درد واژن؛ علل، درمان و پیشگیری

درد واژن، یکی از مشکلات شایع در میان زنان است که می‌تواند به دلایل متعددی از جمله تغییرات هورمونی، عفونت‌ها، مشکلات عضلانی یا آسیب‌های فیزیکی ایجاد شود. این درد ممکن است موقتی یا مزمن باشد و بر کیفیت زندگی فرد بسیار تاثیرگذار باشد.

در برخی موارد، تیر کشیدن واژن ممکن است نشان‌دهنده مشکلات جدی‌تری مانند بیماری‌های التهابی لگن، کیست‌های تخمدان یا بیماری‌های مقاربتی باشد. آگاهی از علل، راه‌های درمان و روش‌های پیشگیری از درد واژن می‌تواند به زنان کمک کند تا مشکلات خود را بهتر مدیریت کنند.

 در این مقاله، به بررسی جامع علت درد واژن، روش‌های درمان خانگی و دارویی و راهکارهای پیشگیری از آن می‌پردازیم؛ اگر شما نیز این درد را احساس می‌کنید تا انتهای مقاله همراه ما باشید.

درد واژن چیست؟

درد واژن به هرگونه ناراحتی، سوزش، یا درد در ناحیه واژن و اطراف آن گفته می‌شود که می‌تواند دلایل مختلفی داشته باشد. این درد ممکن است به‌صورت ناگهانی یا در طولانی‌مدت ظاهر شود. برخی زنان این درد را فقط در موقعیت‌های خاصی مانند رابطه جنسی، هنگام ادرار کردن یا قاعدگی تجربه می‌کنند، در حالی که برخی دیگر ممکن است دائما با آن مواجه باشند.

این درد به دو صورت حاد و مزمن ظاهر می‌شود. درد حاد معمولا به دلیل عفونت، التهاب، زخم یا تحریک واژن ایجاد می‌شود و پس از درمان بهبود می‌یابد. دردی که بیش از سه ماه طول بکشد، درد مزمن شناخته می‌شود و می‌تواند ناشی از مشکلاتی مانند ولوودینیا، اندومتریوز یا اسپاسم عضلات کف لگن باشد.

به طور کلی، درد واژن ممکن است نشانه یک مشکل پزشکی جدی یا تنها یک ناراحتی موقت باشد. بنابراین، شناخت علت آن و دریافت درمان مناسب می‌تواند به بهبود کیفیت زندگی شما کمک کند.

علائم درد واژن چگونه هستند؟

علائم درد واژن، متناسب با علت اصلی آن می‌تواند متفاوت ظاهر شود. برخی از زنان ممکن است فقط یک علامت را تجربه کنند، در حالی که برخی دیگر ترکیبی از علائم مختلف را داشته باشند. در ادامه، به رایج‌ترین علائم مرتبط با درد واژن اشاره می‌کنیم:

1. درد یا سوزش

احساس درد، سوزش واژن یا تیر کشیدن در داخل یا اطراف واژن که می‌تواند دائمی یا متناوب باشد.

2. خارش و تحریک

برخی از عفونت‌های واژینال مانند عفونت قارچی باعث خارش واژن و تحریک شدید در ناحیه تناسلی می‌شوند.

3. تورم و قرمزی

التهاب ناشی از عفونت یا حساسیت می‌تواند منجر به قرمزی و تورم در ناحیه واژن شود.

4. احساس فشار یا سنگینی

برخی زنان احساس سنگینی یا فشار در ناحیه لگن و واژن دارند که ممکن است به مشکلات عضلانی یا مشکلات رحمی مربوط باشد.

5. درد هنگام رابطه جنسی(دیسپارونی)

رابطه جنسی دردناک می‌تواند به علت خشکی، التهاب یا اختلالات عضلانی باشد.

6. درد هنگام ادرار کردن

برخی از زنان در هنگام دفع ادرار احساس درد یا سوزش می‌کنند که ممکن است ناشی از عفونت‌های ادراری یا تحریک واژن باشد.  

7. ترشحات غیر طبیعی

تغییر در رنگ، بو یا غلظت ترشحات واژن همراه با درد می‌تواند نشانه‌ای از عفونت باشد.

8. درد هنگام نشستن یا راه رفتن

در موارد شدید، حتی فعالیت‌های روزمره مانند نشستن، راه رفتن یا ورزش کردن می‌تواند باعث درد در ناحیه واژن شود.

چنانچه تیر کشیدن واژن با علائمی مانند تب و لرز، خونریزی غیر طبیعی، ضربان سریع قلب یا درد شدید لگنی همراه بود، باید هرچه سریع‌تر به پزشک مراجعه کنید.

در اپلیکیشن ایمپو می‌توانید علائم خود را در طول سیکل قاعدگی به صورت روزانه ثبت کنید تا توصیه‌های تخصصی متناسب با آن‌ها را دریافت کنید. همچنین علائم پرتکرار خود را می‌توانید در بخش گزارش سلامت ایمپو مشاهده کنید و در صورت نیاز pdf گزارش را به پزشک خود ارائه دهید.

 

قدم اول برای مراقبت از خودت، شناخت درست بدنته، ایمپو رو نصب کن تا تو این مسیر همراهت باشه.

نصب اپلیکیشن ایمپو

علت درد واژن چیست؟

دلیل درد واژن می‌تواند به علت‌های مختلفی ایجاد شود که شامل عوامل فیزیکی، عفونی، هورمونی و حتی روانی می‌شود. در ادامه، مهم‌ترین علل تیر کشیدن واژن را بررسی می‌کنیم:

1. عفونت‌های واژینال

عفونت‌ واژن، یکی از رایج‌ترین دلایل درد واژن است و می‌تواند ناشی از عوامل قارچی، باکتریایی یا ویروسی باشد. عفونت قارچی واژن که به آن کاندیدیازیس واژن نیز می‌گویند، معمولا به دلیل رشد بیش‌ازحد قارچ کاندیدا آلبیکنس در واژن رخ می‌دهد و باعث خارش، التهاب و درد می‌شود.

همچنین، عفونت‌های ویروسی مانند تبخال تناسلی، از دیگر عوامل تیر کشیدن واژن به شمار می‌رود. این ویروس، از طریق رابطه جنسی منتقل شده و باعث زخم‌های دردناک در ناحیه واژن می‌شود. واژینوز باکتریایی(BV) نوعی عفونت است که در اثر برهم خوردن تعادل باکتری‌های طبیعی واژن ایجاد شده و معمولا با ترشحات بدبو همراه است. در مقاله عفونت باکتریایی واژن به بررسی علل و درمان این بیماری پرداخته‌ایم.

اگر ذچار عفونت واژن هستید، حتما مقاله درمان عفونت واژن در خانه را مطالعه کنید.

2. خشکی واژن

یکی دیگر از دلایل شایع این درد، خشکی واژن(آتروفی واژن) است که معمولا در زنان یائسه یا افرادی که دچار تغییرات هورمونی شده‌اند، رخ می‌دهد. کاهش سطح استروژن باعث نازک شدن و حساس شدن دیواره‌های واژن شده که در نتیجه، منجر به احساس درد، سوزش و تحریک آن می‌شود.

این وضعیت ممکن است در دوران شیردهی، پس از زایمان، در دوران یائسگی یا در زنانی که از داروهای ضد استروژن استفاده می‌کنند نیز دیده شود. همچنین، در برخی از زنان با خشکی واژن، برقراری رابطه جنسی بدون روان‌کننده معمولا بسیار دردناک است.

۳. ولوودینیا(Vulvodynia)

ولوودینیا، نوعی درد مزمن واژن است که علت مشخصی ندارد و ممکن است ماه‌ها یا سال‌ها طول بکشد. به طور معمول، این درد در ورودی واژن احساس شده و می‌تواند به صورت سوزش، تیر کشیدن واژن یا درد ضربانی باشد؛ که با لمس یا فشار تشدید می‌شود، به همین دلیل رابطه جنسی یا حتی استفاده از تامپون ممکن است برای فرد بسیار دردناک باشد. تاکنون، علت دقیق ولوودینیا مشخص نیست، اما ممکن است با التهاب عصبی، مشکلات عضلانی یا واکنش غیر طبیعی سیستم عصبی به درد مرتبط باشد.

4. واژینیسموس

واژینیسموس، یک اختلال عضلانی است که باعث انقباض غیر ارادی عضلات واژن هنگام ورود هر شیء(مانند تامپون، معاینه پزشکی یا رابطه جنسی) می‌شود. این مشکل ممکن است ناشی از ترس، اضطراب، تجربه‌های منفی جنسی یا مشکلات عاطفی باشد.

زنان مبتلا به واژینیسموس هنگام تلاش برای برقراری رابطه جنسی، احساس درد شدید، سوزش و گرفتگی در ناحیه واژن دارند. در مقاله واژینیسموس به طور کامل به این موضوع پرداخته‌ایم.

۵. اندومتریوز

اندومتریوز یک بیماری است که در آن بافت داخلی رحم در خارج از آن، مانند تخمدان‌ها، لوله‌های فالوپ یا حتی دیواره واژن رشد می‌کند؛ که می‌تواند علت درد واژن و احساس فشار در آن، درد مزمن لگنی، گرفتگی‌های شدید شود.

بسیاری از زنان مبتلا به اندومتریوز درد شدید هنگام رابطه جنسی، پریود نامنظم و مشکلات باروری را تجربه می‌کنند. هرچند، علت این بیماری مشخص نیست اما ژنتیک، مشکلات سیستم ایمنی و تغییرات هورمونی ممکن است در ایجاد آن نقش داشته باشند.

6. عفونت‌های ادراری(UTI)

اگرچه عفونت‌ ادراری مستقیما واژن را درگیر نمی‌کنند، اما می‌توانند باعث درد در مجرای ادراری و ناحیه واژن شوند. این عفونت زمانی رخ می‌دهد که باکتری‌ها به مجرای ادرار و مثانه حمله کنند. علائم رایج آن شامل سوزش و تکرر ادرار، درد زیر شکم و احساس سنگینی در واژن است.

۷. مشکلات عضلات کف لگن

عضلات کف لگن نقش مهمی در حمایت از واژن، مثانه و روده دارند؛ بنابراین، اگر این عضلات بیش از حد سفت یا ضعیف شوند، می‌توانند درد در ناحیه واژن را به همراه داشته باشند. این مشکل می‌تواند به دلیل زایمان، جراحی لگن، استرس یا نشستن طولانی‌مدت ایجاد شود.

به طور معمول مشکلات کف لگن باعث احساس فشار، تیر کشیدن واژن و سختی در دفع ادرار یا مدفوع می‌شوند.

۸. کیست‌های تخمدان

کیست‌ تخمدان معمولا بدون علامت است، اما در برخی موارد باعث فشار، درد لگنی و درد واژن می‌شود؛ اما کیست‌های بزرگ ممکن است به عصب‌های لگنی فشار آورده و درد ایجاد کنند. این درد معمولا یک‌طرفه(چپ یا راست) است و ممکن است در زمان پریود یا تخمک‌گذاری شدیدتر شود.

۹. فیبروم‌های رحمی

فیبروم‌ها توده‌های غیر سرطانی در رحم هستند که می‌توانند علت احساس فشار در واژن، احساس سنگینی در لگن و درد هنگام رابطه جنسی باشند. اندازه این توده‌ها متغیر است و در برخی موارد حتی می‌توانند باعث افزایش خونریزی در دوران قاعدگی شوند.

فیبروم‌های بزرگ‌تر نیز ممکن است موجب فشار بر اعصاب لگنی و ایجاد درد در واژن و قسمت تحتانی شکم شوند. برای اطلاعات بیشتر در مورد این عارضه بهتر است مقاله فیبروم رحم را مطالعه کنید.

10. درد واژن در بارداری

در دوران بارداری، تغییرات هورمونی و افزایش فشار روی ماهیچه‌های لگن و واژن می‌توانند دلیل درد واژن باشند. از طرفی، افزایش سطح هورمون ریلکسین باعث شل شدن رباط‌های لگنی شده که ممکن است بر این درد اضافه کند.

رشد جنین و فشار روی اعصاب لگنی نیز از دیگر دلایل ایجاد درد، تیر کشیدن یا حس سنگینی در واژن به شمار می‌روند. در مقاله درد واژن در بارداری به طور کامل به این موضوع پرداخته‌ایم.

۱۱. بیماری‌های مقاربتی(STDs)

برخی از بیماری‌های مقاربتی مانند کلامیدیا، سوزاک و تبخال تناسلی می‌توانند باعث درد واژن شوند. این عفونت‌ها معمولا با ترشحات غیر طبیعی، سوزش، التهاب و زخم‌های دردناک همراه هستند؛ اگرچه، بسیاری از افراد مبتلا به بیماری‌های مقاربتی هیچ علامتی ندارند اما در موارد پیشرفته ممکن است باعث درد شدید در واژن شوند.

۱۲. مشکلات پوستی و آلرژی‌ها

برخی بیماری‌های پوستی مانند لیکن اسکلروزوس یا پسوریازیس می‌توانند باعث تحریک و درد در ناحیه واژن شوند. واکنش‌های آلرژیک به صابون‌های معطر، دستمال توالت‌های سفیدکننده‌شده، روان‌کننده‌ها و مواد شوینده ممکن است دلیل درد واژن و سوزش آن باشند.

در برخی موارد، تحریک ناشی از لباس‌های تنگ یا رطوبت طولانی‌مدت در ناحیه تناسلی نیز منجر به التهاب و درد در این ناحیه می‌شود.

علت درد در لبه‌های واژن چیست؟

برخی زنان ممکن است در لابیاها(ناحیه لبه‌های واژن) احساس درد داشته باشند که می‌تواند به دلیل التهاب ناشی از عفونت‌ها یا تحریک به دلیل استفاده از محصولات بهداشتی معطر باشد. در مقاله ژل شستشوی واژن، به شما کمک می‌کنیم تا بهترین محصول مناسب خود را انتخاب کنید.

در مواردی نیز بیماری‌های پوستی یا ضربه و اصطکاک ناشی از لباس‌های تنگ یا رابطه جنسی ممکن است علت درد واژن شوند.

علت درد واژن قبل از پریودی چیست؟

درد واژن قبل از قاعدگی معمولا به دلیل تغییرات هورمونی و فرآیندهای مرتبط با چرخه قاعدگی رخ می‌دهد. این درد می‌تواند در اثر عوامل مختلفی ایجاد شود؛ اما به طور کلی، دلیل درد واژن قبل از پریود به علت تغییرات هورمونی، سندرم پیش از قاعدگی(PMS) و افزایش حساسیت عصب‌های لگنی است.

در مواردی، برخی زنان قبل از پریود، دچار مشکلات گوارشی مانند نفخ یا یبوست می‌شوند؛ که این وضعیت می‌تواند فشار مضاعفی بر ناحیه لگن وارد کرده و باعث درد در ناحیه واژن شود.

درد واژن در پریود به چه علت است؟

درد واژن در دوران پریود معمولا به دلیل تغییرات فیزیولوژیکی و هورمونی بدن رخ می‌دهد. در طول قاعدگی، رحم برای دفع بافت داخلی خود، دچار انقباضات عضلانی می‌شود؛ به دلیل اینکه اعصاب مشترکی بین رحم، واژن و لگن وجود دارد، این انقباضات می‌توانند باعث انتقال درد به ناحیه واژن و لگن شوند.

در پریود، جریان خون در رحم و واژن افزایش می‌یابد؛ این افزایش جریان خون ممکن است باعث تورم و احساس فشار در ناحیه واژن شود که در برخی افراد با درد همراه است. در مواردی نیز عفونت‌های لگنی مانند بیماری التهابی لگن(PID)، اندومتریوز، کیست تخمدان و فیبروم رحمی دلایل دیگر درد واژن هستند.

علت درد واژن بعد از رابطه جنسی چیست؟

درد واژن، بعد از رابطه جنسی می‌تواند به دلایل مختلفی از جمله خشکی واژن، کمبود تحریک جنسی، عفونت‌های قارچی یا باکتریایی، حساسیت به کاندوم یا روان‌کننده‌ها و مشکلات عضلانی مانند واژینیسموس ایجاد شود. تغییرات هورمونی ناشی از یائسگی، شیردهی یا مصرف قرص‌های ضد بارداری نیز می‌توانند دیواره‌های واژن را نازک کرده و منجر به درد شوند.

همچنین، التهاب دهانه رحم، بیماری‌های لگنی، کیست‌های تخمدانی، فیبروم‌های رحمی و اندومتریوز از دیگر عوامل تاثیرگذار هستند؛ برخی مشکلات گوارشی مانند یبوست یا سندرم روده تحریک‌پذیر نیز می‌توانند درد در ناحیه لگن و واژن را پس از رابطه تشدید کنند.

اگر این درد مداوم، شدید یا همراه با علائم غیر طبیعی مانند خونریزی، ترشحات غیر عادی یا تب باشد، مراجعه به پزشک ضروری است.

تشخیص درد واژن به چه صورت است؟

تشخیص درد واژن به بررسی دقیق تاریخچه پزشکی، علائم بیمار و انجام معاینات تخصصی بستگی دارد. پزشک متخصص زنان معمولا مراحل زیر را برای یافتن علت درد واژن طی کرده و پس از آن، مناسب‌ترین روش درمانی را برای بیمار تعیین می‌کند:

1. بررسی تاریخچه پزشکی و علائم بیمار

پزشک سوالاتی درباره شدت، محل و نوع درد، مدت زمان آن، ارتباط با قاعدگی یا رابطه جنسی، سابقه عفونت‌ها، بیماری‌های مزمن و مصرف داروها می‌پرسد؛ همچنین، ممکن است در مورد تغییرات اخیر در سبک زندگی یا عوامل تحریک‌کننده مانند استفاده از محصولات بهداشتی خاص سوال کند.

2. معاینه فیزیکی و لگنی

از طریق معاینه لگنی، پزشک وضعیت واژن، لابیا، دهانه رحم و عضلات کف لگن را بررسی می‌کند. این معاینه به شناسایی التهاب، زخم، ترشحات غیر عادی یا علائم عفونت کمک می‌کند. در مواردی که درد ناشی از اسپاسم عضلات لگنی باشد، پزشک ممکن است با لمس این ناحیه حساسیت یا گرفتگی عضلات را ارزیابی کند.

3. آزمایش‌های تشخیصی

متناسب با علائم بیمار، آزمایش‌های زیر ممکن است انجام شود:

• آزمایش‌های ترشحات واژن

بررسی نمونه ترشحات برای تشخیص عفونت‌های قارچی، باکتریایی یا ویروسی مانند واژینوز باکتریایی یا تبخال تناسلی انجام می‌شود.

•  کشت ادرار 

کشت ادرار برای بررسی عفونت‌های مجاری ادراری انجام می‌شود.

• آزمایش پاپ اسمیر

تست پاپ اسمیر برای  بررسی تغییرات غیر طبیعی در سلول‌های دهانه رحم که ممکن است نشانه‌ای از عفونت اچ پی وی یا تغییرات پیش‌سرطانی باشد، تجویز می‌شود.

•  آزمایش خون 

آزمایش خون برای بررسی بیماری‌های مقاربتی(STI) مانند کلامیدیا، سوزاک یا تبخال تناسلی در صورت لزوم تجویز می‌شود.

4. سونوگرافی لگنی

در صورتی که پزشک به مشکلات داخلی مانند کیست تخمدان، فیبروم رحمی یا اندومتریوز مشکوک باشد، سونوگرافی لگنی تجویز می‌شود؛ این روش تصویربرداری می‌تواند به تشخیص ناهنجاری‌های ساختاری که موجب درد واژن می‌شوند، کمک کند.

5. بیوپسی(نمونه‌برداری)

در مواردی که پزشک به بیماری‌های مزمن مانند لیکن اسکلروزوس یا تغییرات غیر طبیعی در بافت واژن مشکوک باشد، ممکن است نمونه‌برداری از بافت واژن یا لابیا انجام شود.

6. MRI یا سی‌تی‌اسکن

در موارد نادر که علت درد ناشناخته باشد یا پزشک به مشکلات عضلانی یا عصبی مشکوک شود، ممکن است تصویربرداری پیشرفته مانند MRI یا سی‌تی‌اسکن را تجویز کند.

درمان درد واژن چگونه است؟

درمان درد واژن به علت اصلی آن بستگی دارد و شامل روش‌های دارویی، خانگی و تغییر سبک زندگی می‌شود. به طور مثال، اگر این درد به دلیل عفونت‌ها رخ دهد، پزشک داروهای ضد قارچ و آنتی‌بیوتیک‌ها را تجویز می‌کند؛ در مواردی که دلیل درد واژن، ضعف در عضلات تشخیص داده شود، تمرینات کف لگن به فرد توصیه می‌شود.

درمان خانگی درد واژن

درمان‌های خانگی می‌توانند به کاهش درد، التهاب و ناراحتی کمک کنند، به خصوص زمانی که علت درد واژن مربوط به عفونت‌های خفیف، خشکی، حساسیت یا گرفتگی عضلات آن باشد. در ادامه برخی از موثرترین روش‌های درمان خانگی درد واژن را بررسی می‌کنیم:

1. کمپرس گرم و سرد

قرار دادن یک حوله گرم یا بطری آب گرم روی شکم یا بین پاها می‌تواند به افزایش جریان خون در ناحیه لگن و کاهش درد ناشی از گرفتگی عضلات کمک کند. همچنین، در صورت التهاب، استفاده از یک بسته یخ پیچیده‌شده در پارچه نازک روی بخش بیرونی ناحیه تناسلی می‌تواند تورم و سوزش را کاهش دهد.

2. حمام آب گرم با نمک اپسوم

حمام کردن در آب گرم همراه با نمک اپسوم (سولفات منیزیم) باعث آرامش عضلات لگن، کاهش التهاب و تسکین درد ناشی از عفونت‌های خفیف می‌شود. می‌توان چند قطره روغن اسطوخودوس یا بابونه را برای اثر آرام‌بخش بیشتر به آب اضافه کرد.

3. استفاده از ماست پروبیوتیک

ماست حاوی پروبیوتیک‌های طبیعی است که به متعادل کردن باکتری‌های مفید واژن کمک کرده و می‌تواند از رشد بیش از حد قارچ‌ها و عفونت‌های باکتریایی جلوگیری کند. می‌توان ماست را به رژیم غذایی اضافه کنید.

4. مصرف سیر و عسل

سیر دارای خواص ضد باکتریایی و ضد قارچی قوی است و می‌تواند به کاهش التهاب و درمان عفونت‌های واژینال کمک کند. همچنین، عسل طبیعی خاصیت ضد میکروبی و التیام‌بخش دارد. مصرف سیر و عسل می‌تواند به بهبود درد کمک کند.

5. روغن‌های طبیعی برای کاهش التهاب

برخی روغن‌های گیاهی خواص ضد التهابی دارند و می‌توانند برای ماساژ ملایم ناحیه خارجی واژن استفاده شوند. روغن نارگیل، خاصیت ضد قارچی دارد و می‌تواند برای خشکی واژن استفاده شود. روغن درخت چای نیز دارای اثر ضد باکتریایی و ضد قارچی قوی است، اما باید حتما با یک روغن حامل(مثل روغن نارگیل یا بادام) رقیق شود. ماساژ با روغن بابونه نیز به آرامش عضلات لگنی و کاهش التهاب کمک می‌کند.

6. نوشیدن دمنوش‌های گیاهی

برخی دمنوش‌های گیاهی به کاهش درد، التهاب و تنظیم هورمون‌ها کمک می‌کنند. به طور مثال، دمنوش بابونه که خاصیت آرام‌بخش و ضد التهابی دارد. دمنوش زنجبیل نیز به دلیل بهبود گردش خون و کاهش التهاب کاربرد دارد. دردهای قاعدگی را می‌توان با استفاده از دمنوش رازیانه کاهش داد.

7. افزایش مصرف آب و غذاهای ضد التهابی

نوشیدن مقدار کافی آب به حفظ رطوبت بدن و جلوگیری از خشکی واژن کمک می‌کند. همچنین، مصرف غذاهای ضد التهابی مانند ماهی‌های چرب(سالمون و تن) سبزیجات برگ سبز(مثل اسفناج و کلم بروکلی) میوه‌هایی مانند زغال‌اخته و توت فرنگی می‌تواند به کاهش التهاب و بهبود عملکرد سیستم ایمنی کمک کند.

8. انجام تمرینات کف لگن(کگل)

اگر درد واژن ناشی از اسپاسم یا ضعف عضلات لگنی باشد، ورزش کگل می‌توانند به تقویت این عضلات و کاهش درد کمک کنند؛ این تمرینات شامل منقبض کردن و سپس رها کردن عضلات کف لگن به مدت چند ثانیه است.

9. مصرف مکمل‌های مفید

برخی مکمل‌ها به کاهش التهاب و بهبود سلامت واژن کمک می‌کنند. به طور مثال، مصرف ویتامین E و D برای حفظ سلامت بافت واژن توصیه می‌شود. استفاده از مکمل پروبیوتیک برای حفظ تعادل باکتری‌های مفید و منیزیم برای کاهش اسپاسم‌های عضلانی و درد لگن کاربرد دارند.

اگر علاوه بر درد واژن خارش شدیدی نیز دارید، پیشنهاد می‌کنیم مقاله درمان خارش واژن خانگی را مطالعه کنید.

درمان‌های دارویی درد واژن

درمان‌های دارویی بسته به علت درد واژن شامل آنتی‌بیوتیک‌ها، داروهای ضد قارچ، هورمون‌درمانی و داروهای ضد التهابی هستند. این داروها می‌توانند به کاهش التهاب، درمان عفونت، رفع خشکی و تسکین درد کمک کنند. در ادامه برخی از داروهای رایج برای درمان درد واژن معرفی شده‌اند:

1. آنتی‌بیوتیک‌ها برای درمان درد واژن

اگر علت درد واژن عفونت‌های باکتریایی مانند واژینوز باکتریایی(BV) یا بیماری‌های مقاربتی باشد، پزشک ممکن است مترونیدازول  برای درمان تجویز کند. کلیندامایسین نیز یک آنتی‌بیوتیک موضعی و پمادی یا خوراکی که برای درمان عفونت‌های باکتریایی واژن به کار می‌رود.

داکسی‌سایکلین یا آزیترومایسین، در مواردی که عفونت‌های مقاربتی مانند کلامیدیا یا سوزاک علت درد باشند، تجویز می‌شود.

2. داروهای ضد قارچ برای درمان درد واژن

عفونت‌های قارچی، به ویژه عفونت قارچی کاندیدا، یکی از دلایل شایع درد و خارش واژن هستند. در درمان عفونت‌های قارچی واژن، از فلوکونازول به صورت کپسول خوراکی، کلوتریمازول یا میکونازول به شکل کرم یا شیاف واژینال استفاده می‌شوند. ترکونازول، یک داروی ضد قارچ قوی‌تر است که در موارد عفونت‌های شدیدتر توصیه می‌شود.

۳. قرص مسکن برای درد واژن

برای کاهش درد ناشی از التهاب، عفونت یا انقباضات عضلانی، برخی مسکن‌ها می‌توانند مؤثر باشند؛ به طور مثال، ایبوپروفن، یک داروی ضد التهابی غیر استروئیدی است که درد و التهاب را کاهش می‌دهد. ناپروکسن، ماندگاری اثر طولانی‌تری دارد و برای دردهای شدیدتر کاربرد دارد.

استامینوفن نیز برای کاهش دردهای خفیف تا متوسط استفاده می‌شود. شل‌کننده‌های عضلانی مانند سیکلوبنزاپرین  برای کاهش اسپاسم عضلانی در صورت درد ناشی از انقباضات لگنی تجویز می‌شوند.

4. پماد برای درمان درد واژن

پمادهای موضعی به کاهش التهاب، تسکین درد و درمان عفونت کمک می‌کنند. پمادهای بی‌حس‌کننده مانند لیدوکائین برای کاهش درد مزمن واژن، به ویژه در ولوودینیا تجویز می‌شود. پمادهای استروژنی مثل استروژن موضعی برای درمان خشکی و نازک شدن دیواره واژن در دوران یائسگی کاربرد دارند. هیدروکورتیزون نیز یک پماد ضد التهاب و استروئیدی است که برای کاهش التهاب ناشی از تحریک یا واکنش‌های آلرژیک مصرف می‌شود.

پیشگیری از درد واژن

برای جلوگیری از بروز درد واژن، رعایت نکات بهداشتی، تغذیه مناسب و اجتناب از عوامل تحریک‌کننده ضروری است؛ در ادامه، روش‌های مؤثر برای پیشگیری از درد واژن را بررسی می‌کنیم:

۱. رعایت بهداشت ناحیه تناسلی

شست‌وشوی واژن با آب ولرم و شوینده‌های مخصوص با pH مناسب و همچنین، خشک کردن کامل این ناحیه پس از شست‌وشو برای جلوگیری از رشد باکتری‌ها و قارچ‌ها ضروری است. استفاده بیش از حد از دوش واژینال، تعادل باکتری‌های مفید را به هم می‌زند، بنابراین از مصرف بیش از حد خودداری کنید.

تعویض به موقع نوار بهداشتی و تامپون در دوران قاعدگی نیز به بهداشت ناحیه تناسلی کمک می‌کند. برای اطلاعت بیشتر بهتر است مقاله بهداشت واژن را مطالعه کنید.

۲. استفاده از لباس‌های مناسب

از پوشیدن لباس‌های تنگ و پلاستیکی که باعث اصطکاک و تحریک پوست می‌شوند، پرهیز کنید. استفاده از لباس‌های زیر نخی و گشاد در جلوگیری از تعریق و رشد باکتری‌ها موثر هستند.

۳. داشتن رابطه جنسی ایمن و سالم

رعایت بهداشت قبل و بعد از رابطه جنسی، استفاده از روان‌کننده‌های مناسب در صورت خشکی واژن و اجتناب از رابطه جنسی خشن که ممکن است باعث التهاب و زخم در ناحیه واژن شود، در کاهش درد واژن تاثیر دارند.

۴. حفظ تعادل هورمونی

مصرف مواد غذایی غنی از فیتواستروژن‌ها مانند سویا برای کمک به تعادل هورمونی کمک می‌کند؛ همچنین، مدیریت استرس و اضطراب و استرس بر تعادل هورمونی تأثیر می‌گذارد. در صورت تجربه علائم یائسگی توصیه می‌شود برای درمان‌های هورمونی جایگزین با پزشک مشورت کنید.

۵. پیشگیری از عفونت‌ها

مصرف پروبیوتیک‌ها(مانند ماست پروبیوتیک) برای حفظ تعادل باکتری‌های مفید واژن موثر است؛ همچنین، نوشیدن مقدار کافی آب برای کمک به دفع سموم از بدن و رعایت بهداشت در استفاده از سرویس‌های بهداشتی عمومی جهت پیشگیری از درد واژن توصیه می‌شود.

۶. جلوگیری از آلرژی و حساسیت‌ها

پرهیز از استفاده از محصولات معطر مانند اسپری‌های خوشبو کننده، دستمال‌های مرطوب و استفاده مکرر از پدهای معطر یا صابون‌های شیمیایی قوی که می‌توانند درد واژن را افزایش دهند. همچنین، اگر به لاتکس حساسیت دارید، می‌توانید از کاندوم‌های بدون لاتکس استفاده کنید.

۷. چکاپ‌های منظم پزشکی

انجام معاینات منظم توسط پزشک زنان برای تشخیص زودهنگام مشکلات احتمالی و آزمایش‌های لازم برای بررسی وجود عفونت‌های مخفی یا بیماری‌های مقاربتی در کاهش درد واژن موثر هستند.

سخن آخر

درد واژن، یکی از مشکلات شایع در زنان است که می‌تواند دلایل مختلفی از جمله عفونت‌های قارچی و باکتریایی، تغییرات هورمونی، مشکلات عضلانی و عصبی، التهابات و حساسیت‌های پوستی یا بیماری‌های سیستم تولید مثل داشته باشد.

این درد ممکن است در شرایط خاصی مانند دوران بارداری، پیش از قاعدگی، در حین یا بعد از رابطه جنسی و حتی به طور مزمن در برخی زنان بروز کند. تشخیص علت دقیق درد واژن نیاز به بررسی‌های پزشکی دارد که شامل معاینه فیزیکی، تست‌های آزمایشگاهی و گاهی تصویربرداری می‌شود.

درمان‌های مختلفی متناسب با علت زمینه‌ای، در دسترس هستند که شامل روش‌های خانگی، درمان‌های دارویی و در برخی موارد درمان‌های فیزیوتراپی یا هورمونی است. رعایت بهداشت مناسب، استفاده از لباس‌های نخی، پرهیز از مصرف مواد شیمیایی تحریک‌کننده و مراجعه منظم به پزشک زنان برای کاهش احتمال بروز درد واژن، توصیه می‌شود.

شما می‌توانید تمامی سوالات خود را در این زمینه، از متخصص زنان و زایمان کلینیک ایمپو به صورت آنلاین بپرسید یا در بخش اشتراک تجربه با دیگر کاربران تبادل نظر کنید. ایمپو با توصیه‌های تخصصی، تقویم قاعدگی، رژیم غذایی اختصاصی و… مانند یک دوست و مشاور هوشمند مراقب سلامتی شماست.

 

با ثبت نشانه‌های روزانه

توصیه‌هایی متناسب با حال و احوال روزانه‌ات دریافت کن

نصب اپلیکیشن ایمپو

منابع

• Healthline

• Mayoclinic

• health.clevelandclinic