اضطراب رابطه یعنی چه؟
در این مقاله میخوانید:
گاهی وقتا پیش میاد که بعضی ترس ها و نگرانی ها روابط ما رو تحت تاثیر قرار بدن.
-اون در من چی می بینه؟
-آیا ازم خسته می شه؟
-چه مدت مونده تا این رابطه از هم بپاشه؟
سوال‌های مشابه این موارد که گاهی در شروع یا میانه‌‌ی یک رابطه به ذهنمون می‌رسه از این دست هستند.
آیا شما تا به حال با چنین افکار و سوالاتی تو ذهنتون مواجه شدین؟ آیا به خاطر این افکار احساس اضطراب رو تجربه کردین؟
اگه پاسختون مثبته احتمالش وجود داره که شما با “اضطراب تعهد” یا ” اضطراب رابطه” درگیر باشین.
تو این مقاله اول به بررسی تعریف اضطراب رابطه می پردازیم، بعد در مورد علائمش صحبت می کنیم، ریشه‌هاش رو بررسی می کنیم، از تاثیرش روی رابطه می گیم و در نهایت راهکارهایی برای کنترلش رو پیشنهاد میدیم؛ پس بهتون پیشنهاد می کنیم تا انتها همراه باشین.
فوبیای تعهد یا اضطراب رابطه چیست؟
برای اکثر افراد، روابط و مدیریت اون‌ها نسبتا ساده و مشابه هر اتفاق طبیعی زندگی هستند مثل نفس‌کشیدن و پختن یک وعده‌‌ی غذایی؛ اما برای بعضی‌ها هم این روابط حکم یک چالش رو داره. این‌طور مواقع میشه گفت فرد از اضطراب رابطه، ترس از روابط و یا از “ترس از تعهد” رنج می‌بره .
این حالت رو تصور کنین:
شما یک رابطه‌ی جدید رو شروع کردین که به نظر می‌تونه عالی باشه. مکالمه‌ها فوق‌العاده است. ارتباط از هر دو طرف واضح و روشنه و به نظر می‌رسه که همه چیز برای همیشه آماده شده به جز یکی دو شک که به نظر نمی‌رسه از اون‌ها خلاص شین.
اگه در چنین حالتی این سوالات رو از خودتون بپرسین، این احتمال وجود داره که با اضطراب رابطه درگیر باشین:
- اگر من رو رها کنه چی؟
- آیا اون من رو دوست داره؟
- به من دروغ می‌گه؟
- آیا می تونم بهش اعتماد کنم؟
- آیا این رابطه به نتیجه می‌رسه؟
- چرا به پیامم جواب نمی‌ده؟
- آیا به شخص دیگه‌ای علاقه داره؟
- اگر کسی بهتر از من رو پیدا کنه چی؟
- آیا چیزی رو از من پنهان می‌کنه؟
وقتی که یک فرد در مورد زندگی با یک شریک فعلی یا آینده احساس اضطراب می‌کنه، این یک نگرانی طبیعی و قابل درکه؛ چون این یکی از بزرگ‌ترین انتخاب‌های زندگی هرکس هست.
با این حال در موارد خاص، این نگرانی به قدری فلج‌کننده میشه که می‌تونه از شکوفایی رابطه یا حتی شروعش جلوگیری کنه. به این حالت اضطراب رابطه می‌گن.
ویژگی افراد درگیر اضطراب تعهد
مسئله تعهد در روابط چیز تازه‌ای نیست. خوشبختانه درک ما از این که ترس از تعهد چطور برای برخی افراد فلج‌کننده است، افزایش پیدا کرده.
شما «فوبیای تعهد» رو در هیچ راهنمای تشخیصی پیدا نخواهید کرد؛ درحالی‌که این یک تجربه بسیار واقعی از اضطراب و ترس هست.
افراد با فوبیای تعهد هنوزهم مثل هرکس دیگه‌ای عشق رو تجربه‌می‌کنن. این احساسات می‌تونه شدیدتر از اون چیزی باشه که برای اکثر مردم وجود داره به همین دلیل اضطراب رو تحریک می‌کنه.
همون‌طورکه رابطه پیشرفت می‌کنه، این افراد هم می‌‌خوان ارتباط طولانی مدتی با شخص دیگه‌ای داشته‌باشن اما اضطراب شدیدشون مانع از موندنشون تو یک رابطه برای مدت‌زمان طولانی میشه.
اگر برای انجام تعهدی تحت‌فشار قرار بگیرن، احتمالاً به‌جای انجام اون تعهد، اون رابطه رو ترک می‌کنن. حتی ممکنه در ابتدا موافقت کنن، اما پس از چند روز یا چندهفته به‌خاطر ترس و نگرانی شدیدشون از اون عقب‌نشینی می‌کنن.
علائم اضطراب رابطه چیست؟
افرادی که اضطراب رابطه دارن از چیزهای مختلفی می‌ترسن. علائم اضطراب رابطه، عبارت است از:
- بی اعتمادی: به دلیل ترس از خیانت نمی تونین به همسرتون اعتماد کنین؛
- انزوا: اونقدر در یک رابطه غرق شدین که از همه اطرافیان فاصله می‌گیرین؛
- حملات اضطرابی: افکار و احساسات منفی مداوم می‌تونه منجر به حملات اضطرابی بشه؛
- ترس از طرد شدن: دائماً نگران این هستین که توسط شریک زندگیتون طرد و رها بشین؛
- عدم تعادل عاطفی: شما دائما احساسات مختلفی مانند ناامیدی، عصبانیت، غم و بی‌حوصلگی رو تجربه می‌کنین؛
- بی‌خوابی و کاهش میل جنسی: نگرانی مداوم، باعث بی‌خوابی میشه و استرس ناشی از اون میل جنسی شما رو کاهش میده؛
- تردید در مورد صمیمیت بیشتر: این نوع تردید با ترس از قضاوت شدن مرتبطه. شما از قضاوت شدن می‌ترسین و به همین علت برای صمیمی شدن تردید دارین.
- عزت نفس پایین: اضطراب می‌تونه منجر به ضعیف شدن عزت نفس در افراد بشه. اگر عزت نفس پایینی دارین از قضاوت شدن توسط شریک زندگیتون می‌ترسین.
- نیاز به توجه: شما توجه و محبت رو دوست دارین و برای همین می‌خواین همیشه در کنار شریک زندگیتون باشین. این مساله باعث میشه به حریم خصوصی همسرتون احترام نذارین؛
- مالکیت: وقتی شریک زندگیتون به دیگران نزدیکه احساس حسادت می‌کنین. شما دائما دوست دارین که عشق و تعهد شریکتون رو آزمایش کنین و وقتی که همسرتون امتحان خودش رو به خوبی پس میده، شما خوشحال می‌شین. با این حال این اطمینان اغلب زیاد دووم نمیاره و ممکنه به زودی شروع به حسادت کنین؛
دلایل اضطراب رابطه چیست؟
هر مشکلی ریشه‌هایی داره. برخی از دلایل شایع اضطراب رابطه عبارت‌اند از:
- استرس: اگر استرس در رابطه شما برای مدت طولانی ادامه داره، ممکنه به شکل اضطراب ظاهر بشه.
- فقدان محبت: بی‌توجهی در دوران کودکی یا مشاهده روابط ناسالم برای مدت طولانی می‌تونه شما رو از نظر عاطفی آسیب‌پذیر کنه.
- عدم حمایت: احساسات منفی زمانی شدت پیدا می‌کنه که همسرتون از شما حمایت نمی‌کنه. چنین محیط منفی می‌تونه باعث اضطراب بشه.
- خیانت: روابط تلخ گذشته به خصوص خیانت، یکی از مهم‌ترین دلایلی هست که می‌تونه باعث اضطراب رابطه بشه. درد و رنج خیانت به رابطه فعلی منتقل میشه و در نتیجه منجر به اضطراب و عدم اعتماد میشه.
- دعوا و درگیری در رابطه: اگر اغلب اوقات با شریک زندگیتون دعوا می‌کنین، یا دائماً نگران رخ دادن دعوای بعدی هستین، این مساله می‌تونه باعث اضطراب بشه. در واقع شما به طور مداوم بر لحظات منفی تمرکز می‌کنین در نتیجه می‌ترسین از لحظات شاد با شریک زندگیتون لذت ببرین.
سایر علل شایع این مشکل عبارتند از:
- ترس از رابطه‌ای که بدون نشانه و اطلاع قبلی پایان پیدا کرده؛
- ترس از نبودن در رابطه “درست”؛
- ترس و یا بودن در یک رابطه ناسالم؛
- مشکلات مربوط به اعتماد به دلیل آسیب‌های گذشته توسط افراد نزدیک به شخص؛
- ترومای دوران کودکی یا سوء استفاده؛
- برآورده نشدن نیازهای دوران کودکی و یا مسائل مربوط به دلبستگی؛
- مشکلات بین والدین در دوران کودکی؛
- سبک دلبستگی مضطرب: وقتی متوجه می‌شین که دائماً امنیت رابطه‌تون یا عمق احساسات شریک زندگیتون رو زیر سوال می‌برین، گاهی اوقات میشه این موضوع رو به رابطه‌ای که با والدین یا سایر مراقبانتون در زمان بزرگ شدن داشتین ردیابی کرد.
افرادی که دارای سبک‌های دلبستگی مضطرب هستن، اغلب ارزش خودشون رو زیر سوال می‌برن و معمولا مراقب اولین نشانه‌هایی هستن که نشون میده ممکنه همسرشون علاقه‌اش رو نسبت به اون‌ها از دست بده. علاوه بر این، این دلبستگی اون‌ها رو در حالت نگرانی از دست دادن دیگران قرار میده .
- تجربیات منفی گذشته:
سناریویی رو تصور کنین که توسط یک زنبور گزیده می‌شین. شنیدن وزوز در هر زمان بعد از اون ممکنه مقدار مشخصی از ترس رو ایجاد کنه که باعث میشه در مورد نیش خوردن مجدد احتیاط کنین.
همین اتفاق ممکنه گاهی در رابطه‌ها هم رخ بده. اگر فردی رابطه‌ای رو تجربه کرده باشه که در اون ارزش، جذابیت و … اون زیر سوال رفته باشه، این می‌تونه باعث ترس شدید از شراکت با شخص دیگه‌ای بشه که اثرات مشابهی داره.
اگر این اتفاق بیفته، ممکنه فردی که قبلاً آسیب دیده، همچنان در خطر باقی بمونه و دائماً ثبات رابطه و احساسات مربوط به اون رو زیر سوال ببره.
- عزت نفس پایین:
زندگی با برآورد ضعیفی از ارزشمندی خود می‌تونه به شدت بر کیفیت زندگی شما تأثیر بگذاره. در مواردی که یک فرد با عزت نفس پایین دست و پنجه نرم می‌کنه، این می‌تونه شک دائمی رو در مورد صحت احساسات شریک زندگی نسبت به فرد یا اینکه آیا اون سزاوار محبت شریکش هست رو ایجاد می‌کنه. همچنین ممکنه مفروضات بی‌وفایی و سایر سوالاتی رو که می‌تونه آینده رابطه رو به خطر بندازه تشویق کنه.
- ارتباط ضعیف:
در برخی موارد، تجربه نگرانی در موردمحبت شریک زندگی یا آینده رابطه شما ممکنه با این واقعیت مرتبط باشه که گفتگوهای صادقانه در مورد احساسات مشترک، وضعیت رابطه یا برنامه‌های مشترک با شریک زندگی شما کمه.
صحبت نکردن در مورد این موضوعات می‌تونه خلاء رو در رابطه ایجاد کنه و احساس اضطراب رو تشویق کنه. دلایل این اختلال به همین موارد محدود نمی‌شه و ممکنه فردی به دلیلی غیر از این موارد درگیر اضطراب رابطه باشه.
راه هایی برای غلبه بر اضطراب رابطه
- آگاهی از مشکل خود
شما اضطراب رابطه دارین و با تایید این واقعیت، از سردرگمی که سال‌ها همراه شما بوده است، رها می‌شین. شما دیگه از خودتون نمی پرسین چرا من انقدر در روابط بد هستم؟
- سبک دلبستگی خودتون رو پیدا کنین
بازگشت ذهنی به زمان دوران کودکی خود داشته باشین و به یاد بیارین که رابطه‌تون با مادرتون چطور بوده. آیا شما برای بودن با مادرتون هیجان زده بودین؟ آیا باهاش خیلی بازی کردین؟
آیا زمانی که عصبانی، غمگین و وحشت زده بودین، اون از شما مراقبت می‌کرد یا اینکه به خاطر نشون دادن این هیجانات شما رو تنبیه می‌کرد؟ بهتره که تمامی این خاطرات رو در یک دفتر خاطرات ثبت کنین.
- خودتون رو به چالش بکشین
اگر به اندازه کافی شجاع هستید، سبک های دلبستگی خودتون رو با دنبال کردن شریک و دوستان سالم از نظر احساسی و هیجانی، به چالش بکشین.
- تمرین ذهن آگاهی
وقتی که شما اضطراب رابطه دارین، تمرکز خودتون رو از بدن، نیازها و احساساتتون به نیازها، افکار و احساسات شریک خودتون تغییر بدین. نگران این باشید که اون ممکنه در مورد شما چه فکری بکنه و سعی نکنین که اون رو ناراحت کنین تا شما رو بخاطر شخص دیگری ترک نکنه. به جای وابسته بودن، زمان بیشتری رو در تنهایی بگذرونین تا مستقل بشین.
- هر روز از خودتون بپرسین که چه احساسی دارین
آیا شما در مورد یک رویداد اخیر در زندگیتون، عصبانی، هیجان زده و یا ناراحت هستین؟ اگر شما در معرض یک رابطه سمی هستین، از خودتون بپرسین که چطور بدن‌تون به شریکتون واکنش نشون میده؟ شهود شما چيه؟ آیا باهاش خوشحال هستین؟ فکر می‌کنین که اگر تنها بودین بهتر بود؟
احساسات روزانه خودتون رو ثبت کنین و ارتباط مثبت بیشتری با افکار خودتون ایجاد کنین. همچنین می‌تونین مدیتیشن رو تو برنامه روزانه خودتون قرار بدین تا راحت‌تر با احساسات دشوار روبه‌رو بشین.
- احساسات خودتون رو به اشتراک بگذارین
برای پیشی گرفتن از اضطراب، مهمه که با شریک زندگی در مورد نگرانی‌ها، انتظارات یا رویاهای خودتون در مورد آینده صحبت کنین. تردیدهایی که ممکنه داشته باشین رو به اشتراک بگذارین و در مورد چالش ها صحبت کنین.
این کار همیشه سناریوهایی رو که تنها بدترین نتایج رو تصور می‌کنن، شکست میده. با صحبت واضح با شریک زندگیتون، از عدم قطعیت‌هایی که می‌تونه اضطراب رو تشویق کنه، اجتناب میشه و فضایی رو برای درک صحیح از رابطه باز می‌کنه.
- از حال لذت ببرین
وقتی فکر می‌کنین که در مورد سرنوشت رابطه‌تون در سال‌های آینده متعجب می‌شین همیشه توصیه میشه اون رو در جوانی کنار بگذارین و از لحظه حال لذت ببرین.
در نظر گرفتن اینکه آیا شریک زندگیتون تا پنج سال دیگه در زندگی شما خواهد بود یا نه یا اینکه در ماه‌های آینده همچنان شما رو مطلوب می‌بینه، تنها از ارج نهادن به شادی فعلی شما جلوگیری می‌کنه.
درعوض، شما رو نگران رویدادهای آینده می‌کنه که حتی ممکنه رخ ندن. برای مدیریت اضطراب‌هاتون، واقعیت فعلی‌تون رو ارزشمند بدونین و از بودن با فردی که انتخاب کردین و همچنین در اون لحظه با شما هست لذت ببرین.
- با اضطراب خودتون مقابله کنین
ممکنه در آغوش گرفتن اضطراب‌هاتون در حالی که سعی در غلبه بر اون‌ها دارین، معکوس به نظر برسه، اما این یکی از موثرترین راه‌ها برای کنترل احساساته.
آیا به دلیل یک رابطه ناموفق گذشته مضطرب هستین؟ شاید شما نگران این هستین که به اندازه کافی برای عشق خوب نباشین، چون با نگاهی که به خودتون دارین درگیر هستین. زیر سوال بردن دلایل اضطرابتون در روابط می‌تونه به شما کمک کنه این مسائل رو بشناسین و به وضوح با اون‌ها مقابله کنین.
- حضور در درمان
درمان می‌تونه روش های مناسبی رو برای مدیریت اضطراب آموزش بده تا از آسیب پایدار به رابطه جلوگیری بشه مهم نیست که علت خاص فوبیای تعهد چی باشه، مهم اینه که میشه به کنترلش کمک کرد.
فردی که از اضطراب رابطه رنج می‌بره، مجبور نیست اون را در کل زندگیش تحمل کنه. کمک وجود داره، اما یک فرد باید بخواد تغییر کنه و راهی برای غلبه بر اضطراب رابطه‌اش پیدا کنه. دیگران نمی‌تونن این کار رو انجام بدن.
یک درمانگر به فرد کمک می‌کنه تا درک کنه هیچ رابطه‌ی بی‌عیب و نقصی وجود نداره و تمام روابط نیاز به پرورش، مراقبت و توجه دائمی دارن. فرد همچنین در درمان یاد می‌گیره ارتباط صریح با شریک‌زندگی، احتمال بروز هرگونه غافلگیری‌های آتی یا مسائل مربوط به بی‌اعتمادی رو کاهش‌میده.
سخن پایانی
- اضطراب رابطه به حالتی گفته میشه که فرد در اون مدام نگران آینده رابطه است. در این حالت فرد همیشه در حال تحلیل رابطه فعلی یا آینده خودشه و امکان آسیب دیدن یا رها شدن خودش رو بررسی می‌کنه.
- این مشکل دلایل زیادی داره که باید قبل از اقدام به رفع اون تشخیص داده بشه! شما می‌تونید با کمک تکنیک‌هایی که در این مطلب عنوان شد، با این هراس مقابله کنید و آرامش رو به روابط خودتون برگردونید. نتیجه‌ی این اقدام، تجربه‌ی رابطه‌ای طولانی و لذت‌بخش به دور از این دست اضطراب‌هاست. همچنین پارتنر شما در این حالت از این رابطه بدون چالش لذت خواهد برد.
- همراه عزیز ایمپو؛ این رو بدون که تو همیشه ارزشمندی و لایق داشتن یک رابطه ی امن و سرشار از آرامشی. پس اگر با چنین اضطرابی دست و پنجه نرم می‌کنی حتما به خودت کمک کن تا زندگی و رابطه‌ی قشنگ‌تری رو تجربه کنی.
- اگه این هراس همیشگی تو رو آزار میده، بهتره مشکل خودت رو با یک روان‌شناس مطرح کنی. ما این امکان رو فراهم کردیم تا تو بتونی از طریق اپلیکیشن ایمپو، قسمت ارتباط با کارشناس، با ما صحبت کنی؛ پس دیگه نگران این ترس‌ها نباش.
