همه چیز درباره بارداری پنهان؛ از علائم تا پیامدهای جدی

بارداری، تجربه‌ای منحصر ‌به ‌فرد و شگفت‌انگیز در زندگی هر زنی است؛ اما گاهی این مسیر آن‌طور که انتظار می‌رود، رخ نمی‌دهد. «بارداری پنهان»، تجربه‌ای نا آشنا اما واقعی ا‌ست که در صورت بی‌توجهی به آن، می‌تواند با عوارض جدی برای مادر و جنین همراه باشد؛ به‌ویژه اگر تا زمان زایمان بدون مراقبت‌های لازم ادامه پیدا کند. 

بسیاری از زنان در این شرایط، بدون قطع قاعدگی، بدون تهوع شدید و بدون علائم آشکار بارداری، زندگی روزمره خود را ادامه می‌دهند و زمانی از بارداری خود باخبر می‌شوند که دیگر زمان زیادی برای مراقبت باقی نمانده است.

در این مقاله، به بررسی جامع «بارداری پنهان»، علائم، دلایل، روش‌های تشخیص حاملگی پنهانی و پیشگیری از آن می‌پردازیم و شما را با این پدیده غیرمنتظره آشنا می‌کنیم. 

بارداری پنهان چیست؟

بارداری پنهان یا Cryptic Pregnancy زمانی رخ می‌دهد که فرد برای مدت بسیار طولانی و حتی گاهی تا زمان زایمان از بارداری خود اطلاعی ندارد. در چنین شرایطی فرد یا علائم بارداری مانند قطع قاعدگی، تهوع یا افزایش وزن را تجربه نکرده یا این نشانه‌ها را با علائم بیماری‌های دیگر اشتباه می‌گیرد.

در واقع باید گفت که در حاملگی پنهانی علائم بارداری ممکن است بسیار خفیف، نامنظم یا اصلا وجود نداشته باشند.

علائم بارداری پنهان چیست؟

علائم بارداری پنهان مشابه علائم بارداری معمولی هستند؛ با این تفاوت که شما متوجه نمی‌شوید این نشانه‌ها به دلیل بارداری رخ می‌دهند. در این شرایط، علائم فیزیکی و هورمونی ممکن است با شدت کمتر یا به شکل گمراه‌کننده ظاهر شوند. علائم بارداری پنهان عبارتند از:

• افزایش وزن یا بزرگ شدن شکم

در بارداری پنهان یا بارداری کریپتیک افزایش وزن معمولا تدریجی و بسیار ناچیز است. برآمدگی شکم نیز ممکن است به ‌سادگی با نفخ یا پرخوری، بخصوص در زنان چاق، اشتباه گرفته شود.

• حرکات جنین

حرکات جنین معمولا از نیمه بارداری به بعد احساس می‌شوند. در بارداری پنهان، حرکات جنین ممکن است خیلی دیرتر احساس شوند یا به ‌طور کامل نادیده گرفته شوند؛ یکی از دلایل این وضعیت، وجود جفت قدامی یا قرار گرفتن جفت در جلوی رحم است. این شرایط می‌تواند حرکات جنین را پنهان کند. علاوه بر آن، گاهی ممکن است این علائم بارداری پنهان را با مشکلاتی مانند نفخ یا انقباضات شکم اشتباه بگیرد.

• ناآگاهی یا بی‌توجهی به علائم بارداری

برخی افراد به دلیل سن کم، نداشتن تجربه قبلی یا سابقه اختلالات هورمونی و پریود نامنظم، با نشانه‌های رایج بارداری آشنا نیستند یا نمی‌توانند آن‌ها را به‌درستی تفسیر کنند. این ناآگاهی می‌تواند بارداری را تا مراحل پیشرفته و گاه تا زمان زایمان، پنهان نگه دارد.

• حالت تهوع

تهوع، که یکی از علائم بارز بارداری است، ممکن است در بارداری پنهان رخ دهد اما شدت آن معمولا کمتر از بارداری‌های معمولی است و به‌راحتی با مشکلات گوارشی دیگر اشتباه گرفته می‌شود. برخی از زنان ممکن است تهوع را به دلایلی مانند استرس یا مشکلات گوارشی نسبت دهند و آن را به ‌عنوان نشانه‌ای از بارداری ندانند. اگر می‌خواهید بدانید حالت تهوع در بارداری از کی شروع می‌شود، مقاله درج شده را مطالعه کنید. 

• خستگی

در بارداری پنهان، خستگی و ضعف از علائم شایعی هستند که به دلیل تغییرات هورمونی و نیاز بدن به انرژی بیشتر ایجاد می‌شوند. با این حال، این علائم معمولا به‌ عنوان خستگی معمولی یا استرس روزمره در نظر گرفته می‌شوند و احتمال بارداری به کل نادیده گرفته می‌شود.

پریودی در بارداری پنهان

یکی از علائم گمراه‌کننده در بارداری پنهان، خون‌ریزی‌ها و لکه‌بینی‌هایی است که که به اشتباه به عنوان پریود در نظر گرفته می‌شوند. خون‌ریزی‌های بارداری پنهان معمولا نامنظم یا بسیار سبک هستند و ممکن است ناشی از موارد زیر باشند:

• خون‌ریزی مختصری که هنگام جایگزینی جنین در دیواره رحم رخ می‌دهد که به آن خونریزی لانه گزینی هم می‌گویند.

• خون‌ریزی‌های ناشی از تغییرات هورمونی در بارداری.

• خون‌ریزی از جفت.

در چنین شرایطی فرد ممکن است تصور کند که چرخه قاعدگی‌اش به طور طبیعی ادامه دارد و این موضوع تشخیص بارداری را به تاخیر می‌اندازد. اگر دچار لکه‌بینی یا پریود نامنظم هستید، در اپلیکیشن ایمپو، پس از ثبت علائم و تاریخ شروع پریود در تقویم قاعدگی، می‌توانید تاریخ دقیق تخمک‌گذاری و باروری خود را همراه با توصیه‌های تخصصی مناسب هر دوره دریافت کنید؛ ایمپو به شما کمک می‌کند تا با شناخت صحیح از بدن خود، آگاهی از تاریخ پریود و تخمک‌گذاری، تغییرات غیر عادی بدن خود را شناسایی کرده و از بارداری ناخواسته جلوگیری کنید.

علت بارداری پنهان چیست؟

علت بارداری پنهان از فردی به فرد دیگر متفاوت بوده و می‌تواند ناشی عوامل جسمانی، اختلالات پزشکی و روانی باشد. در ادامه با علل حاملگی پنهانی آشنا خواهیم شد:

• سابقه خانوادگی

براساس تحقیقات، در زنانی که یکی از اعضای خانواده‌شان بارداری پنهان را تجربه کرده، احتمال بیشتری وجود دارد که خود نیز دچار این وضعیت شوند.

• نتیجه منفی اشتباه در تست بارداری

گاهی اوقات نتیجه منفی کاذب تست بارداری خانگی یا همان بی‌بی چک باعث رد شدن کامل احتمال بارداری به اشتباه می‌شود و فرد پس از دریافت پاسخ منفی، احتمال بارداری را از ذهن خود حذف می‌کند. این اتفاق معمولا به دلیل انجام نادرست تست یا سطح پایین هورمون hCG در مراحل ابتدایی بارداری رخ می‌دهد. به همین دلیل معمولا توصیه می‌شود که برای تشخیص قطعی حاملگی، آزمایش خون بارداری را انجام دهید. علاوه بر این می‌توانید نتایج تست بی‌بی‌چک خود را در ایمپو وارد کرده تا تفسیر دقیق آن را دریافت کنید. همچنین، ایمپو بهترن زمان استفاده از بی بی چک را به شما یادآوری می‌کند تا نتیجه دقیق شود.

• یائسگی زودرس

در زنانی که در سنین 45 الی 55 سالگی قرار دارند، علائم بارداری بسیار شبیه علائم یائسگی هستند. در چنین شرایطی ممکن است فرد علائم خود را به یائسگی نسبت دهد و از احتمال بارداری غافل شود. برای اطلاعات بیشتر در این مورد بهتر است مقاله یائسگی زودرس را مطالعه کنید.

• سابقه مشکلات باروری

افرادی که سابقه مشکلات باروری، بارداری پوچ یا حاملگی مولار داشته‌اند، ممکن است به دلیل تجربه‌های قبلی خود، به سختی باور کنند که اکنون باردار شده‌اند. این تردید باعث می‌شود علائم بارداری را نادیده بگیرند یا به آن‌ها توجه کافی نکنند.

• استفاده از روش‌های پیشگیری از بارداری

هرچند استفاده از روش‌های جلوگیری، احتمال بارداری را کاهش می‌دهد اما امکان بارداری همچنان وجود دارد. بسیاری از زنان در این وضعیت ممکن است فکر کنند که باردار نمی‌شوند و علائم را جدی نگیرند. در حالی که مطالعات نشان داده‌اند که حدود ۷۵٪ موارد حاملگی پنهانی در افرادی رخ داده که از روش‌های جلوگیری از بارداری، به‌ویژه قرص ضدبارداری، استفاده می‌کرده‌اند.

• بارداری اخیر

گاهی اوقات ممکن است تخمک‌گذاری زودتر از انتظار رخ دهد و در حالی که فرد به تازگی زایمان کرده است، مجددا باردار شود. در این شرایط، علائم اولیه بارداری جدید، ممکن است با نشانه‌های باقی‌مانده از بارداری قبلی یا دوران نقاهت آن اشتباه گرفته شود و فرد متوجه بارداری خود نشود.

در صورتی که با علائم بارداری رو‌به رو هستند توصیه می‌شود که با انجام تست بارداری و تست حاملگی آنلاین برای اطلاع از حاملگی خود اقدام کنید و در صورت منفی بودن آن‌ها و ادامه علائم، آزمایش خون بارداری را فراموش نکنید. شناخت دلایل پنهان‌ ماندن بارداری می‌تواند به شما کمک کند تا بهتر با بدن خود ارتباط برقرار کنید. ایمپو با تحلیل دقیق و علمی علائم روزانه شما، این مسیر را ساده‌تر کرده است.

بارداری پنهان چگونه مشخص می‌شود؟

تشخیص بارداری کریپتیک یا بارداری پنهان مانند بارداری‌های معمولی با انجام آزمایش خون بارداری است. با این تفاوت که حاملگی پنهانی معمولا زمانی مشخص می‌شود که فرد به دلیل نداشتن یا اشتباه تفسیر کردن علائم، متوجه بارداری خود نمی‌شود و تنها در مراحل پیشرفته‌تر یا هنگام مراجعه به پزشک، با انجام آزمایش‌های دقیق یا به صورت اتفاقی در سونوگرافی، بارداری تشخیص داده می‌شود.

• تشخیص بارداری پنهان با آزمایش خون 

آزمایش خون یکی از دقیق‌ترین روش‌ها برای تشخیص بارداری پنهان است، به‌ویژه زمانی که تست‌های خانگی نتیجه منفی نشان می‌دهند. این آزمایش با اندازه‌گیری سطح هورمون hCG که از ابتدای بارداری ترشح می‌شود، وقوع حاملگی را تشخیص می‌دهد. از این‌رو، اگر فردی با علائم مشکوک به بارداری مواجه باشد، مراجعه به پزشک و انجام آزمایش خون می‌تواند به تشخیص قطعی کمک کند. اگر شرایط مراجعه حضوری به پزشک را ندارید، می‌توانید به صورت آنلاین با پزشکان متخصص کلینیک سلامت ایمپو در ارتباط باشید.

• بارداری پنهان با سونوگرافی مشخص می‌شود

در سونوگرافی با استفاده از امواج صوتی، تصویری از رحم، جنین و جفت ارائه می‌دهد و به پزشک امکان می‌دهد وجود بارداری، سن تقریبی جنین، وضعیت قرارگیری او و حتی سلامت رحم را ارزیابی کند. در بارداری‌های پنهان، به‌ویژه اگر جفت در قسمت جلویی رحم قرار گرفته باشد یا فرد اضافه‌وزن داشته باشد، ممکن است حرکات جنین احساس نشود و تنها راه تشخیص قطعی، انجام سونوگرافی باشد.

در نظر داشته باشید که در برخی موارد، ممکن است سونوگرافی اولیه نتواند بارداری را تشخیص دهد. این امر می‌تواند ناشی از اقدام زودهنگام برای سونوگرافی رخ دهد.

جهت تنظیم و برنامه‌ریزی دقیق تاریخ‌های مراجعه به پزشک و بررسی از وضعیت خود بهترین روش ثبت علائم و تاریخ شروع بارداری در تقویم بارداری ایمپو است. اپلیکیشن ایمپو با محاسبه سن بارداری به شما کمک می‌کند تا مراقبت‌های لازم را به‌موقع دریافت کرده و زمان‌های مراجعه به متخصص را از یاد نبرید. ایمپو مانند یک دوست و مشاور دلسوز، با یادآوری نکات مهم و نوبت‌های پزشکی، تجربه‌ای آرام، آگاهانه و مطمئن از دوران بارداری را برای شما می‌سازد.

عوارض بارداری پنهان چیست؟

عدم آگاهی از بارداری، حتی برای مدت کوتاهی، می‌تواند برای مادر و جنین خطرناک باشد. با پیشرفت بارداری پنهان، احتمال تشخیص آن توسط پزشکان افزایش می‌یابد؛ اما از آنجا که بسیاری از افراد تنها در مراحل پایانی از بارداری خود آگاه می‌شوند، ممکن است بدون آمادگی یا مراقبت‌های لازم بارداری خود را سپری کرده و زایمان ناگهانی و بدون کمک پزشکی داشته باشند.

طبق مطالعات عدم توجه به علائم بارداری پنهان می‌تواند خطرات زیر را به همراه داشته باشد:

• زایمان زودرس

• وزن کم هنگام تولد

• بستری شدن نوزاد پس از تولد

• افزایش خطر سقط جنین

• افزایش خطر ابتلا به دیابت بارداری و فشار خون بارداری(پره‌اکلامپسی)

علاوه بر موارد بالا، در صورتی که در زمان بارداری پنهان، مادر از الکل، سیگار یا داروهای خاص استفاده کند، ممکن است نقص‌های جسمانی یا ناتوانی ذهنی در جنین ایجاد شود.

چطور از بارداری پنهان پیشگیری کنیم؟

بهترین راه برای پیشگیری از بارداری پنهان، آگاهی از تغییرات بدن، پیگیری چرخه قاعدگی و توجه به علائم و نشانه‌ها است. علاوه بر آن، در صورت داشتن رابطه جنسی محافظت‌نشده یا حتی احتمال کم بارداری، انجام تست بارداری خانگی یا مراجعه به پزشک برای آزمایش خون یا ادرار توصیه می‌شود.

اگر دائما از روش‌های پیشگیری از بارداری مانند قرص‌های ضد بارداری استفاده می‌کنید، مراجعه منظم به متخصص زنان می‌تواند نقش مهمی در کاهش احتمال بارداری پنهان داشته باشد.

تجربه بارداری پنهان

شاید فکر کنید که در تجربه بارداری پنهان، تنها هستید اما اینطور نیست. حاملگی پنهان، هرچقدر نادر، اتفاقی امکان‌پذیر است که برخی از زنان با آن مواجه می‌شوند و ممکن است ترس و اضطراب بسیاری را تجربه کنند. در تالار تجربه ایمپو، جایی که برای گفت‌وگو، همدلی و یافتن پاسخ‌های مطمئن است، می‌توانید با کاربرانی گفتگو کنید که شرایطی شبیه شما را تجربه کرده‌اند.

علاوه بر کاربران، ماماها و متخصصان زنان هم به سوالات شما پاسخ می‌دهند و گفت‌وگوهای آموزشی و پاسخ‌محور برگزار می‌کنند. همچنین، اگر سوالات تخصصی‌تری داشته باشید در کلینیک سلامت ایمپو می‌توانید پرسش خود را مستقیما با پزشکان در میان بگذارید و با متخصصین حوزه‌های مختلفی مانند زنان و زایمان، روان‌شناسی و سکس‌تراپی مشورت کنید.

کلام آخر

بارداری پنهان وضعیتی عجیب و غیرمنتظره است که می‌تواند عوارض جدی برای مادر و جنین به‌همراه داشته باشد، به‌ویژه اگر بدون مراقبت‌های لازم تا زمان زایمان ادامه پیدا کند. بی‌توجهی به نشانه‌ها، اعتماد بیش از حد به بی‌بی چک‌ها و بی‌توجهی به تغییرات بدن از مهم‌ترین عوامل نادیده گرفتن این نوع بارداری هستند.

هوشیاری نسبت به وضعیت بدنی، پیگیری چرخه قاعدگی، انجام آزمایش‌های بارداری و مراجعه به متخصص در زمان مناسب، اصلی‌ترین راه‌های جلوگیری از تجربه یک بارداری پنهان هستند. 

منابع

Health.com/ My Cleveland clinic/ WebMD/ Very Well Health/ Medical News Today