بازبینی توسط دکترمهبان پروانه‌حسینی
نویسنده: مهلا شریعتی
۱۷ دقیقه
.
خرداد ۱۴۰۴
جدول وزن‌گیری مادر در دوران بارداری؛ راهنمای علمی افزایش وزن براساس BMI و مراحل بارداری
در این مطلب میخوانید:
بستن
افزایش وزن در بارداری از چه ماهی شروع می‌شود؟
عوامل موثر بر روند وزن‌گیری مادر در بارداری چیست؟
جدول وزن‌گیری مادر در دوران بارداری
وزن‌گیری مادر در سه ماهه اول بارداری(هفته ۱ تا ۱۳)
وزن‌گیری مادر در سه ماهه دوم بارداری(هفته ۱۴ تا ۲۷)
وزن‌گیری مادر در سه ماهه سوم بارداری(هفته ۲۸ تا ۴۰)
افزایش وزن در بارداری دوقلویی چقدر است؟
محاسبه وزن بارداری آنلاین
کلام آخر
منابع
بررسی جدول وزن‌گیری مادر در دوران بارداری یکی از شاخص‌های مهم در ارزیابی سلامت بارداری و رشد مطلوب جنین است. میزان افزایش وزن در این دوره می‌تواند تحت تاثیر عوامل متعددی از جمله شاخص توده بدنی BMI پیش از بارداری، وضعیت تغذیه‌ای، ویژگی‌های فردی و سلامت عمومی مادر قرار گیرد.
افزایش وزن ناکافی یا بیش از حد در بارداری، هر دو می‌توانند با عوارضی نظیر محدودیت رشد داخل رحمی، زایمان زودرس، دیابت بارداری و پره‌اکلامپسی همراه باشند؛ به همین دلیل، نظارت بر روند میزان افزایش وزن در بارداری بر اساس BMI پیش از بارداری و بر پایه جدول‌های استاندارد، نقش کلیدی در ارزیابی سلامت مادر و جنین دارد.
در این مقاله، روند طبیعی وزن‌گیری نرمال مادر در بارداری، وزن‌گیری مادر در هفته‌های مختلف بارداری به همراه محاسبه وزن بارداری آنلاین و دیگر نکات ضروری را بررسی می‌کنیم. تا انتها همراه ما باشید.
افزایش وزن در بارداری از چه ماهی شروع می‌شود؟
افزایش وزن در بارداری هفته به هفته و تدریجی است که متناسب با شاخص توده بدنی پیش از حاملگی، شرایط جسمانی مادر و سلامت جنین متفاوت خواهد بود؛ اما، به طور معمول، افزایش وزن در دوران بارداری از پایان سه ماهه اول(حدود هفته دوازدهم بارداری) به طور مشهود آغاز می‌شود.
در سه ماهه اول بارداری، به دلیل تهوع، استفراغ و بی‌اشتهایی، تغییر وزن مادر اغلب ناچیز و در برخی موارد حتی منفی است. با این حال، از ابتدای سه ماهه دوم و به ویژه از هفته چهاردهم بارداری به بعد، وزن‌گیری مادر باردار منظم و پیوسته آغاز می‌شود؛ به‌طوری که میانگین در هر هفته حدود ۰.۴ تا ۰.۵ کیلوگرم افزایش وزن برای مادران با BMI نرمال انتظار می‌رود.
در راهنمای جامع سه ماهه دوم بارداری، به طور کامل به بررسی شرایط مادر، تغییرات جنین و دیگر نکات ضروری این دوره پرداخته‌ایم.
وزن‌گیری مادر در ماه آخر بارداری نیز ادامه می‌یابد؛ مگر در شرایط خاص پزشکی یا محدودیت تغذیه‌ای که می‌توانند باعث کندی، توقف یا حتی کاهش وزن مادر شده و در برخی موارد، روند وزن‌گیری مادر در طول بارداری را بیش از حد طبیعی تسریع کنند.
عوامل موثر بر روند وزن‌گیری مادر در بارداری چیست؟
تهوع و استفراغ شدید بارداری، بیماری‌های گوارشی مزمن(مانند کولیت یا بیماری سلیاک)، پرکاری تیروئید، افسردگی یا اضطراب شدید از عوامل کاهنده غیر طبیعی روند وزن‌گیری نرمال مادر در بارداری محسوب می‌شوند.
در مقابل، فشار خون در بارداری، کم‌کاری تیروئید و دیابت بارداری کنترل‌نشده از دلایل افزایش غیر طبیعی وزن‌گیری مادر در هفته‌های مختلف بارداری به شمار می‌روند. در نتیجه، بررسی دقیق ماه شروع افزایش وزن به پزشکان و مراقبین سلامت کمک می‌کند تا از بروز اختلالات مرتبط با کم وزنی یا اضافه وزن در بارداری جلوگیری کنند.
جدول وزن‌گیری مادر در دوران بارداری
جدول وزن‌گیری مادر در دوران بارداری، ابزاری استاندارد برای پایش رشد سالم مادر و جنین هستند. این جدول‌ها که معمولا براساس شاخص توده بدنی پیش از بارداری(BMI) تنظیم می‌شوند و به پزشکان کمک می‌کنند تا روند وزن‌گیری مادر باردار را به طور مستمر ارزیابی کنند.
بر اساس جدول وزن‌گیری مادران باردار، میزان افزایش وزن توصیه شده برای کل دوران بارداری به شرح زیر است:
آگاهی از نکات ضروری و مهم دوران بارداری به شما کمک می‌کند تا بتوانید بارداری سالم را تجربه کنید؛ در مقاله درج شده، صفر تا صد بارداری از مراقبت‌های لازم تا کارهای ممنوعه را بیان کردیم.
در تصویر زیر، نمودار افزایش وزن در بارداری برای BMI نرمال را مشاهده می‌کنید:
در ادامه، براساس این محدوده‌ها، روند طبیعی وزن‌گیری در هر سه ماهه بارداری را بررسی می‌کنیم:
وزن‌گیری مادر در سه ماهه اول بارداری(هفته ۱ تا ۱۳)
سه ماهه اول بارداری، مرحله شکل‌گیری اولیه جنین و سازگاری بدن مادر با تغییرات هورمونی است. در این دوره، بسیاری از زنان با علائمی مانند تهوع، استفراغ، بی‌اشتهایی، خستگی مفرط و نوسانات خلقی مواجه‌اند. این علائم اغلب اشتها را کاهش داده و در نتیجه، مادر وزن‌گیری محسوسی نداشته یا حتی اندکی کاهش وزن تجربه کند.
میزان افزایش وزن در این بازه معمولا بین ۰.۵ تا ۲ کیلوگرم است؛ با وجود کم بودن وزن‌گیری، این دوره برای پایه‌ریزی رشد ارگان‌های اصلی جنین اهمیت زیادی دارد.
با توجه به اهمیت سه ماهه اول، شما می‌توانید از همان آغاز بارداری با نصب اپلیکیشن ایمپو و به کمک تقویم بارداری آن، به صورت هفته به هفته با تغییرات بدن مادر و جنین آشنا شوید؛ علاوه بر این، ایمپو اطلاعات مهمی مانند باید و نبایدهای دوران بارداری، آزمایشات ضروری و مراقبت‌های تخصصی را به شما یادآوری می‌کند.
وزن‌گیری مادر در سه ماهه دوم بارداری(هفته ۱۴ تا ۲۷)
در سه ماهه دوم بارداری، بدن مادر وارد مرحله تثبیت شده و معمولا آرام‌ترین و متعادل‌ترین دوره بارداری برای بسیاری از مادران محسوب می‌شود. علائم ناراحت‌کننده اولیه کاهش می‌یابند، انرژی بازمی‌گردد و اشتها بهتر می‌شود. در این دوره، افزایش وزن باید پیوسته و کنترل‌شده باشد.
در این مرحله، رشد و وزن‌گیری جنین، افزایش حجم خون، مایع آمنیوتیک و بافت‌های چربی مادر بیشتر می‌شود؛ در نتیجه، توصیه می‌شود زنان با BMI نرمال، در هر هفته حدود ۰.۴ تا ۰.۵ کیلوگرم وزن اضافه کنند. انحراف از این الگو، ممکن است نشانه دریافت کالری ناکافی یا بیش از حد یا اختلالات متابولیک باشد.
رعایت رژیم غذایی متعادل، مصرف پروتئین کافی، لبنیات، غلات کامل، سبزیجات و ویتامین‌ها در این دوره، نقش مهمی در پشتیبانی از روند رشد سالم جنین دارد. در راهنمای جامع رژیم بارداری، لیست متنوعی از غذاهای سالم برای مادر باردار را به شما معرفی کرده‌ایم.
وزن‌گیری مادر در سه ماهه سوم بارداری(هفته ۲۸ تا ۴۰)
سه ماهه سوم بارداری، مرحله نهایی رشد و تکامل جنین است. وزن جنین در این بازه افزایش چشمگیری پیدا می‌کند و اندام‌های او، به ویژه ریه‌ها و مغز، به بلوغ می‌رسند. همچنین، بدن مادر برای زایمان و شیردهی آماده می‌شود و به همین دلیل، تجمع ذخایر چربی و افزایش اندازه پستان‌ها رخ می‌دهد.
در مقاله سه ماهه سوم بارداری به طور کامل شرایط مادر، تغییرات جنین و راهکارهای ضروری را بررسی کرده‌ایم. افزایش وزن در این دوره ادامه دارد اما ممکن است در هفته‌های آخر به دلیل کاهش اشتها، افزایش فشار رحم بر معده یا تغییر در سطح فعالیت، اندکی کند شود. در برخی موارد، توقف یا حتی کاهش جزئی وزن نیز طبیعی است.
در صورتی که وزن‌گیری مادر در ماه آخر بارداری بیش از حد باشد، احتمال بروز ادم، پره‌اکلامپسی، دیابت بارداری و زایمان سخت بیشتر می‌شود؛ بنابراین، نظارت دقیق پزشکی در این مرحله ضروری است.
افزایش وزن در بارداری دوقلویی چقدر است؟
بارداری دوقلویی به طور طبیعی با افزایش نیازهای تغذیه‌ای و فیزیولوژیکی همراه است؛ بنابراین، روند وزن‌گیری در این نوع بارداری با بارداری تک‌قلویی متفاوت است. در چنین شرایطی، مادر باید وزن بیشتری کسب کند تا رشد کافی هر دو جنین، جفت‌ها و مایع آمنیوتیک تامین شود.
براساس راهنمایی‌های علمی، میزان توصیه شده وزن‌گیری مادر در طول بارداری دوقلویی به شرح زیر است:
در بارداری‌های چند قلویی، افزایش وزن باید از اوایل سه ماهه دوم روند مشخصی به خود بگیرد. به طور متوسط، افزایش وزن هفتگی حدود ۰.۷ کیلوگرم در سه ماهه دوم و سوم توصیه می‌شود. در این شرایط، کنترل منظم وزن‌گیری به کمک ورزش در بارداری برای پیشگیری از تولد نوزادان با وزن کم، زایمان زودرس یا بروز عوارض متابولیک برای مادر ضروری است.
محاسبه وزن بارداری آنلاین
دوران چالش‌برانگیز اما جذاب بارداری را می‌توانید با کمک ماشین حساب افزایش وزن در بارداری آنلاین به راحتی سپری کنید. در اپلیکیشن ایمپو، این دو ابزار در اختیار شما قرار می‌گیرد تا بتوانید روند تغییرات جنین خود را بررسی کرده و آمادگی لازم را برای تاریخ زایمان خود کسب کنید. برای استفاده از ابزار محاسبه آنلاین، کافیست ایمپو را نصب کنید و به چند سوال ساده پاسخ دهید تا متوجه شوید وزن شما در محدوده نرمال قرار دارد یا خیر و با توجه به آن توصیه و رژیم مخصوص به خود را دریافت کنید.
کلام آخر
وزن‌گیری مناسب و کنترل‌شده مادر در دوران بارداری یکی از شاخص‌های کلیدی سلامت مادر و جنین است. پایش مستمر افزایش وزن در هر سه ماهه و مقایسه آن با جدول‌های استاندارد بر اساس شاخص توده بدنی پیش از بارداری، نقش مهمی در پیشگیری از عوارضی مانند دیابت بارداری، زایمان زودرس، وزن پایین یا بالای نوزاد ایفا می‌کند.
با استفاده از جدول وزن‌گیری مادر در دوران بارداری و محاسبه وزن بارداری آنلاین ایمپو، می‌توانید مسیر افزایش وزن را به درستی ارزیابی کنید و در صورت انحراف از الگوی طبیعی، با مشورت پزشک اقدامات اصلاحی لازم را انجام دهید.
منابع
افزایش وزن در بارداری هفته به هفته چقدر است؟
افزایش وزن در بارداری معمولا از هفته ۱۳ به بعد آغاز می‌شود و میزان دقیق آن به شاخص توده بدنی(BMI) قبل از بارداری بستگی دارد. به طور میانگین، حدود ۴۰۰ تا ۵۰۰ گرم افزایش وزن در هفته تا پایان بارداری ادامه دارد.
وزن‌گیری نرمال مادر در بارداری چقدر است؟
وزن‌گیری مادر در هفته‌های مختلف بارداری متغیر است؛ به طور کلی، در سه ماهه اول معمولا ۱.۵ تا ۲ کیلوگرم، در سه ماهه دوم و سوم هر هفته حدود ۰.۴ تا ۰.۵ کیلوگرم افزایش وزن طبیعی است.
چگونه می‌توان افزایش وزن بارداری را به صورت دقیق محاسبه کرد؟
با استفاده از بررسی میزان افزایش وزن در بارداری بر اساس BMI و محاسبه وزن بارداری آنلاین، می‌توانید میزان ایده‌آل افزایش وزن در هر مرحله از بارداری را بررسی کنید.
امتیاز شما:
۰.۰۰ - (۰ امتیاز)
ثبت نظر
به مقاله امتیاز بدید و دیدگاه خود را بنویسید
نام کامل
شماره
به مقاله امتیاز بدید
خیلی کم
خیلی زیاد
