آمپول پرولوتون؛ موارد مصرف، منع مصرف و عوارض
در این مقاله میخوانید:
«آمپول پرولوتون»، دارویی برای تنظیم چرخه تخمکگذاری زنان است که در واقع نوعی پروژسترون مصنوعی به‌حساب میآید. اگرچه طبق تحقیقات انجام شده در سال‌های اخیر، این آمپول اثربخشی قابلتوجهی ندارد؛ اما با داشتن عملکردی مشابه به هورمون طبیعی پروژسترون، کماکان به‌عنوان یک گزینه درمانی جهت تنظیم فرایند تخمکگذاری و کاهش خطر سقط جنین و زایمان زودرس به کار می‌رود. در ادامه این مقاله از مجله سلامت ایمپو، به بررسی عملکرد و موارد مصرف و منع مصرف آمپول پرولوتون می‌پردازیم.
آمپول پرولوتون چیست؟
آمپول پرولوتون، نوعی پروژسترون مصنوعی است که در تنظیم تخمکگذاری مؤثر است. در مطالعات قدیمی، این دارو می‌توانست به کاهش احتمال سقطجنین و زایمان زودرس کمک کند و برای درمان اختلالات قاعدگی ناشی از کمبود پروژسترون نیز مؤثر باشد. امروزه اما مطالعات جدید‌تر نشان می‌دهند که پرولوتون تأثیر قابلتوجهی بر کاهش خطر زایمان زودرس یا سقط جنین ندارد. در حال حاضر نیز اگرچه پرولوتون در بسیاری از کشور‌ها تجویز و مصرف میشود؛ اما اغلب پزشکان این آمپول را صرفاً دارویی با جنبه تجاری می‌دانند و استفاده از آن را به دلیل اثربخشی نامشخص، مورد بازبینی قرار داده‌اند. ازآنجاییکه پرولوتون کماکان به‌عنوان یک درمان استاندارد برای تنظیم تخمکگذاری و جلوگیری از سقط و زایمان زودرس شناخته میشود؛ تزریق آن به‌هیچ‌وجه نباید خودسرانه و بدون تجویز پزشک متخصص باشد.
آمپول پرولوتون برای چیست؟ (کاربردها)
علی‌رغم تمام تحقیقات بالینی انجام شده مبنی بر اثربخشی محدود آمپول پرولوتون، این دارو کماکان به‌عنوان یک گزینه درمانی برای زنان با سابقه زایمان زودرس استفاده میشود؛ به‌ویژه زمانی که گزینههای درمانی دیگری وجود ندارد. هدف اصلی پزشکان از تجویز این آمپول، حفظ سلامت بارداری و جلوگیری از سقطجنین و زایمان زودرس است.
یک کاربرد دیگر آمپول پرولوتون در بارداری، کاهش انقباضات رحمی است. زمانی که سطح پروژسترون یا گیرنده‌های آن کاهش یابد، انقباضات رحمی آغاز میشود؛ در چنین شرایطی، تزریق پرولوتون می‌تواند رحم را شل کرده و از انقباضات زودرس جلوگیری کند. به‌طور‌کلی، کاربرد‌های اصلی این آمپول، آماده‌سازی پوشش داخلی رحم برای رشد و تکامل جنین، جلوگیری از مشکلاتی نظیر سقط جنین و زایمان زودرس، بهبود فرایند تخمکگذاری و همچنین کاهش اختلالات قاعدگی است.
آمپول پرولوتون برای جلوگیری از زایمان زودرس
مطالعات قدیمی که در سال ۲۰۰۰ انجام شد، نشان می‌دادند که آمپول پرولوتون می‌تواند نقش بسیار مؤثری در کاهش خطر زایمان زودرس داشته باشد. از همین رو، این دارو تأییدیه و مجوز FDA را دریافت کرد. با بررسی‌های بیشتر و انجام مطالعات جدید‌تر در سال ۲۰۱۹، پزشکان دریافتند که پرولوتون تأثیر قابلتوجهی در کاهش زایمان زودرس یا بهبود نتایج نوزادی ندارد و این دارو در سال 2020 مورد بازبینی FDA قرار گرفت. امروزه، همچنان آمپول پرولوتون به‌عنوان یک گزینه درمانی برای زایمان زودرس شناخته میشود و برخی پزشکان پس از بررسی شرایط بیمار، مصرف این دارو را تجویز می‌کنند. اگرچه محدود، اما پرولوتون می‌تواند با تأثیر بر کاهش انقباضات رحمی، از زایمان زودرس و تولد نوزاد نارس جلوگیری کند.
آمپول پرولوتون برای جفت پایین
آمپول پرولوتون حاوی مقادیر زیادی هورمون پروژسترون است و برای زنان بارداری که جفت پایین یا سر‌راهی دارند تجویز میشود. ازآنجاییکه جفت پایین می‌تواند موجب خونریزی و زایمان زودرس شود؛ تزریق این دارو به حفظ ضخامت دیواره رحم و جلوگیری از انقباضات زودرس کمک میکند و احتمال موفقیت بارداری در این شرایط را افزایش می‌دهد.
همچنین، پروژسترونی که در این آمپول وجود دارد، می‌تواند به کاهش التهاب و بهبود وضعیت جفت، تثبیت جنین و کاهش خطر زایمان زودرس نیز کمک کند. به یاد داشته باشید، با‌توجه‌به مطالعات جدید انجام شده پیرامون اثربخشی پرولوتون، تزریق این دارو در دوران بارداری، تنها باید با‌توجه‌به وضعیت مادر و جنین انجام شود.
آمپول پرولوتون تا هفته چندم بارداری قابل تزریق است؟
به‌طور‌کلی، تزریق آمپول پرولوتون در بارداری، از هفته پانزدهم بارداری آغاز میشود و تا هفته 36 بارداری ادامه می‌یابد. البته بهتر است بدانید که زمان دقیق شروع و پایان درمان با این آمپول، به شرایط بیمار و دستور پزشک متخصص بستگی دارد.
برای محاسبه هفته بارداری و تاریخ زایمان، تنها کافیست در مقاله محاسبه سن بارداری، تاریخ آخرین پریود خود را وارد کنید.
آمپول پرولوتون و زایمان طبیعی
آمپول پرولوتون اغلب برای زنانی که سابقه سقطجنین یا زایمان زودرس دارند تجویز میشود. اگرچه تأثیر آن ناچیز است؛ اما این دارو می‌تواند به ایجاد شرایط مطلوب برای زایمان طبیعی کمک کند و خطر بروز عوارض ناشی از آن را کاهش دهد.
با‌این‌حال، تجویز و مصرف این دارو باید تحت‌نظر پزشک متخصص باشد و دوز و زمان تزریق از سوی پزشک تعیین شود. به‌طور‌کلی، میتوان گفت پرولوتون و سایر داروهای مشابه مانند شیاف پروژسترون، تأثیر مثبتی بر روند بارداری و زایمان طبیعی دارند و به سلامت مادر و جنین کمک می‌کنند. شما می‌توانید با نصب اپلیکیشن ایمپو یادآوری تمامی سونوگرافی‌ها و مراقبت‌های ضروری هفته به هفته دوران بارداری را دریافت کنید، ایمپو با ارسال توصیه‌های خودمراقبتی اختصاصی باروری، همراه شما در این دوران است.
تفاوت آمپول پرولوتون ایرانی و خارجی
آمپول پرولوتون، در دو نمونه ایرانی و خارجی در بازار وجود دارد که هر دو برای درمان ناباروری و مشکلات قاعدگی کاربرد دارند. اگرچه ترکیبات آمپول پرولوتون ایرانی و خارجی ممکن است کمی متفاوت باشد؛ اما موارد مصرف همه آنها یکسان است و تفاوت بین نسخه ایرانی و خارجی عمدتاً به ترکیبات غیرفعال، فرایند و کیفیت تولید مربوط میشود.
آمپول‌های پرولوتون ایرانی معمولاً هزینه کمتری دارند، دسترسی به آنها راحت‌تر است و در‌عین‌حال اثربخشی مشابهی با نسخه‌های خارجی دارند. از همین رو، اگر به آمپول پرولوتون ۲۵۰ خارجی دسترسی ندارید، استفاده از نسخه ایرانی این آمپول نیز گزینه مناسبی است و تفاوتی در روند درمان ایجاد نمی‌کند.
آمپول پرولوتون خارجی از کجا بخرم؟
همان‌طور که گفتیم، آمپول پرولوتون در دو نسخه ایرانی و خارجی در بازار موجود است که هر دو آنها ترکیبات و اثرگذاری مشابهی دارند. هم نسخه ایرانی و هم نسخه خارجی این آمپول را می‌توانید از داروخانه‌های معتبر سراسر کشور تهیه کنید. توجه داشته باشید که مصرف، خرید و تزریق این دارو باید با مشورت پزشک متخصص و تحت‌نظر او انجام شود.
نحوه تزریق آمپول پرولوتون
آمپول پرولوتون بهصورت عضلانی در ناحیه بازو یا باسن تزریق میشود و دوز آن بسته به تشخیص پزشک و شرایط مادر می‌تواند متغیر باشد. پزشک با‌توجه‌به وضعیت هر بیمار، آمپول پرولوتون 500 یا 250 میلی‌گرم را تجویز میکند. در ماه‌های اول بارداری، این آمپول معمولاً هر هفته یک‌بار تزریق میشود؛ در‌حالی‌که برای درمان ناباروری و تخمکگذاری ممکن است نیاز باشد این دارو هر سه روز یک‌بار تزریق شود.
موارد احتیاط آمپول پرولوتون
در‌صورتی‌که به پرولوتون یا ترکیبات آن حساسیت دارید، باید از تزریق آن خودداری کنید. این دارو ممکن است شامل مواد غیر‌فعالی باشد که منجر به واکنش‌های آلرژیک شود. افرادی که سابقه بیماری‌های کبدی، مصرف الکل، مشکلات کلیوی، مشکلات گوارشی مانند زخم معده و بیماری‌های قلبی دارند، باید با‌احتیاط از این آمپول استفاده کنند. از دیگر موارد احتیاط تزریق آمپول پرولوتون میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
-
تزریق طولانی‌مدت پرولوتون ممکن است منجر به احتباس مایعات و تورم بافت‌ها شود؛ بنابراین تجویز و مصرف این دارو در افرادی که سابقه احتباس مایعات دارند، باید با احتیاط انجام شود.
-
مصرف این دارو در دوران شیردهی توصیه نمی‌شود؛ زیرا ممکن است بر سلامت نوزاد تأثیر منفی بگذارد. طبق توصیه پزشکان، برای تزریق این آمپول پس از زایمان، باید حداقل ۶ هفته صبر کنید.
-
این دارو ممکن است باعث مشکلات بینایی مانند تاری دید یا دوبینی شود. در صورت بروز چنین مشکلاتی، فوراً به پزشک مراجعه کنید.
-
پرولوتون در افراد مبتلا به افسردگی، دیابت، بیماری‌های قلبی، فشار‌خون بالا، سابقه لخته شدن خون، بیماری‌های کبدی یا کلیوی، مشکلات تنفسی و سرطان‌های مرتبط با هورمون‌ها، باید با احتیاط و تحت‌نظر پزشک استفاده شود.
عوارض آمپول پرولوتون
آمپول پرولوتون نیز مانند هر داروی دیگری ممکن است با برخی عوارض جانبی احتمالی همراه باشد. این عوارض برای همه افراد یکسان نیستند و ممکن است برخی افراد هیچ‌کدام از آنها را تجربه نکنند. از جمله عوارض شایع این آمپول میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
-
اسهال
-
سردرد
-
راش پوستی و درد در محل تزریق
-
تنگی نفس
-
سرفه
-
حالت تهوع
سایر عوارضی که در صورت مشاهده حتماً باید به پزشک مراجعه کنید:
-
درد قفسه سینه
-
سردرد مداوم
-
زردی چشم و پوست
-
سرفه‌های خونی
-
سرگیجه شدید
-
تورم غیرعادی
عوارض آمپول پرولوتون بر جنین پسر
برخلاف برخی ادعا‌ها، تزریق آمپول پرولوتون هیچ عارضه خاصی برای جنین پسر ندارد. این آمپول به‌طور‌کلی برای حفظ بارداری و جلوگیری از سقط جنین طراحی شده است و شایعاتی مبنی بر اینکه تزریق این آمپول می‌تواند سلامت جنین پسر را تحت‌تأثیر قرار دهد، بی‌اساس و غیرعلمی هستند.
تفاوت آمپول پرولوتون و پروژسترون
آمپول پروژسترون و پرولوتون، هر دو آمپول‌های جایگزین هورمون پروژسترون در بدن هستند که برای بهبود برخی مشکلات هورمونی مرتبط با قاعدگی و بارداری تجویز می‌شوند. برخلاف آمپول پرولوتون که اثربخشی آن از سوی پزشکان چندان مورد تأیید نیست؛ آمپول پروژسترون می‌تواند با جایگزینی هورمون پروژسترون در بدن، به حمایت از بارداری، تنظیم چرخه قاعدگی، درمان خونریزی‌های غیرطبیعی و جلوگیری از سقطجنین و زایمان زودرس کمک زیادی کند.
در چه صورت نباید آمپول پرولوتون تزریق کرد؟
ازآنجاییکه تجویز آمپول پرولوتون، فقط بر اساس شرایط بیمار و تشخیص پزشک انجام میشود، بیمار باید اطلاعات کاملی درباره وضعیت سلامتی خود به پزشک ارائه دهد. در برخی موارد، فرد به دلیل شرایطی که دارد نمی‌تواند این آمپول را تزریق کند. این شرایط عبارت هستند از:
-
خونریزی غیرطبیعی شکمی یا واژینال نا‌مرتبط با بارداری
-
لخته‌شدن خون
-
ابتلا به بیماری‌های کبدی
-
نزدیک بودن به سن یائسگی (پساقاعدگی)
-
ابتلا به سرطان سینه
-
ابتلا به سرطان‌های وابسته به هورمون
-
زردی چشم و پوست در دوران بارداری
-
فشار خون غیر قابل کنترل
-
سن کمتر از ۱۶ سال
سخن پایانی
آمپول پرولوتون یک داروی پروژسترون مصنوعی است که عملکردی مشابه هورمون زنانه پروژسترون دارد و به تنظیم تخمکگذاری، کاهش خطر سقطجنین یا زایمان زودرس در زنان کمک میکند. آمپول پرولوتون خارجی و ایرانی، دو نسخه موجود در بازار هستند که ترکیبات مشابه و اثرگذاری یکسانی دارند. ازآنجاییکه در مطالعات جدید، تاثیر و اثربخشی قابل‌توجه پرولوتون رد شده است؛ تجویز این آمپول برای زنان با سابقه زایمان زودرس، تنها در زمان‌هایی که گزینههای درمانی دیگری وجود ندارد، انجام میشود. همچنین، تصمیم به استفاده از این دارو نیز باید بر اساس شرایط بیمار و مشورت با پزشک متخصص انجام شود. می‌توانید با نصب اپلیکیشن ایمپو، به‌راحتی با پزشکان متخصص زنان در ارتباط باشید و سؤالات و دغدغه‌های خود پیرامون آمپول پرولوتون را مطرح کنید.
منابع:
۲. موارد مصرف پرولوتون چیست؟
از جمله موارد مصرف پرولوتون میتوان به تنظیم تخمکگذاری، کاهش خطر سقطجنین و زایمان زودرس و همچنین بهبود اختلالات قاعدگی اشاره کرد.
۳. آمپول پرولوتون کجا تزریق میشود؟
آمپول پرولوتون بهصورت عضلانی در ناحیه بازو یا باسن تزریق میشود.
۴. آمپول پرولوتون بر چه اساسی تجویز میشود؟
تصمیمگیری راجعبه مصرف این دارو، تنها بر اساس شرایط بیمار و تجویز پزشک متخصص انجام میشود.
