همه چیز درمورد زخم دهانه رحم؛ از درمان خانگی و دارویی تا علل!

زخم دهانه رحم (Cervical ectropion)، یک شرایط پزشکی شایع در زنان است که با التهاب و آسیب به بافت دهانه رحم همراه است. این شرایط می‌تواند علائمی مانند خونریزی غیرطبیعی، درد لگن و ترشحات غیرعادی ایجاد کند. درک صحیح از علائم، دلایل، روش‌های تشخیص و درمان زخم دهانه رحم برای پیشگیری و بهبود بهداشت زنان بسیار مهم است. در این مقاله، به تعریف، علائم، دلایل، تشخیص، پیشگیری، و درمان زخم دهانه رحم می‌پردازیم و به سوالات رایج در این زمینه پاسخ می‌دهیم.

زخم دهانه رحم چیست؟

زخم دهانه رحم به التهاب یا آسیب به بافت دهانه رحم اشاره دارد. این شرایط ممکن است بدون علامت باشد، اما در برخی موارد می‌تواند منجر به خونریزی، درد لگن، و غیر طبیعی شدن ترشحات واژن شود. سرویسیت می‌تواند ناشی از عفونت‌ واژن، آسیب‌های فیزیکی، یا سایر عوامل باشد. التهاب دهانه رحم ممکن است به دلایل دیگر جز زخم و آسیب فیزیکی نیز رخ دهد که در مقاله‌ای جدا به طور کامل توضیح داده‌ایم.

علت زخم دهانه رحم چیست؟

زخم دهانه رحم یا سرویسیت، اغلب به دلیل عفونت‌های مقاربتی یا عوامل غیرعفونی ایجاد می‌شود. در زیر به برخی از مهم‌ترین دلایل زخم دهانه رحم اشاره می‌کنیم:

1. عفونت‌های مقاربتی

بیماری‌های مقاربتی اغلب از طریق سکس منتقل می‌شوند و شامل سوزاک (گونوره)، کلامیدیا، تریکومونیازیس و تبخال تناسلی (HSV-2) می‌شوند. کلامیدیا و سوزاک دو نوع از باکتری‌های شایع هستند که می‌توانند به دهانه رحم سرایت کنند و منجر به التهاب یا زخم شوند. تبخال تناسلی نیز می‌تواند به دهانه رحم حمله کند و علائمی مانند درد و ترشحات غیرطبیعی ایجاد کند. ویروس HPV نیز اگر مدت طولانی روی دهانه رحم باقی بماند، می‌تواند منجر به زخم و تغییرات سلولی شود.

2. رشد بیش از حد باکتری‌ها

رشد بیش از حد باکتری‌های خاص در واژن، مانند واژینوز باکتریایی، می‌تواند تعادل طبیعی باکتری‌های واژن را به هم بزند و در نهایت عفونت باکتریایی واژن، منجر به التهاب دهانه رحم شود.

3. واکنش‌های آلرژیک

واکنش‌های آلرژیک به برخی محصولات بهداشتی یا ضدبارداری مانند حساسیت به لاتکس کاندوم‌ها، اسپرم‌کش‌ها، تامپون‌، شیاف‌های مهبلی و خوشبوکننده‌های زنانه، می‌توانند منجر به تحریک و التهاب دهانه رحم شوند.

4. آسیب‌های مکانیکی

آسیب‌های مکانیکی ناشی از استفاده از اشیاء مانند تامپون‌ها یا پساری می‌توانند منجر به التهاب یا زخم دهانه رحم شوند.

5. تغییرات هورمونی

در دوران بارداری یا یائسگی، تغییرات هورمونی می‌توانند منجر به التهاب واژن یا زخم دهانه رحم شوند. این تغییرات شامل سطح پایین استروژن یا پروژسترون بالا است.

علائم زخم دهانه رحم چیست؟

علائم زخم دهانه رحم شامل ترشحات واژن غیرطبیعی، بوی بد واژن، خونریزی پس از رابطه جنسی، درد لگن یا زیر شکم، تکرر ادرار همراه با درد، و لکه‌بینی بین دوره‌های قاعدگی است. در برخی موارد، درد حین رابطه جنسی نیز ممکن است رخ دهد.

در اپلیکیشن ایمپو، می‌توانید تمامی علائم خود را در طول سیکل قاعدگی ثبت کنید تا متناسب با آن‌ها توصیه‌های تخصصی مخصوص به خود را دریافت کنید. همچنین، علائم پرتکرار در بخش گزارش سلامت نمایش داده می‌شود که به تشخیص بسیاری از بیماری‌ها کمک می‌کند.

تشخیص زخم دهانه رحم

تشخیص زخم دهانه رحم معمولاً با معاینه لگنی و استفاده از کولپوسکوپی انجام می‌شود. کولپوسکوپی به پزشک کمک می‌کند تا بافت دهانه رحم را به دقت بررسی کند و نمونه‌برداری انجام دهد. در برخی موارد، تست پاپ اسمیر نیز می‌تواند در تشخیص زخم رحم کمک کند.

درمان زخم دهانه رحم چیست؟

روش‌های مختلفی برای درمان زخم دهانه رحم وجود دارد که در ادامه موثرترین آن‌‌ها را بررسی می‌کنیم:

1. لیزر زخم دهانه رحم

درمان زخم دهانه رحم با لیزر CO2 یک روش سرپایی و موثر است که با بی‌حسی موضعی انجام می‌شود. این روش در 90 درصد موارد نتیجه‌بخش است و نیاز به بستری شدن ندارد. لیزر تراپی به سوزاندن سلول‌های غیرطبیعی کمک می‌کند تا سلول‌های سالم جایگزین شوند.

2. بهترین دارو برای زخم دهانه رحم

آزیترومایسین، یک آنتی‌بیوتیک بسیار قوی برای درمان عفونت‌های مقاربتی مانند کلامیدیا و مایکوپلاسما است.همچنین، داکسی سایکلین، یک تتراسیکلین که برای درمان عفونت‌های باکتریایی مانند کلامیدیا استفاده می‌شود. مترونیدازول نیز برای درمان عفونت‌های باکتریایی مانند واژینوز باکتریایی و تریکومونیازیس تجویز می‌شود. 

در موارد شدید، ممکن است از جنتامایسین برای درمان زخم رحم به‌صورت آمپول استفاده شود. برای کاهش التهاب و درد، داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی (NSAIDs) مانند دیکلوفناک و ایبوپروفن برای درمان زخم رحم مفید هستند.

3. بهترین پماد برای زخم دهانه رحم

پمادهای موضعی مانند دالاواگ و کلیندامازول به دلیل خواص ضدباکتریایی و ضدقارچی، برای درمان عفونت‌های باکتریایی و قارچی استفاده می‌شوند. پماد کلوتریمازول نیز برای عفونت قارچی واژن مفید است. استفاده از این پمادها باید تحت نظر پزشک باشد تا از بروز عوارض احتمالی جلوگیری شود. در برخی موارد، پمادهای ترمیم‌کننده با ویتامین E یا پمادهای استروئیدی برای کاهش التهاب و ترمیم بافت توصیه می‌شوند.

مصرف خودسرانه داروهای اشتباه ممکن است علائم زخم دهانه رحم را تشدید کند و موجب افزایش التهاب شود؛ بنابراین مصرف دارو را طبق تجویز پزشک پیش ببرید تا کامل درمان شوید. با اپلیکیشن ایمپو می‌توانید در سریع‌ترین زمان به پزشک متخصص دسترسی آنلاین داشته باشید و مسائل خود را به‌صورت محرمانه با پزشک مطرح کنید.

درمان خانگی زخم دهانه رحم

درمان خانگی زخم دهانه رحم می‌تواند به عنوان مکمل درمان‌های پزشکی استفاده شود. با این حال، قبل از استفاده از هر روش خانگی، مشورت با پزشک متخصص ضروری است. در زیر به برخی از روش‌های خانگی برای بهبود علائم زخم دهانه رحم اشاره می‌کنیم:

1. استفاده از عسل

عسل به دلیل خواص ضدباکتریایی و ضدالتهابی خود، یکی از روش‌های خانگی برای درمان زخم دهانه رحم است. می‌توان از ترکیب عسل با ماست یا آلوئه‌ورا به نسبت دو به یک استفاده کرد. این ترکیب را می‌توان بر روی باند استریل قرار داد و شب تا صبح بر روی واژن گذاشت. همچنین، ترکیب خاکشیر و عسل به‌صورت شیاف می‌تواند مفید باشد.

2. حمام‌های گیاهی

حمام‌های گیاهی با افزودن گیاهان آرام‌بخش مانند بابونه، گل همیشه‌بهار، یا اسطوخودوس به آب گرم می‌تواند به تسکین و کاهش التهاب کمک کند. این روش به تقویت آرامش و تسکین موقت ناراحتی کمک می‌کند.

3. مصرف سیر

سیر به دلیل خواص ضدباکتریایی قوی خود، می‌تواند در درمان زخم دهانه رحم مفید باشد. مصرف سیر یا مکمل‌های حاوی آن ممکن است به درمان واژینوز باکتریایی کمک کند که یکی از عوامل ایجاد زخم دهانه رحم است.

4. استفاده از جوشانده پوست انار

جوشانده پوست انار به دلیل خاصیت ضدعفونی‌کننده خود، می‌تواند در درمان زخم دهانه رحم و از بین بردن ترشحات غیرطبیعی مفید باشد.

5. مصرف ماست و پروبیوتیک‌ها

ماست و مکمل‌های پروبیوتیک به دلیل داشتن باکتری‌های مفید، می‌توانند به تعادل باکتری‌های واژن کمک کنند و در درمان واژینوز باکتریایی مؤثر باشند.

6. استفاده از چای سبز

چای سبز به دلیل خواص آنتی‌اکسیدانی خود، می‌تواند به کاهش ریسک ابتلا به سرطان و همچنین تسکین علائم کمک کند.

7. کمپرس گرم یا سرد

استفاده از کمپرس گرم یا سرد می‌تواند به تسکین درد و التهاب کمک کند. این روش به بهبود گردش خون و شل شدن ماهیچه‌ها کمک می‌کند.

8. استفاده از ژل آلوئه‌ورا

ژل آلوئه‌ورا به دلیل خواص ضدالتهابی و تسکین‌دهنده خود، می‌تواند در کاهش تحریک و بهبود زخم دهانه رحم مفید باشد.

عوارض زخم دهانه رحم چیست؟

عوارض زخم دهانه رحم می‌تواند جدی و طولانی‌مدت باشد، بنابراین درمان به موقع و مناسب بسیار مهم است. در زیر به برخی از مهم‌ترین عوارض اشاره می‌کنیم:

• بیماری التهابی لگن (PID)

اگر زخم دهانه رحم درمان نشود، ممکن است عفونت به رحم و لوله‌های فالوپ گسترش یابد و منجر به بیماری التهابی لگن شود. این عفونت می‌تواند به مشکلات باروری و درد مزمن لگن منجر شود.

• ناباروری

 عفونت‌های مزمن و عدم درمان به موقع می‌توانند به مشکلات ناباروری منجر شوند. این عفونت‌ها ممکن است به لوله‌های فالوپ آسیب برسانند و مانع بارداری شوند

• حاملگی خارج‌رحمی

 در برخی موارد، عفونت‌های مزمن می‌توانند به حاملگی خارج‌رحمی منجر شوند، که یک شرایط پزشکی تهدیدکننده زندگی است. 

• درد مزمن لگن

 زخم دهانه رحم می‌تواند منجر به درد مزمن در ناحیه لگن شود که زندگی روزمره را تحت تأثیر قرار می‌دهد.

• افزایش خطر ابتلا به HIV

 اگر شریک جنسی آلوده به HIV (ایدز) باشد، زخم دهانه رحم می‌تواند خطر انتقال این ویروس را افزایش دهد.

• زایمان زودرس و سقط جنین

در دوران بارداری، زخم دهانه رحم می‌تواند به زایمان زودرس یا سقط جنین منجر شود.

• دیسپلازی یا سرطان دهانه رحم

اگر زخم دهانه رحم ناشی از دیسپلازی باشد، خطر سرطان دهانه رحم افزایش می‌یابد. دیسپلازی دهانه رحم یک پیش‌سرطان است که با درمان مناسب می‌توان از پیشرفت آن به سرطان جلوگیری کرد.

پیشگیری از زخم دهانه رحم

پیشگیری از زخم دهانه رحم شامل استفاده از کاندوم در روابط جنسی، اجتناب از روابط جنسی محافظت‌نشده، عدم استفاده مکرر از محصولات بهداشتی تحریک‌کننده و رعایت بهداشت واژن است. همچنین، آگاهی دختران و نوجوانان قبل از برقراری رابطه جنسی بسیار مهم است. اپلیکیشن ایمپو با نمایش هشدارها و نکات تخصصی متناسب با فاز چرخه قاعدگی، به شما کمک می‌کند از عوامل تشدیدکننده بیماری‌های مختلف زنان پیشگیری کنید. کافیست علائم خود را به صورت روزانه ثبت کنید تا توصیه‌ها شخصی‌سازی شوند.

پرسش و پاسخ زخم دهانه رحم

در ادامه به سوالات رایج درباره زخم دهانه رحم می‌پردازیم:

1. زخم دهانه رحم باعث باردار نشدن می‌شود؟

زخم دهانه رحم به خودی خود معمولاً مانع بارداری نمی‌شود، اما در برخی موارد ممکن است به دلیل عفونت یا التهاب، مشکلاتی در بارداری ایجاد کند.

2. زخم دهانه رحم منجر به سرطان می‌شود؟

زخم دهانه رحم به خودی خود منجر به سرطان نمی‌شود، اما در مواردی که با دیسپلازی همراه باشد، خطر سرطان افزایش می‌یابد. برای آشنایی با علائم سرطان رحم، می‌توانید مقاله آن را مطالعه کنید.

3. زخم دهانه رحم، درد زیر شکم ایجاد می‌کند؟

بله، زخم دهانه رحم  همراه با عفونت عمقی لگنی می‌تواند منجر به درد زیر شکم یا لگن شود.

4. زخم دهانه رحم با کولپوسکوپی تشخیص داده می‌شود؟

بله، کولپوسکوپی یکی از روش‌های تشخیصی زخم دهانه رحم است.

5. آیا HPV موجب زخم دهانه رحم می‌شود؟

HPV می‌تواند منجر به دیسپلازی یا سرطان دهانه رحم شود که ممکن است در مراحل ابتدایی با زخم دهانه رحم اشتباه گرفته شود‌.

6. با وجود زخم دهانه رحم، باید از نزدیکی پرهیز کرد؟

در برخی موارد، پزشک ممکن است توصیه کند که تا بهبودی کامل از نزدیکی پرهیز شود، اما این تصمیم باید بر اساس مشورت با پزشک باشد.

7. زخم دهانه رحم با پاپ اسمیر تشخیص داده می‌شود؟

تست پاپ اسمیر می‌تواند در تشخیص دیسپلازی یا سرطان دهانه رحم کمک کند، اما برای تشخیص زخم دهانه رحم به تنهایی کافی نیست.

8. زخم دهانه رحم در بارداری خطر دارد؟

زخم دهانه رحم در دوران بارداری می‌تواند خطراتی ایجاد کند و تحت نظارت پزشک باشد. در برخی موارد، ممکن است نیاز به درمان فوری باشد.

9. تفاوت زخم واژن و زخم دهانه رحم چیست؟

زخم واژن و زخم دهانه رحم هر دو می‌توانند به دلیل عفونت یا آسیب ایجاد شوند، اما محل آنها متفاوت است. زخم دهانه رحم در دهانه رحم رخ می‌دهد، در حالی که زخم واژن در دیواره یا ورودی واژن ایجاد می‌شود. علائم و درمان آنها نیز ممکن است متفاوت باشد.

10. زخم دهانه رحم چقدر طول می‌کشد خوب شود؟

مدت زمان بهبودی زخم دهانه رحم معمولاً حدود دو هفته است، اما این مدت می‌تواند بسته به شدت بیماری و روش درمان متفاوت باشد.

جمع‌بندی

زخم دهانه رحم یا سرویسیت، یک شرایط پزشکی شایع در زنان است که می‌تواند به دلیل عفونت‌ها، آسیب‌های فیزیکی، یا سایر عوامل ایجاد شود. علائم این بیماری شامل خونریزی غیرطبیعی، درد لگن، و ترشحات غیرعادی است. درمان زخم دهانه رحم با استفاده از آنتی‌بیوتیک‌ها، لیزر، یا سایر روش‌های درمانی انجام می‌شود. پیشگیری از این بیماری با استفاده از کاندوم در روابط جنسی و اجتناب از محصولات بهداشتی تحریک‌کننده مهم است. در صورت عدم درمان، زخم دهانه رحم می‌تواند به عوارض جدی مانند بیماری التهابی لگن یا ناباروری منجر شود. با اپلیکیشن ایمپو، در هر زمان و مکان به پزشکان متخصص زنان دسترسی دارید و می‌توانید با رزرو نوبت از پزشک و طبق تجویز متخصص، پروسه درمان را آغاز کنید. به یک زن شناخت و آگاهی از بدن و تغییرات آن در طی سیکل قاعدگی کمک بزرگی به حفظ سلامتی و کنترل بیماری‌ها دارد. ایمپو این امکان را به راحتی برای شما فراهم می‌کند تا با آگاهی بیشتر از سلامتی خود مراقبت کنید.

منابع

• Clevelandclinic
•  Webmd 
• Medicalnewstoday