علت لکه بینی چیست و چگونه درمان می‌شود؟

در این مقاله از ایمپو در مورد یکی از مشکلات شایع در بانوان صحبت می‌کنیم؛ مشکلی که در اکثر مواقع نیازی به نگرانی ندارد. خیلی از مواقع لکه بینی قبل از پریود یا چند روز پس از قاعدگی اتفاق می‌افتد. لکه بینی ممکن است به‌صورت چند قطره خون‌روی لباس مشاهده شود و آن‌قدر کم و سبک است که نیازی به پد بهداشتی ندارد؛ درحالی‌که خونریزی قاعدگی شدیدتر است.

در لکه بینی دو حالت وجود دارد؛ در حالت اول لکه بینی شما کاملا طبیعی است و نیازی به پیگیری خاصی ندارد. گاهی اوقات علت آن نیاز به بررسی دقیق‌تر و مراجعه به پزشک دارد. در این مقاله با اصطلاحات جدیدی برخورد دارید که برای درک آن‌ها ممکن است به اطلاعات بیشتری نیاز پیدا کنید؛ به همین علت ما لینک‌هایی را در کلمات قرار داده‌ایم که می‌توانید برای اطلاعات بیشتر از آن‌ها استفاده کنید.

تفاوت بین لکه بینی و خونریزی قاعدگی

لکه بینی با خونریزی قاعدگی متفاوت است. یکی از سوالات رایج خانم‌ها این است که چرا لکه بینی دارم اما پریود نمیشم. برای پاسخ به این سوال ابتدا شما باید تفاوت بین لکه بینی و خونریزی قاعدگی را بدانید. لکه بینی معمولاً ویژگی‌های زیر را دارد:

• میزان خونریزی در لکه بینی کمتر از دوران قاعدگی است و معمولاً به حدی است که نیاز به پد یا تامپون دارد.
• لکه‌های خون صورتی، قرمز یا قهوه‌ای هستند.
•  لکه بینی معمولا بیش از 1 تا 2 روز طول نمی‌کشد. اما خونریزی قاعدگی اغلب تا 4 روز طول می‌کشد.
• میزان خونریزی لکه بینی، معمولاً 30 تا 80 میلی لیتر است و معمولاً هر 21 تا 35 روز یک بار رخ می‌دهد. 

علت لکه بینی چیست؟

به‌منظور درمان لکه بینی قهوه ای بعد از پریود، ابتدا باید علت آن را تشخیص دهید. در واقع اگر برای شما هم این سوال ایجاد شده است که چرا لکه بینی دارم اما پریود نمیشم، باید بدانید که لکه بینی به دلایل زیادی رخ می‌دهد و در بسیاری از موارد قابل‌درمان است. در ادامه به چند علت لکه بینی رایج در خانم‌ها اشاره می‌کنیم:

1. بلوغ

اولین دوره‌های قاعدگی که در سنین پایین اتفاق می‌افتد، به دلیل تغییرات هورمونی مرتبط با بلوغ، بسیار سبک و نامنظم است. بنابراین، دختران در این شرایط عمدتاً دچار لکه بینی می‌شوند که مشکل خاصی نیست و با تنظیم روند قاعدگی به‌مرورزمان برطرف می‌شود.

2. جلوگیری از بارداری

یک علت لکه بینی، می‌تواند روش‌های پیشگیری از بارداری باشد. این روش‌ها عبارت‌اند از:

•  قرص‌های ضد بارداری
•  آی یو دی
• تزریقات ضد بارداری
•  ایمپلنت ضد بارداری
• حلقه ضد بارداری
•  قرص اورژانسی

در صورت استفاده از این روش‌ها، هریک از موارد زیر می‌تواند منجر به لکه بینی شود:

• شروع به استفاده از یک روش هورمونی پیشگیری از بارداری
• دوز قرص هورمونی را نادیده بگیرید و مطابق دستور پزشک آن را مصرف نکنید.
• تغییر نوع یا دوز داروهای ضد بارداری
• استفاده طولانی‌مدت از داروهای ضد بارداری

3. عفونت مقاربتی

عفونت‌های مقاربتی مانند کلامیدیا یا سوزاک نیز می‌تواند یک علت لکه بینی بین دوره‌های قاعدگی یا بعد از رابطه جنسی محسوب شود. اگر مشکوک به بیماری‌های مقاربتی هستید، حتما به متخصص مراجعه کنید؛ زیرا بسیاری از بیماری‌های مقاربتی در صورت تشخیص زودهنگام با حداقل عوارض قابل‌درمان هستند. علائم مرتبط با این بیماری عبارت‌اند از:

•  ادرار دردناک یا سوزش
•  ترشحات سفید، زرد یا سبز واژن
•  خارش واژن یا مقعد
• درد لگن

4. بیماری التهابی لگن

خونریزی غیرطبیعی رحمی بین دوره‌های قاعدگی یکی از علائم ناشایع بیماری التهابی لگن است. این بیماری در اثر ورود باکتری به رحم، لوله‌های فالوپ یا تخمدان‌ها از واژن ایجاد می‌شود.

مقاربت یا ادرار دردناک، درد در قسمت تحتانی یا بالای شکم، تب و ترشح بیش از حد یا بدبو از واژن علائم مرتبط با این نوع لکه بینی هستند که نباید نادیده گرفته شوند.

5. کم‌کاری تیروئید

گاهی اوقات کم‌کاری تیروئید، علت لکه بینی قبل از پریود یا بعد از آن است. رایج‌ترین قرص برای درمان لکه بینی ناشی از کم‌کاری تیروئید، داروهای هورمونی خوراکی است. سایر علائم کم‌کاری تیروئید عبارت‌اند از:

•   خستگی
•  افزایش وزن
• یبوست
•  پوست خشک
• حساسیت به سرما
• نازک شدن موها
• ضعف یا درد عضلانی
•  درد یا سفتی مفاصل
• کلسترول بالا
• تورم صورت
• افسردگی
• کاهش ضربان قلب

6. لکه بینی قبل از پریود

لکه بینی قبل از پریود در بیشتر مواقع طبیعی محسوب می‌شود و به رنگ سیاه تا قهوه‌ای و قرمز است. کاهش سطح پروژسترون منجر به ریزش دیواره رحم و شروع قاعدگی می‌شود. چنانچه سطح این هورمون زودتر از شروع پریود کمی کاهش پیدا کند، لکه بینی قبل از پریود مشاهده می‌شود. در این حالت ممکن است علائمی از قبیل حساس شدن سینه‌ها، درد، گرفتگی و نوسانات خلقی را نیز تجربه کنید.

لازم به ذکر است که اگر لکه بینی 2 تا 3روز پیش از قاعدگی رخ دهد، طبیعی محسوب می‌شود؛ اما اگر خیلی قبل‌تر از شروع قاعدگی مشاهده شود، حتما برای بررسی دقیق به پزشک مراجعه کنید.

بیشتر بخوانید: رنگ خون پریودی، تغییرات طبیعی یا هشدارهای جدی؟!

7. لکه بینی بعد از پریود

در اواخر پریود، میزان خونریزی کاهش پیدا می‌کند و ممکن است به‌صورت لکه دیده شود؛ بنابراین می‌توان نتیجه گرفت که لکه بینی در حوالی زمان پریود کاملا طبیعی است.

8. در زمان تخمک گذاری

یک علت لکه بینی قبل از پریود، تخمک گذاری است که برخی از خانم‌ها آن را تجربه می‌کنند. در این دوران، به دلیل کاهش ناگهانی هورمون استروژن در زمان تخمک گذاری، لکه خونی را معمولا به رنگ قرمز و صورتی مشاهده می‌کنیم. در مقاله لکه بینی تخمک گذاری، به طور کامل به بررسی این موضوع پرداخته‌ایم. این لکه بینی معمولا 14 روز قبل از پریود بعدی رخ می‌دهد و 1 تا 2 روز ادامه دارد؛ اما نشانه‌های تخمک گذار چیست و از کجا باید بفهمیم که در دوران تخمک گذاری هستیم؟!

تخمک گذاری معمولا در اواسط چرخه قاعدگی شما رخ می‌دهد و نشانه‌های آن عبارت‌اند از:

• افزایش مخاط در دهانه رحم
•  نفخ
• ایجاد درد در ناحیه شکم
• تغییر دمای بدن
• افزایش میل جنسی
• حساسیت پستان‌ها

همچنین، شما می‌توانید با استفاده از اپلیکیشن ایمپو تاریخ تخمک گذاری را به طور دقیق پیش‌بینی کنید. شما می‌توانید برای جلوگیری از لکه بینی در دوران تخمک گذاری، از قرص‌های ضد بارداریِ هورمونی استفاده کنید تا تخمک گذاری متوقف شود. اما اگر قصد اقدام به بارداری دارید نباید برای قطع تخمک گذاری دارویی مصرف کنید. 

روزای PMS و پریود، وقتی درد داری و کلافه ‌ای، ایمپو مراقبته و می‌تونی روش حساب کنی!

نصب اپلیکیشن ایمپو

9. در دوران پری منوپوز (قبل از یائسگی)

زنان در دوران قبل از پسا قاعدگی نوع دیگری از لکه بینی را تجربه می‌کنند. پزشکان معتقدند که این نوع لکه معمولا جای نگرانی ندارد. اما اگر علائم مربوط به سرطان رحم ظاهر شد، باید با متخصص زنان مشورت کنید.

یائسگی معمولا از 45 تا 50سالگی اتفاق می‌افتد و با علائمی نظیر نوسان‌های خلقی و خشکی واژن همراه است. خانم‌هایی که نزدیک به زمان یائسگی آن‌هاست، ممکن است چند ماه قبل از یائسگی، قاعدگی‌شان نامنظم شود و همین امر می‌تواند علت لکه بینی فرد باشد. اگر مدت‌زمان زیادی از یائسه شدن شما می‌گذرد و دوباره دچار لکه بینی شده‌اید، خطرناک است و حتما به پزشک مراجعه کنید.

10. لانه گزینی

یک علت لکه بینی ممکن است لانه گزینی تخمک بارور شده در دیواره رحم باشد. این خونریزی معمولا به رنگ صورتی روشن تا قهوه‌ای تیره مشاهده می‌شود و مقدارش خیلی کمتر از زمان پریود است. حدود 15 تا 25 درصد از افراد باردار در اوایل بارداری دچار این نوع لکه بینی قبل از پریود بعدی می‌شوند. دیگر علائمی که هنگام لانه گزینی ممکن است تجربه کنید به شرح زیر است:

•  سردرد
•  حالت تهوع
•  تغییرات در خلق‌وخوی
•  گرفتگی خفیف
• حساسیت سینه
•  کمردرد
• خستگی

خونریزی خطری برای جنین شما ندارد، اما درصورتی‌که خونریزی شدید و لکه بینی در بارداری طولانی شد حتما به پزشک مراجعه کنید.

11. بارداری

حدود 15 تا 25 درصد از خانم‌ها در سه ماهه اول بارداری، لکه بینی دارند. این خونریزی اغلب خفیف است و به رنگ صورتی، قرمز یا قهوه ای مشاهده می‌شود. این خونریزی در دوران بارداری شایع است و اغلب جای نگرانی ندارد؛ اما بهتر است که حتما درمورد آن به پزشک خود اطلاع دهید.

درصورتی‌که خونریزی شدید همراه با درد لگن داشتید، فورا به پزشک مراجعه کنید، زیرا می‌تواند نشانه سقط‌جنین یا حاملگی خارج از رحم باشد.

12. استرس

یک تاثیر استرس بر پریود، لکه بینی است. درواقع نگرانی، بی‌خوابی، افسردگی، اضطراب و... می‌تواند بر سیکل قاعدگی شما تاثیر بگذارد. همچنین، افزایش یا کاهش وزن شدید، ورزش بیش از حد، بیماری و رژیم غذایی نامناسب برای بدن شما استرس محسوب می‌شود و در پریود شما اختلال ایجاد می‌کند.

13. مصرف برخی از داروها

برخی از دارو‌ها می‌توانند باعث لکه بینی قبل از پریود یا بعد از آن شود. این داروها شامل موارد زیر است:

• رقیق‌کننده‌های خون
• داروهای تیروئید
• داروهای هورمونی

اگر علت خونریزی شما، مصرف یک دارو خاص باشد، احتمالا پزشک دارو جایگزینی برای شما تجویز می‌کند.

14. آسیب به واژن و دهانه رحم

وارد شدن ضربه به واژن یا دهانه رحم می‌تواند یک علت لکه بینی محسوب شود. هر یک از شرایط زیر می‌تواند باعث آسیب واژن شود:

•  تجاوز جنسی
• دخول شدید و خشن
•  وارد کردن شی به واژن مانند استفاده از تامپون
•   معاینه لگن توسط پزشک

علت لکه بینی غیرطبیعی چیست؟

در برخی از شرایط علت لکه بینی طبیعی نیست و باید حتما به فکر درمان بیماری زمینه‌ای آن باشید. هریک از مشکلات زیر می‌تواند یک علت غیرطبیعی محسوب شود:

1. تخمدان پلی کیستیک

در سندروم تخمدان پلی کیستیک، میزان هورمون‌های آندروژن افزایش می‌یابد و باعث لکه بینی قبل پریود یا بین دوره‌ها می‌شود. از دیگر علائم این عارضه می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

•  پریود نامنظم
• درد لگن
•  افزایش وزن
•  رشد بیش از حد مو
•  ناباروری
•  آکنه

پزشک ممکن است باتوجه‌به شرایط شما قرص برای درمان لکه بینی و سندروم پلی کیستیک تجویز کند:

• قرص ضد بارداری 
• متفورمین
•  دارو‌های باروری مانند کلومیفن

2. فیبروم

فیبروم یک توده در داخل یا حتی خارج از رحم است که می‌تواند باعث ایجاد لکه بینی قبل از پریود و حتی خونریزی‌های شدید شود. فیبروم معمولا خوش‌خیم است و خودبه‌خود کوچک می‌شود؛ اما در برخی از شرایط ممکن است باروری را تحت تاثیر قرار دهد. از دیگر علائم فیبروم به موارد زیر می‌توان اشاره کرد:

• پریودی‌های سنگین یا طولانی
• درد لگن
• درد در ناحیه کمر
• مقاربت دردناک
•  مشکلات ادراری

3. آندومتریوز

آندومتریوز زمانی ایجاد می‌شود که بافت داخلی رحم یا آندومتر در خارج از رحم و در بخش‌های مانند شکم، روده یا تخمدان رشد کند. این امر می‌تواند باعث خونریزی قبل از پریود یا بین دوره‌ها شود. طبق مطالعات، از هر 10 خانم در سنین باروری، یک نفر مبتلا به آندومتریوز می‌شود. سایر نشانه‌های این عارضه به شرح زیر است:

• درد لگن و گرفتگی
• پریودهای دردناک یا سنگین
• مقاربت دردناک
• ناباروری
• درد زمان مدفوع کردن
• اسهال، یبوست، نفخ یا حالت تهوع
• خستگی

4. بیماری‌های مقاربتی

بیماری‌های مقاربتی مانند کلامیدیا، گونوره، تب‌خال تناسلی یا هرپس، سوزاک و... می‌توانند باعث لکه بینی بین دوره‌های قاعدگی یا بعد از رابطه جنسی شوند. سایر علائم عفونت‌های مقاربتی عبارت‌اند از:

•  ادرار دردناک یا سوزش
•  ترشحات سفید، زرد یا سبز واژن
• خارش واژن یا مقعد
• درد لگن

5. سرطان

برخی از سرطان‌ها مانند سرطان آندومتر، سرطان دهانه رحم، سرطان تخمدان و سرطان واژن می‌توانند باعث خونریزی‌های غیرطبیعی قبل از پریود یا بین دوره‌ها، ترشحات غیرطبیعی واژن و لکه بینی بعد از رابطه جنسی  شوند.

توجه داشته باشید که علت لکه بینی اغلب سرطان نیست، اما در صورت مشاهده لکه‌های غیرطبیعی مخصوصا پس از پسا قاعدگی، حتما به پزشک مراجعه کنید. با انجام پاپ اسمیر می‌توان سریع‌تر از ابتلا به سرطان دهانه رحم اطلاع پیدا کرد.

6. پولیپ رحم

پولیپ، بافت‌های کوچکی هستند که در برخی از بخش‌ها مانند دهانه رحم و رحم رشد می‌کنند. اغلب پولیپ‌ها خوش‌خیم هستند؛ اما می‌توانند باعث لکه بینی بعد از پریود یا بین دوره‌ها شوند. از دیگر علائم این عارضه به موارد زیر می‌توان اشاره کرد:

•  خونریزی خفیف بعد از رابطه جنسی
• ترشحات غیرمعمول
• پریود نامنظم
•  پریودهای سنگین
• خونریزی بعد از یائسگی
• ناباروری

از دیگر علل لکه بینی غیرطبیعی به موارد زیر می‌توان اشاره کرد:

• التهاب و عفونت دهانه رحم
• اکتروپیون: خروج سلول‌های داخل دهانه رحم به بیرون از دهانه رحم باعث ایجاد این عارضه می‌شود. این سلول‌ها شکننده هستند و علت لکه بینی و خونریزی محسوب می‌شوند.
• دیابت: در برخی افراد باعث لکه بینی می‌شود.
• چاقی شدید: ممکن است باعث ایجاد سرطان رحم شود.

در چه مواردی پس از لکه بینی باید به پزشک مراجعه کنیم؟

مطالب بالا، به شما در تشخیص و درمان لکه بینی قهوه ای بعد از پریود کمک می‌کند. درصورتی‌که علت این امر  برای شما قابل‌تشخیص نبود، حتما به پزشک مراجعه کنید. به‌خاطر داشته باشید اگر هنگام لکه بینی علائمی مثل تب، درد شکم، خونریزی شدید، سرگیجه را تجربه کردید، بهتر است هرچه زودتر با پزشک مشورت کنید. در ادامه مواردی که بیشتر باید جدی گرفته شوند را بررسی کردیم:

• اگر مدت زیادی از پسا قاعدگی (منوپوز) شما می‌گذرد و دچار لکه بینی شده‌اید.
• اگر چند بار به‌صورت مداوم دچار لکه بینی قبل از پریود یا بین دوره‌ها می‌شوید.
• اگر لکه بینی تبدیل به خونریزی شدید شود.
• اگر در دوران بارداری لکه بینی دارید بهتر است با پزشک مشورت کنید.
• اگر همراه با لکه بینی احساس درد، خستگی و احساس سرگیجه دارید.
• در دخترانی که هنوز به سن بلوغ نرسیده‌اند، یا کمتر از ده سال هستند.

• اگر پس از رابطه جنسی دچار لکه بینی می‌شوید.

اگر این نوع خونریزی را تجربه می‌کنید و نگران شرایط خود هستید، می‌توانید به‌صورت آنلاین سوالات خود را با بهترین متخصصان در اپلیکیشن ایمپو مطرح کنید. ایمپو همچنین در تشخیص پریود نامنظم و پیگیری سیکل قاعدگی به شما کمک می‌کند. شما می‌توانید در بخش گزارش‌گیری، دوره‌های پیشین پریودی خود را مشاهده کنید و آن را به پزشک ارائه دهید.

روزای PMS و پریود، وقتی درد داری و کلافه ‌ای، ایمپو مراقبته و می‌تونی روش حساب کنی!

نصب اپلیکیشن ایمپو

جلوگیری از لکه بینی

برای جلوگیری از لکه بینی و درمان آن روش‌های زیر می‌تواند موثر واقع شود:

• استفاده از قرص‌های ضد بارداری به طور منظم (البته خود این قرص‌ها ممکن است پس از ۱ تا ۶ ماه باعث لکه بینی شوند؛ مخصوصا اگر نامنظم استفاده گردد.)
• محدودکردن آسپرین و ضد انعقادها با دستور پزشک
• درمان بیماری‌های مقاربتی در صورت ابتلا
• کاهش استرس با انجام مدیتیشن، یوگا، ایروبیک و...

درمان لکه بینی قهوه ای بعد از پریود (برای قطع لکه بینی بعد از پریود چه بخوریم)

 درمان لکه بینی قهوه ای بعد از پریود به علت آن بستگی دارد. در اکثر مواقع علت لکه بینی جدی و مشکل‌ساز نیست و به طور خودبه‌خود رفع می‌شود؛ اما گاهی نشانه یک عارضه جدی‌تر است. بنابراین، در صورت مشاهده لکه بینی غیرطبیعی حتما به پزشک مراجعه کنید.

در این شرایط متخصص باتوجه‌به علت آن، قرص برای درمان یا سایر روش‌های درمانی را تجویز می‌کند که برخی از رایج‌ترین آن‌ها شامل موارد زیر است:

•  آنتی‌بیوتیک یا ضد قارچ‌ها برای درمان عفونت‌های مقاربتی
• دارو برای مدیریت و تعادل هورمون‌ها
• جراحی برای درمان آندومتریوز، حاملگی خارج از رحم و...
• ایجاد تغییر در سبک زندگی برای کمک به تعادل هورمون‌ها

بیشتر بخوانید: قطع فوری پریود خانگی

سخن نهایی

در این مقاله علت‌های اصلی و شایع لکه بینی در خانم‌ها را بررسی کردیم. لکه بینی قبل از پریود، بعد از رابطه جنسی یا حتی پس از قاعدگی می‌تواند رخ دهد و در اکثر مواقع جای نگرانی ندارد؛ اما درصورتی‌که بدون علت مشخصی و یا در دوران بارداری ایجاد شد، بهتر است هرچه سریع‌تر به پزشک مراجعه کنید تا علت را بررسی کند.

شما می‌توانید بدون نیاز به مراجعه حضوری، سوالات خود را از بهترین متخصصان زنان اپلیکیشن ایمپو بپرسید. در اپلیکیشن ایمپو، تاریخ شروع پریودی، دوره تخمک گذاری و pms نمایش داده می‌شود و با توصیه‌های خودمراقبتی اختصاصی، به شما یادآوری می‌کند که سلامت خود را در اولویت قرار دهید.

منبع

 Healthline