ایدز چیست؟روشهای پیشگیری از آن

در این مقاله میخوانید:

تحقیقات زیادی روی افراد مبتلا به ایدز یا همون HIV انجام شده که نشون داده این ویروس وقتی وارد خون انسان میشه، بعد از مدت ها این علائم آشکار میشه که به این دوره نهفتگی بیمار گفته میشه و به طور متوسط ممکنه این دوره تا 10 سال طول بکشه. با ما همراه باشین تا راه های انتقال ویروس اچ آی وی تشخیص و روشهای بیشتری از اونو بررسی کنیم.

ایدز چیست؟

ایدز یه نوع بیماریه که در اون ویروسی به اسم HIV یا ویروس نقص ایمنی به دستگاه ایمنی بدن حمله میکنه و ایمنی بدن رو با مشکل مواجه میکنه. بر خلاف تصور عموم، به محض ابتلا به ویروس اچ آی وی، فرد دچار بیماری ایدز نمیشه بلکه بیماری که از این ویروس ناشی میشه دارای سه مرحله هست که در ادامه بهش اشاره میکنیم:

مرحله اول: عفونت حاد

این مرحله که عفونت حاد HIV یا سندروم حاد رتروویروسی نام داره، معمولا بین 2 تا 4 هفته بعد از اینکه فردی در معرض ویروس HIV قرار میگیره خودش رو بصورت چیزی شبیه یک آنفولانزا نشون میده. این علائم شامل تب، سردرد، خارش های پوستی، زخم دهان و آلت تناسلی و فارنژیت هست. نکته مهم و گمراه کننده ای که وجود داره اینه که بسیاری از افراد این مرحله رو بدون اینکه هیچ علامت قابل توجهی داشته باشن، از سر میگذرونن. یعنی ممکنه کسی به ویروس HIV آلوده شده باشه اما مرحله اول رو به صورت علائم ظاهری بروز نده.

مرحله دوم: دوره نهفتگی

بعد از مرحله عفونت حاد که یک مرحله کوتاه و زودگذره، فرد مبتلا به ویروسHIV، وارد دوره نهفتگی یا HIV مزمن میشه. این مرحله از HIV بسته به سیستم ایمنی فرد مبتلا میتونه بدون اینکه هیچ درمانی روی فرد صورت بگیره حداقل 3 سال و حداکثر 20 سال طول بکشه. در سالهای اول این دوره از درگیری با HIV، معمولا علائم و نشانه های خاصی دیده نمیشه اما هرچقدر فرد مبتلا به پایان این دوره نزدیک میشه علائم بیشتری از خودش نشون میده و این علائم بازهم بسته به قدرت سیستم ایمنی فرد مبتلا شامل: تب، کاهش شدید وزن، دردهای عضلانی و مشکلات گوارشی هست.

HIVو مراحل علائم آن

مرحله سوم: ایدز

در صورت عدم درمان مراحل قبلی و در صورتی که تعداد سلول های CD4⁺ T به کمتر از 200 سلول در هر میکرولیتر برسه یا بیماری های خاص و مرتبط با عفونت HIV در سیر بیماری صورت بگیره، میتونیم بگیم که سندروم نقص ایمنی اکتسابی یا همون ایدز اتفاق افتاده. علائم ایدز شامل التهاب مغز و مننژیت، آماس شبکیه در چشم ها، سل و تومور در ریه، تومور پوست و التهاب مری و اسهال مزمن هست که همه یا تعدادی از اونها میتونه در افراد مختلف بروز پیدا کنه. افرادی که مبتلا به ایدز میشن بشدت در خطر آلودگی به ویروس های سرطانی از جمله سرطان لنفوم و سرطان گردن رحم هستن.

راه های انتقال ویروس HIV چیست؟

- رابطه جنسی

یکی از متداول ترین راه های انتقال ویروس HIV از طریق رابطه جنسی با فرد آلوده به این ویروسه که این رابطه میتونه شامل رابطه با جنس مخالف یا رابطه با همجنس باشه. احتمال انتقال ویروس از طریق رابطه مقعدی بیش از هر رابطه دیگه ای هست و با وجودی که احتمال انتقال ویروس از طریق رابطه جنسی دهانی کمه اما صفر هم نیست. همچنین در صورتی که فرد به بیماری های آمیزشی مثل سوزاک یا زخم ناحیه تناسلی مبتلا باشه، خطر انتقال ویروس HIV به این فرد چند برابر میشه.

خون و فرآورده های خونی

یکی از روشهای شایع دیگه در انتقال ویروس HIV، خون و فرآروده های خونی و انتقال ویروس از طریق سرنگ آلوده مشترک برای تزریق مواد مخدر، انتقال خون یا فرآورده های خونی آلوده به ویروس HIV و تزریق های غیر بهداشتی انجام شده توسط تجهیزات پزشکی آلوده و استریل نشده هست.

انتقال از طریق مادر به فرزند

روش انتقال بعدی که نسبت به دو روش قبلی از شیوع کمتری برخورداره انتقال ویروس HIV از طریق مادر به فرزند در سه حالت دوران بارداری، زایمان و دوران شیردهیه.

علائم و نشانه های مبتلا شدن به ویروس اچ آی وی

عرق کردن های شبانه
ضعف وخستگی شدید
عفونت ریه یا سرفه های مکرر در یکماه
اسهال هایی که بیشتر از 30 روز طول بکشد
از دست دادن حافظه، افسردگی و…
آشکار شدن لکه های قرمز، قهوه‌ای، بنفش، صورتی که در داخل دهان، بینی و پوست میشه
کاهش وزن شدید

تشخیص بیماری ایدز چیست؟

آزمایش های ایدز به دو دسته آزمایش های پادتن HIV و آزمایش مربوط به سنجش خود ویروس HIV تقسیم میشه:

آزمایش‌های دسته اول: شامل سه آزمایش الیزا ( که بعنوان آزمون استاندار در ایران استفاده میشه)، آزمایش سریع و آزمایش وسترن بلات ( که در ایران فقط در آزمایشگاه‌های سازمان انتقال خون انجام میشه) هست.

آزمایش های دسته دوم: هم شامل آزمایش پی سی آر که ژنوم های ویروس HIV رو در خون بررسی میکنه و آزمایش ویرال لود هست که متاسفانه هر دو، آزمایش های گران قیمت و پر هزینه ای هستن.

ازمایش تشخیص ایدز

آزمایش های دسته اول در کشور ما در دو مرحله انجام میشن. به این صورت که در صورتی که آزمایش الیزا در مرحله اول مثبت بود، بعد از چند روز دوباره این آزمایش و همینطور آزمایش وسترن بلات تکرار میشه و در صورت مثبت بودن آزمایش دوم، فرد مورد آزمایش اچ آی وی مثبت تلقی میشه، اما اگه آزمایش دوم منفی بود هنوز هم مشخص نیست که فرد مبتلا بهHIV شده یا نه، بلکه باید 6 ماه بعد و با رعایت همه مسائل بهداشتی و عدم انجام رفتارهای پرخطر این آزمایش رو تکرار کنه، اگه بعد از شش ماه نتیجه آزمایش منفی بود که فرد اچ آی وی منفی تلقی میشه اما اگه مثبت بود فرد اچ آی ویش مثبته و احتمالا دلیل منفی شدن آزمایش قبلی این بوده که بدن فرد هنوز نتونسته پادتن ویروس رو ایجاد کنه. نکته خیلی مهم اینه که برای اینکه مطمئن بشید نتیجه آزمایش درسته باید حداقل سه ماه از رفتار پرخطری که میتونه منجر به انتقال ویروس HIV میشه گذشته باشه.

روشهای پیشگیری از آلوده شدن به ویروس HIV

استفاده از کاندوم زنانه و چه کاندوم مردانه و بطور کلی داشتن رابطه جنسی محافظت شده
ختنه در مردان
آموزش مسائل جنسی در مدارس
درمان زودهنگام افراد مبتلا به ویروس HIV با داروهای ضد ویروسی
استفاده از داروهای ضد ویروسی در دوران بارداری برای مادر و دوران بعد از زایمان برای بچه
عدم شیردهی مادر آلوده به فرزند
پیوند اعضا از افراد آلوده به ویروس
استفاده از سرنگ مشترک
دریافت خون آلوده به ویروس
پیشگیری از انتقال ویروس از طریق بریدگی های پوست مثل: ختنه کردن، تتو، خالکوبی، سوراخ کردن گوش، حجامت و… که به طور سنتی انجام میدن بهتره مراقب باشیم و از انجام آن توسط افراد غیرمجاز خودداری کنیم.

شما میتونین با رعایت نکاتی که گفته شد از مبتلا شدن به ویروس ایدز پیشگیری کنین در ادامه راه هایی که این ویروس رو منتقل نمیکنه بررسی می‌کنیم پس تا انتها همراه ایمپو باشین.

ویروس ایدز از چه طریقی منتقل نمی‌شود؟

خیلی از افراد تصور میکنن که کسانی که به این ویروس مبتلا هستن مثل ویروس سرماخوردگی قابلیت واگیر بودن رو داره بنابراین از این افراد دوری میکنن. ما در ادامه میخواهیم بررسی کنیم که چه چیزهایی این ویروس پر خطر رو انتقال نمیده تا بتونیم بدون ترس کنار این افراد زندگی کنیم.

نیش حشرات، پشه ها و حیوانات
خون دادن
دست دادن، بوسیدن و سرفه کردن
استفاده از توالت یا استخرهای شنا عمومی
استفاده از ظروف و رختخواب مشترک
تماس های معمول روزانه مثل زندگی کردن کنار همدیگه، همکار بودن، همکلاسی بودن و…
در آغوش گرفتن
بازی کردن با نوزاد یا کودک مبتلا به ایدز

درمان HIV و ایدز

تا این لحظه هیچ درمان و واکسن قطعی و صد درصدی برای HIV، ساخته نشده و درمانی که در حال حاضر بر روی مبتلایان HIV انجام می شه درمان از طریق مقابله با ویروسه که در کند کردن روند پیشرفت بیماری نقش بسزایی داره. در صورتی که درمان های ضد ویروسی انجام بشه علاوه بر کند شدن روند پیشرفت بیماری و کاهش خطر مرگ به کاهش خطر انتقال ویروس به شریک جنسی و همینطور مادر به فرزند کمک میکنه.

نتیجه گیری

بهتره با کسی که از سلامت و سابقه رفتارهای پرخطرش مطمئن نیستید وارد رابطه جنسی نشید و اگه شدین حتما از کاندوم استفاده کنین. ما در این مقاله راه های منتقل شدن ایدز و راه هایی که این ویروس انتقال پیدا نمی‌کنه رو بررسی کردیم و گفتیم که راه درمانی نداره. اینکه مراقب باشید و احتیاط کنید عالیه اما دچار وسواس نشید؛ اشک چشم، آب دهان، ادرار، مدفوع و استفراغ از راه های انتقال ویروس HIV به حساب نمیان! نظراتتون رو درباره این مقاله برامون کامنت کنین.