هفته بیست و یکم بارداری: تغییرات بدن، رشد جنین و نکات مهم
در این مقاله میخوانید:
در هفته بیست و یکم بارداری شما در سه ماهه دوم بارداری و ماه پنجم حاملگی قرار دارید؛ حالا کوچولوی شما کنترل بیشتری روی حرکات دست و پایش پیدا کرده است. به همین خاطر شاید بیشتر از قبل، لگد زدن و کش‌وقوس‌های او را در شکم خود حس کنید و ردپاهای کوچکش را به صورت ترک روی شکمتان مشاهده کنید. علائم این هفته شما را برای سه ماهه آخر آماده می‌کنند. در این مقاله، به تمامی آنچه بایستی در مورد هفته 21 بارداری بدانید صحبت خواهیم کرد؛ پس با ما همراه باشید.
وضعیت جنین در هفته بیست و یکم بارداری
وزن جنین کوچک شما در حال حاضر به اندازه یک هویج 399 گرمی با قد تقریباً 27.4 سانتی‌متر است. در این هفته قدرت شنوایی جنین کوچک شما به قدری پیشرفت کرده که می‌تواند صداهای داخل بدنتان از جمله ضربان قلب شما و همچنین صدای شما را بشنود. پس از هفته 21 بارداری می‌توانید برای فرزند عزیزتان قصه یا آواز بخوانید. البته فراموش نکنید جنین شما تا هفته 27 یا 28 توانایی شنیدن صداهای اطراف را نخواهد داشت. حالا که فرزندتان تنها صدای شما را می‌شنود گوش او را با آواهای دلنواز آشنا کنید.
در هفته بیست و یکم بارداری سطح بدن جنین با پرزهایی مانند پرزهای هلو پوشانده شده که سبب گرم نگه داشته شدن او می‌شود. این پرزها در هفته 37 بارداری، با کاهش سرعت رشد جنین می‌ریزند. مغز استخوان اکنون رشد کرده و شروع به تولید گلبول‌های قرمز می‌کند؛ در حالی که تاکنون این امر وظیفه کبد و طحال جنین بوده است. هموگلوبین موجود در گلبول‌های قرمز، اکسیژن را از جفت به کل بدن جنین می‌رساند. زمانی که سلول‌های او از اکسیژن استفاده می‌کنند، دی اکسید کربن تولید می‌کنند و حالا گلبول‌های قرمز آن را به جفت بازمی‌گردانند تا دور ریخته شود. با مصرف ویتامین‌های دوران حاملگی(Prenatal) و پیروی از رژیم غذایی بارداری غنی از آهن مانند سبزیجات برگ سبز، عدس، لوبیا، نخود، ماهی، آجیل و گوشت قرمز، می‌توانید از سلامتی و اکسیژن‌رسانی جنین خود حمایت کنید.
تغییرات بدن مادر در هفته بیست و یکم بارداری
هفته بیست و یکم بارداری، در ماه پنجم و سه ماهه دوم بارداری قرار دارد. علائم شایع بارداری در این هفته در واقع پیش‌نمایشی از سه‌ماهه‌ی سوم و پایانی بارداری هستند که ممکن است برایتان آزاردهنده باشند؛ اما خوشبختانه به‌تدریج انرژی شما نیز بیشتر خواهد شد. در ادامه، به علائمی که ممکن است در این هفته تجربه کنید، می‌پردازیم. برخی از علائم احتمالی هفته بیست‌ویکم بارداری عبارتند از:
کمردرد
احساس درد به خصوص در ناحیه کمر، در دوران بارداری بسیار شایع است. در هفته 21 بارداری، شکم شما بزرگ‌تر شده و مرکز ثقل بدنتان را تغییر می‌دهد؛ در نتیجه کمرتان به سمت جلو کشیده می‌شود. این امر می‌تواند منجر به ایجاد درد در ناحیه کمر شود. انجام حرکات اصلاحی و یوگا می‌توانند به کاهش این درد کمک کنند.
سوزش سر دل
یکی دیگر از علائم رایج بارداری، سوزش سر دل است. علت این حالت علاوه بر فشار رحم بر روی معده، این است که هورمون‌های بارداری دریچه بین مری و معده را شل می‌کنند و باعث نشت مقداری اسید معده به مری می‌شوند. برای رفع این مشکل بهتر است وعده‌های خود را کوچک‌تر کنید و بلافاصله پس از میل کردن غذا دراز نکشید.
خارش و خشکی پوست
در دوران بارداری با رشد جنین و بزرگ و بزرگ‌تر شدن شکمتان، پوست شکم کشیده می‌شود و روز به روز نیز خشک‌تر و تحریک‌پذیرتر می‌شود. برای کمک به مرطوب ماندن پوست و کاهش خارش، از یک روغن یا لوسیون بدن مناسب برای زنان باردار استفاده کنید. همچنین، اگر دچار بثورات پوستی شدید، بلافاصله به پزشک خود اطلاع دهید.
ترک پوستی
با رشد شکم در دوران بارداری، ممکن است متوجه خطوط قهوه‌ای مایل به قرمز، صورتی یا بنفش روی پوست خود شوید. ترک‌های پوستی زمانی ایجاد می‌شوند که افزایش وزن ناگهانی، پوست شما را بکشد. در صورت داشتن فرزند دوقلو این ترک‌ها در هفته بیست‌ویکم بارداری بیشتر خواهند بود. ترک پوستی بارداری ممکن است به مرور زمان محو شوند، اما به‌هرحال یادگاری زیبایی از این دوران شیرین است.
گرفتگی عضلات پا
اگر عضلات پاهایتان، به‌خصوص هنگام شب احساس درد و گرفتگی دارند، نگران نباشید. سعی کنید قبل از خواب ساق پای خود را ورزش دهید، مقدار زیادی آب بنوشید یا دوش آب گرم بگیرید.
انقباضات براکستون هیکس
در هفته بیست و یکم بارداری، شناخت انقباضات براکستون هیکس بسیار مهم است. این انقباضات کاذب در سه ماهه دوم یا سوم بارداری رخ دهند و در واقع به عنوان تمرین طبیعی، راهی برای آماده کردن بدن شما برای زایمان طبیعی هستند. اگر در هفته 21 بارداری متوجه سفت شدن ناحیه جلوی شکم خود شدید، این درد و انقباض ممکن است یک انقباض براکستون هیکس باشد؛ اما دردهای تیز در زیر شکم در حدود هفته بیست و یکم معمولاً نشانه چیز دیگری مانند درد رباط گرد ناشی از بزرگ شدن رحم هستند. اگر هر کدام از این دردها را تجربه کردید یا نگرانی دارید، با ارائه دهنده مراقبت‌های بهداشتی خود تماس بگیرید.
اضافه وزن
در این مرحله از بارداری، ممکن است در هفته حدود نیم کیلوگرم وزن اضافه کنید. این میزان اضافه وزن در بارداری می‌تواند برای هر مادر کمی متفاوت باشد. میزان اضافه وزن در هر دوره از بارداری بسیار پراهمیت بوده؛ چراکه اضافه وزن بیش از حد می‌تواند منجر به مشکلاتی از جمله دیابت بارداری شود. برای آگاهی از میزان افزایش وزن مجاز در طول بارداری حتماً با پزشک خود مشورت کنید و رژیم غذایی بارداری را جدی بگیرید.
هفته بیست و یکم بارداری و حرکات جنین
در هفته بیست و یکم بارداری، جنین کوچک شما به یک ورزشکار پرجنب و جوش تبدیل می‌شود! اجنین حرکات هماهنگ و پیچیده‌ای را تمرین می‌کند و به نظر می‌رسد که از فضایی که برایش فراهم کرده‌اید استفاده می‌کند. در هفته 21 بارداری زمانی که دستتان را روی شکم خود قرار می‌دهید، با ضربه کوچک فرزندتان مواجه می‌شوید؛ طوری که انگار پاسخ نوازش‌های شما را می‌دهد.
این حرکات رشد و تکامل سیستم عصبی جنین را نشان می‌دهند. در نظر داشته باشید که جنین برای پیشرفت رشد و تکامل خود به خواب زیادی نیز احتیاج دارد. در ضمن لازم به ذکر است که نیازی نیست تعداد لگدها یا حرکاتی را که هر روز احساس می‌کنید بشمارید؛ چراکه هر جنین منحصر به فرد بوده و تعداد حرکات هر جنین می‌تواند متفاوت باشد. نکته مهم این است که الگوی معمول حرکات جنین خود را بشناسید.
آزمایش‌های ضروری و سونوگرافی هفته 21 بارداری
سونوگرافی هفته بیست و یکم بارداری می‌تواند تجربه بسیار زیبایی برای شما و همسرتان باشد. در این سونوگرافی می‌تواند جزئیاتی مانند نیمکره‌های مغز و حفره‌های قلب فرزندتان را مشاهده کنید. علاوه بر آن جنسیت این جنین کوچک نیز قابل تشخیص خواهد بود و بالاخره از دختر یا پسر بودن مسافر کوچک خود باخبر خواهید شد.
اگر در 3 هفته اخیر برای سونوگرافی آنومالی اقدام نکرده‌اید؛ این هفته نوبت سونوگرافی آنومالی شما خواهد بود. این اسکن از جمله سونوگرافی‌های مهم در بارداری است که پزشک متخصص با بررسی آن میزان رشد جنین و اختلالات ساختمانی جنین را تشخیص می‌دهد. برای مطالعه راهنمای کامل این سونوگرافی حتماً به مقاله سونوگرافی آنومالی مراجعه کنید. همچنین اگر برای تفسیر هر کدام از این آزمایش‌ها به مشورت با پزشک متخصص نیاز دارید، می‌توانید از متخصصین ایمپو در بخش کلینیک بهره‌مند شوید.
هفته بیست و یکم بارداری چی بخوریم
در هفته 21 بارداری نیازهای جنین برای رشد و تکامل بیشتر شده؛ بنابراین مانند تمام دوره‌های بارداری باید به رژیم غذایی خود اهمیت دهید. در این هفته علاوه بر پروتئین، فولیک اسید، روی، ید و ویتامین A، یکی دیگر از مواد مغذی مهم ویتامین B12 است که برای تولید گلبول‌های قرمز و کمک به سیستم عصبی ضروری محسوب می‌شود. از آنجایی که ویتامین B12 عمدتاً در غذاهای حیوانی مانند گوشت، ماهی، تخم‌مرغ، شیر و پنیر یافت می‌شود، زنان باردار گیاهخوار یا وگان باید توجه بیشتری به دریافت این ویتامین داشته باشند.
زنان باردار وگان می‌توانند ویتامین B12 از طریق منابع غنی شده با ویتامین B12 مانند برخی غلات صبحانه، پنیر، مخمرهای تغذیه‌ای و بیشتر مولتی ویتامین‌های قبل از زایمان تامین کنند. فراموش نکنید که رشد و سلامتی فرزندتان در گرو سلامتی و البته تغذیه شماست.
بایدها و نبایدهای هفته بیست و یکم بارداری
در هفته بیست و یکم بارداری، مراقبت‌های زیر توصیه می‌شود:
● اگر دچار ورم پا شده‌اید هنگام استراحت پاهای خود را بالاتر از سطح بدن خود قرار دهید و کمتر به پاهای خود فشار وارد کنید.
● ورزش کردن در این دوران را جدی بگیرید. نیم ساعت پیاده‌روی در روز همراه با رژیم غذایی سالم به حفظ سلامت شما و همچنین بهبود یبوست کمک می‌کند.
● نوشیدن آب به اندازه‌ی کافی می‌تواند بسیاری از علائم هفته 21بارداری از جمله یبوست را کاهش دهد.
● درد عضلات و مفاصل در این دوره می‌توانند سبب کلافگی و آزار شما شوند. برای تسکین این درد و احساس سبکی و انعطاف‌پذیری بیشتر، حتماً شنا را در این هفته امتحان کنید. جالب است بدانید که بسیاری از زنان باردار ادعا می‌کنند که آب خنک استخر حتی به کاهش مشکلات معده دوران بارداری کمک می‌کند.
● برخی مطالعات، استرس مزمن در دوران بارداری را با تولد زودهنگام، فشار خون حاملگی و وزن کم نوزاد هنگام تولد مرتبط می‌دانند. پس فراموش نکنید که اضطراب و نگرانی‌های شما علاوه بر سلامتی شما، سلامتی فرزندتان را نیز تحت تأثیر قرار می‌دهد. اگرچه استرس در بارداری تا حدی طبیعی است، اما توصیه ایمپو این است که برای کاهش استرس خود، کمی ورزش کنید، با دوستان و خانواده خود درد و دل کنید و مدیتیشن را امتحان کنید. اگر دچار استرس و اضطراب غیرقابل تحمل هستید حتما با روان‌شناسان حرفه‌ای تیم پزشکی ایمپو مشورت کنید.
کلام آخر
در آستانه‌ی سه‌ماهه آخر بارداری، تغییرات بسیاری در ظاهر شما به وجود می‌آید و جنین با قد 27.4 سانتی‌متر و وزن 399 گرم به اندازه یک هویج می‌شود. در این ماه ممکن است علائمی از قبیل کمردرد، سوزش سر دل، ترک پوستی و انقباضات براکستون هیکس را تجربه کنید. به خاطر بسپارید که این تغییرات کاملاً طبیعی هستند و بخشی از زیبایی‌های منحصربه‌فرد دوران بارداری به شمار می‌روند. از این هفته پرماجرا لذت ببرید و منتظر حرکت‌های بیشتری از کوچولوی دوست‌داشتنی‌تان باشید. فراموش نکنید شما یک مادر قوی و توانمند هستید و آگاهی به احوالات و تغییرات دوران بارداری باعث می‌شود تجربه شیرین‌‌تری را تجربه کنید
منابع
2. در هفته بیست و یکم بارداری وزن جنین چقدر است؟
در هفته بیست و یکم بارداری، وزن جنین حدود 400گرم است که تقریباً به اندازه یک هویج می‌باشد.
3. هفته بیست و یکم بارداری چگونه است؟
در هفته بیست و یکم بارداری، جنین حدود 399 گرم وزن دارد و 27.4 سانتی‌متر قد کشیده است. شنوایی او پیشرفت کرده و فقط صدای شما را می‌شنود، بدنش با پرزهای نرمی پوشیده شده که او را گرم نگه می‌دارد. ممکن است در این هفته علائمی مانند کمردرد، سوزش سردل، و ترک‌های پوستی را تجربه کنید، انقباضات براکستون هیکس نیز در هفته 21 بارداری شروع به ظاهر شدن می‌کنند.
