کمک به فرد افسرده

حتما با واژه‌ی افسرده زیاد مواجه شدید یا خودتون تجربه‌ی گذر از این دوره رو داشتید. ممکنه این روزها مخصوصا بخاطر کرونا و… افراد دور و برتون حال و روزشون کوک نباشه و متخصص نشونه‌های افسردگی رو براشون تشخیص داده باشه که در مقاله ای با عنوان 9 روش درمان افسردگی، انواع و نحوه درمان آن بیشتر توضیح دادیم با زدن روی لینک می‌تونید در مورد افسردگی بیشتر بیاموزید.

لازمه من و شما بعنوان اعضای درجه‌ی یک و دوستان صمیمی، از نحوه‌ی تعامل با افراد افسرده آگاه باشیم تا بتونیم بهشون کمک کنیم تا از جاده‌ی افسردگی به سلامت خارج بشن. قاعدتا وقتی حرف از افسردگی می‌شه، همه فکر می‌کنیم نشونه‌هاش رو می‌شناسیم اما تشخیص اینکه فردی مضطرب، افسرده یا درگیر مشکل دیگه‌ای هست؛ خیلی هم آسون نیست و می‌تونه علائم مشترکی داشته باشه که با خود درمانی‌ها و تجویزهای اشتباه طرف رو از مسیر صحیح درمان دور کنیم.

افسردگی مثل سرماخوردگیه. راحت فرد رو مبتلا می‌کنه، تغییر شکل می‌ده، بیماری خیلی جدی و در عین حال زود درمانیه. کافیه نشونه‌هاش رو بشناسی. تا انتها همراه ما باشید تا نحوه رفتار با یه فرد افسرده رو براتون بازگو کنیم.

 

نشونه‌های فرد افسرده چیه؟

ما در اینجا نشونه‌های افسردگی رو به طور کلی و تیتروار بیان می‌کنیم. اگه خودتان یا اطرافیانتان این نشونه‌ها رو داشتید، لازمه که حتما جدی بگیرید و اقدامات لازم رو انجام بدید.

• کمتر از چیزی لذت می‌برن.
• تقریبا نسبت به همه چیز و همه کس، بی‌میل و بی علاقه هستن.
• خستگی و نبود انرژی طاقتشون رو کم می‌کنه.
• حس بی ارزش بودن، گناه و خجالت بهش فرصت دیدن خودشون و نیازهاشون رو نمی‌ده.
• توی تمرکز، فکر کردن و حتی یادآوری مشکل پیدا می‌کنن.
• مشکل خواب پیدا می‌کنن. خواب خیلی کمی دارن.
• خیلی وقت‌ها احساس تهی و پوچ بودن بهشون دست می‌ده.
• شاید روزها و هفته‌ها انرژی نداشته باشن.
• علاقه‌شون رو به کار، رابطه‌ی جنسی و فعالیت‌های سابق از دست می‌دن.
• دیدگاه تلخ و منفی به زندگی پیدا می‌کنن.
• گاهی سربه هوا و بی‌نظم به نظر میان.
• گاهی انرژی ندارن که به نظافت شخصیشون برسن. مثل مسواک زدن، حمام رفتن و…
• گاهی وقت‌ها انجام یه کار کوچک براشون طاقت فرساست.
• گاهی ترجیح می‌دن که کل روز رو توی تختشون بخوابن.

• هر اتفاق کوچکی براشون تبدیل به یه فکر پر استرس می‌شه.
• گاهی افکار خودکشی رها شون نمی‌کنه.
• متاسفانه گاهی دست به خودکشی می‌زنن.
• خودشون رو کمتر از اون چیزی که هستن، می‌بینن.
• مدام دردی رو توی نقاط مختلف بدن مثل سر، کمر و عضلات حس می‌کنن.
• بعضی‌ها از افسردگیشون حرف می‌زنن اما بعضی‌ها نه.
• بعضی‌ها دائما گریه می‌کنن و بعضی با وجود احساسات شدید، نمی‌تونن گریه کنن.
• بعضی‌ها در برخورد با دیگران شاد و بی خیال هستن.
• بعضی از افراد افسرده دچار افزایش وزن و بعضی دچار کاهش وزن می‌شن.
• غالبا با روان درمانی بهبود پیدا می‌کنن و بعضی به دارو درمانی هم نیاز دارن.
• کارهای ارزشمندشون رو فراموش می‌کنن.
• گاهی سنشون بیشتر از چیزی که هست، به نظر میاد.
• در موقعیت‌های اجتماعی اعتماد به نفس ندارن.
• سطح عمیق رابطه‌هاشون در زمان افسردگی از بین می‌ره.
• گاهی وقت‌ها شما رو می‌رنجونن و باعث دلخوری می‌شن.
• مدام افکار منفی تکراری درگیرشون می‌کنه.
• احساس خوش‌بینیشون تحلیل رفته.
• شاید هر لحظه احساس ناامیدی رو تجربه کنن.
• احساس بی‌ارزشی و بی‌کفایتی امانشون رو می‌بره.

بعضی از افسردگی‌ها هم خاموش هستن. شاید هیچ کدوم از این نشونه‌ها رو نداشته باشن و شخص شغل، روابط روتین زندگی و خود مراقبتیش رو از سرعادت انجام بده اما رشد و خلاقیت توی زندگی و استعدادش دیده نشه.

این‌ها نشونه‌های کلی افسردگی بود که شدت بروزش می‌تونه در هر فردی متفاوت باشه. این نشونه‌ها در هر فرد، می‌تونه در هردوره افسردگی، متفاوت بروز کنه، یک‌بار پرخور باشه و بار دیگه کم‌خور. لازمه من و شما که شاید تجربه‌اش رو هم داشته باشیم، این نشونه‌ها رو خوب بشناسیم.

چطور می‌تونیم به فرد افسرده کمک کنیم؟

وقتی متوجه می‌شید یه فرد افسرده کنارتونه هول نشید، آروم بشینید و اول فکر کنید که بهترین رفتار برای کمک به این فرد چی می‌تونه باشه؟

• لازمه بدونید که نمی‌تونید افسردگی کسی رو درمان کنید.
• می‌تونید عشق و محبت رو بهش هدیه بدید.
• بهبودی فرد افسرده با خودشه، شما فقط می‌تونید روند رو آسون کنید.
• یه شنونده‌ی دلسوز بودن، می‌تونه موثر باشه.
• قصد اصلاح رفتار شخص افسرده رو نداشته باشید.
• با یه مکالمه انتظار معجزه نداشته باشید.
• شاید لازم باشه تمایل و نگرانیتون رو برای گوش دادن مدام بیان کنید تا مانع گوشه‌گیری و انزوای شخص بشید.
• ملایم و در عین حال پیگیر باشید.
• افسردگی قدرت قضاوت افراد افسرده رو از بین می‌بره، پس اگه گفت می‌خواد بمیره، جدی بگیرید.
• خودنمایی برای همیشه ممنوع! مثل این‌ها نتیجه‌ی تنبلی‌هاته و …
• تحمیل علایق خودتون به فرد افسرده ممنوع. شاید اون روش برای شما جواب بده و برای اون نه.
• رفتارهاش زود ناراحتتون نکنه و به خودتون نگیرید.
• پنهان کردن مشکل فردی که با افسردگی دست و پنجه نرم می‌کنه، آسیب زننده ست.
• احساس ناامیدیش رو بپذیرید.
• کمکش کنید وقت دکتر بگیره و توی اولین ویزیت باهاش همراهی کنید.
• کمکش کنید یه لیست کامل از علائمش برای متخصص بنویسه تا تشخیص راحت‌تر باشه. ” بنظر میاد که در هفته‌ی گذشته معده درد و استخوون درد داشتی، بنظرم خوبه این نشونه رو هم لازم به لیستت اضافه کنی”
• افراد افسرده باید بدونن که در هر صورت دوست داشتنی هستن مخصوصا واسه عزیزانشون.
• کمک کنید به جلسات و مصرف داروهاشون پایبند باشن. بدون قضاوت و تحقیر. فقط کنارشون باشید و لیوان آب رو با دارو براشون ببرید.
• با ملایمت و عشق مداوم رفتار کنید. دلسرد نشید و از درخواست کردن دست نکشید.
• پیشنهاد کنید که در انجام مسئولیت‌ها یا کارهای خانه بهش کمک کنید، اما فقط کارهایی رو که می‌تونید انجام بدید، بدون اینکه خودتون خسته بشید!
• حتی با روش‌های درمانی بهینه، بهبودی از افسردگی یک شبه اتفاق نمیفته پس صبور باشید و انتظاراتتون رو واقعی کنید.

• فرد افسرده رو به داشتن یه سبک زندگی سالم و تقویت کننده‌ی روحیه ترغیب کنید. تشویقش کنید دیدگاه مثبتی داشته باشه، بهتر غذا بخوره، از مصرف الکل و مواد مخدر خودداری کنه، ورزش کنه و برای حمایت به دیگران تکیه کنه.
• یه روز براش صبحانه‌ی گرم آماده کنید و با نشستن کنارش، تشویقش کنید که باهاتون قدم بزنه، تاکید می‌کنم بدون اصرار.
• گاهی کنارش بنشینید و نوازشش کنید تا سطح اکسی توسین خونش بالا بره.
• گاهی سطح دوپامینش (هورمون شادی) افت می‌کنه و لازمه که به شکلات مهمونش کنید.
• گاهی سروتونین خونش پایینه و روتین خودمراقبتی کمکش می‌کنه.

چه جملاتی رو به افراد افسرده نگیم؟

• “چیزی نیست، خدا بزرگه، درست می‌شه و …” اصلا عبارات خوبی نیستن.
• هیچ اتفاقی بی‌دلیل نمیفته.
• چیزی که تو رو نکشه قویترت می‌کنه.
• گذر زمان همه چیز رو درست می‌کنه.
• منم همین‌طوری بودم.
• تا حالا فلان چیز رو امتحان کردی؟
• نباید اینقدر به همه چیز اهمیت بدی.
• بابت چه چیزی اینقدر غمگینی؟
• تو فقط خوش بگذرون.
• تو نباید برای شاد شدن به قرص‌ها متکی بشی!
• گریه نکن !
• تو چیزهای زیادی داری که بابت اونها شاد باشی.
• زودتر خوب شو !
• خوش باش!
• فقط تو اینطوری فکر می‌کنی!
• بقیه بدتر از اینا رو تجربه کردن.
• امروز، روز قشنگیه
• از خونه بیشتر بیرون برو!

 

چطوری صحبت رو با افراد افسرده شروع کنیم؟

برای شروع مکالمه با فرد افسرده، بهتره از این جملات استفاده کنید:

– من اخیرا در مورد تو احساس نگرانی می‌کنم.
-اخیرا، من متوجه برخی تغییرات در رفتارت شدم و می‌خوام بدونم وضعیت روحیت چطوره؟
-می خواستم حالت رو بپرسم. چون اخیرا احساس می‌‌کنم ناراحت به نظر می‌رسی!

 

علائم هشدار دهنده‌ی خودکشی چیست؟

از اونجا که خودکشی در زمان ابتلا به افسردگی یه خطر واقعیه، آگاهی از علائم هشدار دهنده بسیار مهمه.

• صحبت در مورد خودکشی، مردن یا آسیب رسوندن به خود یا به عبارتی تمایل به مرگ.
• ابراز احساس ناامیدی یا نفرت از خود
• اقدام به کارهای خطرناک یا خودزنی
• نظم بخشیدن به امور و خداحافظی
• جستجوی قرص، سلاح یا سایر اشیاء کشنده
• احساس آرامش ناگهانی پس از افسردگی

این نشونه‌های فرد افسرده رو جدی بگیرید، مخصوصا اگر شما رو در جریان افکار خودکشی گذاشته.

نکته‌ی مهم

اگه به فکر دوست و یار افسرده‌ات هستی، اول از همه از خودت مراقبت کن.
چون وقتی سرحال و امیدوار باشی، بیشتر بهش انگیزه می‌دی و توان ادامه دادن رو داری.