هفته نهم بارداری: علائم مادر و جنین، خطر سقط و مراقبت‌های لازم
در این مقاله میخوانید:
در هفته نهم بارداری، شما به پایان فصل اول بارداری خود نزدیکتر شده‌اید و با سپری کردن هر هفته، آماده ادامه مسیر همراه با مسافر کوچولوی خود می‌شوید. در طول این دوره پر چالش، ممکن است علائمی‌مانند نفخ، گرفتگی عضلانی یا لکه بینی را تجربه کرده باشید که البته این علائم برای همه مادرها یکسان نیست و قصه هر مادر و فرزند متفاوت است.
در هفته 9 بارداری اندام‌های داخلی اصلی مانند قلب، مغز، ریه‌ها، کلیه‌ها و روده‌ها به رشد خود ادامه می‌دهند و دست‌ها و پاهای عزیز کوچک شما تقریباً کامل می‌شود. در این هفته جنین، با طول 2.3 سانتی‌متر و وزن 20 گرم به اندازه یک زیتون است. در ادامه این مقاله با تمام ابعاد و خصوصیات هفته نهم بارداری آشنا می‌شویم.
وضعیت جنین در هفته نهم بارداری
در هفته 9 بارداری، جنین کوچک شما شروع به شکل‌گیری می‌کند و شبیه به یک زیتون 2.3 سانتی‌متری به نظر می‌رسد و وزن او نزدیک به 20 گرم است. در این هفته، ویژگی‌های جزئی صورت جنین، مانند پلک‌ها و بینی برجسته‌تر شده و کامل‌تر هم می‌شوند.
در هفته نهم بارداری اندام‌های داخلی جنین مانند دستگاه گوارش و تولیدمثل هم در حال تکامل هستند؛ اما همچنان سر جنین شما در مقایسه با بدن او بزرگتر است. کوچولوی شما مطمئناً به لطف رشد عضلانی اخیر در رحم در حال حرکت است، اما برای احساس کردن این حرکات باید تا سه ماهه دوم بارداری منتظر بمانید.
تغییرات بدن مادر در هفته نهم بارداری
در هفته نهم بارداری، بدن شما به تغییرات طبیعی بارداری ادامه می‌دهد. در این هفته می‌توانید با پزشک خود درباره ورزش‌ها ایمن و بی‌خطر مشورت کنید. فراموش نکنید که ورزش در بارداری به شما کمک می‌کند، قدرت و استقامتی را که در طول زایمان به آن نیاز دارید به دست آورید.
پیاده روی، یوگا بارداری، شنا و تمرینات هوازی سبک، همگی انتخاب‌های مناسبی برای ورزش و تحرک بیشتر در طول بارداری هستند. در ضمن توصیه می‌کنیم از ورزش‌هایی که شامل جهش یا تغییر موقعیت‌های ناگهانی هستند، بپرهیزید و حتماً با پزشک خود مشورت کنید. اگرچه در هفته 9 بارداری هنوز شکم شما ظاهر برجسته و گردی ندارد، اما سایز دور کمر شما به دلیل رشد جنین و نفخ در حال افزایش است.
برخی از علائم بارداری در هفته نهم عبارتند از:
- لکه بینی
در هفته نهم و سه ماه اول بارداری ممکن است لکه بینی و یا خونریزی کمی را تجربه کنید که کاملا طبیعی هستند. توصیه می‌کنیم در صورتی که بیش از چند قطره خون مشاهده کردید یا متوجه رنگ غیرطبیعی در ترشحات واژینال خود، مانند رنگ زرد یا سبز شدید، حتماً به پزشک متخصص خود مراجعه کنید.
- تهوع و استفراغ
یکی از رایج‌ترین علائم در دوران حاملگی حالت تهوع در بارداری است. معمولاً در هفته نهم بارداری حالت تهوع‌های بارداری به حداکثر خود می‌رسند. مصرف ویتامین B6 و زنجبیل می‌تواند به کاهش آن کمک کند.
- گرفتگی خفیف رحم
همانطور که می‌دانید در دوره بارداری بدن شما به سرعت در حال تغییر است؛ با بزرگ شدن اندازه رحم (و رباط‌های اطراف آن)، گرفتگی و اسپاسم‌های خفیفی مانند دردهای پریودی (بدون خونریزی) و درد زیر شکم را تجربه کنید. تجربه این دردها در هفته 9 بارداری می‌تواند طبیعی باشد؛ اما دردهای غیرقابل تحمل و طولانی مدت به بررسی و معاینه پزشک احتیاج دارند.
- گرسنگی
در این دوره ممکن است بیشتر از حد معمول احساس گرسنگی کنید، بنابراین مقداری تنقلات سالم و مغذی همیشه همراهتان داشته باشید. غذاهایی مانند میوه، غلات و ماست، انتخاب‌های خوبی برای برطرف کردن گرسنگی در این هفته هستند.
- نفخ
نفخ یکی از علائم شایع در بارداری می‌باشد؛ پس بابت آن خجالت نکشید و نگران نباشید. اگر این علائم آزاردهنده شده‌اند، برای کاهش فشار وارد شده به دستگاه گوارشتان، سعی کنید حجم وعده‌های غذایی خود را کم و تعداد آن‌ها را افزایش دهید.
- نوسانات خلقی
اگر لحظه‌ای احساس می‌کنید در اوج هستید و لحظه‌ای دیگر محکوم به فنا و افسرده‌اید، دلیل آن، نوسانات اخلاقی و احساسی ناشی از تغییرات هورمونی است. سعی کنید در مورد احساس خود با عزیزانتان بیشتر صحبت کنید و کمی به خودتان استراحت دهید. این راهکارها به شما کمک می‌کنند تا در طول روز احساس بهتری داشته باشید.
- حساسیت و التهاب سینه
حساسیت سینه‌ها از جمله علائمی است که از روزهای ابتدای بارداری با آن رو به رو شده‌اید. سینه‌های شما احتمالاً به دلیل بزرگ شدن غدد شیری و افزایش بافت چربی، پرتر، سنگین تر و حساس‌تر از قبل شده‌اند. این حساسیت و حتی درد معمولاً زمانی کاهش می‌یابد که بدن شما با افزایش هورمون‌های بارداری سازگار شود. برای بهبود این علائم می‌توانید از نیم تنه‌های ورزشی پارچه‌ای و سوتین‌های بزرگتر و مخصوص بارداری استفاده کنید.
- یبوست
نزدیک به نیمی از زنان باردار در طول بارداری خود یبوست را تجربه می‌کنند. یبوست در این دوره می‌تواند بسیار آزاردهنده و دشوار باشد. مصرف مواد غذایی سرشار از فیبر، میوه، سبزیجات، لوبیا، غلات کامل، همراه با نوشیدن آب کافی و ورزش می‌تواند به تسکین و کاهش این عارضه کمک کند.
آزمایشات ضروری و سونوگرافی در هفته نهم بارداری
اولین معاینه پیش از زایمان معمولاً بین هفته‌های هشتم و دوازدهم بارداری انجام می‌شود. در سونوگرافی هفته نهم بارداری حتی ممکن است صدای ضربان قلب فرزند شگفت‌انگیز خود را بشنوید. در هفته نهم بارداری، سونوگرافی معمولاً از طریق واژن انجام می‌شود. این بدان معناست که پزشک یا تکنسین سونوگرافی باید یک پروب را وارد واژن شما کند، زیرا رحم شما هنوز پشت استخوان لگن شما قرار دارد.
این پروب امواج صوتی را ساطع می‌کند که به شما امکان می‌دهد تصویر جنین 9 هفته‌ای خود را روی یک صفحه مشاهده کنید. همچنین پزشک متخصص می‌تواند به کمک این تصویر برداری از عدم بارداری خارج رحمی به طور کامل مطمئن شود. در مقاله سونوگرافی واژینال، درمورد این روش به طور کامل توضیح داده‌ایم.
از جمله آزمایشات پیش از زایمان دیگر که ممکن است در حدود هفته 9 بارداری انجام دهید، آزمایش خون برای بررسی سطح هورمون‌ها، تعداد گلبول‌های سفید و قرمز و برخی بیماری‌های مقاربتی باشد. همچنین گاهی پاپ اسمیر برای بررسی ناهنجاری‌ها که می‌تواند نشانه‌هایی از سرطان دهانه رحم باشد و آزمایش ادرار برای غربالگری عفونت ادراری و بررسی سطح پروتئین‌ها و سایر فاکتورهای دفعی انجام شود.
اپلیکیشن ایمپو، آزمایشات و سونوگرافی‌های ضروری دوران بارداری را به شما یادآوری می‌کند. همچنین، شما می‌توانید با ثبت علائم خود در ایمپو، توصیه‌های تخصصی دریافت کنید. ایمپو، وضعیت و رشد جنین را در هفته برای شما نمایش می‌دهد و مانند یک دوست و مشاور هوشمند کنار شماست. علاوه بر آن، می‌توانید تمامی سوالات خود را از بهترین متخصصان زنان و زایمان در بخش کلینیک بپرسید و در سریع‌ترین زمان ممکن نگرانی‌های خود را رفع کنید.
تعیین جنسیت در هفته نهم بارداری
در هفته نهم بارداری، برای تعیین جنسیت جنین شما هنوز کمی زود است. در این مرحله از بارداری، اندام‌های جنسی او هنوز به طور کامل شکل نگرفته‌اند و در سونوگرافی قابل مشاهده نیستند. برای فهمیدن جنسیت این جنین پر رمز و راز باید تا زمان سونوگرافی آنومالی در هفته هفدهم تا هجدهم صبور باشید. برخی از پدر و مادرها به دنبال نشانه‌هایی مانند علائم بارداری دختر یا علائم بارداری پسر مانند شکل شکم مادر و نوع ویارهای او هستند تا زودتر جنسیت فرزندشان را حدس بزنند؛ اما باید بگوییم که این باورها بیشتر جنبه سرگرمی دارد و پایه علمی ندارند.
هفته نهم بارداری چی بخوریم؟
بسیاری از افراد رژیم غذایی در طول بارداری را دست کم می‌گیرند و باور دارند که در دوران بارداری مصرف غذاها و خوراکی‌های چرب و مضر بلامانع است، چراکه مادر باردار به انرژی بیشتری احتیاج دارد؛ اما حقیقت چیز دیگریست! رژیم غذایی در بارداری بسیار پراهمیت بوده و بر سلامت مادر و جنین و شدت علائم بارداری تأثیر مستقیم دارد. توصیه ما به شما رعایت یک رژیم سالم و متعادل است. آب بهترین نوشیدنی برای شماست. آب به بدن شما کمک می‌کند تا هیدراته بماند و مواد مغذی را به بهترین شکل به جنین شما برساند. اگر دوست دارید کمی طعم به آب خود اضافه کنید، می‌توانید از لیمو تازه یا تکه‌های میوه استفاده کنید.
غلات کامل و جو دوسر، همیشه گزینه‌های بهتری نسبت به نان‌های فانتزی یا نان لواش هستند. این غلات سرشار از فیبر و ویتامین‌های گروه B هستند که به هضم بهتر غذا کمک می‌کنند و شما را برای مدت طولانی‌تری سیر نگه می‌دارند. همچنین، غلات غنی شده با فولیک اسید، آهن و روی برای رشد و سلامت جنین بسیار مهم هستند. فولیک اسید از نقص‌های لوله عصبی در جنین جلوگیری می‌کند، آهن به ساخت گلبول‌های قرمز خون کمک می‌کند و روی نیز سیستم ایمنی بدن شما را تقویت می‌کند. می‌توانید با اضافه کردن میوه‌های تازه مانند توت فرنگی یا موز یا مغز و دانه‌های برشته به غلات خود، یک صبحانه خوشمزه و مغذی داشته باشید. برای اطلاعات بیشتر در این زمینه، پیشنهاد می‌کنیم مقاله رژیم غذایی در بارداری را مطالعه کنید.
علائم و علل سقط جنین در هفته نهم
با گذر زمان و رشد بیشتر جنین احتمال سقط کاهش می‌یابد. بر اساس مطالعات احتمال سقط جنین سه ماهه دوم و هفته‌های هشتم الی سیزدهم حدود 2 – 4 درصد می‌باشد. به طور کل، می‌توان گفت ریسک از دست دادن و سقط جنین پس از شنیدن صدای ضربان‌های قلب کوچک او کم و کمتر می‌شود. با این حال شناخت و درک علائم و علل این اتفاق می‌تواند به شما کمک کند تا در صورت بروز هرگونه مشکل، به موقع به پزشک متخصص مراجعه کنید. علائم سقط جنین در هفته نهم بارداری عبارتند از:
- خونریزی شدید واژینال
- درد شکم شدید و ادامه‌دار
- کاهش یا قطع علائم بارداری
- دفع لخته‌های خون
علت دقیق سقط جنین در بسیاری از موارد مشخص نیست، اما برخی از عوامل زیر می‌توانند خطر سقط را در این هفته افزایش دهند:
- نقص‌های کروموزومی جنین
- عفونت‌ها
- مشکلات هورمونی
- بیماری‌ها و مشکلات رحم
- اختلالات سیستم ایمنی
- سبک زندگی
در مقاله سقط جنین، به طور کامل به این موضوع پرداخته‌ایم.
مراقبت های هفته نهم بارداری
در بارداری هفته نهم، رعایت موارد زیر توصیه می‌شود:
● هنگام خروج از خانه و سفر خوراکی و میان وعده سالم و مغذی همراه خود داشته باشید.
● لباس‌های راحت و گشاد بپوشید و از پوشش‌های تنگ پرهیز کنید.
● بیشتر استراحت کنید و به خودتان سخت نگیرید.
● با دستور پزشک ورزشهای سبک مانند یوگا، پیاده‌روی و شنای بارداری را در برنامه روزانه خود قرار دهید.
● برای بهبود حساسیت سینه‌های خود، می‌توانید از کمپرس آب سرد استفاده کنید.
● در صورتی که در فصل پاییز و زمستان باردار هستید، با دستور پزشک خود برای تزریق واکسن آنفولانزا در بارداری اقدام کنید.
● پس از مشخص شدن وضعیت جنین در سونوگرافی هفته هفتم تا نهم، در صورتی که مشکلی وجود نداشته باشد، می‌توانید رابطه جنسی داشته باشید.
کلام آخر
فرشته زیبای شما هر روز بزرگتر و کامل‌تر می‌شود و ویژگی‌های جدیدی پیدا می‌کند. هفته نهم بارداری هفته بسیار پراهمیتی است؛ پس بیشتر استراحت کنید و مراقب خود و فرزندتان باشید. علائم بارداری در هفته نهم همچنان ادامه دارند و حتی امکان دارد کمی شدیدتر شوند. بنابراین، اگر حالت تهوع بیشتری را در این هفته تجربه می‌کنید کافیست بیشتر به تغذیه خود اهمیت دهید و با پزشک خود مشورت کنید. شاید در این هفته با مراجعه به سونوگرافی متوجه شده باشید که دوقلو باردار هستید مطمئن باشید با کمک عزیزانتان به راحتی می‌توانید تمام چالش‌های این مسیر را به سلامت پشت سر گذارید و خیلی زود فرزندان عزیز خود را در آغوش بگیرید. ایمپو در طول بارداری با توصیه‌های خودمراقبتی اختصاصی، مراقب سلامت شما و جنین کوچکتان است.
منابع
آیا درد زیر شکم و لکه بینی در هفته نهم بارداری خطرناک است؟
در هفته نهم بارداری ممکن است لکه بینی و یا خونریزی کمی را تجربه کنید که کاملا طبیعی هستند. همچنین با رشد رحم و کشیدگی عضلات آن احتمال بروز دردهای زیر شکم نیز وجود دارد. با این حال، در صورتی که با دردهای شدید یا خونریزیهای سنگین رو به رو شدید سریعاً با پزشک متخصص خود مشورت کنید.