سندروم روده تحریک پذیر یا ibs چیست؟ علل، علائم و درمان

«سندروم روده تحریک‌پذیر» (IBS)، یک اختلال گوارشی بسیار شایع است که با درد‌های شکمی، تغییر در حرکات روده و عادات غیر‌طبیعی اجابت مزاج (یبوست یا اسهال) مشخص می‌شود. در این بیماری، اگرچه ساختار روده طبیعی است و مشکل ساختاری دیده نمی‌شود، اما علائم آزاردهنده آن زندگی افراد مبتلا را به‌شدت مختل می‌کند. در واقع IBS یک بیماری مزمن ولی خوش‌خیم است؛ به این معنا که خطر جدی ندارد، اما می‌تواند کیفیت زندگی را به طور قابل‌توجهی کاهش دهد. مدیریت این بیماری با تغییر در سبک زندگی و دارو‌درمانی، علائم را کاهش و کیفیت زندگی را افزایش می‌دهد. در این مقاله از ایمپو، نگاهی عمیق به «ibs چیست» می‌اندازیم و علائم، دلایل و روش‌های پیشگیری و درمان این بیماری را بیان می‌کنیم.

سندروم روده تحریک پذیر یا ibs چیست؟

سندروم روده تحریک پذیر (Irritable bowel syndrome) یا به‌اختصار IBS، یک بیماری گوارشی بسیار شایع است که باعث درد و ناراحتی شکمی همراه با نفخ و تغییر در عادات اجابت مزاج (اسهال، یبوست یا هر دو) می‌شود. این بیماری ۵ تا ۱۰ درصد افراد در سراسر جهان را درگیر می‌کند و در زنان دو‌برابر بیشتر از مردان شیوع دارد. 

در افراد مبتلا به IBS، دستگاه گوارش در تمامی آزمایش‌ها و تصویر‌برداری‌ها کاملا طبیعی به نظر می‌رسد، اما علائم آزار‌دهنده آن می‌توانند کیفیت زندگی را به‌طور‌جدی مختل کنند. علت دقیق IBS هنوز شناخته‌شده نیست، اما تحقیقات نشان می‌دهند که ترکیبی از عوامل مختلف مانند اختلال در حرکات روده، حساسیت زیاد روده به محرک‌ها، تغییر در میکروبیوم روده و اختلال در محور مغز-روده، در بروز این بیماری نقش دارند.

در بسیاری از بیماران، معمولا استرس و اضطراب، مصرف برخی غذا‌ها و نوشیدنی‌های خاص و تغییرات هورمونی در دوران بارداری یا پریود، با شروع علائم IBS ارتباط دارند؛ بنابراین با کاهش استرس و پرهیز غذایی، علائم تا حد چشمگیری بهبود می‌یابند. در برخی بیماران نیز حملات IBS کاملا تصادفی و بدون محرک مشخص رخ می‌دهد و پس از مدتی قطع می‌شود.

علائم سندروم روده تحریک پذیر چیست؟

علائم سندروم روده تحریک پذیر معمولا در طول زمان نوسان دارند؛ گاهی شدید و گاهی خفیف هستند. شدت و نوع علائم نیز از فردی به فرد دیگر بسیار متفاوت است. شایع‌ترین این علائم عبارت‌اند از:

1. درد شکمی

در IBS درد یا ناراحتی شکمی ممکن است در هر نقطه‌ای از شکم احساس شود، اما شایع‌ترین محل آن وسط یا پایین شکم است. درد ممکن است به‌صورت گرفتگی (اسپاسمی)، تیز و ناگهانی یا مبهم و مداوم باشد و از چند دقیقه تا چند ساعت طول بکشد. این درد اغلب با دفع مدفوع بهتر یا بدتر می‌شود.

2. تغییر در اجابت مزاج

تغییر در اجابت مزاج ممکن است یبوست، اسهال یا به‌صورت متناوب ترکیبی از یبوست و اسهال باشد؛ یعنی عادات روده‌ای نامنظم و غیرقابل‌پیش‌بینی است. در اسهال، تعداد دفعات اجابت مزاج افزایش می‌یابد. در یبوست نیز افراد معمولا احساس تخلیه ناکامل روده پس از دفع، مدفوع سفت یا تکه‌تکه و احساس گرفتگی در مقعد یا راست‌روده را تجربه می‌کنند. 

3. نفخ و اتساع شکم

احساس پُری و نفخ (حتی وقتی شکم واقعا بزرگ نشده) و اتساع شکمی (وقتی شکم به طور قابل‌مشاهده بزرگ‌تر به نظر می‌رسد) از علائم شایع و آزاردهنده سندروم روده تحریک پذیر هستند. نفخ به احساس تورم و پُری شکم اشاره دارد، در مقابل، اتساع به معنای افزایش واقعی دور شکم است. در افرادی که از نفخ یا اتساع رنج می‌برند، معمولا علائم در طول روز و بعد از غذا‌خوردن تشدید می‌شود و در شب بهبود می‌یابد.

علائم دیگر ibs عبارت‌اند از:

• تولید و دفع زیاد گاز روده (باد شکم) نسبت به حالت معمول.

• وجود مخاط در مدفوع

• خستگی و کوفتگی 

• سر‌درد‌های میگرنی

• اختلالات خواب (بی خوابی)

• اضطراب یا افسردگی

• درد‌های لگنی

انواع سندروم روده تحریک‌پذیر چیست؟

سندروم روده تحریک پذیر به سه نوع اصلی زیر تقسیم می‌شود:

• IBS با غالبیت اسهال (IBS-D)

همراه با درد و ناراحتی شکمی، احساس نیاز فوری و شدید به اجابت مزاج، دفع زیاد و مدفوع شل یا آبکی.

• IBS با غالبیت یبوست (IBS-C)

همراه با درد و ناراحتی شکمی، نفخ، اجابت مزاج به‌ تأخیر افتاده یا بسیار کم‌تعداد و مدفوع سفت یا تکه‌تکه.

• IBS با الگوی مختلط (یبوست و اسهال متناوب) (IBS-M)

 در این نوع، فرد به طور متناوب و مکرر دچار یبوست و اسهال می‌شود.

شکل مدفوع در سندروم روده تحریک پذیر

شکل و قوام مدفوع در سندروم روده تحریک پذیر، متغیر و غیرقابل‌پیش‌بینی است و به نوع بیماری بستگی دارد. در نوع غالب اسهال (IBS-D)، مدفوع اغلب شل، خمیری یا آبکی و گاهی همراه با مخاط است. در نوع غالب یبوست (IBS-C)، مدفوع سفت، تکه‌تکه یا گلوله‌ای و دفع آن دشوار است. در نوع مختلط (IBS-M) نیز مدفوع به شکل متناوب خیلی سفت یا خیلی شل است. 

سندروم روده تحریک پذیر و خون در مدفوع

در علائم سندروم روده تحریک پذیر، وجود خون در مدفوع عادی نیست و یک زنگ خطر جدی به‌حساب می‌آید. در IBS ممکن است گاهی مقدار کمی مخاط سفید یا شفاف در مدفوع دیده شود، اما وجود خون نیاز به بررسی فوری پزشکی دارد؛ زیرا می‌تواند نشانه بیماری‌های جدی‌تری مانند پولیپ، سرطان روده یا هموروئید باشد. اگر در مدفوع خود خون مشاهده کردید، حتما در سریع‌ترین زمان ممکن به متخصص گوارش مراجعه کنید تا معاینات و بررسی‌های پزشکی لازم انجام شود.

علت سندروم روده تحریک پذیر چیست؟

سؤال مهمی که ایجاد می‌شود این است که علت سندروم روده تحریک پذیر چیست؟ هنوز علت دقیق IBS مشخص نشده است، اما طبق تحقیقات، ترکیبی از عوامل متعدد در ایجاد آن نقش دارند، از جمله:

1. حساسیت بیش از حد سیستم عصبی روده‌ای

سیستم عصبی روده‌ای، شبکه‌ای از اعصاب است که در دیواره روده قرار دارد و عضلات، هورمون‌ها و ترشحات گوارشی روده را کنترل می‌کند. در افراد مبتلا به IBS، سیستم عصبی روده‌ای ممکن است بیش از حد حساس باشد. همین حساسیت زیاد می‌تواند باعث ایجاد ناراحتی و درد در زمان هضم شود، زمانی که انقباضات عضلانی غذا و ضایعات را در دستگاه گوارش به جلو می‌رانند.

2. تغییر در حرکات روده

محتویات روده ممکن است با سرعتی غیر‌عادی تند یا کند حرکت کنند. حدود یک نفر از هر سه نفر مبتلا به IBS این مشکل را دارند. اگر حرکت روده بیش از حد سریع باشد، ممکن است منجر به اسهال شود؛ در‌حالی‌که اگر حرکت روده بیش از حد آهسته باشد، باعث یبوست می‌گردد.

3. عدم تعادل میکروبیوم روده 

میکروبیوم روده، جامعه‌ای متشکل از تریلیون‌ها میکروارگانیسم (شامل باکتری‌ها، ویروس‌ها و قارچ‌ها) است که در دستگاه گوارش زندگی می‌کنند. این میکروارگانیسم‌ها نقش مهمی در هضم غذا و عملکرد سیستم ایمنی دارند. عدم تعادل در این جامعه، یعنی کاهش باکتری‌های مفید روده و رشد بیش از حد باکتری‌های مضر. تحقیقات نشان می‌دهند که بسیاری از افراد مبتلا به سندروم روده تحریک پذیر دچار عدم تعادل در میکروبیوتای روده خود هستند. 

4. عفونت‌

گاهی IBS بعد از یک عفونت شدید گوارشی (مانند گاستروانتریت) شروع می‌شود که به آن «IBS پس از عفونت» یا «post-infectious IBS» می‌گویند. در این شرایط، عفونت اولیه باعث التهاب شدید در روده می‌شود و حتی پس از بهبود کامل، تغییراتی دائمی در سیستم ایمنی روده و میکروبیوتا باقی می‌ماند.

5. اختلال در عملکرد محور روده-مغز

محور روده-مغز یک شبکه ارتباطی دوطرفه بین دستگاه گوارش و مغز است. وقتی این محور بهینه کار می‌کند، حس‌های عادی مانند حرکت غذا در روده‌ها معمولا احساس نمی‌شوند، اما وقتی این سیستم دچار مشکل شود، حساسیت روده افزایش می‌یابد. همین موضوع می‌تواند توضیح دهد که چرا افراد مبتلا به سندروم روده تحریک پذیر هنگام حرکت غذا در روده‌هایشان احساس درد می‌کنند. عوامل متعددی مانند استرس، تروما و اضطراب و افسردگی می‌توانند تعادل این محور را مختل کنند.

6. اختلال در عملکرد سیستم ایمنی 

هرچند IBS یک اختلال عملکردی مربوط به دستگاه گوارش است، اما تحقیقات نشان می‌دهد که اختلال در سیستم ایمنی نیز ممکن است در ایجاد آن نقش داشته باشد. برخی از افراد مبتلا به IBS دچار التهاب خفیف (low-grade inflammation) در روده هستند؛ این التهاب می‌تواند در نتیجه واکنش زیاد سیستم ایمنی به مواد بی‌ضرر مانند غذا یا عدم تعادل در میکروبیوتای روده رخ دهد.

آیا سندروم روده تحریک پذیر ارثی است؟

ژنتیک ممکن است در سندروم روده تحریک پذیر نقش داشته باشد، اما هنوز چگونگی آن دقیقا مشخص نیست. تحقیقات نشان می‌دهد افرادی که در خانواده‌شان سابقه IBS وجود دارد، دو تا سه برابر بیشتر در معرض خطر ابتلا به این بیماری هستند. محققان تاکنون شش ژن خاص را شناسایی کرده‌اند که با IBS مرتبط هستند. 

چهار مورد از این ژن‌ها با اختلالات خلقی و اضطرابی در ارتباط‌اند؛ این موضوع نشان می‌دهد که IBS و اضطراب و افسردگی ممکن است ریشه‌های ژنتیکی مشترکی داشته باشند. با‌این‌حال، داشتن سابقه خانوادگی IBS به این معنا نیست که حتما به این بیماری مبتلا خواهید شد؛ ژنتیک تنها خطر را افزایش می‌دهد، ولی عوامل محیطی و سبک زندگی هم نقش بسیار مهمی دارند.

درمان سندروم روده تحریک پذیر چیست؟

برای سندروم روده تحریک‌ پذیر درمان قطعی وجود ندارد، اما ترکیبی از تغییرات در سبک زندگی و دارو‌درمانی، برای کنترل علائم و بهبود قابل‌توجه کیفیت زندگی مفید است. در ادامه، چند روش موثر برای درمان سندروم روده تحریک پذیر اسهال و یبوست آورده شده است:

• کاهش مصرف کربوهیدرات‌های تخمیر شونده، مانند فروکتوز، لاکتوز، فروکتان‌ها و الکل‌های قندی 

• حذف کامل گلوتن (پروتئین موجود در گندم و جو) 

• تنظیم مصرف فیبر از طریق تغییرات غذایی یا مکمل‌ها 

• محدود‌کردن قهوه و کافئین 

• محدود‌کردن الکل 

• محدود‌کردن غذاهای تند

• نوشیدن آب کافی (۶ تا ۸ لیوان در روز)

• داشتن خواب کافی و مفید 

• مصرف داروهای تجویزی مانند ضداسپاسم‌ها، داروهای ضد‌افسردگی، داروهای ضد‌اسهال و آنتی‌بیوتیک‌ها 

• مصرف داروهای بدون نسخه مانند ملین‌ها و پروبیوتیک‌ها

• ورزش کردن و فعالیت بدنی منظم

• مدیریت استرس و اضطراب 

این روش‌ها برای درمان سندروم روده تحریک پذیر یبوست و اسهال، نیاز به زمان دارند تا اثرشان کاملا مشخص شود. آن‌ها علائم را بهبود می‌بخشند، اما ممکن است علائم به طور کامل از بین نروند.

بهترین قرص برای سندروم روده تحریک پذیر

گاهی پزشک ممکن است برای تسکین و مدیریت علائم سندروم روده تحریک پذیر در زنان و مردان، دارو‌های زیر را تجویز کند: 

• داروهای ضد‌اسپاسم

 با شل کردن عضلات روده می‌توانند درد شکمی را تسکین و نفخ و گاز معده را کاهش دهند. شایع‌ترین داروهای ضد‌اسپاسم دی‌سیکلومین و هیوسیامین هستند که فقط با نسخه پزشک می‌توان تهیه کرد.

• ملین‌ها

 دسته‌ای از داروها هستند که به دفع راحت‌تر مدفوع کمک می‌کنند. ملین‌های فیبری مانند پسیلیوم از‌این‌دست دارو‌ها هستند.

• دارو‌های ضد‌اسهال

 دارو‌های ضد‌اسهال مانند لوپرامید، برای کاهش تعداد دفعات مدفوع در ibs نوع غالبیت اسهال تجویز می‌شود.

• پروبیوتیک‌ها

 پروبیوتیک‌ها، مانند مکمل‌های حاوی باکتری‌های لاکتوباسیلوس و بیفیدوباکتریوم، نفخ، درد شکمی و بی‌نظمی اجابت مزاج را کاهش می‌دهند.

• داروهای ضدافسردگی

 اگر بیمار همراه با IBS، افسردگی و اضطراب نیز داشته باشد، دارو‌های ضدافسردگی سه‌حلقه‌ای (TCAs) و مهارکننده‌های انتخابی بازجذب سروتونین (SSRIs) تجویز می‌شود.

درمان خانگی سندروم روده تحریک پذیر

تغییر در سبک زندگی، اولین و مهم‌ترین قدم برای مدیریت ibs است. در ادامه، برخی روش‌های درمان خانگی سندروم روده تحریک پذیر آورده شده است.

1. داشتن فعالیت بدنی 

فعالیت بدنی می‌تواند مدفوع را به‌صورت منظم‌تر در روده حرکت داده و از این طریق مشکلات یبوست و اسهال را کاهش دهد. ورزش با افزایش گردش خون، بالا‌بردن متابولیسم، تقویت عضلات بدن، بهبود حرکات روده، کاهش نفخ و استرس، درد و ناراحتی IBS را تسکین می‌دهد.

2. رژیم غذایی مناسب 

افزودن غذاهای زیر به رژیم غذایی می‌تواند از تشدید علائم IBS در طول روز جلوگیری کند:

• فیبر: غذاهای پرفیبر، مانند غلات کامل، آجیل، دانه‌ها، میوه‌ها و سبزیجات، هضم را بهبود می‌بخشند و باکتری‌های مفید روده را تغذیه می‌کنند. 

• گوشت‌های کم‌چرب: گوشت‌های پرچرب و فراوری‌شده سخت‌تر هضم می‌شوند. استفاده از گوشت‌های کم‌چرب مانند مرغ می‌تواند علائم IBS را کاهش دهد.

• ماهی و غذاهای دریایی: ماهی‌هایی مانند سالمون، تن و ساردین سرشار از امگا-۳ هستند و التهاب ایجاد‌کننده علائم IBS را کاهش می‌دهند.

• پروبیوتیک‌ها: محصولاتی مانند ماست و کلم ترش حاوی پروبیوتیک هستند؛ بنابراین باکتری‌های مفید روده را افزایش می‌دهند و سلامت کلی آن را بهبود می‌بخشند.

3. دوری از محرک‌ها

محرک‌ها در افراد مختلف متفاوت است، اما این غذاها معمولا باعث تشدید علائم IBS می‌شوند:

• فرآورده‌های لبنی (به‌ویژه در افرادی که عدم تحمل لاکتوز دارند)

• سبزیجاتی مانند بروکلی و گل‌کلم که باعث نفخ و گاز می‌شوند.

• حبوبات و لوبیا که تولید باد شکم را افزایش می‌دهند

• غذاهای سرخ‌شده

• شیرین‌کننده‌های مصنوعی

• غذاهای فرآوری‌شده

• الکل و نوشیدنی‌های کافئین‌دار
  
  

4. خواب کافی 

اگر خوب نخوابید، ریتم شبانه‌روزی‌تان مختل می‌شود که این می‌تواند برای IBS و همچنین سیستم ایمنی شما فاجعه‌بار باشد. بزرگسالان معمولا به ۷ تا ۸ ساعت خواب در شب نیاز دارند تا سالم باشند. 

5. نوشیدن آب کافی 

در دستگاه گوارش، برای اینکه همه چیز روان و بدون مشکل حرکت کند، آب نقش مهمی دارد. اگر در طول روز به‌اندازه کافی مایعات ننوشید، بدن دچار کم‌آبی می‌شود و این می‌تواند مشکلات گوارشی ایجاد کند که علائم IBS را تحریک می‌کند. 

6. حفظ آرامش 

مغز و روده شما ارتباطی بسیار نزدیک دارند؛ بنابراین کاهش سطح استرس می‌تواند علائم IBS را تسکین دهد یا از تشدید آن‌ها جلوگیری کند. تکنیک‌هایی مانند تنفس عمیق، مدیتیشن و یوگا به کاهش استرس کمک می‌کنند. 

در اپلیکیشن ایمپو می‌توانید با ثبت علائم IBS، مانند استرس، اضطراب و سایر نشانه‌ها، یک روتین کاملا شخصی‌سازی‌شده‌، از رژیم غذایی مناسب گرفته تا تکنیک‌های کاهش استرس مانند تمرین‌های تنفس عمیق، مدیتیشن و یوگا دریافت کنید. ایمپو، به‌عنوان یک اپلیکیشن خودمراقبتی جامع، همراه همیشگی شما در مسیر مراقبت از جسم و روحتان است. در این اپلیکیشن، مراقبت‌های جسمی و روحی برای یک زندگی بهتر و سالم‌تر ارائه می‌شود و همچنین کمک می‌کند تا روابط عاطفی پایدار‌تر و موفق‌تری داشته باشید.

بهترین دمنوش برای روده تحریک پذیر

مصرف برخی دمنوش‌ها می‌تواند برای تسکین علائم IBS مفید باشد. در ادامه چند دمنوش مفید برای روده تحریک‌پذیر را معرفی می‌کنیم:

• دمنوش نعناع فلفلی

• دمنوش بابونه 

• دمنوش زنجبیل 

• دمنوش رازیانه 

• دمنوش زردچوبه 

جراحی سندروم روده تحریک پذیر

در IBS، هیچ مشکل ساختاری در دستگاه گوارشی وجود ندارد و صرفا عملکرد روده دچار مشکل شده است. به این معنا که هیچ زخم، تومور یا انسداد و التهابی در روده مشاهده نمی‌شود که نیاز به عمل جراحی داشته باشد. اکثر بیماران مبتلا به ibs، با درمان‌های غیر‌جراحی، یعنی تغییر در سبک زندگی و مصرف برخی دارو‌ها، می‌توانند به بهبودی قابل‌توجهی دست یابند.

از کجا بفهمیم سندروم روده تحریک پذیر داریم؟(تشخیص سندروم روده تحریک پذیر )

هیچ آزمایش خونی یا تصویربرداری خاص برای تشخیص سندروم روده تحریک پذیر وجود ندارد و تشخیص صرفا بر اساس علائم موجود و سابقه بالینی بیمار انجام می‌شود. متخصص گوارش می‌تواند با معاینه فیزیکی و گرفتن شرح‌حال از بیمار، این بیماری را تشخیص دهد. پزشک معمولا برای تشخیص، سؤالات زیر را از بیمار می‌پرسد:

• آیا متوجه تغییراتی در تعداد دفعات اجابت مزاج خود شده‌اید؟

• آیا شکل و ظاهر مدفوع شما تغییر کرده است؟

• علائمی که دارید چقدر تکرار می‌شوند؟

• علائم از کی شروع شده‌اند؟

• چه داروهایی مصرف می‌کنید؟

• آیا به‌تازگی بیمار شده‌اید یا رویداد استرس‌زای مهمی در زندگی‌تان تجربه کرده‌اید؟

آیا سندروم روده تحریک پذیر باعث سرطان میشود؟

سندروم روده تحریک پذیر به‌هیچ‌‌وجه منجر به سرطان نمی‌شود. در بیماری ibs، عملکرد روده مشکل دارد و هیچ التهاب، زخم یا تغییر سلولی پیش‌سرطانی در بدن ایجاد نمی‌شود. البته به یاد داشته باشید، اگر مواردی مانند خون در مدفوع، کاهش وزن شدید، کم‌خونی یا سابقه خانوادگی سرطان روده وجود داشته باشد، حتما باید بررسی‌های تکمیلی انجام شود.

خطرات سندروم روده تحریک پذیر چیست؟

اگرچه سندروم روده تحریک‌پذیر با علائم آزار‌دهنده‌ای همراه است، اما خطرات جدی و تهدید‌کننده زندگی ندارد. با‌این‌حال، برخی از خطرات سندروم روده تحریک پذیر شامل موارد زیر است:

• کاهش شدید کیفیت زندگی 

• اختلالات خلقی (افسردگی و اضطراب) 

• اختلال خواب (به دلیل درد یا اجابت مزاج شبانه)

• سو‌ء‌تغذیه یا کاهش وزن ناخواسته (به دلیل ممانعت از غذا‌خوردن ترس از تحریک علائم)

• مشکلات جنسی (کاهش میل جنسی یا درد هنگام رابطه)

سندروم روده تحریک پذیر و درد مفاصل

رابطه بین درد مفاصل و ibs چیست؟! در برخی بیماران، سندروم روده تحریک‌پذیر می‌تواند منجر به درد عضلات و مفاصل شود. این درد معمولا به علت بیماری‌های همراه مانند فیبرومیالژیا، آرتریت روماتوئید یا التهاب خفیف سیستمیک و اضطراب مزمن رخ می‌دهد.

سندروم روده تحریک پذیر و درد پهلو

درد شکمی ناشی از IBS معمولا در قسمت پایین شکم یا اطراف ناف احساس می‌شود و درد پهلو‌ها چندان شایع نیست. با‌این‌حال، در برخی بیماران ممکن است گاز و نفخ به‌قدری شدید باشد که پهلوها، پشت کمر یا حتی شانه‌ها نیز تیر بکشند. اگر در قسمت پایینی شکم دچار درد هستید پیشنهاد می‌کنیم مقاله علت درد زیر شکم سمت چپ در زنان و سمت راست را مطالعه کنید.

تفاوت سرطان روده با سندروم روده تحریک پذیر

سرطان روده و سندروم روده تحریک پذیر، دو عارضه کاملا متفا‌وت از هم هستند. سرطان روده یک بیماری جدی و خطرناک است که معمولا بعد از پنجاه‌سالگی آغاز می‌شود و با علائمی چون وجود خون در مدفوع، کاهش وزن شدید، کم‌خونی، تغییرات شدید در عادت اجابت مزاج و گاهی توده قابل‌لمس در شکم همراه است. اگر فردی مبتلا به سرطان روده باشد، در نتایج کولونوسکوپی او زخم، تومور یا پولیپ بدخیم دیده می‌شود.

از طرفی IBS یک اختلال گوارشی شایع است که خطر جدی برای فرد ندارد. این بیماری اغلب در سنین جوانی شروع می‌شود و علائم آن شامل درد شکمی، نفخ و تغییرات متناوب در عادات اجابت مزاج است. در IBS نتایج تمام آزمایش‌ها، کولونوسکوپی و تصویربرداری کاملا طبیعی هستند و مشکل ساختاری در روده مشاهده نمی‌شود. 

درمان سندروم روده تحریک پذیر چقدر طول می‌کشد؟

برای درمان سندروم روده تحریک پذیر زمان مشخصی نمی‌توان تعیین کرد. IBS یک بیماری قابل‌کنترل ولی مزمن است؛ به این معنا که به طور کامل و قطعی قابل‌درمان نیست و علائم آن تا آخر عمر به‌صورت شدید یا خفیف، همراه بیمار هستند. 

علائم IBS اغلب متناوب هستند؛ یعنی می‌آیند و می‌روند. ممکن است علائم برای مدتی بهبود یابند یا کاملا ناپدید شوند، بعد دوباره برگردند یا علائم جدیدی ظاهر شوند. با رژیم غذایی سالم، مدیریت استرس و اضطراب و مصرف برخی دارو‌ها، می‌توان علائم این بیماری را تا حد قابل‌توجهی کنترل کرد و کیفیت زندگی را به سطح طبیعی رساند.

سندروم روده تحریک پذیر در کودکان

اختلال سندروم روده تحریک پذیر ممکن است در هر سنی، از جمله سنین کودکی و نوجوانی، رخ دهد. در کودکان، در صورتی احتمال ابتلا به IBS بیشتر است که یکی از والدین یا هر دوی آن‌ها به این بیماری مبتلا باشند. علت دقیق IBS در کودکان هنوز شناخته نشده است، اما ممکن است به دلایل زیر ایجاد شود:

• مشکل در حرکت غذا در دستگاه گوارش

• حساسیت شدید دیواره داخلی روده 

• استرس و اضطراب

• رشد بیش از حد برخی باکتری‌ها در روده باریک

• حساسیت به غذاهای خاص مانند لاکتوز، فروکتوز و ساکارز

• ابتلا به بیماری‌های دیگری مانند سلیاک که علائم مشابه IBS ایجاد می‌کنند.

علائم IBS می‌تواند فعالیت‌های روزانه کودک شما را مختل کند. از‌این‌رو مراجعه زودهنگام به پزشک و مدیریت بیماری بسیار مهم است. همچنین، لازم است به شیوه‌ای متناسب با سن کودک، او را درباره IBS و راه‌های کنترل علائم آگاه کنید. از طرفی، باید محرک‌هایی مانند شیرین‌کننده‌های مصنوعی و غذا‌های چرب که باعث تشدید علائم کودک می‌شوند را شناسایی و از آن‌ها اجتناب کنید. 

سخن پایانی

سندروم روده تحریک پذیر (IBS)، یک اختلال گوارشی است که علائمی مانند درد شکمی، نفخ و تغییر در اجابت مزاج (اسهال، یبوست یا هر دو) ایجاد می‌کند. برای بسیاری از افراد، علائم IBS می‌تواند فعالیت‌های روزمره را مختل کند و کیفیت زندگی را به‌ طور قابل‌توجهی کاهش دهد.

IBS یک اختلال عملکردی گوارشی است؛ یعنی عملکرد دستگاه گوارش را مختل می‌کند، اما باعث تغییرات ساختاری یا التهاب قابل‌مشاهده نمی‌شود. متخصصان هنوز علت قطعی IBS را شناسایی نکرده‌اند، اما احتمالا ترکیبی از عوامل مختلف در بروز آن نقش دارند. 

اگرچه به طور قطعی درمان ibs مشخص نیست، اما یک بیماری قابل‌کنترل است که با تغییر در سبک زندگی مانند رژیم غذایی مناسب، ورزش و کاهش استرس می‌توان آن را مدیریت کرد. با مراجعه به پزشک متخصص و دریافت برنامه درمانی مناسب، اغلب بیماران می‌توانند زندگی عادی و با‌کیفیتی داشته باشند. 

در اپلیکیشن خودمراقبتی ایمپو، می‌توانید با وارد‌کردن علائم مرتبط با IBS، یک روتین جامع، شامل رژیم غذایی و راهکار‌های کاهش استرس، برای مدیریت نشانه‌های این بیماری دریافت کنید. همچنین، ایمپو این امکان را فراهم می‌کند تا به‌آسانی با پزشکان متخصص و روانشناسان مجرب ارتباط برقرار کنید و برای سلامت جسم، آرامش روح و داشتن روابط عاطفی سالم‌تر، از نکات مراقبتی بهره‌مند شوید.

منابع

health.clevelandclinic.org / hopkinsmedicine.org / monashfodmap.com / helath.com