ماه دوم بارداری؛ همه چیز درمورد جنین دوماهه
در این مقاله میخوانید:
در تقویم بارداری، ماه دوم شامل هفتههای پنجم تا هشتم میشود که اگرچه مادر به نسبت ماه اول تحولات چندان زیادی را تجربه نمی‌کند؛ اما در جنین تغییرات رشدی و تکاملی زیادی رخ می‌دهد. قد جنین دو ماهه، در هفته هشتم، به حدود 1.6 سانتی‌متر و 1 گرم افزایش می‌یابد. همچنین در این بازه زمانی، شکم مادر چندان مشخص نیست؛ اما برخی علائم بارداری از جمله حالت تهوع، بیزاری از غذا و نفخ و... ظاهر می‌شوند. اگر شما هم جزو افرادی هستید که علاقه دارید با نحوه رشد جنین، اندازه آن و تغییرات بدنی مادران باردار در «ماه دوم بارداری» آشنا شوید، پیشنهاد می‌کنیم تا پایان این مقاله از ایمپو همراه ما باشید.
رشد و اندازه جنین دو ماهه
در ماه دوم بارداری، جنین با سرعت بیشتری رشد می‌کند و اندام‌های حیاتی او به تدریج شکل می‌گیرند. در این دوره، جوانه‌های ریزی که در نهایت به بازوها و پاها تبدیل می‌شوند، در حال شکل‌گیری هستند. انگشتان دست، انگشتان پا و چشم‌ها نیز در ماه دوم شکل می‌گیرند.
در این بازه یک ماهه، لوله عصبی شامل مغز، نخاع و سایر بافت های عصبی سیستم عصبی مرکزی نیز تشکیل می‌شوند و دستگاه گوارش و اندام‌های حسی شروع به رشد میکنند. در پایان ماه دوم، جنین دو ماهه حدود 1.5 سانتی‌متر طول و 1 گرم وزن دارد و درست به اندازه یک فندق کوچک میشود. ماه دوم بارداری درواقع شامل هفتههای پنجم، ششم، هفتم و هشتم است. در ادامه تغییرات جنین در ماه دوم را با توجه به هر هفته بیان می‌کنیم:
-
تغییرات جنین در هفته پنجم
در هفته پنجم بارداری جنین یک توده پیچیده سلولی است که یک طرف آن به سر و طرف دیگر آن به پاها و لگن جنین تبدیل میشود. فاصله بین این دو طرف، نخاع را در پشت جنین تشکیل می‌دهد که می‌توان آن را آغاز شکل‌گیری دستگاه عصبی نامید.
قلب جنین در هفته پنجم یک توده کوچک است که در هفتههای بعدی بطن چپ و راست آن شکل می‌گیرند. اندازه جنین دو ماهه در ابتدای هفته پنجم، حدود 3 میلی‌متر و وزن آن حدود 0.19 گرم است.
بیشتر بخوانید: بارداری پوچ چیست؟
-
تغییرات جنین در هفته ششم
در هفته ششم بارداری، قلب جنین شروع به تپش می‌کند و ممکن است بتوان با سونوگرافی صدای قلب او را شنید. در هفته ششم، رشد جنین سرعت می‌گیرد و اندازه آن به حدود 5 میلی‌متر و وزن 0.28 گرم می‌رسد. بینی، دهان و گوش جنین دو ماهه در هفته ششم حاملگی تشکیل میشود و اندام‌های تحتانی نیز به تدریج آشکار می‌شوند.
-
تغییرات جنین در هفته هفتم
در هفته هفتم بارداری، برخی اندام‌های جنین مانند دست و پاها، کلیه‌ها، قسمت‌های اصلی چشم، معده، مری، کبد و همچنین لوله عصبی نوزاد شروع به رشد میکنند. جنین در این هفته به اندازه یک نخود است و قدی حدود 0.95 سانتی‌متر و وزن 0.5 گرم دارد. اگرچه اندام‌های جنسی در این دوره شروع به شکل‌گیری میکنند، اما جنسیت جنین دو ماهه فعلا مشخص نیست.
-
تغییرات جنین در هفته هشتم
در هفته هشتم بارداری، جنین به اندازه یک فندق شده و قد او به حدود 1.6 سانتی‌متر و وزن حدود 1 گرم رسیده است. با وارد شدن به هفته هشتم، رشد جنین سرعت گرفته و اندام‌های او کامل می‌شوند. گنادها نیز در این دوره به‌صورت تخمدان یا بیضه نمایان می‌شوند، اما با‌این‌حال برای تشخیص جنیست زود است.
تغییرات بدن مادر در ماه دوم بارداری
در طی ماه دوم بارداری، تغییرات زیادی در ظاهر مادر دیده نمی‌شود و شکم نیز برآمدگی چندانی ندارد؛ اما به دلیل افزایش هورمون‌ها، تغییر حجم سینه‌ها محسوس است که این افزایش حجم با درد سینه همراه است. حالت تهوع، استفراغ، تکرر ادرار، احساس خستگی، نوسانات خلقی، سوء هاضمه، تنفر غذایی و ... از جمله تغییرات بدن مادر در بارداری ماه دوم هستند.
جنین دو ماهه کجای شکم قرار دارد؟
در دوره بارداری، جنین به‌طور مرتب وضعیت خود را در شکم مادر تغییر می‌دهد. در این ماه، جنین دو ماهه در ناحیه لگن و پایین رحم قرار دارد و قابل لمس نیست. با گذشت زمان و سرعت گرفتن رشد، جنین به سمت بالا حرکت می‌کند و در سه ماهه اول بارداری به تدریج شکم مادر بزرگ‌تر میشود.
علائم و علل سقط جنین دو ماهه
نوسانات هورمونی، ضربه فیزیکی و ناپایدار بودن وضعیت جنین در رحم، علل رایج سقط جنین در ماه دوم بارداری هستند. از جمله علائم آن می‌توان به درد و خونریزی در ناحیه شکم و کمر، احساس ضعف، دفع بافت و لخته خون و همچنین از بین رفتن علائم بارداری اشاره کرد. برای جلوگیری از سقط جنین و بررسی علائم خود بهتر است تحت‌نظر یک پزشک متخصص باشید. برای این منظور می‌توانید از پزشکان اپلیکیشن ایمپو کمک بگیرید. اپلیکیشن ایمپو در طول دوران بارداری با نمایش وضعیت رشد و اندازه جنین، یادآوری آزمایشات ضروری، محاسبه سن بارداری و تاریخ زایمان، مراقب سلامت شما و جنین کوچکتان است. همچنین، با ثبت علائم خود در ایمپو، توصیه‌های اختصاصی خود مراقبتی برای شما ارسال میشود.
Hcg در ماه دوم بارداری
میزان نرمال هورمون Hcg که در آزمایش خون بارداری مشخص میشود، در هفتههای مختلف ماه دوم به شرح زیر است:
- هفته پنجم: 200-7340 mIU/mL
- هفته ششم: 200-32000 mIU/mL
- هفته هفتم و هشتم: 7650- 229000 mIU/mL
برای اطلاع از میزان Hcg در هر ماه می‌توانید مقاله آزمایش خون بارداری را مطالعه کنید.
تفاوت جنین دو ماهه پسر و دختر
اگرچه اندام‌های جنسی جنین در پایان ماه دوم بارداری ظاهر می‌شوند، اما با این حال با سونوگرافی نیز امکان تشخیص جنسیت وجود ندارد. در این ماه، جنین دختر و پسر از لحاظ رشدی یکسان هستند و نمی‌توان تمایزی بین علائم بارداری دختر یا پسر قائل شد.
با این وجود بسیاری از افراد اعتقاد دارند که حالت تهوع کمتر، سرد شدن انگشتان پا، پوست و موی سالم و براق، افتادگی شکم کمتر و خوابیدن به پهلوی چپ، از علائم بارداری پسر هستند. این در حالی است که تشخیص تفاوت جنین دوماهه پسر و دختر از طریق علائم بارداری، صحت و پایه علمی ندارد و نباید به آن استناد شود.
جنسیت جنین معمولا در سونوگرافی آنومالی که در هفته 17 انجام میشود، مشخص می‌گردد. برای اطلاعات بیشتر در این زمینه بهتر است مقاله سونوگرافی آنومالی را مطالعه کنید.
ماه دوم بارداری چی بخوریم؟
تغذیه مادر در دوره بارداری و به‌ویژه سه ماهه اول بارداری، از اهمیت بالایی برخوردار است. داشتن یک رژیم غذایی سالم که شامل پروتئین، کربوهیدرات‌ها و ویتامین‌ها است، میتواند نقش مهمی در رشد جنین و سلامت مادر داشته باشد. در این دوره پزشکان مصرف سبزیجات و میوه‌های تازه، مغزها، لبنیات کم‌چرب، آب فراوان و همچنین مصرف ویتامین‌های گروه B، ویتامین D، اسید فولیک و مکمل‌های منیزیم و امگا3 را توصیه میکنند.
مراقبت‌های ماه دوم بارداری
مراقبت‌های دوره بارداری برای اطمینان از سلامت مادر و جنین، حیاتی است. بنابراین بهتر است به‌عنوان یک مادر باردار در ماه دوم بارداری خود به نکات زیر توجه داشته باشید:
- مراجعه به پزشک
برای بررسی‌ها و آزمایش‌های منظم و همچنین اطمینان از پیشرفت بارداری و سلامت مادر، بهتر است به صورت دوره‌ای به پزشک مراجعه کنید.
- انجام آزمایشات پزشکی
در ماه دوم بارداری، معمولاً انجام آزمایش خون و ادرار توصیه میشود تا وضعیت سلامت مادر از نظر دیابت، فشار خون، کم‌خونی و وضعیت ویتامین‌ها و مواد معدنی ارزیابی شود.
در واقع، در ابتدا بارداری، آزمایشات اولیه برای اطمینان از سلامت مادر ضروری هستند که معمولا قبل از بارداری یا با مشخص شدن حاملگی باید انجام شود. همچنین، در انتها هفته هفتم یا هشتم نیز برای مشخص شدن وضعیت جنین از نظر بارداری خارج از رحم یا احتمال سقط جنین معمولا سونوگرافی انجام میشود.
- مصرف داروهای مکمل
برای پیشیگری از نقایص مادرزادی و بهبود وضعیت رشد جنین، مصرف مکمل‌هایی مانند اسید فولیک، امگا3، ویتامین D، ویتامین‌های گروه B و آهن ضروری است.
- نداشتن رابطه جنسی
رابطه جنسی تا هفته هفتم یا هشتم که وضعیت جنین مشخص میشود، ممنوع است. پس از انجام سونوگرافی در انتها ماه دوم، در صورتی که جنین، مشکلی نداشته باشد، می‌توانید با نظر پزشک رابطه جنسی داشته باشید. در مقاله رابطه جنسی در بارداری بیشتر در این مورد توضیح داده‌ایم.
سخن پایانی
ماه دوم بارداری، از لحاظ این‌که جنین وضعیت پایداری در رحم ندارد و به تازگی لانه‌گزینی کرده است، بسیار حساس است. جنین دو ماهه در این ماه دچار تغییر و تحولات زیادی میشود و سیر رشدی سریعی را تجربه می‌کند. از همین رو، بهتر است به محض این‌که متوجه بارداری خود شدید، به یک پزشک متخصص مراجعه کنید تا وضعیت سلامتی شما و رشد جنین بررسی شود.
برای محاسبه سن بارداری و ارتباط با پزشکان متخصص در طول حاملگی، می‌توانید از قابلیت‌های اپلیکیشن ایمپو بهره‌مند شده و در‌صورت نیاز، با پزشکان متخصص آن در تماس باشید.
منابع
ماه دوم بارداری جنین چه شکلی است؟
در ابتدای ماه دوم بارداری، جنین به شکل یک توده سلولی است که به تدریج رشد آن سرعت می‌گیرد و در پایان هفته هشتم، به اندازه یک فندق میشود.
آیا جنین دو ماهه جفت دارد؟
بله، در اواخر هفته پنجم، جفت جنین تشکیل میشود و میتواند از طریق آن از مادر تغذیه کند.
