اضطراب اجتماعی؛ از دلایل تا علائم و روش‌ درمان 

اضطراب، پدیده‌ای است که در سطح بالا و شدید، می‌تواند منجر به اختلالات اضطرابی شود. یکی از انواع اختلالات اضطرابی، «اختلال اضطراب اجتماعی» (Social Anxiety Disorder) است. اضطراب اجتماعی که به آن جمعیت هراسی نیز گفته می‌شود، یک اختلال روانی است که با ترس شدید و ناتوان‌کننده از حضور در موقعیت‌های اجتماعی تشخیص داده می‌شود.

 افرادی که به این اختلال مبتلا هستند، در سطوح عاطفی، جسمی و شناختی، احساساتی را تجربه می‌کنند که باعث می‌شود از حضور در جمع‌ و تعاملات اجتماعی اجتناب کنند. این افراد معمولاً از قضاوت منفی دیگران ترس دارند و ممکن است ترس‌های اختصاصی در مورد انجام برخی کار‌های ساده مانند خوردن یا صحبت‌کردن در جمع داشته باشند. پیشنهاد می‌کنیم در ادامه این مقاله از مجله سلامت ایمپو همراه ما باشید تا با علل، علائم، عوارض و روش‌های درمان «اضطراب اجتماعی» بیشتر آشنا شوید. 

اضطراب اجتماعی چیست؟

اختلال اضطراب اجتماعی که به‌عنوان هراس یا فوبیای اجتماعی نیز شناخته می شود، نوعی اختلال اضطرابی است که باعث ایجاد اضطراب یا ترس به هنگام حضور در محیط‌های اجتماعی می‌شود. افراد مبتلا به این اختلال، به طور مداوم از احساس قضاوت و تحقیر‌‌شدن توسط دیگران هراس دارند. این ترس گاهی می‌تواند آن‌قدر شدید باشد که فعالیت‌های روزمره مانند کار، تحصیل یا تعاملات اجتماعی را تحت‌تأثیر قرار دهد. در واقع در این اختلال، فرد از احتمال شرمسار شدن در آن موقعیت ترس دارد و نه از خود موقعیت. 

این افراد معمولاً چند روز یا حتی چند هفته قبل از حضور در موقعیت‌های اجتماعی، دچار اضطراب و دل‌شوره می‌شوند و اغلب با مشکلاتی مانند کاهش عزت‌نفس و افسردگی مواجه هستند. در برخی موارد، اختلال اضطراب اجتماعی ممکن است تنها به یک موقعیت خاص، مانند ترس از سخنرانی در جمع، محدود شود؛ در‌حالی‌که برخی افراد ممکن است حتی به هنگام حضور در یک جمع کوچک نیز علائم اضطرابی را تجربه کنند. 

علت اضطراب اجتماعی چیست؟

علت دقیق اختلال اضطراب اجتماعی ناشناخته است؛ اما می‌توان آن را نتیجه ترکیبی از عوامل فیزیکی، بیولوژیکی و ژنتیکی دانست. در ادامه، چند عامل مختلف که می‌توانند زمینه‌ساز بروز اضطراب اجتماعی باشند آورده شده است:

1. عوامل عصبی شیمیایی

عملکرد مثبت داروها در درمان اختلالات اضطرابی مانند اضطراب اجتماعی منجر به تشخیص تأثیر عوامل عصبی شیمیایی بر این اختلال شده است. در واقع، مشکلات مربوط به سیستم‌های انتقال‌دهنده عصبی ممکن است منجر به عدم تعادل در هورمون‌های سروتونین، دوپامین و گلوتامات شود. این مواد شیمیایی در مغز به تنظیم خلق‌و‌خو کمک می‌کنند و در صورت اختلال در ترشح هریک از این هورمون‌ها، امکان بروز نشانه‌های اختلالات اضطرابی و افسردگی وجود دارد.

2. عوامل بیولوژیکی (زیست‌شناختی)

در تصاویر مغزی افرادی که به اضطراب اجتماعی مبتلا هستند، افزایش جریان خون به آمیگدال (بخشی از مغز که مسئول ترس است) مشاهده شده است. افرادی که آمیگدال بیش‌فعالی دارند، ممکن است واکنش ترس شدیدی داشته باشند که باعث افزایش اضطراب در موقعیت‌های اجتماعی می‌شود. همچنین سایر نواحی مغز مانند ساقه‌ مغز (کنترل‌کننده ضربان قلب و تنفس)، قشر پیش‌پیشانی (کمک‌کننده به ارزیابی خطر) و قشر حرکتی (کنترل‌کننده ماهیچه‌ها) نیز در این زمینه تاثیرگذار هستند.

3. عوامل ژنتیکی

مانند بسیاری از اختلالات اضطرابی، در بروز اختلال اضطراب اجتماعی نیز پیشینه‌ ژنتیکی نقش مهمی ایفا می‌کند. در واقع، احتمال ابتلا به اضطراب اجتماعی در بستگان درجه یک افراد مبتلا به این اختلال، حدوداً سه برابر بیشتر از افراد دیگر است.

4. ویژگی‌های شخصیتی

صفات و الگو‌های رفتاری نیز می‌توانند از عوامل مؤثر بر اختلال اضطراب اجتماعی باشند. رفتار‌هایی مانند خجالتی بودن، سلطه‌پذیری و الگوهای رفتاری مضطربانه، می‌توانند تحت‌تأثیر سبک تربیتی والدین و ارتباط با گروه‌های همسالان شکل بگیرند و به اختلالات اضطرابی منجر شوند.

5. ویژگی‌های ظاهری

ویژگی‌های ظاهری مانند لکنت داشتن یا معلولیت جسمانی که از نظر اجتماعی غیرمعمول تلقی می‌شوند، ممکن است باعث قضاوت، تحقیر و ترحم از سوی دیگران شده و زمینه‌ساز اضطراب اجتماعی باشند.

6. سایر عوامل

سایر عواملی که ممکن است در بروز اختلال اضطراب اجتماعی نقش داشته باشند، عبارتند از:

•  آزار عاطفی یا فیزیکی (به‌ویژه در دوران کودکی)

• تعاملات منفی با گروه همسالان

• سبک‌های فرزندپروری والدین (کنترل و تنبیه، تحقیر یا مراقبت بیش‌از‌حد)

• داشتن سبک دلبستگی ناایمن

• تجربیات منفی و اختلال استرس پس از سانحه (PTSD)

علائم اضطراب اجتماعی چیست؟

اختلال اضطراب اجتماعی، شامل ترس‌های عمیق، اضطراب و تمایل به انزوا است که می‌تواند بر روابط، فعالیت‌های روزمره و کار و تحصیل فرد تأثیر منفی بگذارد. علائم این اختلال را می‌توان به دو دسته علائم احساسی و رفتاری و علائم جسمی تقسیم‌بندی کرد که در ادامه به بررسی این علائم می‌پردازیم:

علائم احساسی و رفتاری

علائم احساسی و رفتاری اختلال اضطراب اجتماعی ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• احساس ترس از موقعیت‌هایی که ممکن است فرد مورد قضاوت‌های منفی قرار بگیرد.

• نگرانی دائمی از تحقیر و شرمسار شدن در یک موقعیت خاص

• ترس از برقراری ارتباط یا صحبت‌کردن با افراد غریبه

• نگرانی از آشکار شدن اضطراب و متوجه شدن دیگران

• نگرانی شدید درباره قرار‌گرفتن در یک فعالیت یا رویداد اضطراب‌زا

• اجتناب از تعاملات اجتماعی و دوری از انجام کارها یا صحبت‌کردن در جمع

• دوری از موقعیت‌هایی که ممکن است فرد در مرکز توجه قرار بگیرد

• تجزیه‌و‌تحلیل مداوم عملکرد و نقاط ضعف خود پس از حضور در یک موقعیت اجتماعی

• پیش‌بینی بدترین پیامدها از موقعیت‌های اجتماعی

علائم جسمی

اختلال اضطراب اجتماعی همچنین می‌تواند با برخی علائم جسمانی نیز همراه باشد که موارد زیر را شامل می‌شود:

• تپش قلب شدید 

• سرخ‌شدن صورت

• لرزش دست‌ و پا‌‌ها

• ناخن جویدن در بزرگسالان و کودکان

• عرق‌کردن بیش از حد بدون دلیل

• دل‌پیچه یا حالت تهوع

• مشکل در تنفس

• احساس عدم تعادل یا سرگیجه

• ناتوانی در تمرکز یا یادآوری نکات مهم

• گرفتگی و تنش عضلانی

علائم دیگر

افرادی که به اضطراب اجتماعی مبتلا هستند، ممکن است با چالش‌های دیگری نیز در زندگی روزمره مواجه شوند که برخی از آن‌ها عبارتند از:

• اضطراب رابطه و آشنایی با افراد ناآشنا

• دوری از مهمانی‌ و مراسم‌ها

• ترس از رفتن به محیط‌های شلوغ

• دشواری در آغاز گفتگو با دیگران

• عدم توانایی در برقراری ارتباط چشمی

• سختی در ایجاد روابط دوستانه جدید

• مضطرب شدن به‌هنگام ورود به مکانی با حضور افراد زیاد

• احساس ناراحتی هنگام غذا خوردن در کنار دیگران

توجه داشته باشید که علائم اختلال اضطراب اجتماعی ممکن است با گذر زمان تغییر کنند و در صورت مواجهه با تغییرات یا استرس‌های بزرگ در زندگی، تشدید شوند. عدم درمان این اختلال می‌تواند منجر به تشدید اضطراب و بروز مشکلات دیگر در طولانی‌مدت شود؛ بنابراین مراجعه به یک متخصص و دریافت مشاوره‌های روانشناسی می‌تواند کمک زیادی به درمان این اختلال بکند.

اگر نشانه‌های اضطراب را در خود احساس می‌کنید، توصیه می‌کنیم اپلیکیشن ایمپو را دانلود کنید و در بخش ثبت روزانه علائم، اضطراب را انتخاب کنید؛ سپس ایمپو به شما روتین مخصوص به مدیریت اضطراب را نمایش می‌دهد. این روتین و دیگر توصیه‌های تخصصی ایمپو، توسط بهترین روانشناسان و پزشکان نگارش و ایجاد می‌شوند.

همچنین در بخش کلینیک اپلیکیشن ایمپو، می‌توانید با بهترین روانشناسان و روانپزشکان به صورت آنلاین صحبت کنید و ویزیت شوید. ایمپو مانند یک دوست و مشاور هوشمند و آگاه، همواره مراقب حال خوب شماست.

سلامت جسمت به روانت گره خورده، وقتشه ایمپو رو نصب کنی تا با شناخت خودت، جسم و روان سالم تری داشته باشی.

نصب اپلیکیشن ایمپو

 

تشخیص اضطراب اجتماعی 

مطالعات نشان می‌دهند که حدود یک سوم افراد، در موقعیت‌های اجتماعی مختلف دچار اضطراب می‌شوند. همچنین، اضطراب و ترس در برخی بازه‌های زمانی مانند دوران نوجوانی و یا موقعیت‌هایی مانند ازدواج نیز ممکن است تشدید شود. تنها در‌صورتی می‌توان تشخیص اختلال اضطراب اجتماعی داد که این ترس و اضطراب، مانع از مشارکت و حضور فرد در فعالیت‌های مختلف زندگی شود. در واقع، احساس خجالت یا ناراحتی در موقعیت‌های خاص، به‌خودی‌خود نمی‌تواند دلیلی بر تشخیص اختلال اضطراب اجتماعی باشد. 

راحتی در تعاملات اجتماعی نیز به شخصیت افراد بستگی دارد. برخی افراد شخصیت درونگرایی دارند و به طور طبیعی کم‌حرف و محتاط هستند؛ در‌حالی‌که برخی دیگر به‌راحتی با دیگران ارتباط برقرار می‌کنند و برون گرا هستند. اختلال اضطراب اجتماعی فراتر از احساسات روزمره افراد و بُعد شخصیتی آن‌ها مانند درونگرایی، برونگرایی یا میانگرا بودن است و ویژگی‌ها و علائم مخصوص به خود را دارد. از همین رو، برای تشخیص اختلال هراس اجتماعی، اولین و مهم‌ترین قدم، مراجعه به روانشناس یا روانپزشک است. این متخصصان، با پرسش‌های دقیق درباره‌ علائم و تجربیات، به بررسی وضعیت شما می‌پردازند. سپس با استفاده از آزمون‌های مرتبط و گفتگوهای عمیق، اختلال اضطراب اجتماعی را تشخیص می‌دهند.

معیارهای تشخیصی اضطراب اجتماعی چیست؟

متخصصان، اختلال اضطراب اجتماعی را طبق ملاک‌های راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی (DSM-5) تشخیص می‌دهند. معیارهای تشخیصی این علائم بر اساس DSM، به شرح زیر است:

• احساس ترس یا اضطراب قابل‌ملاحظه در یک یا چند موقعیت اجتماعی که احتمالاً فرد در آن‌ها تحت قضاوت قرار می‌گیرد. (مثلاً مکالمه یا ملاقات با افراد غریبه)

• ترس از اینکه رفتار فرد یا نشانه‌های اضطراب‌ او باعث قضاوت منفی دیگران شود.

• موقعیت‌های اجتماعی تقریباً همیشه باعث ایجاد ترس و اضطراب در فرد می‌شوند. (در کودکان می‌تواند به‌صورت گریه، کناره‌گیری یا صحبت‌نکردن باشد.) 

• ترس یا اضطرابی که فرد تجربه می‌کند، بیشتر از آن چیزی است که از موقعیت اجتماعی مذکور انتظار می‌‌رود.

• ترس، اضطراب يا اجتناب پایدار است و به طور معمول ۶ ماه يا طولانى‌تر ادامه مى‌يابد.

• ترس، اضطراب يا اجتناب فرد باعث ایجاد تنش و اختلال قابل‌توجهی در زمینه‌های اجتماعی، شغلی یا دیگر جنبه‌های مهم زندگی او می‌شود.

• ترس و اضطراب فرد ناشی از اثرات فیزیولوژیکی مواد (مانند سوء‌مصرف مواد) یا اختلالات پزشکی دیگر نیستند.

• این علائم نباید بخشی از یک اختلال روانی دیگر باشند.

اختلال اضطراب اجتماعی ممکن است با اختلال هراس یا پانیک اشتباه گرفته شود. تفاوت اصلی این دو اختلال در این است که افراد مبتلا به اختلال هراس، حملات ناگهانی و غیرمنتظره‌ای از ترس یا به‌اصطلاح پانیک اتک را تجربه می‌کنند، در‌حالی‌که اضطراب اجتماعی بیشتر به موقعیت‌های اجتماعی مرتبط است.

تست اضطراب اجتماعی

اگرچه تشخیص دقیق اضطراب اجتماعی تنها از سوی روانشناس یا روانپزشک انجام می‌شود؛ اما با انجام برخی تست‌های روانشناسی نیز می‌توان تا حدی از ابتلا به این اختلال مطلع شد. تست اضطراب اجتماعی (SAIN)، یکی از تست‌های رایج سنجش اضطراب اجتماعی است. این آزمون خودسنجی، دارای 17 سؤال پنج‌گزینه‌ای است که سه جنبه اضطراب اجتماعی شامل ترس، اجتناب و مشکلات جسمانی ناشی از آن را بررسی می‌کند. می‌توانید با کلیک‌کردن بر روی لینک، در این تست شرکت کنید. 

انواع اضطراب اجتماعی چیست؟

اضطراب اجتماعی به دو‌دسته تقسیم می‌شود:

•  نوع خاص

•  نوع فراگیر

اضطراب اجتماعی خاص به ترس از موقعیت‌های خاص مانند صحبت‌کردن در جمع اشاره دارد؛ در‌حالی‌که افراد مبتلا به اضطراب فراگیر، در بیشتر موقعیت‌های اجتماعی احساس اضطراب و ناراحتی می‌کنند. بسیاری از افراد با نوع فراگیر این اختلال مواجه هستند و ممکن است در زندگی روزمره خود با احساس نگرانی، بلاتکلیفی و شرمساری دست‌و‌پنجه نرم کنند.

تفاوت بین اضطراب اجتماعی و اختلال اضطراب فراگیر

اختلال اضطراب فراگیر (GAD) شامل نگرانی مزمن و بیش از حد در مورد جنبه‌های مختلف زندگی روزمره، مانند سلامتی، کار، یا مسائل مالی است. از سوی دیگر، اختلال اضطراب اجتماعی (SAD)، با ترس شدید از موقعیت‌های اجتماعی یا عملکردی مشخص می‌شود که در آن فرد از قضاوت، شرمساری یا انتقاد دیگران می‌ترسد.

 اگرچه الگوهای فکری هر دو این اختلالات اضطرابی ممکن است مشابه باشند؛ اما محتوای این افکار است که آن‌ها را متمایز می‌کند. وقتی صحبت از اضطراب فراگیر در مقابل اضطراب اجتماعی می شود، چند تفاوت کلیدی وجود دارد:

• اضطراب فراگیر با نگرانی بیش از حد در مورد فعالیت‌های روزمره مشخص می‌شود؛ در‌حالی‌که اضطراب اجتماعی ترس شدید از قضاوت‌شدن یا شرمساری در موقعیت‌های اجتماعی است.

• اضطراب فراگیر می‌تواند علائم فیزیکی مانند سردرد، حالت تهوع، اختلالات خواب، بدن‌درد، خستگی و تنش عضلانی را ایجاد کند.

• اضطراب اجتماعی معمولاً با علائم فیزیکی مانند ضربان قلب سریع، سرخ‌شدن، تعریق شدید، لرزش، حالت تهوع، استفراغ، ناراحتی معده و اسهال همراه است.

• GAD فراگیرتر است و می‌تواند منجر به بی‌قراری، تحریک‌پذیری، احساس بی‌قراری، ناتوانی در کنترل نگرانی و حتی حملات پانیک شود.

• اضطراب اجتماعی می تواند باعث ایجاد مشکل در شروع گفتگو، برقراری رابطه و حفظ تماس چشمی شود.

اضطراب اجتماعی شدید

درصورتی‌که فرد مبتلا به اختلال اضطراب اجتماعی درمان مناسب دریافت نکند، به‌تدریج این اختلال شدیدتر می‌شود و  اضطراب او به حدی می‌رسد که ممکن است حتی قادر به شرکت در جمع‌های کوچک نیز نباشد و از حضور در محل کار یا تحصیل امتناع کند. در این شرایط، علائم جسمانی مانند تپش قلب، تعریق یا لرزش در موقعیت‌های اجتماعی به طور مکرر ظاهر می‌شود که نشان‌دهنده شدت یافتن این اختلال است.

اضطراب اجتماعی در نوجوانان

دوران نوجوانی یکی از پیچیده‌ترین مراحل زندگی است که با چالش‌های زیادی همراه است. یکی از اختلالات شایع نوجوانی، اختلال اضطراب اجتماعی است که در این دوران به اوج خود می‌رسد. اگرچه بیشتر نوجوانان ممکن است در این بازه اضطراب مربوط به تغییرات دوران نوجوانی را پشت سر بگذارند؛ اما افراد مبتلا به SAD ترس و اضطرابی را تجربه می‌کنند که با موقعیت‌هایی که با آن‌ها روبرو می‌شوند تناسب ندارد. در ادامه به بررسی عوامل اصلی ایجاد اضطراب اجتماعی در نوجوانان می‌پردازیم:

• ویژگی‌های شخصیتی

نوجوانانی که خجالتی هستند و از تجربه‌های جدید هراس دارند، بیشتر در معرض اختلال اضطراب اجتماعی قرار می‌گیرند.

• مشکلات جسمی

وجود هر نوع ناهنجاری یا مشکل جسمی می‌تواند باعث افزایش احساس اضطراب در نوجوانان شود.

• مشکلات گفتاری

اختلالات گفتاری مانند لکنت داشتن می‌توانند بر عزت‌ نفس و اعتماد‌به‌نفس نوجوان تأثیر منفی بگذارند و آن‌ها را از تعاملات اجتماعی دور کنند.

• نحوه تعامل با همسالان

 آزار و اذیت در مدارس و شبکه‌های اجتماعی نیز می‌تواند به‌شدت بر زندگی اجتماعی نوجوانان تأثیر بگذارد.

• سبک فرزندپروری

شیوه‌های تربیت کودک اگر محافظه‌کارانه و بیش از حد حمایتی باشد، ممکن است مانع از یادگیری مهارت‌های اجتماعی لازم برای تعامل با دیگران شده و زمینه‌ساز بروز اختلال اضطراب اجتماعی شود.

اضطراب اجتماعی در کودکان 

کودکان مبتلا به اختلال هراس اجتماعی، با دنیایی پر از نگرانی و ترس دست‌و‌پنجه نرم می‌کنند. این احساسات می‌توانند در موقعیت‌های مختلفی بروز پیدا کنند، از جمله:

• ترس از اینکه دیگران چه نظری درباره‌ی آن‌ها دارند

• احساس اضطراب در مواجهه با نگاه‌های کنجکاو

• نگرانی از قضاوت شدن و به اشتباه افتادن

• ترس از اینکه ممکن است ناخواسته به کسی آسیب بزنند

• احساس خجالت و اضطراب در مواجهه با افراد غریبه

این اختلال می‌تواند در موقعیت‌های اجتماعی مختلف مانند مدرسه، فعالیت‌های ورزشی، بازی و حتی دیدارهای خانوادگی، کودکان را به‌شدت تحت‌تأثیر قرار دهد. اختلال اضطراب اجتماعی نه‌تنها می‌تواند باعث ناراحتی عمیق در کودکان شود، بلکه بر عملکرد تحصیلی، روابط اجتماعی و اعتماد‌به‌نفس آن‌ها نیز تأثیر منفی می‌گذارد. به همین دلیل، بسیاری از کودکان از شرکت در فعالیت‌های ورزشی یا حضور در گروه‌های اجتماعی خودداری می‌کنند.

اضطراب اجتماعی و دانشگاه

اضطراب اجتماعی یکی از اختلالات شایع است که در محیط‌ دانشگاه نیز می‌تواند تأثیرات منفی زیادی روی دانشجویان داشته باشد. این اختلال معمولاً با ترس از ارزیابی منفی توسط دیگران، احساس خجالت و اجتناب از موقعیت‌های اجتماعی همراه است و در‌صورتی‌که درمان نشود، می‌تواند مانع از شرکت در کلاس‌ها، فعالیت‌های گروهی و تعامل با سایر همکلاسی‌ها در دانشگاه شود. 

دانشجویانی که به اختلال اضطراب اجتماعی مبتلا هستند، ممکن است در ارائه‌های کلاسی یا برقراری ارتباط با اساتید نیز دچار مشکل شوند؛ بنابراین مراجعه به پزشک و دریافت دارو و مشاوره‌های روانشناسی می‌تواند در کاهش علائم این اختلال نقش مهمی داشته باشد.

درمان اضطراب اجتماعی چیست؟

روش‌های درمانی مختلفی وجود دارد که می‌تواند در درمان اختلال اضطراب اجتماعی و کاهش نشانه‌های آن مؤثر باشد. برخی از افراد تنها به یک نوع درمان نیاز دارند، اما برخی دیگر ممکن است به ترکیبی از درمان‌های دارویی و روانشناسی نیاز داشته باشند. روش‌های درمانی اختلال هراس اجتماعی شامل موارد زیر می‌شود:

روان‌درمانی

روان‌درمانگر با استفاده از روش‌های زیر به درمان و بهبود این اختلال کمک می‌کند:

• درمان شناختی رفتاری (CBT)

CBT به شما کمک می‌کند تا راه‌های جدیدی برای مدیریت اضطراب بیاموزید. در این فرایند درمانی شما یاد می‌گیرید که چگونه افکار مثبت را جایگزین افکار منفی کنید.

• درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد (ACT)

در ACT افراد یاد می‌گیرند که از ذهن‌آگاهی، مدیتیشن، پذیرش و استراتژی‌های رفتاری جدید استفاده کنند تا یاد بگیرند که چگونه با وجود احساسات منفی، زندگی ارزشمندی داشته باشند.

• گروه درمانی

 این روش درمانی به شما کمک می‌کند تا مهارت‌ها و تکنیک‌های اجتماعی مناسب، برای تعامل با افراد در محیط‌های اجتماعی را بیاموزید.

• مواجهه درمانی

در این درمان، تراپیست به شما کمک می‌کند به جای اجتناب از موقعیت‌هایی که باعث اضطراب شما می‌شود، به تدریج با موقعیت‌های اجتماعی روبرو شوید.

دارو درمانی

داروهایی که برای درمان اختلال اضطراب اجتماعی تجویز می‌شوند عبارتند از:

• مهارکننده‌های انتخابی بازجذب سروتونین (SSRIs) مانند پاروکستین و سرترالین 

• مهارکننده‌های انتخابی بازجذب نوراپی نفرین (SNRIs) مانند ونلافاکسین (Effexor)

• دارو‌های آنتی سایکوتیک (ضد‌ روانپریشی) مانند ریسپریدون

• بنزودیازپین‌ها (ضد اضطراب) مانند آلپرازولام

نوروتراپی

یکی از روش‌های درمانی دیگر برای اضطراب اجتماعی، نوروتراپی یا همان نوروفیدبک‌ تراپی است. نوروفیدبک درمانی، شکلی از آموزش مغز است که برای درمان اضطراب اجتماعی استفاده می‌شود. این یک تکنیک غیر‌تهاجمی است که با تشویق مغز به خود‌تنظیمی عمل کرده و به بهبود عملکرد شناختی و عاطفی کمک می‌کند و رفتارهای ناخواسته را کاهش می‌دهد. در طول جلسه درمان نوروفیدبک، فعالیت مغز با استفاده از حسگرهای EEG و نرم‌افزار‌های تخصصی بررسی می‌شود و پس از نقشه‌برداری از مغز، در طی چند جلسه مغز می‌آموزد که برای آرام ماندن و رفع افکار مضطرب چه کاری باید انجام دهد.

عوارض عدم درمان اختلال اضطراب اجتماعی

درصورتی‌که اضطراب اجتماعی درمان نشود، می‌تواند زندگی فرد را تحت کنترل خود درآورد. عدم درمان این اختلال ممکن است عواقب زیر را به همراه داشته باشد:

• احساس بی‌ارزشی و عدم اعتماد‌به‌نفس

• دشواری در بیان نظرات و خواسته‌ها

• تفکرات مکرر درباره‌ی ناکامی‌ها و ضعف‌ها

• واکنش‌های شدید به بازخوردهای منفی

• ناتوانی در برقراری ارتباط مؤثر با دیگران

• تمایل به انزوا و دوری از روابط اجتماعی

• عملکرد ضعیف در مدرسه و محیط کار

• مصرف الکل یا مواد مخدر به‌عنوان راهی برای فرار از اضطراب

• داشتن افکار خودکشی یا اقدام به آن در موارد شدید‌تر

سخن پایانی

افراد مبتلا به اختلال اضطراب اجتماعی در موقعیت‌های اجتماعی دچار احساس ترس یا اضطراب می‌شوند. این احساس اضطراب ممکن است آنقدر طاقت‌فرسا باشد که باعث شود افراد از معاشرت و حضور در جمع‌های جدید اجتناب کنند. عدم تعادل در مواد شیمیایی مغز، عوامل محیطی، ژنتیکی، ویژگی‌های شخصیتی، سبک‌های فرزند‌پروری، ظاهر فیزیکی و تغییرات جدید در زندگی از جمله عواملی هستند که در بروز نشانه‌های اختلال اضطراب اجتماعی نقش دارند.

عدم دریافت درمان به‌موقع و مناسب، ممکن است به تشدید این اختلال، کاهش عملکرد‌های اجتماعی فرد و حتی افکار خودکشی منجر شود؛ بنابراین اگر شما یا یکی از اطرافیانتان دچار این اختلال شده‌اید، حتماً در اولین فرصت به متخصص مراجعه کنید. درصورتی‌که شرایط مراجعه حضوری به پزشک را ندارید، می‌توانید با روان‌پزشکان و روانشناسان اپلیکیشن ایمپو به‌صورت آنلاین در ارتباط باشید و راهنمایی‌های لازم را دریافت کنید. 

 

تا حال روحیت خوب نباشه، حال جسمت هم خوب نیست؛ با ایمپو بیشتر مراقب حال روحت باش.

نصب اپلیکیشن ایمپو

منابع:

• healthline
• hse.ie
• webmd
• healthcentral
• mayoclinic