سرکلاژ چیست؛ بررسی روش، مزایا و عوارض آن

بارداری، مسیری پیچیده و شگفت‌انگیزی است که هر مرحله از آن نیاز به مراقبت و توجه دارد. یکی از چالش‌هایی که برخی زنان در این دوران با آن رو به رو می‌شوند، ضعف دهانه رحم است که می‌تواند منجر به زایمان زودرس یا سقط جنین شود.

در چنین شرایطی برای حفظ سلامت مادر و جنین، نیاز به مداخله پزشکی احساس می‌شود؛ پزشکان برای جلوگیری از این اتفاقات، از روشی به نام سرکلاژ استفاده می‌کنند. عمل سرکلاژ، یک جراحی ساده اما حیاتی است که با بسته نگه داشتن دهانه رحم، در هفته‌های 12 تا 24 بارداری به حفظ آن تا زمان مناسب کمک می‌کند.

این روش، به ویژه برای زنانی که سابقه زایمان زودرس یا نارسایی دهانه رحم دارند، توصیه می‌شود تا شانس یک بارداری موفق را افزایش دهد و به مادران این فرصت را بدهد که نوزاد خود را در زمان مناسب و با سلامت کامل به دنیا بیاورند.

در ادامه، به بررسی دقیق‌تر این که عمل سرکلاژ چیست، نحوه انجام آن، فواید و عوارض سرکلاژ و نکات مراقبتی قبل و بعد از آن می‌پردازیم.

عمل سرکلاژ چیست؟

سرکلاژ(Cerclage) یک واژه فرانسوی به معنای "حلقه زدن" یا "بستن با نخ" است. این اصطلاح در پزشکی، یک روش جراحی برای بسته نگه داشتن دهانه رحم در دوران بارداری است تا از زایمان زودرس یا سقط جنین جلوگیری شود.

این عمل معمولا در زنانی انجام می‌شود که دچار ناکارآمدی دهانه رحم هستند؛ به این معنی که دهانه رحم آن‌ها زودتر از موعد شروع به باز شدن می‌کند. به طور معمول، این جراحی در هفته‌ دوازدهم بارداری تا هفته ۲۴ بارداری انجام می‌شود و در برخی موارد خاص تا هفته ۲۸ بارداری نیز ممکن است صورت بگیرد.

سرکلاژ سرویکس، با بخیه زدن دهانه رحم انجام می‌شود تا از باز شدن زودرس آن جلوگیری کند. بخیه‌ها معمولا تا هفته ۳۷ بارداری باقی می‌مانند و قبل از زایمان طبیعی برداشته می‌شوند. در برخی موارد، اگر نیاز به سزارین باشد، ممکن است بخیه‌ها دست‌نخورده باقی بمانند.

سرکلاژ چگونه انجام می‌شود؟

عمل سرکلاژ معمولا در بیمارستان و تحت بی‌حسی نخاعی یا بیهوشی عمومی انجام می‌شود. به طور کلی، دو روش اصلی برای سرکلاژ وجود دارد:

1. سرکلاژ ترانس واژینال(Transvaginal Cerclage - TVC)

این روش رایج، از طریق واژن انجام می‌شود. ابتدا به بیمار بی‌حسی موضعی تزریق شده و در برخی موارد ممکن است بیهوشی عمومی استفاده شود. سپس، پزشک با کمک ابزارهای جراحی، دهانه رحم را از طریق واژن بخیه می‌زند تا از باز شدن آن جلوگیری کند.

این بخیه می‌تواند به صورت عرضی یا طولی باشد. پس از قرار دادن بخیه، پزشک محل عمل را بررسی کرده و عمل پایان می‌یابد. زمان انجام عمل سرکلاژ واژینال معمولا بین هفته‌ 12 تا هفته چهاردهم بارداری است.

2. سرکلاژ ترانس ابدومینال(Transabdominal Cerclage - TAC)

در مواردی که روش واژینال جواب ندهد، سرکلاژ از طریق برش شکمی انجام می‌شود؛ به طور معمول در این روش، پزشک از بیهوشی عمومی استفاده می‌کند؛ سپس، جراح یک برش کوچک در ناحیه شکم ایجاد کرده تا به رحم دسترسی پیدا کند. بخیه‌ای در بالای دهانه رحم قرار می‌دهد تا آن را محکم نگه دارد.

پس از قرار دادن بخیه، برش شکمی بسته می‌شود و عمل به پایان می‌رسد. این روش برای زنانی مناسب است که دهانه رحم بسیار کوتاه یا تخریب‌شده‌ای دارند.

سرکلاژ چند درصد جواب می‌دهد؟

موفقیت سرکلاژ بستگی به عوامل مختلفی مانند زمان انجام عمل، وضعیت سلامتی مادر و علت نیاز به سرکلاژ دارد. به طور کلی، عمل سرکلاژ می‌تواند شانس بارداری موفق را افزایش دهد، اما هیچ تضمینی برای جلوگیری از سقط جنین وجود ندارد.

در شرایط عمومی، سرکلاژ ترانس‌واژینال که معمولا در اوایل بارداری انجام می‌شود، میزان موفقیت بالایی دارد و موفقیت آن در حدود 80-90 درصد برای جلوگیری از زایمان زودرس یا سقط جنین است.

با این حال، برخی از مطالعات نشان داده‌اند در مواردی که علت نارسایی دهانه رحم شدید باشد یا مشکلات دیگری مانند ناهنجاری‌های رحمی یا مشکلات مرتبط با جنین وجود داشته باشد، احتمال سقط پس از سرکلاژ می‌تواند به حدود 10-20 درصد برسد.

سرکلاژ ترانس‌آبدمینال که برای شرایط پیچیده‌تر انجام می‌شود، معمولا موفقیت بالاتری دارد؛ اما برای بیمارانی که سابقه مشکلات جدی‌تر دارند، ممکن است درصد موفقیت، کمی پایین‌تر باشد.

سرکلاژ برای چه کسانی انجام می‌شود؟

عمل سرکلاژ برای زنانی انجام می‌شود که به دلیل ضعف دهانه رحم در معرض خطر سقط جنین یا زایمان زودرس قرار دارند. این روش معمولا برای موارد زیر کاربرد دارد:

• سابقه سقط جنین یا زایمان زودرس

• ضعف یا نارسایی دهانه رحم

• مراحل اولیه بارداری با علائم باز شدن دهانه رحم

• پیشگیری از سقط در بارداری‌های چندقلو

• آسیب‌های قبلی به دهانه رحم

• بیماری‌های خاص رحم یا مشکلات ساختاری

سرکلاژ و سزارین

سرکلاژ و سزارین دو روش مختلف هستند که در بارداری‌های پرخطر ممکن است به ترتیب برای جلوگیری از زایمان زودرس و انجام زایمان ایمن به کار روند؛ اما ارتباط مستقیمی بین این دو وجود ندارد. در واقع، سرکلاژ یک روش پیشگیرانه برای جلوگیری از زایمان زودرس است، در حالی که سزارین یک روش زایمان است که در موارد خاص انجام می‌شود.

در برخی از موارد، به ویژه در بارداری‌هایی که سرکلاژ برای جلوگیری از باز شدن دهانه رحم انجام شده است، پزشک ممکن است تصمیم بگیرد که برای جلوگیری از آسیب به دهانه رحم یا آسیب به بخیه‌ها، زایمان از طریق سزارین انجام شود.

همچنین در بارداری‌هایی که نیاز به سرکلاژ دارند، ممکن است با مشکلات دیگری مانند موقعیت نامناسب جنین یا مشکلات دیگر در مسیر زایمان رو به رو شوند، که باعث می‌شود سزارین بهترین گزینه برای زایمان باشد. داشتن اپلیکیشن ایمپو در دوران بارداری به شما کمک می‌کند با توصیه‌ها و اطلاعات کاملا علمی و تخصصی، سلامت خود و جنینتان را در الویت قرار دهید و با اطلاعات کامل از هر روز بارداری بهتر بتوانید این دوران شیرین و حساس را پشت سر بگذارید.

با توصیه‌های ایمپو بهت یادآوری می‌کنیم تا سلامت خودت و نوزادت رو اولویت قرار بدی.

نصب اپلیکیشن ایمپو

سرکلاژ و زایمان طبیعی ممکن است؟

اگر سرکلاژ به درستی انجام شود و شرایط بارداری به گونه‌ای باشد که دهانه رحم باز نشود یا در معرض خطر قرار نگیرد، پس از مدت زمان معین، بخیه‌ها برداشته می‌شوند و بارداری به طور طبیعی ادامه می‌یابد. به این معنا که زایمان طبیعی ممکن است پس از عمل سرکلاژ برای مادر و جنین امکان‌پذیر باشد.

البته سرکلاژ می‌تواند با زایمان طبیعی به چالش‌هایی برخورد کند؛ به طور مثال، در مواردی که این عمل انجام شده، ممکن است دهانه رحم به طور طبیعی آمادگی کافی برای باز شدن نداشته باشد؛ این وضعیت، خطر پارگی رحم یا آسیب به بخیه‌ها را در حین زایمان طبیعی افزایش می‌دهد.

جهت آشنایی بیشتر با زایمان طبیعی و شرایط انجام آن، مقاله مربوطه را مطالعه کنید. در برخی از موارد، پزشک ممکن است متناسب با وضعیت رحم برای جلوگیری از آسیب به دهانه رحم و بخیه‌ها، زایمان طبیعی یا سزارین را انتخاب کند.

انواع سرکلاژ چیست؟

عمل سرکلاژ متناسب با شرایط بیمار و مرحله بارداری به چندین نوع تقسیم می‌شود؛ پزشک متخصص نیز بر اساس وضعیت دهانه رحم، تاریخچه زایمان و عوامل خطر، بهترین روش را انتخاب می‌کند. در ادامه رایج‌ترین و مهم‌ترین انواع سرکلاژ را بررسی می‌کنیم:

1. سرکلاژ مک دونالد - McDonald Cerclage

رایج‌ترین روش سرکلاژ ترانس واژینال که با استفاده از نخ‌های غیر قابل جذب در اطراف دهانه رحم دوخته می‌شود؛ نخ در قسمت میانی دهانه رحم بسته شده و یک حلقه ایجاد می‌کند تا دهانه رحم را بسته نگه دارد. سرکلاژ مک دونالد، نسبت به دیگر روش‌ها، کم‌خطرتر و کم‌عارضه‌تر است.

این نوع عمل سرکلاژ مناسب زنانی است که نارسایی دهانه رحم دارند ولی شرایط آن‌ها پیچیده نیست. همچنین، در مادرانی که نیاز به سرکلاژ قابل برداشت برای زایمان طبیعی دارند، این روش کاربرد دارد.

2. سرکلاژ شیرودکار - Shirodkar Cerclage

این روش، مشابه سرکلاژ مک دونالد است؛ اما بخیه‌ها در عمق بیشتری از بافت دهانه رحم قرار داده می‌شوند. در این نوع سرکلاژ واژینال برای بخیه‌ها از نخ‌های قوی‌تر و مقاوم‌تر استفاده می‌کنند تا احتمال باز شدن را کاهش دهند. این بخیه‌ها ممکن است در برخی موارد باقی بمانند و برای بارداری‌های بعدی نیز مفید باشند.

به طور کلی این روش، مناسب برای افرادی است که دهانه رحم بسیار ضعیف دارند یا زنانی که سرکلاژ مک دونالد برای آن‌ها موفق نبوده است.

3. سرکلاژ شکمی - TransAbdominal Cerclage

این نوع سرکلاژ از طریق یک برش در شکم مانند جراحی سزارین یا لاپاراسکوپی انجام می‌شود؛ به این صورت که بخیه در قسمت بالایی دهانه رحم(نزدیک به محل اتصال رحم و دهانه رحم) قرار می‌گیرد.

برخلاف سرکلاژهای واژینال، این بخیه دائمی است و برای زایمان‌های بعدی باقی می‌ماند؛ بیمار باید زایمان سزارین داشته باشد زیرا بخیه برداشته نمی‌شود. سرکلاژ شکمی، مناسب برای افرادی است که سرکلاژ واژینال ناموفق داشته‌اند.

همچنین برای افرادی که نارسایی شدید دهانه رحم دارند یا زنانی که دهانه رحم آن‌ها بسیار کوتاه یا تخریب‌شده است، استفاده می‌شود. به طور کلی، سرکلاژ واژینال نسبت به سرکلاژ شکمی کم‌تهاجمی‌تر است و دوره نقاهت کوتاه‌تری دارد اما در موارد خاص، سرکلاژ شکمی ترجیح داده می‌شود.

4. سرکلاژ اورژانسی - Emergency Cerclage

این روش، معمولا به صورت اورژانسی و در بیمارستان انجام می‌شود و برای بارداری‌هایی که هنوز در مراحل ابتدایی هستند، می‌تواند خطر زایمان زودرس را کاهش دهد. این عمل، در مواردی که دهانه رحم به طور غیر منتظره‌ای باز شده یا جنین و کیسه آب بیرون‌زده است، انجام می‌شود.

این وضعیت ممکن است در اواخر سه ماهه اول بارداری یا اوایل سه ماهه دوم بارداری رخ دهد. در این حالت، سرکلاژ به عنوان یک اقدام فوری برای جلوگیری از زایمان زودرس و حفظ بارداری انجام می‌شود. سرکلاژ اورژانسی یا سرکلاژ درمانی مناسب برای مادرانی است که سابقه زایمان زودرس دارند و بدون سرکلاژ سلامت جنین در خطر خواهد بود.

عمل سرکلاژ اورژانسی، نیاز به استراحت مطلق بعد از جراحی دارد. در این روش، معمولا بخیه‌ها بعد از 24 تا 28 هفته بارداری برداشته می‌شوند؛ زیرا رحم باید به طور طبیعی شروع به باز شدن کرده تا زایمان انجام شود.

نخ سرکلاژ چیست؟

نخ سرکلاژ(Cervical cerclage suture) نخ مخصوصی است که در این نوع جراحی برای بستن دهانه رحم استفاده می‌شود. نخ‌های سرکلاژ ویژگی‌های خاصی دارند و مناسب برای استفاده در بافت‌های نرم رحم هستند. به طور مثال، این نخ بسیار مقاوم و با دوام است تا در طول بارداری از باز شدن زودرس دهانه رحم جلوگیری کند.

معمولا از جنس پلی‌استر یا پلی‌پروپیلن و با انعطاف‌پذیری بالا هستند تا به راحتی درون دهانه رحم قرار بگیرد و از به بافت رحم آسیب نزند. نخ سرکلاژ باید خاصیت ضد حساسیت و ضد التهاب داشته باشد و باعث بروز عفونت یا تحریک بافت‌های رحم نشود.

نخ سرکلاژ معمولا غیر جاذب است، به این معنی که در بدن حل نمی‌شود و به مدت طولانی در رحم باقی می‌ماند. البته در برخی موارد خاص، پزشک از نخ‌های جاذب که در بدن جذب می‌شوند، استفاده می‌کند.

طول سرویکس برای سرکلاژ چه اندازه باید باشد؟

طول سرویکس(دهانه رحم) یکی از عوامل مهم در تصمیم‌گیری برای انجام سرکلاژ است. طول طبیعی سرویکس در طول بارداری معمولا بین 3 تا 5 سانتی‌متر است؛ اگر طول سرویکس به زیر 2.5 سانتی‌متر برسد، خطر باز شدن دهانه رحم و زایمان زودرس افزایش می‌یابد و در این شرایط، پزشکان ممکن است انجام سرکلاژ را توصیه کنند.

زنانی که سرویکس کوتاه‌تر از حد طبیعی دارند(معمولاً زیر 2.5 سانتی‌متر) یا در معرض باز شدن دهانه رحم هستند، سرکلاژ می‌تواند به پیشگیری از زایمان زودرس کمک کند. در برخی از موارد، پزشکان ممکن است طول سرویکس را به طور منظم در طول بارداری اندازه‌گیری کنند تا هرگونه تغییرات احتمالی را شناسایی کرده و تصمیم به انجام سرکلاژ بگیرند.

به طور کلی، هر چه طول سرویکس کمتر باشد، احتمال نیاز به سرکلاژ بیشتر است.

آیا سرکلاژ درد دارد؟

سرکلاژ، یک عمل جراحی است که تحت بی‌حسی موضعی یا بیهوشی عمومی انجام می‌شود، بنابراین درد قابل توجهی در حین عمل احساس نمی‌کنید. در روش سرکلاژ ترانس‌واژینال، به دلیل استفاده از بی‌حسی موضعی و در سرکلاژ ترانس‌آبدمینال، که از بیهوشی عمومی استفاده می‌شود، بیمار معمولا دردی احساس نمی‌کند.

پس از انجام عمل سرکلاژ، ممکن است بیمار به مدت چند روز احساس درد خفیف یا ناراحتی در ناحیه لگن شبیه به دردهای قاعدگی داشته باشد. این درد معمولا با مسکن‌های ملایم کاهش می‌یابد. به‌طور کلی، درد ناشی از سرکلاژ معمولا قابل تحمل است و با داروهای مسکن به راحتی مدیریت می‌شود.

چه عواملی در سرکلاژ ناموفق تاثیر دارند؟

سرکلاژ ناموفق به حالتی اطلاق می‌شود که با وجود انجام عمل جراحی برای بستن دهانه رحم، نتیجه مطلوب به دست نیاید و بارداری به دلایلی مانند زایمان زودرس یا سقط جنین ادامه پیدا نکند. در این شرایط، سرکلاژ نتواسته است از باز شدن دهانه رحم یا از وقوع مشکلات دیگر جلوگیری کند.

عواملی که ممکن است منجر به سرکلاژ ناموفق شوند عبارتند از:

1. ضعف شدید دهانه رحم

اگر دهانه رحم بسیار ضعیف باشد، سرکلاژ ممکن است نتواند به طور کامل از باز شدن آن جلوگیری کند.

2. زمان نامناسب برای انجام سرکلاژ

اگر سرکلاژ خیلی دیر انجام شود؛ به طور مثال، بعد از هفته‌های ابتدایی بارداری یا زمانی که دهانه رحم قبلا شروع به باز شدن کرده باشد، احتمال موفقیت آن کاهش می‌یابد.

3. مشکلات دیگر بارداری

مشکلات اضافی مانند ناهنجاری‌های جنینی یا عفونت‌های رحم ممکن است باعث شکست سرکلاژ و از دست رفتن بارداری شوند.

4. زایمان زودرس حتی پس از سرکلاژ

در برخی موارد، سرکلاژ ممکن است از زایمان زودرس جلوگیری نکند، به ویژه اگر بارداری به طور کلی با خطرات بیشتری رو به رو باشد.

سرکلاژ، یک روش پیشگیرانه است، اما هیچ‌گاه نمی‌تواند 100 درصد از سقط جنین یا زایمان زودرس جلوگیری کند. در صورت ناموفق بودن سرکلاژ، پزشک ممکن است از روش‌های دیگر مانند استراحت در بستر، مصرف داروهای خاص استفاده کرده یا حتی تصمیم به پایان بارداری بگیرد.

عوارض سرکلاژ چیست؟

سرکلاژ یک عمل جراحی نسبتا ایمن است، اما مانند هر عمل جراحی دیگری، ممکن است با عوارضی همراه باشد؛ عوارض احتمالی سرکلاژ که ممکن است در طول عمل یا بعد آن بروز کند، شامل موارد زیر است:

1. عفونت

یکی از عوارض شایع، خطر عفونت است. عفونت ممکن است در ناحیه واژن یا رحم رخ دهد، به ویژه اگر بخیه‌ها به درستی مراقبت نشوند. برای آشنایی با علائم عفونت واژن می‌توانید مقاله آن را مطالعه کنید.

2. پارگی دهانه رحم

در برخی موارد، بخیه‌ها ممکن است باعث آسیب به دهانه رحم شده یا رحم در طول عمل دچار پارگی شود.

3. زایمان زودرس

اگر سرکلاژ باعث تحریک رحم شده یا دهانه رحم به طور غیر طبیعی حساس شود، ممکن است منجر به زایمان زودرس شود؛ حتی اگر هدف از سرکلاژ جلوگیری از آن باشد.

4. آسیب به مثانه یا روده

در موارد نادر، در حین انجام سرکلاژ ممکن است به مثانه یا روده آسیب برسد؛ این احتمال در صورتی که عمل به دقت انجام نشود، بیشتر است.

5. حساسیت یا واکنش به نخ

بعضی از زنان ممکن است به نخ سرکلاژ حساسیت داشته باشند که این موضوع می‌تواند منجر به التهاب، درد یا عفونت شود.

6. نیاز به برداشتن زودهنگام بخیه‌ها

در برخی موارد، بخیه‌ها باید قبل از موعد برداشته شوند، مثلا اگر زن در معرض عفونت یا درد شدید قرار گیرد؛ برداشتن زودهنگام بخیه‌ها ممکن است باعث خطر باز شدن دهانه رحم و زایمان زودرس شود.

علائم باز شدن بخیه سرکلاژ چیست؟

در برخی موارد، به ویژه در صورتی که بخیه‌ها نتوانند به طور موثر دهانه رحم را محکم نگه دارند، ممکن است بخیه سرکلاژ باز یا شل شود. در این حالت، ممکن است مشکلاتی برای بارداری ایجاد کرده و خطرات را افزایش دهد. از علائم باز شدن بخیه سرکلاژ می‌توان موارد زیر را نام برد:

1. خونریزی یا لکه‌بینی

یکی از علائم رایج، خونریزی یا لکه‌بینی غیر طبیعی است که ممکن است کم یا شدید باشد و معمولا در طول یا بعد از فعالیت‌های فیزیکی اتفاق می‌افتد. 

2. درد در ناحیه لگن

احساس درد یا فشار در ناحیه شکم یا  درد لگن ممکن است نشان‌دهنده باز شدن سرکلاژ باشد. این درد می‌تواند شبیه به درد پریود بوده یا به صورت درد شدیدتر و غیر معمول احساس شود.

3. ترشحات غیر طبیعی

ترشحات بارداری غیر طبیعی همراه با بوی بد، می‌تواند نشانه عفونت یا باز شدن بخیه‌ها باشد؛ این ترشحات ممکن است همراه با درد یا خونریزی باشند.

4. کاهش حرکات جنین

اگر جنین در حال حرکت باشد و بعد از باز شدن سرکلاژ حرکات کمتری احساس شود، این می‌تواند یک علامت هشدار باشد که نشان‌دهنده مشکلی در بارداری است.

5. احساس فشار در ناحیه واژن

در برخی موارد، ممکن است زنان احساس کنند که فشار بیشتری در ناحیه واژن ایجاد می‌شود، که می‌تواند نشان‌دهنده باز شدن دهانه رحم یا شروع فرایند زایمان زودرس باشد.

فواید سرکلاژ چیست؟

سرکلاژ یک روش جراحی است که برای بستن دهانه رحم در بارداری‌های پرخطر به کار می‌رود؛ بنابراین، این روش می‌تواند در موارد خاص فواید زیادی داشته باشد. برخی از فواید سرکلاژ عبارتند از:

1. جلوگیری از زایمان زودرس

یکی از بزرگ‌ترین فواید سرکلاژ، جلوگیری از زایمان زودرس است. در بارداری‌هایی که دهانه رحم ضعیف یا در معرض باز شدن قرار دارد، سرکلاژ می‌تواند شانس ادامه بارداری برای مدت زمان بیشتری را فراهم کند.

2. کاهش خطر سقط جنین

در زنانی که سابقه سقط جنین مکرر دارند، سرکلاژ می‌تواند خطر سقط جنین در بارداری‌های آینده را کاهش دهد.

3. سرکلاژ و بارداری دوقلو

سرکلاژ در بارداری دوقلو زمانی انجام می‌شود که دهانه رحم ضعیف باشد یا در معرض باز شدن زودرس قرار گیرد. بارداری دوقلو به طور کلی خطرات بیشتری برای زایمان زودرس دارد، به ویژه اگر سابقه سقط جنین یا زایمان زودرس در بارداری‌های قبلی وجود داشته باشد.

در چنین مواردی، عمل سرکلاژ می‌تواند به عنوان یک روش پیشگیرانه برای جلوگیری از این شرایط استفاده شود؛ با این حال، بارداری دوقلو به طور طبیعی خطرات بیشتری دارد و مراقبت‌های پزشکی، استراحت و نظارت دقیق در طول بارداری همچنان بسیار مهم هستند.

4. سرکلاژ رحم دوشاخ و بارداری‌های پرخطر

سرکلاژ در رحم دوشاخ یکی از روش‌هایی است که ممکن است در موارد خاص و با توجه به وضعیت بیمار انجام شود. رحم دوشاخ، نوعی ناهنجاری آناتومیکی رحم است که در آن رحم به جای شکل طبیعی یکپارچه، دو بخش جداگانه به شکل دو شاخ دارد.

این ناهنجاری ممکن است باعث مشکلاتی در بارداری، از جمله سقط جنین مکرر یا زایمان زودرس شود. عمل سرکلاژ در رحم دوشاخ به روش ترانس واژینال انجام می‌شود اما در موارد پیچیده‌تر ممکن است از سرکلاژ ترانس‌آبدمینال(از طریق شکم) نیز استفاده شود.

5. افزایش شانس بارداری سالم

سرکلاژ می‌تواند شانس رسیدن به یک بارداری سالم و تمام‌مدت را افزایش دهد. با جلوگیری از زایمان زودرس، خطراتی که ممکن است به جنین آسیب برساند، کاهش می‌یابد.

6. آرامش خاطر برای مادر

زنانی که در بارداری‌های قبلی مشکلاتی مانند سقط جنین یا زایمان زودرس تجربه کرده‌اند، انجام سرکلاژ می‌تواند به احساس اطمینان و آرامش بیشتر کمک کند؛ این روش از استرس و نگرانی‌های مادر در طول بارداری می‌کاهد.

اقدامات قبل از عمل سرکلاژ چیست؟

قبل از انجام عمل سرکلاژ، چندین اقدام و آماده‌سازی مهم توسط پزشک تجویز می‌شوند که باید انجام شده تا عمل به طور ایمن و موثر صورت گیرد. این اقدامات به طور کلی شامل موارد زیر است:

1. مشاوره و ارزیابی پزشکی

پزشک تاریخچه پزشکی شما را بررسی می‌کند تا از هرگونه مشکل قبلی مانند سقط جنین، زایمان زودرس یا مشکلات دهانه رحم مطلع شود؛ سپس برای بررسی وضعیت سلامت عمومی شما و اطمینان از نداشتن عفونت یا مشکلات دیگر، ممکن است آزمایش خون، آزمایشات واژینال و سونوگرافی تجویز کند.

2. توقف داروها

در صورت لزوم، ممکن است پزشک از شما بخواهد از مصرف داروهای خاص مانند داروهای رقیق‌کننده خون، افزایش دهنده خطر عفونت یا داروهایی که با روند عمل تداخل دارند، پرهیز کنید.

3. تعیین زمان مناسب برای سرکلاژ

این عمل معمولا بین هفته‌های 12 تا 14 بارداری انجام می‌شود اما در برخی موارد ممکن است پزشک تصمیم بگیرد که عمل در زمان متفاوتی انجام شود. انتخاب زمان مناسب برای انجام عمل متناسب با وضعیت شما و وضعیت دهانه رحم متفاوت است.

4. اطلاع‌رسانی به پزشک در مورد واکنش‌های آلرژیک یا حساسیت‌ها

اگر شما به داروها، بیهوشی یا مواد خاصی حساسیت دارید، باید این موضوع را به پزشک اطلاع دهید تا از عوارض احتمالی جلوگیری شود.

اقدامات بعد از عمل سرکلاژ چیست؟

بعد از انجام عمل سرکلاژ، مراقبت‌های ویژه‌ای لازم است تا بهبودی سریع‌تر حاصل شود و از بروز عوارض جلوگیری شود. اقدامات بعد از عمل سرکلاژ عبارتند از:

1. استراحت کافی

در روزهای اول پس از عمل، استراحت به ویژه در منزل بسیار مهم است. ممکن است پزشک توصیه کند که شما به مدت چند روز از فعالیت‌های سنگین خودداری کنید. بهتر است از ایستادن یا نشستن‌های طولانی مدت پرهیز کرده و تا حد ممکن از فشار آوردن به ناحیه لگن خود جلوگیری کنید.

2. مراقبت از بخیه‌ها

یکی از اقدامات مهم، مراقبت از ناحیه‌ای است که در آن سرکلاژ انجام شده است. اگر هر گونه درد، تورم، یا قرمزی در ناحیه واژن یا رحم مشاهده کردید، به پزشک خود اطلاع دهید.

3. مراجعه به پزشک برای معاینات دوره‌ای

بعد از عمل سرکلاژ، پزشک شما را به‌طور منظم بررسی می‌کند تا از عدم وجود عوارض مانند عفونت یا باز شدن زودهنگام دهانه رحم اطمینان حاصل شود. به طور معمول، برای پیگیری‌های بعدی باید در هفته‌های اول به پزشک مراجعه کنید.

4. دوره نقاهت و فعالیت‌های فیزیکی

پس از عمل سرکلاژ، تا مدتی از فعالیت‌های سنگین یا ورزش‌های شدید باید خودداری کنید؛ معمولا بعد از چند هفته، پزشک می‌تواند اجازه دهد که فعالیت‌های سبک و روزمره خود را از سر بگیرید.

5. رعایت نکات بهداشتی

بهداشت شخصی و به ویژه بهداشت واژن بسیار مهم است؛ از محصولات معطر و هر چیزی که ممکن است باعث تحریک شود، استفاده نکنید. دوش واژینال و تامپون نیز خطر عفونت را افزایش می‌دهند.

6. زمان کشیدن بخیه‌ها

متناسب با نوع نخ و شرایط بارداری، معمولا بخیه‌ها بعد از 6 تا 12 هفته کشیده می‌شوند؛ زمان دقیق کشیدن بخیه‌ها باید توسط پزشک مشخص شود. این عمل معمولا به صورت سرپایی انجام می‌شود و بدون درد است. اگر بخیه‌ها از نوع غیر جذب‌شونده باشند، باید آن‌ها را پس از چند هفته کشید.

در صورتی که بخیه‌ها جذب‌شونده باشند، نیازی به کشیدن آنها نخواهد بود و به طور طبیعی در بدن حل می‌شوند.

7. رصد علائم غیر طبیعی

اگر علائمی مانند خونریزی زیاد، درد شدید، تب، یا ترشحات غیر طبیعی مشاهده کردید، فورا به پزشک مراجعه کنید؛ همچنین در صورتی که احساس می‌کنید بارداری در معرض خطر است، از پزشک خود مشاوره فوری بخواهید.

8. حفظ آرامش روانی و پیگیری‌های پزشکی

بارداری بعد از سرکلاژ ممکن است استرس‌زا باشد؛ بنابراین، مراقبت از سلامت روان و پیگیری‌های منظم پزشکی می‌تواند به شما کمک کند تا بارداری سالم‌تری داشته باشید.

به کمک ایمپو شما می‌توانید به صورت آنلاین از ویزیت پزشکان متخصص زنان و زایمان و کارشناسان مامایی استفاده کنید؛ همچنین این امکان برای شما فراهم شده است تا نظرات و سوالات خود را با سایر کاربران در تالار تجربه به اشتراک بگذارید. ایمپو دوست و همراه شما در این مسیر است.

در اشتراک تجربه ایمپو

با بقیه حرف بزن و از تجربیاتشون استفاده کن

نصب اپلیکیشن ایمپو

سخن آخر

سرکلاژ، یک روش جراحی است که برای بستن دهانه رحم در زنانی که به دلیل مشکلات خاص در دهانه رحم، مانند ضعف یا باز شدن زودهنگام دهانه رحم، در معرض خطر سقط جنین یا زایمان زودرس قرار دارند، انجام می‌شود.

هدف اصلی از عمل سرکلاژ جلوگیری از این مشکلات است تا بارداری به مدت بیشتری ادامه پیدا کند و جنین سالم به دنیا بیاید. سرکلاژ انواع مختلفی دارد که پزشک متخصص متناسب با شرایط مادر، سلامت رحم و نوزاد تصمیم به اجرای روش مناسب می‌گیرد.

پس از انجام سرکلاژ، مراقبت‌های ویژه‌ای مانند استراحت کافی، مراقبت از ناحیه بخیه، پیگیری‌های پزشکی منظم و مصرف داروهای تجویزی برای جلوگیری از عفونت یا کاهش درد وجود دارد.

 

منابع

• Webmd

• Ncbi

• Clevelandclinic

• medscape