ناخن هاشون رو میجون به این معنا نیست که این رفتار سالم و طبیعی هست.
جویدن ناخن عوارض جانبی زیادی داره که میتونه به سلامتی آسیب برسونه. افراد در هر سنی میتونن عادت جویدن ناخن رو داشته باشن، اما این عادت بیشتر در بچهها رایجه.
جویدن ناخن معمولاً در کودکان ۱۰ تا ۱۸ ساله، به ویژه در دوران بلوغ مشاهده میشه. در حقیقت، حدود ۵۰ درصد از بچههای این گروه سنی ناخنهاشون رو میجوند. برخی از اون ها در سنین جوانی، ۱۸ تا ۲۲ سالگی به این کار ادامه میدن.
اکثر این افراد جویدن ناخن رو نهایتا تا ۳۰ سالگی متوقف میکنن. بااینحال، این عادت میتونه از گذشته تا میانسالی فرد هم ادامه پیدا کنه؛ اما قاعدتا این رفتار به خلوت فرد کشیده میشه تا وجههی اجتماعیش حفظ بشه و توسط دیگران به تمسخر گرفته نشه.
اُنیکوفاژی چیست؟
نام بالینی جویدن ناخن Onychophagia است که یک رفتار تکراری متمرکز بر بدنه. ناخن جویدن یه عادت عصبی در کودکان، نوجوانان و بزرگسالانه.
به گفتهی متخصصانِ سلامت روان، جویدن ناخن مربوط به اختلال وسواس جبریه (OCD) و برای مقابله با استرس و اضطراب به کار گرفته میشه؛ به همین دلیل این عادت غیرقابلکنترل به نظر میرسه.
متوقف کردن جویدن ناخن برای فرد مخرب، دردناک و در عین حال بسیار دشواره. هرچقدر سن فرد بالا بره، ایستادن مقابل این عادت براش سختتر و سختتر میشه.
ناخن جویدن شامل گاز گرفتن صفحهی ناخن و گاهی بافتهای نرم بستر ناخن و کوتیکول هم میشه.
یه اختلال مشابه به نام Onychotillomania وجود داره که نوعی برداشتن یا دستکاری مکرر ناخنه.
معمولا کنترل و واکنش صحیح والدین نسبت به مشاهده این عادت در کودکان ممکنه از کشیده شدن اون به بزرگسالی جلوگیری کنه!
جویدن ناخن در مورد شخصیت شما چی میگه؟
جویدن ناخن به عنوان بازتابی از ناهنجاریهای احساسی درنظرگرفته میشه. عادت و نیاز به گازگرفتن یا حتی خوردن ناخنها با حالت روانی- احساسیِ اضطراب، وسواس و کاملگرایی مرتبطه. بنابراین ریشهی جویدن ناخن باید در عواطف و احساساتی که یک فرد تجربه میکنه جستوجو بشه.
همابتلایی جویدن ناخن چی میتونه باشه؟
انیکوفاژی میتونه باعث ناراحتی، تنش عاطفی یا شرم و خجالت اجتماعی بشه. این بیماری با سایر اختلالات عادت از جمله تریکوتیلومانیا و برداشتن اجباری پوست همراهه؛ البته باید بدونید که جویدن ناخن اونها رو ایجاد نمیکنه.
انیکوفاژی با برخی اختلالات روانی همراهه، از جمله:
- اختلال وسواس جبری (OCD)؛
- اختلال نقص توجه – بیشفعالی (ADHD)؛
- اختلال نافرمانی مقابلهای(ODD)؛
- اختلال اضطراب جدایی؛
- سندرم تورت و تیک؛
ممکنه معاینات دقیق فرد مبتلا به انیکوفاژی، با تشخیص سایر اختلالهای روانی همراه باشه.
عوارض جویدن ناخن چیست؟
لازم به ذکره که جویدن ناخن میتونه مشکلات و عوارض جسمی رو هم برای شما ایجاد کنه، از جمله:
- عفونتهای معده ناشی از بلعیدن ناخنهای گازگرفته؛
- عفونتهای قارچی صفحهی ناخن(اونیکومایکوزیس) و پوست اطراف(پارونیشیا)؛
- تحلیل ریشهی دندان؛
- تخریب آلوئولی؛
- عفونتهای انگلی روده؛
- درد و اختلال عملکرد مفصل گیجگاهی فکی؛
- جویدن ناخن و دیسمورفی؛
- بدشکلی دندان مال اکلوژن (موقعیت ناقص) دندانهای جلویی؛
- شلوغی، ساییدگی و چرخش دندانها(قابل مشاهده در اشعهی ایکس)؛
- ساییدگی لبهی برشی دندانهای پیش فک پایین(دندانهای جلویی پایین)؛
- بیرونزدگی دندانهای پیشین فک بالا(دندانهای جلویی فوقانی)؛
- ورود ویروسهایی مانند HPV که باعث ایجاد زگیل پوستی میشه؛
- امکان آسیب رسیدن به سیستم گوارشی مخصوصا معده و روده؛
این مشکلات میتونن ظاهر فرد رو تحت تأثیر قرار بدن، اما اگه عادت جویدن ناخن زودتر از بین بره، میشه از این مشکل جلوگیری کرد.
امکان درمان جویدن ناخن
انیکوفاژی یه مشکل شایع در جمعیت عمومی با چندین علت مختلفه! متاسفانه معمولا این مشکل توسط بیماران و خانوادهها پنهان شده یا نادیده گرفته میشه.
این عادت دارای پیامدهای مختلف و احتمال ابتلا به بیماریهای پوستی، روانی و اجتماعی هست؛ بنابراین یه رویکرد جامع و چندوجهی برای پیشگیری از اون لازمه. به طور کلی نوع روند درمان انیکوفاژی بستگی به شدت عادت جویدن ناخن داره.
درمان مستقیمی برای آنیکوفاژی خفیف لازم نیست، یه کودک اغلب قادره که با کاهش اضطراب محیط و کاهش سختگیریهای والدین این عادت مخرب رو ترک کنه.
میتونید برای درمان کودکان از بازیدرمانگران متخصص در حوزهی اضطراب و وسواس کمک بگیرید.
راههای درمان جویدن ناخن
چه چیزی باعث میشه ناخنهاتون رو بجوید؟ ممکنه جویدن ناخن مکانیسم مقابلهی شما در هنگام استرس، بیحوصلگی یا اضطراب باشه یا ممکنه متوجه بشید که ناخنهاتون رو در زمانها یا فعالیتهای خاص میجوید؛ مثلاً هنگام تماشای تلویزیون.
محرک شما حتی ممکنه عوامل فیزیکی مانند حضور پوستهی نیمه کنده شده اطراف ناخنتون باشه. فقط درک اینکه چه زمانی مستعد خوردن ناخن هستی، میتونه تو رو به حل مشکل بسیار نزدیک کنه.
- جویدن ناخن رو با یه عادت خوب جایگزین کن
شروع یه عادت جدید میتونه یه عنصر حیاتی واسه از بین بردن عادتهای قدیمی باشه. واسه همین به جای اینکه فقط به خودت بگی که باید ناخن خوردن رو متوقف کنی، یه چیز بهتر واسه انجام دادن پیدا کن.
اون رو با یه پاسخ رقابتی که با جویدن ناخن ناسازگاره، جایگزین کن. برخی از ایده هایی که میشه امتحان کنی: مثل قرار دادن دستها توی جیب، آدامس خوردن یا بازی کردن با یه کش یا یه اسباببازی مثل توپهای نرم فشاری.
با فعالیتهایی (کارهای دستی یا ابزارها) دستت رو مشغول کن تا نتونی به راحتی اونهارو به سمت دهنت ببری!
- روش جدا کردن رو هم امتحان کن
اما این راهکار چطوریه؟ یه روش سادهی خودیاری که حرکات اصلی جویدن ناخن رو تقلید میکنه، اما اونها رو به سمت یه اقدام بی ضرر هدایت میکنه. به عبارت دیگه اونها رو از عمل مضر جویدن ناخن “جدا میکنه”.
وقتی حس کردی میخوای ناخنت رو بجوی، بگذار انگشتت به سمت دهان حرکت کنه؛ اما قبل از رسیدن به دهان، اون رو به یه مکان دیگه مثل گوش منتقل کن!
انحراف باید با شتاب انجام بشه که عوض کردن حرکت، عادت قبلی رو مسدود کنه. این حرکت رو با ماساژ ناخنهایی که میخواستی بجوی، همراه کن. این کار نیاز احساسی نوک انگشتانت رو که با جویدن برطرف میشد، کاهش میده. نتیجهبخشی این تکنیک نیازمند زمانه!
- ناخنهات رو کوتاه نگه دار
این یه راه سادهی دیگه برای جلوگیری از وسوسهی جویدن ناخنهاست. ناخن کوتاه به معنی ناخن کمتر برای جویدنه.
- مانیکور کن
بله، مانیکور کردن بهطورمنظم واقعاً ممکنه باعث بشه که ناخن جویدن رو متوقف کنی. اول از همه، دوست نداری که ناخنهای زیبات بههم بریزه. از طرفی فکر پول و تلاشی که انجام دادی تا ناخنهات زیبا به نظر برسند، میتونه به عنوان یه بازدارنده عمل کنه.
- یه دستبند یادآور دستت کن
برای اغلب ما، جویدن ناخن یه پاسخ ناخودآگاهه، یعنی تقریباً به صورت اتوماتیک اتفاق میافته و حتی متوجه نمیشی که در حال انجام این کار هستی.
یه نشانهی بصری که بهت یادآوری کنه ناخنهات رو نجوی، میتونه مفید باشه. میتونی موارد دیگهای رو به عنوان یادآورها به کار ببری، اما استفاده از چیزی که همیشه هست (مثل یه دستبند) و نیازی به استفادهی مجدد یا نوسازی نداره، کار رو آسونتر میکنه. بهاینترتیب، دیگه نیاز نیست به حافظهات تکیه کنی که یادآورت بشه.
- از موانع فیزیکی مثل دستکش یا نوار استفاده کن
موانعی که ارتباط بین ناخن و دهانت رو مسدود میکنه، علاوه بر یادآور به عنوان مانع جویدن ناخن کمک میکنن. به دستکش، برچسب، نوار و یا هر چیزی که انگشتات رو پوشش میده، فکر کن.
استفاده از لاک ناخن تلخ هم خوبه! دنبال چیز طبیعیتری هستی؟ استفاده از یه عصارهی تلخ طبیعی روی ناخنهات رو امتحان کن.
مهم همزمانی یه عمل اشتباه با یه کار دردناک، غیرلذتبخش و یا چندشآوره. شوک مزهی تلخ ممکنه برای یادآوری کاری که داری میکنی و متوقف کردن روندت، کافی باشه.
- با ناخن خوردن انگشت به انگشت مقابله کن
از قدمهای منظم برای ترک ناخن خوردن استفاده کن. به جای اینکه یه دفعه این کار رو قطع کنی، قدمهای کوچک بردار. برای مثال، میتونی تصمیم بگیری که اول خوردن ناخن شست رو متوقف کنی.
وقتی این کار رو انجام دادی، به سراغ انگشت کوچک و بقیه انگشتات برو. البته هدف اصلی متوقف کردن کامل جویدن ناخنه، اما موفقیتهای جزئی در طول راه میتونه تو رو تحریک کنه.
یادت باشه، هیچ چیز مثل موفقیت، موفقیت آمیز نیست! وقتی میای انگشت کوچکتر رو بخوری، نگاهت میافته به انگشت شستت که سالم شده و داره بهبود پیدا میکنه و این یک عامل انگیزشی فوقالعاده است.
- درمانهای ذهنی رو هم امتحان کن
درمان ناخن جویدن مانند درمانهای ذهن آگاهی، متمرکز شدن روی افکار و احساسات لحظهی حاضره. این کار میتونه در افزایش خودآگاهی بهت کمک کنه و باعث بشه تا شرایط یا احساساتی رو که موجب جویدن ناخنت میشه، درک کنی.
- پیشرفتت رو زیر نظر بگیر
زیر نظر گرفتن پیشرفت درمان توسط خانوادهات یا حتی خودت میتونه یه جنبهی مهم در هر تلاش برای عوض کردن یه رفتار باشه.
مطالعات نشون داده که گرفتن عکس از ناخنهات در فواصل مکرر برای ثبت پیشرفتت وقتی که در حال ترک ناخن خوردن هستی، میتونه به شدت مفید باشه. اما اگه یه بار لغزیدی و یه عکس از ناخن گازخورده گرفتی، ناامید نشو.
- هر مشکل زمینهای سلامت روان یا اختلال روانی باید مدیریت بشه
منظور اینه که وقتی یه رفتار نابههنجار مثل ناخن جویدن، پرخوری و … دیده میشه، لازمه که ریشههای روانیای که باعث ایجاد این مکانیزمهای دفاعی شده، بررسی بشه.
در ناخن جویدن مشکلات خانوادگی، عدم عزت نفس و خوددوستی، بدشکلی بدنی، کاملگرایی وعدم رضایت از عملکرد خود یا ترس از ارزیابی دیگران و کلا اضطراب، استرس و وسواس؛ همه و همه میتونه عامل روانی این رفتار باشه.
سخن نهایی
شاید جویدن ناخن در نگاه اول یک عادت بچهگانه به نظر بیاد اما ممکنه ابعاد زندگی یک بزرگسال رو به شدت تحت تاثیر قرار بده.
معمولا افراد بالغ این مشکل رو پنهان میکنن و در خفا به این عادت خودشون میپردازن. همین عامل درمان این عادت مخرب رو با مشکل مواجه میکنه!
بهتره برای درمان هرچه سریعتر اقدام کنید؛ چون این مشکل با گذشت زمان حادتر میشه ومتوقف کردن اون هم سختتر خواهد بود.
در صورت نیاز به دریافت مشاوره در این مورد، میتونید از اپلیکیشن ایمپو برای ارتباط با ما استفاده کنید.
منابع: